Page 42 - index
P. 42
Vì cuộc sống, vì chén cơm manh áo tôi phải rời thường hay rủ tôi đi tới những chổ vui chơi. Ở Ba
xa mảnh đất khô cằn đễ đến Túc Trưng, Gia Kiệm Tri người ta thường tụ tập lại để đờn ca tài tử, đây
vào rừng để hầm than lậu, vì làm lậu phải luôn là một bản sắc của người nông dân chơn chất miền
tránh sự rình rập của bọn kiểm lâm nên lò hầm Tây, nhờ con sông Cửu Long đầy chất phù sa và
than phải di chuyển thường xuyên. Có lần khi đi nhiều tôm cá. Họ cũng là những người trọng nghĩa
mua lương thực ngoài xóm vào buổi trưa nghe khí. Nhìn anh Sáu Tâm đóng vai Đơn Hùng Tín
tiếng người mẹ ru con ngủ. trong trích đoạn “Tống tữu Đơn Hùng Tín” nó đã
“Chim quyên xuống đất ăn trùng, diễn tả được tài của anh, chị Út Linh ca rất hay
Anh hùng lỡ vận lên rừng đốt than” không thua gì những đào kép chuyên nghiệp. Họ
(ca dao) diễn để làm vui cho bà con cô bác chứ không hề
Tiếng ru não nuột, chạnh nhớ phận mình long nhận một thù lao nào. Đặc biệt ở thôn Phú Lễ có
đong vì nổi trôi theo vận nước, gần ba mươi tuổi một lối hát gọi là “Hát sắc bùa Phú Lễ” chỉ cần
đời, tương lai mờ mịt. Còn mẹ già nhưng không vài ba người. Một đờn cò, một trống cơm, một cặp
nuôi được phải để mẹ hẩm hút cháo rau. Mẹ ơi xin nhịp sanh (hai miếng gổ gõ vào nhau để giữ nhịp).
tha cho con tội bất hiếu nầy .! Họ diễn tả khi có dịp giỗ kỵ
Một ngày nọ khi đến Sài Gòn đễ trị bệnh, gặp “Chim Phượng Hoàng đậu nhánh cheo leo ,
lại một thằng bạn thân cùng thụ huấn ở quân Sa cơ mà … Thất thế. Phải đành theo đàn gà .
trường Thủ Đức. Nó rủ tôi về quê nó ở xã Phú Lễ, Kêu với vũng Bàu Đa, ếch nhái kêu với vũng
huyện Ba Tri, tỉnh Bến Tre. Ba má nó hiện giờ có Bàu Đa ….
một xưởng nhỏ chuyên làm thảm sơ dừa, vì thấy Tám trái đào giọi đở tam quan ,
nghề hầm than lậu nguy hiểm, lại có thể bị bắt đi Chờ người quân tử để…. thở than với người .
tù lần nữa vì tội phá hoại tài sản XHCN nên tôi đã Trống canh một thơ thẩn vào ra.” (hát 2 lần)
mạnh dạn theo nó về quê nó nơi mà nó gọi là “quê
hương đồng khổ ( nhại lại từ quê hương đồng khởi Nhìn họ hát tôi chợt nhớ đến làng Dĩ An, quê
)”. Ba má nó có một xưởng chuyên làm những vật tôi cũng có một lối hát rất đặc biệt đó là hát “Chặp
dụng từ trái dừa. Tiếng là xưởng nhưng chỉ độ bóng rỗi Địa, Nàng, cũng hát nơi miễu hội”. Tôi
chừng chục công nhân. Tôi được phân công nhớ hồi nhỏ, tôi từng đi theo bác Sáu Giao. Ông
chuyển những miếng sơ dừa cho một chị để đưa Tư Xuyến (ông chuyên đóng vai ông Địa), Bà cốt
vào máy ép thành những tấm thảm. Công việc Trưng (bà là mẹ vợ của thầy Nguyễn Văn Báo).
không nặng nhọc lắm. Xưởng đã vào hợp tác xã Bà có biệt tài múa mâm vàng. Mâm được làm
làm ngày gần mười tiếng, sau khi trừ tiền ăn uống bằng giấy sơn phết màu cho đẹp làm thành hình
mỗi tháng được phát khoảng 20 đồng, tiền nầy chỉ tháp ba tầng bà đội lên đầu nhảy múa theo tiếng
đủ cho bản thân mình chớ không thể nào nuôi nhạc của trống, kèn. Thân hình bà lắc lư ẽo lã,
sống gia đình nỗi. Những buổi chiều đi theo thằng chiếc mâm bà đội trên đầu không bao giờ bị rớt vì
bạn bơi xuồng trên sông Hàm Luông giăng lưới bà biết nương theo đà của nó để giữ chiếc mâm
bắt cá nghe tiếng hò của cô thôn nữ vừa chèo, vừa được thăng bằng. Khi dứt tiếng nhạc bà lẹ làng
hò để quên những nỗi nhọc nhằn. dùng tay chụp nó xay ngược tay đưa mâm ra sau
“Hò..ơ….. Rồng chầu ngoài Huế, lưng, dùng tay kia chụp lấy nó. Làm nhiều lần với
Ngựa tế Đồng Nai . những góc độ khác nhau như để chào khán giả.
Nước sông trong sao chảy lộn sông ngoài .. Trong tiếng vỗ tay hoan hô của nhiều người. Tiền
Em thương người xa xứ. giấy và tiền cắc thi nhau thảy vào để thưởng tài
Hò..ơ… Thương người xa xứ, lạc loài tới đây”. bà. Hình như có một oai lực vô hình nào đó giúp
bà múa may linh hoạt chứ bình thường tôi thấy bà
Nghe giọng hò của thôn nữ sao mà buồn da đi đứng làm việc có phần chậm chạp lắm. Đến
diết, nó diễn tả đúng tâm trạng của tôi bấy giờ, phần diển tích Địa, Nàng cũng không kém phần
một người xa xứ. Bị lưu đày trên chính quê hương hấp dẫn. Ông Tư Xuyến hóa trang thành ông địa
của mình. Thấy tâm trạng tôi buồn thằng bạn bụng bự, mặt vui tươi đến giỡn với chị đóng vai
42
Đặc San Bất Khuất 2017 – Khóa 8 B+C/72 TB/TX