GIÀY SAUT TRONG TỬ ĐỊA

( Chân thành cảm ơn:

Đại úy Trần Văn Quy, Tiểu Đoàn Phó TĐ37BĐQ

Đại úy Trần Văn Vương, Đại Đội Trưởng ĐĐ3/ TĐ37BĐQ

đă giúp phối kiểm một số chi tiết trong bài viết )

Thứ Ba 01-04-1974 . 06H30

Sáng sớm Đại Đội Trưởng Trần Văn Vương kéo tôi về nhà ông ở Ḥa Mỹ để ăn sáng với gia đ́nh. Chỉ đơn giản có món xôi và cà phê nhưng buổi điểm tâm thật ấm ḷng. Bà Vương và cô con gái luôn miệng nhắc chúng tôi: Đại úy Vương, người tài xế, và tôi “ ăn cho no bụng để lấy sức đi đường! “. Trong ṿm sáng của thoáng b́nh minh vờn qua cửa, ánh mắt của người vợ Lính đă nói lên tất cả. V́ vậy, phút giă từ chỉ cô đọng trong lời chúc b́nh an của người ở lại và câu dặn ḍ của chinh nhân với vợ con : “ Mẹ lo cho mấy đứa dùm Bố. Con nhớ nhắc các em chăm lo bài vở. Ráng học nghe! “ Biết lúc đi. Không biết ngày về. Người Lính nén tiếng thở dài, đón lấy một gói giấy từ tay vợ rồi quay lưng leo nhanh lên xe. Bên khung cửa là đôi mắt đượm nét âu lo, và một bàn tay khẽ vẫy.

8H00 – Tiểu Đoàn lại chuẩn bị lên đường sau một tháng dưỡng quân và bổ sung quân số. Lính lại trở về với ngăn nắp, trật tự và kỷ luật cố hữu. Mọi sự chuẩn bị đều được thực hiện gọn gàng và mau chóng về mọi mặt. Thời gian c̣n lại là chờ đoàn xe Tiếp Vận đến đón. Vẫn là cảnh quyến luyến của vợ con lính từ trại gia binh kéo lên đứng đầy trước cổng của hậu cứ. Vẫn là những tiếng cười hồn nhiên của tuổi trẻ độc thân quanh những câu chuyện kể xen kẽ với vài ánh mắt đăm chiêu sau làn khói thuốc. Lệnh hành quân đă được loan báo chính thức dù ai nấy đều đoán biết là Tiểu Đoàn sẽ vào Quảng Ngăi v́ 21 và 39 đă có mặt trong đó từ lâu. Vùng nào th́ chưa biết nhưng “…Lội bùn dơ băng lau lách xuyên đêm …” là chuyện thường t́nh của Lính trận. Đi đâu cũng được v́…” Lính mà Em! …”

10H00- Trời bỗng chuyển mây mưa. Mặt trời trốn biệt tăm sau màu xám ẩm thấp. Hơi lạnh từ Hải Vân và Trường Sơn đổ xuống, gặp gió từ biển tràn lên tạo thành những cơn xoáy thốc mịt mù. Lính tuần tự lên xe. Kiểm điểm quân số lần cuối. Khởi hành. Vợ con lính co ro đứng nh́n theo đoàn xe hơn 20 chiếc từ từ lăn bánh. Cư dân Phú Lộc cũng gởi theo người thân, chiến hữu, và bạn bè những ánh mắt thân t́nh pha lẫn âu lo khi GMC chậm răi vượt qua phố chợ và khu gia binh của Liên Đoàn. Đó đây là một vài nụ cười, vài bàn tay giơ cao, khẽ vẫy từ dưới đường, c̣n trên xe là tiếng cười đùa, chọc ghẹo của lính trẻ. Lính là vậy: hồn nhiên và…bất sá!

Đoàn xe trực chỉ xuôi nam, vừa chạy qua Miếu Bông th́ trời đổ mưa làm nḥa đi cảnh vật hai bên đường. Mưa suốt chuyến hành tŕnh. Không lớn, không nhỏ, nhưng cũng đủ để mọi người trùm kín poncho để tránh gió và chống lạnh. Không c̣n ai thích thú chuyện tṛ như khi c̣n trong Đà Nẵng. Đường vắng, nhưng trơn trợt v́ śnh đất từ hai bên lề túa ra lấm lem nên đoàn công voa chạy chậm hơn b́nh thường. Phố thị ven quốc lộ lần lượt lùi lại phía sau. Xe qua Tam Kỳ. Thị xă kiêm tỉnh lỵ của tỉnh Quảng Tín khiêm nhường sinh hoạt dưới mưa. Phố vắng càng thêm vắng v́ phố chính chỉ là hai dăy nhà nh́n nhau ven quốc lộ. Chưa bao lâu th́ đă đến Chu Lai. Tại đây, đường xá thênh thang như muốn tạo vẻ cân xứng với tầm vóc của căn cứ và phi trường quân sự lẫn dân chính vốn chỉ đứng sau Đà Nẵng.

