Page 143 - BẢN TIN SINH HOẠT CƯ AN TƯ NGUY SỐ 5

143

Chữ “quần” con trai chẳng may lấy được môt cô vợ, mà

trong bài này, nên được “sự đời” của cô ta lại “nhẵn thín” thì cậu ta
hiểu là “quần không lâm vào một tình thế “tiến thoái lưỡng nan”.
đáy”, sở dĩ phải hiểu như Bỏ vợ ngay sau đêm tân hôn là kẻ bất nhân,

thế là vì, một khi “Đàn tiếp tục sống với cô vợ là chấp nhận sống một
bà qua đó vén quần lên” cuộc đời nghèo khó mãn đời. Sở dĩ trong xã

theo đúng nghĩa của chữ hội ta có thành kiến như thế, có lẽ bắt nguồn
quần, thì dù là cố tình từ một ngạn ngữ lâu đời của người Tầu nói
vén cao đến đâu đi nữa, rằng: “Trường túc bất tri lao - Vô mao bần

cũng không thể nào qua chí tử”.
được đũng quần. Với một Xã hội ta lại không chấp nhận cho trai

mức vén có giới hạn như thế, trong khi đó ông gái “thử lửa” với nhau trước ngày cưới, nên
Cuội lại ngồi trên “cao vòi vọi” thì làm thế người con trai chỉ có thể biết của quí của
nào ông ta có thế nhìn thấy cái “trắng như con người vợ “vô mao” sớm nhất là vào đêm tân

cúi” () của đàn bà qua chỗ lội được. Hơn nữa, hôn mà thôi. Nếu vào đêm ấy chàng trai trẻ
vào thời gian cụ Tam Nguyên Yên Đổ sáng mới khám phá ra được điều bí mật của người

tác bài thơ này phụ nữ nước ta ở nông thôn tình trăm năm, thì chỉ còn có nước kêu Trời.
đều mặc váy. -Chỗ lội làng Thạch Cáp: Khi đọc bài
Đọc “Chỗ Lội Làng Ngang” của cụ thơ “Chỗ Lội Làng Ngang” của cụ Tam

Nguyễn Khuyến, có nhiều người đã lạm bàn Nguyên Yên Đổ, cũng đã làm cho tôi nhớ lại
thêm rằng: Cái mà ông Cuội nhìn thấy “trăng thời gian tám năm trong chiến tranh giữa Việt

trắng như con cúi” của một phụ nữ tại “Chỗ Minh Cộng Sản và Thực Dân Pháp. Vào thời
Lội Làng Ngang” rồi “mỉm mép cười”, không gian ấy làng tôi chẳng may trở thành tiền
phải là cái “sự đời” của một phụ nữ đã trường tuyến. Quân Pháp ở đồn Hưng Hóa, phía bên

thành, mà là cái “sự đời” của một bé gái còn kia sông Hồng đối diện với làng tôi, thường
trong tuổi vị thành niên. Nhận xét này xem ra bắn đủ các loại súng đạn sang làng tôi bất cứ

cũng rất là hữu lý, vì nếu là sự đời của một lúc nào, đôi khi còn hành quân vượt sông sang
phụ nữ đã trưởng thành, thì khó có thể “trăng càn quét lảng tôi và các làng khác ven sông
trắng như con cúi” được, mà thường là “đen Hồng nữa, nên dân làng tôi buộc phải di tản

như mõm chó”. vào các làng khác, nằm khá xa sông Hồng,
*Một vài mẩu chuyện liên quan đến một trong những làng mà gia đình đến tỵ nạn

cái váy: là làng Thạch Cáp cùng huyện Lâm Thao, tỉnh
-Vô mao bần chí tư: Trong xã hội Việt Phú Thọ với làng tôi.
Nam trước đây cũng như hiện nay vẫn có Thạch Cáp là một làng nằm trên một gò

thành kiến không mấy thiện cảm với một phụ đất tương đối cao giữa cánh đồng chiêm trũng,
nữ trưởng thành mà “sự đời” lại “trắng như nên vào mùa mưa các lối đi trong làng này có

con cúi”. Theo thành kiến này thì khi một cậu nhiều chỗ nước sâu tới gối hay tới háng như

Bản Tin SH/CATN Số 5 PHÁT HÀNH NGÀY 24/12/2021