Page 36 - Bản tin Cư An Tư Nguy - Số 2
P. 36
36
người chưa trưởng thành (immature). Người trưởng thích của mình vào lý tưởng đó. Thực hiện lý tưởng
thành thật sự, là những người sống một cách hữu dụng còn phải được thôi thúc bởi ý chí (will) tức là nguyên
cho nhân quần xã hội. động lực thúc đẩy mình thực thi lý tưởng. Nếu thiếu ý
chí, đôi khi có lý tưởng nhưng không thực hiện được
Diễn trình (process) kiến tạo lý tưởng là diễn trình suy
luận, tự kiểm thảo, thu nhận dữ kiện, ứng dụng khả vì thiếu quyết tâm, sa ngã, yếu lòng, bị lôi kéo, chia trí
năng hầu tìm ra một hướng tiến thích hợp cho mình bởi những lý tưởng lệch lạc.
trong bối cảnh phục vụ phúc lợi chung. Lý tưởng chính đáng (authentic ideal) là lý tưởng có
Hầu hết mọi người trưởng thành đều có lý tưởng, dù có thể thỏa mãn mọi nhu cầu của mình. Nhu cầu về đời
khi mơ hồ chưa nhận chân được lý tưởng một cách rõ sống thiêng liêng cũng như đời sống thế trần. Một
rệt. Có khi lẫn lộn giữa lý tưởng chính và lý tưởng phụ, công trình có ý nghĩa nhất mà mình có thể hiến trọn
giữa lý tưởng (Ideal) và các mục tiêu (objetives) phải cuộc đời để thực hiện, khi thực hiện như vậy, chúng ta
thực thi để đạt tới lý tưởng. Đặt phụ thành chính và đạt được giai đoạn trưởng thành.
biến chính thành phụ làm cho tâm hồn mình cứ phân Làm thế nào để kiến tạo cho mình một lý tưởng:
vân không biết nên làm gì trước, làm gì sau. Sự lưỡng
lự làm mình mất thì giờ, có khi nửa đường mà bỏ cuộc. 1. Trước hết, phải ấn định chủ đích (goal), việc dự
“Bán đồ nhi phế.” định làm, việc cần thực hiện để có thể thỏa mãn nhu
cầu hiện tại và tương lai của mình. Chủ đích này phải
Nói một cách tổng quát, muốn biết lý tưởng, nên xét lại có sức hấp dẫn lôi cuốn sức cố gắng của mình. Nghĩa
mình đã dùng tiền bạc, thì giờ, công sức, suy tư đến là không tạo sự chán nản trong lúc thực hiện, vì sự
vấn đề gì nhiều nhất trong cuộc sống của mình thì có chán nản có thể làm cho chúng ta bỏ cuộc.
thể vấn đề đó là lý tưởng của đời mình. Có người hy
sinh thì giờ để viết lách nhằm “Phù thế giáo một vài Chủ đích phải có tính cách thử thách tài năng của
câu thanh nghị”. Có người hy sinh cả cuộc đời vì lý chúng ta, khiến cho chúng ta quyết chí đạt đến việc đã
tưởng cách mạng, giải thoát dân tộc ra khỏi nơi đắm định. Chủ đích phải có tính thực tế, nghĩa là có thể
đuối. Có người bỏ cuộc đời trần thế để tu trì, cứu nhân thực hiện được, có thể đạt được, nghĩa là phải hợp với
độ thế. Có ngưòi hy sinh thì giờ để phục vụ nhân quần khả năng của mình. Chọn chủ đích quá khả năng của
xã hội.... mình tức là chọn chủ đích không tưởng.
Chúng ta khoan lượng giá lý tưởng đúng hay sai, tốt 2. Sau khi định được chủ đích phải thực hiện, phải tạo
hay xấu, mà chỉ kiểm điểm lại sự việc (identify the is- cho mình lòng tin sắt đá sẽ đạt được chủ đích đó. Sự
sues). Một khi đã kiểm điểm sự việc chúng ta mô tả rõ xác tín (conviction) chở được núi. Lòng tin thúc đẩy
sự việc đó, so sánh với luật lệ, với luân lý cổ truyền, mình thực hiện chủ đích một cách dễ đàng.
với các tiêu chuẩn xử thế của một người bình thường 3. Đang khi thực hiện chủ đích, chúng ta sẽ cảm thấy
(reasonable person standard) xem thử những gì chúng thích thú trong công việc làm, không cảm thấy mệt
ta theo đuổi có tính cách chính đáng hay không, để gạt mỏi, nhờ đó công tác được thực hiện nhanh chóng.
bỏ những lý tưởng giả hình (false ideal), không thực tế
(unrealistic), phi nhân thất đức (immoral). Từ đó, 4. Khi thực hiện các mục tiêu đề đạt đến chủ đích,
chúng ta có thể điều chỉnh tư duy và hành động nhằm phải đặt ra những tiêu chuẩn (criteria) để lượng định
thực hiện lý tưởng đích thực hữu ích cho cá nhân, gia công tác, xem thử công tác đã thực hiện đúng mức,
đình, cộng đồng, quốc gia, và nhân loại. quá nhanh quá chậm, đúng đường hướng, hay sai lệch
để tiện việc điều chỉnh.
Vai trò của lý tưởng rất quan trọng trong đời sống của
con người. Lý tưởng là nguồn sống của con người. 5. Một khi đã có lý tưởng, thì tâm hồn bình thản vì
Nguồn sống bao gồm cả sự thích thú khi thực hiện lý biết mình có hướng đi rõ rệt, không lo lắng vẩn vơ,
tưởng. Bao gồm cả ước vọng, sở thích, khiến cho con không bị lôi kéo bởi mãnh lực này, ý kiến nọ, mà nhất
người dồn toàn năng lực vào sự thực hiện để đạt đến lý quyết thi hành cho trọn vẹn lý tưởng của mình. Những
tưởng mong muốn. người làm việc có lý tưởng không tranh chấp, không
bình phẩm vu vơ, không tiên đoán lệch lạc, không
Chọn lý tưởng là suy luận việc phải làm và dồn hết sở ganh tỵ, không lộng ngôn. Những người có lý tưởng
Bản Tin Sinh Hoạt Cư An Tư Nguy Số 2