13H00. Quảng Ngải là đây! Thành phố của núi Ấn, sông Trà, của những danh nhân và dũng tướng như Trần Quang Diệu, Trương Định, Huỳnh Thúc Kháng hôm nay trầm ngâm và lạnh lùng nh́n theo người Lính xuôi nam…. Xe chầm chậm lướt qua phố chính của thị xă. Hàng quán bên đường, nhứt là những quán cà phê, trông cũng bề thế không thua ǵ ở phố Đà Nẵng. Mưa vẫn c̣n dầy hạt nên ngọn Thiên Bút chỉ là một khối mờ bên quốc lộ. Ra khỏi phố, đoàn quân xa thong thả lăn bánh, thẳng vào địa phận quận Mộ Đức rồi dừng lại khi vừa qua khỏi núi Điệp.

Mộ Đức của chim mía, mạch nha, cá chuồn, cây thuốc lá và đường tán thơm lừng không xa lạ ǵ với Liên Đoàn 12 Biệt Động Quân chúng tôi: đơn vị Tổng Trừ Bị của Quân Đoàn 1. Từ 1965 tới nay, Lính Mũ Nâu cứ đến rồi đi. Đánh đấm không biết bao nhiêu lần tại vùng này, đến độ ai đó đă có câu “ Muốn lên lon th́ đi Thạch Trụ…” để nói đến mức độ nóng bỏng của một địa danh nổi tiếng trong quận. Lính xuống xe đổ quân hai bên đường. Hành tŕnh 160km tính từ hậu cứ Phú Lộc, thuộc vùng ngoại ô phía nam Đà Nẵng, đến ngay Mộ Đức không dài, nhưng đủ để mọi người ngất ngư, và đă bắt đầu thấy đói và lạnh run v́ gió mưa dai dẳng.

15H30. Mới vừa nhai vội, nuốt nhanh một ít gạo xấy, thịt hộp, là có lệnh di chuyển. Mưa vẫn rơi, gió vẫn rít từng cơn. Cả Tiểu Đoàn rời quốc lộ, di chuyển theo đội h́nh hành quân dọc con đường đất dẫn về hướng đông. Trên bản đồ là một lằn đen đứt quăng chạy mút xuống một khu vực dân cư nằm sát biển. Ngoài địa h́nh là một con đường làng nḥe nhoẹt bùn đất. Bùn dính vào giày dẻo ngoe. Lính gh́ tay súng, oằn lưng v́ ba lô quá tải, trông chẳng khác ǵ những bóng lạc đà đang bước chậm. Nhà cửa thưa dần, người chẳng thấy đâu. Ruộng vườn cũng ḥa vào khung cảnh bàng bạc của màn nước và của mây mưa xám ngắt. Bốn cây số lầy lội đủ để làm mỏi những cặp gị chai đá nhứt nên mọi người thở phào khoan khoái khi vào đến

vùng hành quân v́ trời cũng vừa tạnh mưa, và cũng v́ thấp thoáng dọc theo hai dăy nhà của xă Đức Lương là những chiếc nón lá và bóng dáng đủ làm Lính…tṛn xoe mắt. Phần c̣n lại trong ngày chỉ là nhận vị trí, rồi chuẩn bị hầm hố qua đêm th́ cũng vừa xong ngày đầu ra quân của Tiểu Đ̣an 37 BĐQ sau đúng một tháng “ thất nghiệp “.

Chúa nhựt 06-04-1974 . 11H00

Đức Lương, cũng như phần đông các nơi khác, vốn là xă xôi đậu, từ lâu đă là cái gai khó nhổ của Chi Khu Mộ Đức. Lính đến, du kích rút vào các thôn làng bỏ hoang từ lâu. Lính đi, đám chuột nhắt lại ḅ ra tác quái. Cứ vậy mà người dân nào c̣n trung thành với miếng đất cha ông để lại đă phải chịu đựng và nín thở lặn hụp giữa hai làn nước. Cho đến lúc sau này, khi quân đội Mỹ rút quân th́ t́nh h́nh tại Đức Lương càng thêm nghiêm trọng. V́ vậy Tiểu Khu Quảng Ngăi phải nhờ Biệt Động Quân tăng phái để giúp giải tỏa áp lực địch tại ngay hướng chính đông của Mộ Đức. Công tác của Tiểu Đoàn 37BĐQ là b́nh định, an dân. B́nh định th́ không khó, nhưng dân có an hay không lại là chuyện khác. Mấy ngày rồi mà dân chúng chưa chịu tích cực phá bỏ những hầm nổi và các hàng cây, hay lùm, bụi rậm rạp quanh nhà và ngoài b́a làng. Dân không làm th́ Lính xăn tay áo nhào vô. Rốt cuộc, công việc chính của Tiểu Đoàn là tảo thanh và …phát quang để du kích không có chỗ ẩn núp và len lỏi về thôn xóm. Lính phá hầm, hạ cây th́ dân đứng nh́n. Họ bất cộng tác cũng phải v́ ly’‎ do bảo vệ an ninh cho xă ấp không đủ sức thuyết phục họ. Biết dân ngấm ngầm bất măn, nhưng nhiệm vụ được giao th́ Lính phải thi hành triệt để. Do đó đă có lời ta thán đó đây và hằng đêm đă có điệp khúc “…đồng bào hăy nhứt tề vùng lên dẹp tan bè lũ bạo quyền… “ từ loa phát thanh lưu động của đám du kích địa phương.

