Page 32 - BẢN TIN CƯ AN TƯ NGUY - SỐ 1
P. 32
32
nhiều tiểu bang được mênh danh: “Super Tues- (popular vote) mà còn căn cứ vào Phiếu của
day”. Trong trường hợp không có ứng viên Cử Tri Đoàn (electoral vote). Thông thường,
được đa số phiếu cấp bầu cử sơ bộ ấn định để ứng cử viên nào thắng phiếu phổ thông tại một
được đại diện đảng ra tranh cử TT, đại hội đảng tiểu bang thì thắng luôn phiếu cử tri đoàn
toàn quốc sẽ bỏ phiếu quyết định theo phương (Winner-take-all). Nhưng thỉnh thoảng có
thức “Brokered Convention” như đảng Cộng những trường hợp thất cử dù thắng phiếu phổ
Hòa đã dự trù trước đây, nếu ƯCV Trump thông nhưng thua phiếu cử tri đoàn. “Thi
không đủ phiếu tín nhiệm theo luật định trong không ăn ớt thế mà cay”!
cuộc bầu cử 2016, nhưng trường hợp này đã Trong cuộc bầu cử Tổng Thống Hoa Kỳ năm
không xảy ra. 2000, ứng cử Viên Albert “AL” Gore có
Hiến pháp Hoa Kỳ ấn định cuộc bầu cử Tổng 600,000 phiếu phổ thông cao hơn phiếu phổ
Thống được tổ chức vào NGÀY THỨ BA sau thông của ứng Cử Viên George W. Bush. Tuy
ngày thứ Hai đầu tiên của tháng 11. Các tiểu nhiên ứng cử viên George W. Bush thắng
bang có tính cách phụ trợ quyết định thắng cử phiếu tại Florida nên số phiếu cử tri đoàn cao
như New Hampshire, Iowa, Ohio, Michigan, hơn Al Gore. Al Gore khiếu nại và Tối Cao
Pennsylvania, Florida, New Mexixo là những Pháp Viện tuyên bố George W. Bush đắc cử
“swing states” mà các ứng cử viên cần tranh Tổng Thống Hoa Kỳ nhiệm kỳ 2000-2004.
thủ cử tri ngoài những tiểu bang có số cử tri ƯCV Bush không phải vì thắng phiếu phổ
tương đối cố định như các “Green states” bầu thông mà nhờ được thắng phiếu cử tri đoàn.
cho ứng viên Dân chủ hay “Red states” thường Muốn hiểu rõ thêm trường hợp nầy xin đọc
bầu cho ứng viên Cộng hoà. Ứng viên đảng thêm án lệ (Bush v. Gore, 531 US 98 (2000)).
Dân Chủ thường thắng phiếu tại các tiểu bang Sự kiện nầy cũng cho chúng ta thấy vai trò của
Minnesota, Washington State, Oregon, Califor- Tối Cao Pháp Viện quan trọng như thế nào.
nia, New York. Đảng CH thường thắng phiếu Tân Tổng Thống nhiệm kỳ 2016-2020… đã
tại các tiểu bang taị Trung và Đông Mỹ. Có có cơ hội bổ nhiệm các thẩm phán Tối Cao
những tiểu bang “yellow” là những tiểu bang Pháp Viện có cùng khuynh hướng chính trị
có nhiều cử tri độc lập hay “swing state”mà các trong thời gian 4 hay 8 năm tới vì hiện nay có
ứng cử viên Dân Chủ hay Cộng Hoà cần nỗ lực 3 vị thẩm phán Tối Cao pháp Viện trên 78
tranh thủ đế thắng. tuổi.
10. Thể thức đầu phiếu 11. Phiếu Phổ Thông và Phiếu Cử Tri Đoàn
Bầu phiếu phổ thông được áp dụng cho hầu hết (Popular vote & Electoral vote)
các cuộc bầu cử cấp tiểu bang và liên bang theo Mỗi tiểu bang có một số “cử tri
thể thức bầu cử phổ thông (popular), đa số đoàn” (Electoral College) gồm 2 Nghị sĩ Liên
tương đối (simple majority), trực tiếp (direct) bang và một số Dân biểu Liên bang tuỳ theo
và kín (secret). Đa số tương đối có nghĩa là ứng dân số.
cử viên nào được nhiều phiếu phổ thông thì Hoa Kỳ có 538 phiếu cử tri đoàn gồm có: 100
được đắc cử. Nghị sĩ Liên bang (US Senator) và 438 Dân
Tuy nhiên, đắc cử vào chức vụ Tổng Thống biểu Liên bang (US House of Representa-
Hoa Kỳ không chỉ căn cứ vào phiếu phổ thông tives). Số dân biểu có thể được điều chỉnh tuỳ
Bản Tin Sinh Hoạt Cư An Tư Nguy Số 1