Page 9 - Tuyen_Tap_Truyen_Ngan_The_Gioi_Tap_2

Tuyển Tập Truyện Ngắn Thế Gới. Cuốn hai.

Đọc để thu hút dinh dưỡng, tất phải nếm đủ ngọt bùi
chua cay đắng. Có sách dễ nuốt, có sách khó nhai,
sách như The Curtain của Milan Kundera, đọc bảy
lần, chưa nát. Philosopher of the Sleepless Night của
Lev Shestov, đắng chát hơn nhai vỏ lựu. Cay quá
chịu không nổi thì hạ xuống cay vừa vừa, từ Faulkner
xuống Hemingway. “Nghĩ trước khi nói. Đọc trước khi
nghĩ.” (Think before you speak. Read before you
think. Fran Lebowitz.) Thuốc đắng giã tật. Sách chua
chát đắng cay giã não.

Đọc sách là nghe bằng mắt và độc thoại bằng tưởng
tượng. Trong thực tế, đọc để hiểu sách, là khi đọc,
nghe được âm thanh chữ nghĩa vang lên âm thầm
bên trong bộ não, cho đến một lúc, âm thanh đó vang
lớn, thu hút sự chú ý, tách lìa người đọc ra khỏi thế
giới thường trực, để quyền lực tưởng tượng vừa dẫn
giải vừa tiêu hóa những gì ở phía sau chữ nghĩa.
Nghe được chữ gần giống người mù thấy được âm
thanh. Hiểu biết đó không còn là kiến thức mà trở
thành “kinh nghiệm ý thức” (*) vì kiến thức đó đã
được đưa vào bộ tiêu hóa của mạng lưới sống. Tâm
tư đó thú vị, say sưa, đôi khi đê mê. Đây không phải
là điều gì bí ẩn hoặc mầu nhiệm, chỉ là một chuyện
bình thường, tự nhiên, như uống một ly nước lạnh
giữa đường đi nóng nực (có khát uống lạnh mới đả);
như đang câu cá thấy được cá cắn câu (giật lên, cá
trì lại, biết cá lớn, mới đả); như đọc Brief Answers to
the Big Questions (kéo ra, Stephen Hawking giữ chặt,
giật được ý tưởng hay khỏi tay ông, mới đả).
Gần đây, ngủ mơ, thấy những nhân vật trong truyện
dịch đến chơi. Họ khác tác giả, khác thời đại, khác
ngôn ngữ, nhưng khi gặp gỡ, tụ họp, chuyện trò, ăn
uống, cãi nhau, yêu nhau, đánh lộn … y như người
Việt chúng ta vậy, thậm chí họ biết ăn nước mắm.

9