Thứ bảy 12-04-1974 13H00

Đơn vị tiến dần từ hướng nam lên phía bắc. Mới đó mà đă gần hai tuần! Thời gian đủ dài để sang bằng những hầm nổi, rào dậu, lau lách, cây cỏ trong và chung quanh xă. Tầm nh́n quang đảng hơn, xa hơn. Dân cũng bớt ta thán, nghi kỵ v́ vô h́nh chung Lính đă giúp họ sửa sang lại bộ mặt của thôn làng. Nhờ vậy đă có những ánh mắt và nụ cười thân thiện hơn và những câu chuyện cởi mở hơn so với lúc mới vào vùng. Đă có câu mời chào của các vị bô lăo, những thẹn thùng e ấp của những mái tóc dài mới mấy ngày trước c̣n mang nét nghi ngại gần như bất cộng tác về mọi mặt. Và từ đó Lính biết thêm nhiều điều thú vị về Đức Lương, đặc biệt là kỹ thuật trồng cây thuốc lá và cách chăm bón đất thật giản dị nhưng khó khăn, khổ sở và…khó ngửi v́ phải cần đến …phân người! Muốn có thứ này th́ ngày xưa người ta phải đi hằng chục cây số, càn quét các cánh đồng- cũng là nhà xí lộ thiên trong vùng- để lượm lặt rồi gánh về bón đất trồng. Nghe kể mà bất chợt nh́n lại Capstan, Ruby “ Quân Tiếp Vụ “, Bastos, Mélia và cả những loại thuốc “ sang “ như President mà cảm thấy muốn …ớn lạnh!

Nhưng Lính không dậm chân tại chỗ. Hôm nay Trung Đội lại có lệnh di chuyển lên vùng cực bắc của Đức Lương, là vùng hoạt động công khai của du kích với căn cứ địa là những thôn xóm bỏ hoang từ khi quân đội Mỹ mới đến. Gần một chục năm nhà không vườn trống nên làng Văn Bân chỉ c̣n là những “ mụn cám “ trên bản đồ, c̣n làng Hoài An cạnh đồi Van Bang đă là một ốc đảo với không đầy một chục nóc gia. Đại Đội 3 được lệnh đóng quân tại đây. Và Trung Đội 1 trở thành tiền đồn trên cao độ 60 mét của Van Bang.

- Sao tên ngọn đồi nghe lạ quá vậy bác Hai?!

- Tui cũng không biết.

Người lăo niên sống bằng nghề trồng cây thuốc lá và bắt dong ven biển lắc đầu. Người dân địa phương không biết. Vậy th́ chuyên viên in bản đồ của Nha Địa Dư đă quên bỏ dấu cho hai chữ Van Bang không chừng!? Nhưng dù sao th́ cái tên khó đọc này lại dễ nhớ đời v́ giữa trưa hôm nay Lính phải g̣ lưng đội nắng để leo dốc. Sau đó, những nhát cuốc bổ xuống đá ong dội vào tay đau điếng làm chúng tôi lắc đầu, ngao ngán. Nhưng phồng tay, nhức lưng th́ cũng phải lo cho xong hầm hố và tuyến pḥng thủ. Vừa xong mọi thứ là đă chói chang ráng chiều. Màu vàng của nắng, màu nâu của đá ong, màu cam của dải đồi nhấp nhô chạy mút tầm mắt về phía tây để ḥa vào màn xanh mờ mờ của núi Điệp tạo thành một bức tranh lạ mắt nhưng hài ḥa của thiên nhiên. Lính thay nhau “ hạ san “ để tắm giặt và cũng để tạt qua làng nh́n “ nẫu “ cho đỡ ghiền. Trong khung cảnh hoàng hôn, đâu là vị trí súng của pháo binh Mỹ mấy năm trước đây? Đâu là ranh giới của đất lành và ḿn bẫy mà Đại úy Vương đă hết ḷng căn dặn phải hết sức cẩn thận? Đâu là vùng đất chết mà du kích đă thông báo cho dân biết và chính đám chuột nhắt cũng đă từ lâu không dám đặt bước tới?

