NHỮNG ĐIỀU CON GÁI TÔI NHẬN RA SAU CHUYẾN VỀ THĂM VIỆT NAM



(Góc nh́n của con gái sinh ra ở Mỹ, tôi chỉ viết lại lời con)

Tôi đưa con gái về Việt Nam như món quà tặng con sau khi tốt nghiệp và muốn con t́m về cội nguồn. Trước đó, tôi cho con trải nghiệm Nhật, Hàn Quốc và Thái Lan để biết thế giới vận hành như thế nào.

Và đây là những điều con gái tôi nói với tôi…
Mộc mạc, thật ḷng, nhưng khiến tôi suy nghĩ rất nhiều.

1. Mẹ ơi… Việt Nam đẹp lắm, nhưng rác nhiều quá. Băi biển có rác, công viên có rác, đường phố có rác, khu du lịch cũng có rác.

2. Mẹ… mỗi lần con qua đường con thấy sợ thật sự. Xe chạy ẩu, leo lề, vượt đèn đỏ, tiếng c̣i liên tục, người đi bộ không có lối riêng, đường gập ghềnh, ngập lụt sau mưa.

3. Mẹ… Sài G̣n chặt chém nhiều quá.
Taxi nhảy giá khi biết ḿnh là khách nước ngoài, quán xá nh́n khách để tính tiền, du khách bước xuống là bị chèo kéo.

4. Mẹ… sân bay Việt Nam làm con thất vọng nhất.
Mẹ, sao sân bay lại nhào nhao, không hàng lối ǵ vậy?
Ai đứng đâu cũng được, ai chen cũng được, không ai hướng dẫn rơ. Không có trật tự nên ai cũng bực ḿnh. Con thấy du khách nước ngoài la ó v́ chờ quá lâu.
Nhiều nhân viên check-in lướt điện thoại
Nhân viên hải quan cúi đầu xem màn h́nh riêng
Nhân viên an ninh cũng bận bấm điện thoại, sắc mặt hầm hầm không nở được nụ cười .
Nhiều người làm việc trong tâm thế chán nản, không quan tâm du khách.
Một sân bay đại diện cho h́nh ảnh quốc gia…mà sân bay Việt Nam làm việc như cái chợ.
Ở Thái, Hàn, Nhật:
Không nhân viên nào dùng điện thoại khi đang phục vụ-hàng lối rơ ràng– mọi thứ nhanh gọn-nụ cười luôn có-du khách cảm thấy được tôn trọng.
Ấn tượng đầu tiên và cuối cùng quan trọng lắm mẹ… Việt Nam cần chỉnh lại sân bay để đẹp ḷng du khách.

5. Mẹ… giới trẻ Việt Nam c̣n quá thụ động
Tương lai thuộc về người trẻ… mà người trẻ không quan tâm th́ đất nước đứng yên.

6. Mẹ… Việt Nam xây quá nhiều nhà cho người giàu, mà đường sá th́ không theo kịp.
Con thấy Việt Nam có quá nhiều căn hộ cao cấp, biệt thự, nhà sang…nhưng đường th́ nhỏ, tắc, xe nhiều, giao thông nguy hiểm. Sao lại xây cái không cần trước, mà chưa làm cái cần cho tất cả mọi người?
Mẹ, một đất nước văn minh là nơi giao thông phải đi trước nhà cửa, và phương tiện công cộng phải đi trước xe cá nhân.

7. Mẹ ơi, Việt Nam thiếu phương tiện công cộng trầm trọng.
Con từng đi: tàu điện ở Nhật, subway ở Hàn Quốc, skytrain ở Thái Lan, metro và bus ở Mỹ.

8. Mẹ, xây nhà sang không sai… nhưng phải xây điều người dân cần trước.
Việt Nam không sai khi muốn phát triển
Không sai khi muốn xây đẹp. Không sai khi muốn hiện đại như nước khác. Nhưng phát triển phải đồng bộ. Đường phải đi trước nhà. Giao thông phải đi trước xe hơi. Phương tiện công cộng phải đi trước nhu cầu cá nhân.

