Page 239 - ĐẶC SAN HỘI NGỘ BK 2022

nhũng bằng cách cấu kết với giới đầu tư, xây cũng biết mình không giống như bao triệu
dựng. Mỗi hợp đồng có liên hệ đến nhà tù y người khác bên kia hàng rào kẽm gai. Từ một
luôn được chia phần. Cai ngục Samuel Norton con người, nửa thế kỷ trong tù đã biến Brooks
tàn bạo không chừa thủ đoạn nào, biệt giam thành sản phẩm như một loại gà công nghiệp
những ai chống đối, thậm chí cho công an nhà không thể bương chải tìm mồi, như một loại
tù ám sát luôn cả nhân chứng. chim kiểng trong lồng không thể sải cánh bay
xa. Brooks Hatlen vẫn được thả và vì không
Khi còn trẻ Samuel Norton không tàn ác như thể điều chỉnh chính mình vào cuộc sống mới,
vậy mà là một người có lý tưởng cứu đời ông ta đã treo cổ tự tử ở “halfway house.”
nhưng khi nắm lấy quyền lực y đã trở thành Red, một nhân vật trong phim, giải thích với
một lãnh đạo nhà tù thối nát. Phía sau bàn làm các bạn tù về cái chết của Brooks Hatlen “Bị
việc y ngồi treo những câu đạo đức được trích định chế hóa.” Red nói: “Mấy bức tường nhà
ra từ Kinh Thánh và cũng luôn phát biểu tù thật buồn cười. Đầu tiên bạn ghét chúng, rồi
những lời bao dung độ lượng, mong giáo dục dần dần làm quen với chúng. Thời gian trôi qua,
tù nhân trở thành những công dân tốt nhưng bạn tùy thuộc vào chúng.”
chỉ để che giấu lòng tham và hành vi ác độc
của mình. Y dung dưỡng một tập đoàn công Nhân vật thứ tư là Ellis Boyd Redding, gọi tắt
an nhà tù dưới quyền Đại úy Hadley cũng tàn là Red bị tù chung thân vì tội giết người. Red
bạo không kém. Chúng đánh chết tù nhân lanh lợi, khôn ngoan, có học, có uy tín với
ngay trong đêm đầu tiên vừa mới đặt chân bạn tù, biết cách móc ngoặc với đám công an
đến nhà tù. Nhưng cuối cùng viên cai ngục nhà tù để chuyển vận các hàng hóa từ bên
Samuel Norton đã phải tự sát trước khi khi tội ngoài vào nhà tù và cũng biết san sẻ quyền lợi
ác của y bị đưa ra trước ánh sáng công lý. Đại cho đám tù nhân đàn em. Red là mẫu người
úy Hadley cũng bị tống giam như tòng phạm được cả hai thành phần cai trị lẫn bị trị cần
giết người. trong xã hội Shawshank. Red vừa thông đồng,
hối lộ, móc ngoặc với giới lãnh đạo nhưng
Nhân vật thứ ba là Brooks Hatlen (James cũng vừa là “lãnh tụ” của nhân dân
Whitmore 1921-2009 đóng), một tù nhân già Shawshank thấp cổ bé miệng. Vì là một người
dành gần hết cuộc đời trong nhà tù, phụ trách có học, cuộc đấu tranh giữa đúng và sai, giữa
thư viện. Khi nghe tin mình sắp được đưa vượt qua ao tù nước đọng ở Shawshank và
sang nhà chuẩn bị cho tù nhân hội nhập vào phó thác cho số mệnh nhiều khi đã diễn ra
xã hội (halfway house) trước khi được trả tự trong nhận thức của Red.
do, Brooks Hatlen tìm cách gây tội chỉ để
được tiếp tục ở tù. Xã hội và thế giới của Sau khi Andy vượt ngục, Red tiếp tục sống
Brooks là nhà tù. Đồng bào và nhân loại của với vai trò của mình như trước cho đến khi
Brooks là tù nhân. Quê hương và đất nước nhận được một bưu thiếp gởi từ Fort
của Brooks được bao bọc không phải bằng Hancock, Texas. Tuy bưu thiếp không có chữ
núi đồi, sông biển mà là bốn bức tường vôi nào, Red vẫn biết đó là tín hiệu Andy đã vượt
dày của nhà tù. Sinh hoạt của Brooks Hatlen ngục an toàn.
giống như cây kim đồng hồ tuần tự bước,
ngày qua ngày, tháng qua tháng, và như thế Năm 1967, Red, giống như Brooks Hatlen,
suốt 50 năm trong nhà tù. Cuộc sống nhà tù được đưa sang nhà chuẩn bị cho tù nhân trước
đã điều kiện hóa con người của Brooks về khi được hoàn toàn tự do. Red cũng ngỡ
mọi mặt. Trong đáy sâu của ý thức, Brooks ngàng trước xã hội đang thay đổi quá nhanh
biết mình là một con người nhưng đồng thời nhưng thay vì tự tử như Brooks đã làm, theo

237