Thứ năm 16-04-1974.18H00

Đồi trọc. Khô khốc. Ngồi chờ trực thăng tải thương mà buồn ơi muốn khóc! Vùng tử địa với ḿn nội hóa đóng vai tử thần giăng bẫy. Khoảng đất rộng đủ cho cả Đại Đội trấn đóng chỉ giao phó cho 20 mạng khai quang bằng giày saut và lưỡi lê v́ máy rà ḿn Poland của Công Binh hoàn ṭan vô hiệu lực. Đành phải dùng mắt mà t́m, dùng lưỡi lê để kiếm và giày saut để rà từng tấc đất. Cả mấy ngày trời mà vẫn chưa xong một nửa ngọn đồi. Công việc càng chậm càng tốt, kỹ lưỡng chừng nào chắc ăn chừng nấy. Đơn giản nhưng hồi hộp như trong phim nghẹt thở. Trung đội dàn hàng ngang, mỗi người cách nhau chừng một sải tay. Lưởi lê cột chặt vào một nhánh tre, cắm phập xuống đất, khoảng cách càng khít khao càng tốt. Xăm tới đâu bước tới đó. Nhưng rồi đến ngày thứ tư cũng đă không tránh khỏi thương vong! Một thằng em cuốn poncho, thêm một đứa bay mất bàn chân khi nhào tới đỡ bạn. Tổng cộng 28 trái ḿn nội hóa sau bốn ngày “ chiến đấu với Ma “. Tiếng rên của thằng em càng làm nhói thêm lồng ngực v́ không thể chia sớt được nỗi đau thể xác của một con người. Nguyễn Hoàng Minh chạy đua với thời gian và bất chấp tử thần nhưng thua cuộc phải bỏ lại một phần thân thể. Thương bạn và nóng ḷng v́ bạn nên mới ra nông nỗi. Thật đáng tiếc! C̣n Lê Văn An v́ bổn phận và trách nhiệm của người lính mà phải bỏ lại mạng sống ḿnh trên đồi máu. Thật đáng buồn!

- ĐM! Tụi nó gài ḿn độc quá!

Trung Sĩ nhứt Thái vỗ về thằng em khinh binh rồi trở lại bên tôi bật tiếng chưởi thề. Ông Trung Đội Phó dạn dày trận mạc là người đầu tiên gơ đúng vào trái ḿn nội hóa làm bằng lon trái cây, bên trong là thuốc nổ, đinh, vít, và mọi thứ sắt vụn trên đời. Không biết bộ óc khủng bố nào đă nghĩ ra được cách vô hiệu hóa máy rà ḿn thật tinh vi bằng cách bao hai lớp nylon lên mảnh ván đặt nằm gọn trên lon ḿn, ng̣i kích hỏa là một cây đinh đóng xuyên qua ván và cắm thẳng vào lon có ng̣i nổ là một vỏ đạn M16. Mọi thứ c̣n khá tốt nhờ nylon cản nước không làm mục gỗ hay ướt thuốc. Dẫm chân trệt qua một bên th́ có thể không gây chạm nổ, nhưng đạp ngay trên chiếc đinh th́ …chỉ có phép lạ mới làm cho tịt ng̣i. Bằng không th́ …bay gót, hoặc mất bàn chân nếu là lon nhỏ, hay mất mạng nếu gặp lon cỡ hộp sữa SMA hay lớn hơn!

Khi trực thăng đến tải thương th́ mặt trời cũng vừa tắt nắng. Mừng cho đứa em từ nay xa rời cuộc chơi nhưng cũng buồn rười rượi cho một hoa niên đă sớm ĺa đời. Nh́n theo cánh quạt khuất dần về phía Quảng Ngăi mà ước thầm được theo về hậu phương an lành. Nhưng Lính không có th́ giờ để tần ngần hay tưởng tiếc. Cắm cọc làm dấu những vị trí đă ḍ xong các loại ḿn. Báo cáo trong ngày. Cơm chiều. Chỉnh đốn lại tuyến pḥng thủ qua đêm. Cắt đặt canh gát. Công việc vừa xong là đă thấy sao trời lấp lánh. Một ngày lại trôi qua trong đời Lính. Mai này sẽ ra sao?!

Chúa Nhựt 20-04-1974 . 10H00

Khỏang đất dọc theo sườn phía đông của Van Bang vừa được khai quang ḥan toàn. Hành lang bề ngang chừng hơn 2 mét và chiều dài trên dưới 100 được chúng tôi bảo đảm không c̣n ḿn bẫy. Mơm đá ven sườn hướng đông là vị trí khá tốt để quan sát khu vực đưới chân đồi, ruộng đồng ngoài b́a làng, và cả núi Cây ở phía bắc. Và chỉ chờ có thế! Tiểu Đoàn tung hai Đại Đội để thăm ḍ căn cứ địa của đám du kích trong khu vực của ấp Văn Bân. Đại úy Trần Văn Quy, Tiểu Đoàn Phó trực tiếp chỉ huy. Đại Đội 2 nổ lực chính, Đại Đội 3 tiếp ứng.