9. Mẹ… con buồn nhất là lúc đi thăm mộ mà không được riêng tư.
Khi ḿnh đi thăm mộ người thân, con muốn có vài phút yên tĩnh để con cầu nguyện…
nhưng con không thể. Nhiều người đứng bao quanh. Có nhiều người liên tục xin tiền.
Mẹ, tại sao ở nơi linh thiêng như vậy người ta cũng không biết tôn trọng.

Tôi chỉ biết nói với con:

ĐÓ LÀ LƯ DO ĐẤT NƯỚC VIỆT NAM VẪN C̉N NGHÈO ĐÓ CON.

KP

WHAT MY DAUGHTER REALIZED AFTER HER TRIP BACK TO VIETNAM


(The perspective of a daughter born in the U.S. — I am simply writing down her words.)
I took my daughter back to Vietnam as a graduation gift, hoping she could reconnect with her roots. Before that, I let her experience Japan, Korea, and Thailand so she could see how different parts of the world operate.
And here are the things my daughter told me…
Simple, honest, but they made me think a lot.
1. “Mom… Vietnam is beautiful, but there’s trash everywhere.”
Trash on the beach, in parks, on the streets, and even at tourist destinations.

2. “Mom… every time I crossed the street, I was genuinely scared.”
Reckless driving.
Motorbikes on sidewalks.
Running red lights.
Constant honking.
No safe lanes for pedestrians.
Uneven roads and flooding after rain.

3. “Mom… Saigon overcharges tourists way too much.”
Taxi fares jump when they know you’re a foreigner.
Restaurants judge customers by appearance.
Tourists get swarmed the moment they arrive.

4. “Mom… the airport in Vietnam disappointed me the most.”
“Why is the airport so chaotic, Mom?”
People stand anywhere they want.
Anyone can shove, cut in line, or go wherever they please.
No clear instructions.
No order.
Everyone is frustrated.
I saw foreign tourists yelling because they had waited too long.
Many check-in staff were scrolling on their phones.
Immigration officers had their heads down on their personal screens.
Security officers were busy tapping on their phones, looking annoyed, without a single smile.
It felt like many of them were working with no concern for travelers at all.
An airport represents the image of a nation…
but Vietnam’s airport felt like a marketplace.
In Thailand, Korea, and Japan:
No staff use their phones while working —
Lines are clear —
Everything is quick —
Smiles are everywhere —
Tourists feel respected.
“First and last impressions matter so much, Mom… Vietnam needs to fix its airports if it wants to win the hearts of visitors.”

5. “Mom… young people in Vietnam are way too passive.”
The future belongs to the youth…
but if the youth don’t care, the country stands still.

6. “Mom… Vietnam builds too many luxury homes, but the roads can’t keep up.”
“So many luxury condos, villas, and high-end homes…
but the streets are narrow, crowded, unsafe.
Why build what isn’t essential first, instead of what everyone truly needs?”
A developed country must prioritize transportation before housing,
and public transit before personal cars.

7. “Mom, Vietnam desperately needs public transportation.”
I’ve taken:
trains in Japan,
subways in Korea,
skytrains in Thailand,
metros and buses in the U.S.
Vietnam is far behind.

8. “Mom, building luxury homes isn’t wrong… but basic needs must come first.”
Vietnam isn’t wrong for wanting to develop.
Not wrong for wanting to be modern.
Not wrong for wanting to be beautiful.
But development must be synchronized.
Roads must come before housing.
Public transit before private cars.
Infrastructure before expansion.

9. “Mom… what made me saddest was not having privacy when visiting a relative’s grave.”
“I just wanted a few quiet minutes to pray…
but I couldn’t.”
People crowded around us.
Many kept asking for money.
“Mom, why don’t people respect sacred places?”
And I could only tell her:
THAT IS WHY VIETNAM IS STILL POOR, MY DEAR.

KP