Cối 81 và 60 ly của Tiểu Đoàn và hai Đại Đội vừa dứt mấy tràng đạn là Đại Đội 2 của Trung úy Hiền xung phong vào làng theo trục Đông Tây. Tại hướng Bắc, Trung Đội 1 và 2 do Thiếu úy Lợi, Đại Đội Phó Đại Đội 3 chỉ huy đă dàn sẵn để chờ địch. Phía Tây là đồng trống, dành cho cối của Tiểu Đoàn và bốn khẩu 105 ly của pháo binh Chi Khu Mộ Đức càn quét khi cần. Tiếng súng nổ ḍn dă. Bóng người mất hút vào những hàng cây, bờ dậu. Vài bóng người chạy xuyên qua những khoảng sân thưa hay đất trống. Xa quá không rơ là Mũ Nâu hay du kích. Đại úy Quy vừa theo dơi, vừa buông, chụp ống liên hợp điều binh liên tục. Lính xung phong, tiếng thét nghe vang dội. Âm thanh xen kẽ vào tiếng súng ngắn, dài, tạo thành âm điệu quen thuộc của mặt trận đang sôi động. Thốt nhiên, xen lẫn với tiếng nổ ḍn của súng nhỏ là mấy tiếng đùng đùng vang lên gần như cùng một lúc.

- Chết mẹ! Tụi nó dính ḿn rồi!

Ông quay sang tôi than một tiếng rồi đứng lên quát tiếp vào PRC25, ra lệnh cho Thiếu úy Lợi đánh ép vào làng để giải tỏa áp lực cho Đại Đội 2, và yêu cầu Trung úy Hiền báo cáo t́nh h́nh. Sau một hồi trao đổi là ông ra lệnh cho hai Đại Đội ngưng truy kích và nằm im tại chỗ. Việc tải thương bắt đầu. Cần phải chạy đua với thời gian nên con đường ngắn nhứt, là leo đồi để lên Van Bang chờ trực thăng đến bốc. Mấy họng cối của Tiểu Đoàn và Đại Đội lại khạc đạn vào Văn Bân, làm hàng rào cản để hai Đại Đội tuần tự lui binh về phía bắc làng Hoài An, và từ đó phá bụi, lùm, để mở đường leo dốc. Trên đồi, Trung Sĩ Thái chọn vài khinh binh t́nh nguyện của Trung Đội rồi dẫn họ và lao công đào binh do Tiểu Đoàn phái lên cùng xâm, ḍ, phát quang dần xuống để bắt tay với toán tải thương.

Từng giây phút trôi qua là một nỗi lo nghẹt thở v́ khoảng cách trên dưới 100 mét dẫn xuống chân đồi chẳng khác ǵ một “ lối vào tử địa “. Và chuyện ǵ tới phải tới! Một tiếng nổ vọng lên từ hướng đang mở lối làm mọi người thót tim, khô cổ. Tôi cố lần theo dấu chân, bước xuống mơm đá, nhoài người nh́n xuống phía dưới nhưng không nh́n thấy ǵ sau mớ bụi cây dày đặc. Một lúc sau th́ Trung Sĩ Thái trồi lên, sau lưng ông là hai khinh binh của Trung Đội 1, trên lưng của người đi trước là Lê Văn Chánh, theo sát phía sau là một thằng em đang x̣e tay nâng giữ bàn chân bê bết máu và ḷi cả xương gót của Chánh đang lủng lẳng theo nhịp bước của đồng đội. Tiếp theo là toán lao công đào binh cùng với “ bánh tét “ và thương binh nặng, nhẹ, nối nhau lần lượt lên đồi. Hai nằm, bốn ngồi, cộng thêm Chánh là bảy tay súng bị loại khỏi ṿng chiến. Trong khi đó th́ tổn thất của địch không rơ. Gía đắt thật!

Trung Sĩ Thái dừng lại bên tôi, nh́n về phía thằng em đang được y tá băng bó, ông cố nén sự buồn bực bằng tiếng thở dài:

- Lại thêm một đứa gặp “ Ma “. Không tải thương kịp, chắc là nó…

- ĐM! Đă gọi trực thăng rồi. Ông Quy ngắt lời. Sẽ có ngay. Rồi quay qua tôi, ông nói tiếp. Chú mày lo vụ tải thương cho chu đáo nghe. Tao về đi phép vợ đẻ đây! ĐM! Đánh đấm ǵ mà chỉ gặp toàn là ḿn không hà!

Câu nói của Đại úy Quy cũng là lời than của chúng tôi suốt mấy ngày nay. Nhưng nhận lệnh th́ phải thi hành. Quân Đội có những lệnh lạc trời ơi đất hỡi như vậy là chuyện thường. Thi hành trước! Than thở sau. Lính mà Em!

Lần này số thương binh gặp may v́ chỉ chừng nửa tiếng sau là có chuồn chuồn tới gắp xác. Cánh chim sắt vừa khuất dạng th́ đă có kế hoạch mới của Đại Đội: gấp rút dọn băi ḿn trên Van Bang để lập đồn dă chiến. Chúng tôi lắc đầu: lại khổ nữa rồi! Lính quen lưu động, bây giờ phải nằm tại chỗ gánh thêm một trách nhiệm mà không ai muốn nhận lănh. Đă vậy, Trung đội bây giờ chỉ c̣n 17 mạng. Th́ thôi cũng đành.

Thứ Tư 23-04-1974. 17H00

Chỉ c̣n một khoảng đất nhỏ là coi như xong công tác ḍ ḿn. Chiều nay Trung Đội dời vị trí pḥng thủ đến khu vực vừa dọn xong. Một lô ḿn nội hóa đủ cỡ, đủ loại, nằm chất đống bên ngoài tuyến chờ ngày mai dứt điểm toàn bộ ngọn đồi th́ sẽ phá hủy một lượt. Đùa với tử thần nên phải trả giá bằng mạng người. ’’ Đ̣n bánh tét ’’ gói thây đứa em c̣n nằm đó. Trần B́nh xui tận mạng: lạc bước ra ngoài khu vực đă làm dấu để giải quyết nhu cầu cho ’’ đệ tứ khóai ’’ nên đạp phải ḿn banh xác. Đă chờ hơn hai tiếng đồng hồ mà vẫn chưa có trực thăng. Bóng nắng đă nghiêng dài nhưng vẫn c̣n đổ lửa. Ngưng ḍ ḿn để đào hố, căng lều cho kịp buổi tối. Bàn tay phóng dao cả ngày lại phải cầm xẻng phập đất, nạy đá nên bây giờ đă phồng, dộp, đau rát. Căng xong poncho, cột xong vơng cho ba thầy tṛ cùng khoanh chung một chỗ là mỏi nhừ hai tay. Đang cởi giày, tháo vớ cho mát chân th́ vài đứa em tà tà đi ngang qua. Một đứa trong bọn kéo lê thanh tre dưới đất, lưỡi lê ḷng tḥng như muốn sút hẳn ra nên tôi quát gọi tới ngay bên vơng.

- ĐM! Lè phè vừa phải thôi nghe! Phải thật chặc như vầy nè!

Vừa chưởi thề, tôi vừa quấn dây cột lưỡi lê lại rồi phóng vài nhát ngay dưới chân. Một tiếng ‘ phụp ‘ khô khan vang lên làm tôi điếng người. Nh́n đầu lưỡi lê cắm ngay giữa đôi giày, tôi thấy lạnh xương sống. Gần một tiếng đồng hồ loay hoay tại chỗ này không lẽ Hồ Viết Sành, Nguyễn Ngọc Thanh và tôi không có lần đạp phải trái ḿn này? Nhưng v́ sao nó không nổ? Đạp xéo một bên? Hay thuốc nổ tịt ng̣i? Phép lạ chăng? Phản ứng đầu tiên là cả đám dạt ra thật nhanh làm cả Trung Đội giựt ḿnh quay lại nh́n. C̣n tôi lạnh cẳng ngồi chết trân một hồi lâu mới hoàn hồn. Chưa kịp nói ǵ th́ Tín ‘ lùn ‘ đến bên vơng gỡ lưỡi lê của ḿnh rồi thận trọng gạt từng lớp đất mỏng. Miếng ván có bọc nylon hiện ra, đă mục nhưng chưa nát. Chẳng bao lâu sau là cả trái ḿn nội hóa được moi lên: một lon dầu ăn, loại thực phẩm viện trợ!

Cả đêm tôi trằn trọc nghĩ ngợi về trái ḿn ngay dưới chân ḿnh. Nếu nó phát nổ th́ cả ba, hay trong ba thầy tṛ: tôi, thằng em ô đô, và hiệu thính viên của Trung Đội, chắc chắn phải có người trùm poncho và cho dù bị thương th́ cũng sẽ mất máu, hay kiệt sức mà chết v́ không có phương tiện tải thương trong đêm nay. Chiếc poncho gói xác Trần B́nh vẫn c̣n nằm tại chỗ. Thỉnh thoảng có người đến đốt thuốc thế nhang rồi cắm trong chén cơm trắng đặt phía trên đầu của đứa em vắn số. Nghi thức tiễn biệt của đồng đội chỉ có thế. Đơn giản mà chí t́nh. Đọc cho thằng em vài câu kinh mới sực nhớ xâu chuỗi c̣n nằm trong ngực áo. Lại nghĩ tới một phép lạ nào đó đă cứu cả ba thầy tṛ chúng tôi không chừng. Và cả đêm thức trắng chỉ để rùng ḿnh nghĩ ngợi và tưởng tượng rồi rù ŕ với hai thằng em quanh những câu chuyện đa số bắt đầu bằng: Nếu như trái ḿn nổ!?...

Thứ Ba 29-04-1974. 14H00

Rồi cũng dọn xong vùng tử địa trên đồi Van Bang sau hai tuần đổi bằng máu, mồ hôi, và cả nước mắt của Lính. Mỗi lần nghe một tiếng nổ, dù là tiếng phá ḿn, th́ cổ họng như muốn thắt lại. Tiếng nổ dội vào ngực, xoáy trong đầu, tạo cảm giác rùng rợn khi âm thanh dội vào vách đá rồi vang rộng khắp đồi. Chết ngay th́ không nói ǵ, đằng này ḿn nội hóa thường giết người dần ṃn do mất máu và đau đớn v́ cụt gị, mất bàn chân, hay nát bọng đái. Ngày lên đồi cả Trung Đội chúng tôi có 20 người. Bây giờ vẫn là 20, nhưng đă có 5 tân binh vừa mới bổ sung hồi sáng. Số lính mới về được chia đều cho ba Trung Đội v́ tổn thất nhân sự gần như ngang nhau sau cuộc rà ḿn bằng chân của chúng tôi hay những lần hành quân thăm ḍ của hai Trung Đội c̣n lại. Đại Đội 3 te tua nhưng vẫn sẽ là nổ lực chính trong cuộc hành quân vào ngày mai. Mấy hôm nay địch tha hồ bắn tỉa khi chúng tôi dựng tre, cắm cột để nối hàng rào, và hằng đêm, đám du kích hiên ngang đem loa phóng thanh tiến sát chân đồi ” sủa ” liên tục. Đă đến lúc phải hành động!

16H00.

Đại úy Vương họp các Trung Đội Trưởng để chính thức thông báo lệnh của Tiểu Đoàn về việc truy lùng du kích và khai quang toàn bộ khu vực tây bắc dưới chân đồi. Kế hoạch hành quân lần này hơi khác lần trước. Chỉ có Đại Đội 3 trực tiếp tham chiến v́ có tin cho biết là du kích đă rút lực lượng ṇng cốt khỏi Văn Bân, chỉ để lại một toán nhỏ để tuyên truyền và quấy rối. Đại Đội 4 sẽ đóng vai tṛ tiếp ứng và giữ an ninh ngoại vi khi thành phần xung kích của Đại Đội 3 đă vào bên trong làng. Sau khi cho biết t́nh h́nh và kế hoạch, ” Bố Ǵa ” đặt thẳng vấn đề :

- Cả ba Trung Đội đều thiệt hại nặng như nhau nên tôi dành cho quí vị sự lựa chọn. Ai sẽ đi đầu vào ngày mai? Nếu không ai t́nh nguyện th́ tôi sẽ cho bốc thăm. Như vậy là công bằng nhất. ”

Cả ba Trung Đội Trưởng im lặng. Không ai nh́n ai. Căng thẳng. Vương Vũ tỏ dấu hiệu kiên nhẫn chờ đợi bằng cách mồi thuốc hút, nhưng ông chỉ vừa rít hơi khói đầu tiên là đă có câu trả lời.

- Tôi nhận!

Hai tiếng chắc nịch của tôi làm không khí thay đổi ngay lập tức. Ông Vương gật đầu nh́n tôi tỏ vẻ hài ḷng. Lê Văn Hữu và Nguyễn Thanh Vân cùng đến vỗ vai tôi, kèm theo những nụ cười thông cảm và câu nói của Vân:

- Tối nay hai ông qua chỗ tui nhậu. Kéo mấy ông phó qua luôn nghe.

Về đến tuyến đóng quân th́ mọi người đă biết tin tức cuộc họp. Lính vốn luôn sẵn sàng để chấp nhận mọi hoàn cảnh nên nét lo âu thoáng hiện trên ánh mắt rồi cũng tan biến theo những cợt đùa cố hữu. Vui được lúc nào hay lúc đó nên Lính vẫn hồn nhiên sinh hoạt như trên đời này không có ǵ để bận tâm ngoại trừ kiểm tra súng đạn để chuẩn bị cho cuộc hẹn với tử thần vào sáng ngày mai. Xong xuôi mọi thứ th́ cũng vừa kịp giờ hẹn với Vân và Hữu. Nắng vẫn c̣n đẹp dù đă xậm màu. Một ngày trong đời lại trôi qua...”Một ngày như mọi ngày ” của Lính!

Thứ Tư 30-04-1974. 9H00

Từng đợt cối thi nhau rót vào mục tiêu. Cuộc hành quân tảo thanh bắt đầu. Lê Văn Hữu cho Trung Đội 2 bám vào b́a làng phía đông rồi dừng tại đó. C̣n tôi dẫn Trung Đội 1 ṿng qua hướng bắc rồi xông thẳng vào. Từ trên đồi, Đại úy Vương thận trọng điều quân. Ông cho lệnh chúng tôi lục soát từng khu vườn, từng nền nhà hoang rồi tiến dần qua hướng nam, nghĩa là đi ngược lại phía Van Bang, c̣n Trung Đội 2 của Lê Văn Hữu từ cạnh sườn phía đông chuyển dần qua hướng tây bắc, cắt ngang sau lưng chúng tôi dựa theo địa thế của khu làng. Hướng biển được nhường lại cho Đại Đội 4 dàn quân sẵn sàng tiếp ứng. Khỏang cách lúc đầu tính bằng những hàng dậu hay khoảng sân nhờ Đại úy Vương trên đồi c̣n nh́n thấy chúng tôi di chuyển, nhưng không bao lâu th́ đă bị cây cối che khuất nên thỉnh thoảng phải dừng lại để xác định vị trí và khỏang cách với Trung Đội 2 của Hữu. Không có sự kháng cự nào của địch. Mới tối hôm qua c̣n ra rả tiếng loa tuyên truyền nghe đến ngứa lỗ tai. Bây giờ th́ im lặng hoàn toàn. Chúng nó đă rút đi, hay đang ŕnh rập giăng bẫy phục kích đâu đó không chừng!?

10H00

Văn Bân hoàn toàn bị bỏ hoang đă từ lâu. Nhà cửa chỉ c̣n lại nền đất và vườn tược, cây cối không có dấu hiệu được chăm sóc. Nhưng dấu chân trên đất cát vẫn c̣n khá rơ mặc dù một số lớn có dấu hiệu bị xóa đi một cách vội vă. Như vậy, nơi này đúng là căn cứ địa, là vùng bất khả xâm phạm của du kích bấy lâu nay. Lục soát thêm vài khu vườn th́ toán khinh binh đi đầu dừng lại. Trung Sĩ Thái trở lại bên tôi và cho biết phía trước có dấu vết của một con đường ṃn h́nh như đă từ lâu không có người qua lại. Tôi mở bản đồ, xác định con đường làng một thời nối Đức Lương với các xă chung quanh, báo cáo với Vương Vũ, rồi dừng tại chỗ chờ Trung Sĩ Cho dẫn Tiểu Đội khinh binh vượt hàng dậu thưa để tiến dần qua khu vườn lân cận. Đến khi người cuối cùng là Nguyễn Văn Tâm vừa bước theo đồng đội th́ một tiếng nổ vang lên, hất tung Tâm ” sún ” khỏi mặt đất trong một màn bụi đất dày đặc. Và đó là h́nh ảnh sau cùng tôi nh́n thấy trước khi bị sức nén đẩy té xuống đất.

Khi tôi lồm cồm ngồi dậy th́ Trung Sĩ Thái đang nh́n tôi với nét mặt lo lắng, c̣n Thanh ” máy ” th́ đang lom khom, vừa ngó dáo dát chung quanh vừa báo cáo về Đại Đội. Trong khi đó th́ Hồ Viết Sành c̣n nằm dưới đất chong súng về phía trước.

- Chuẩn úy có sao không?

Trung Sĩ Thái run giọng hỏi tôi. Trong cơn choáng váng, tôi nh́n thấy ông đă không c̣n cầm súng mà ngược lại, bàn tay phải đang nắm chặt cánh tay trái. Người ông đầy máu. C̣n trên tay tôi cũng dính một miếng thịt của ai đó không rơ. Vài vết máu đây đó trên người, nhưng tôi không có cảm giác đau đớn, chỉ thấy hơi tức ngực. Đến lúc này Trung Sĩ Thái mới bàng hoàng rồi trân trối nh́n lại cánh tay đẫm máu của ḿnh.

- ĐM! Sao lạnh quá vậy!

Vừa dứt lời nói sảng là ông ngă xuống, ngất xỉu. Tay vẫn c̣n nắm vết thương.Tôi choàng qua, gỡ bàn tay phải của ông ra th́ mới hay cánh tay trái chỉ c̣n nối vào người bằng một miếng thịt nhỏ bé ở gần vai, ngay dưới nách. Tôi nghiến răng giựt cánh tay ra rồi đắp vội mảnh băng cá nhân vào vết thương. Hồ Viết Sành nhào qua đỡ người Trung Đội Phó cho Hạ Sĩ Bé chích thuốc cầm máu. Giao ông Thái lại cho người y tá, tôi lật đật ra lệnh cho Trung Sĩ Đặng Tri dàn toán đại liên bên cánh phải, chong súng về hướng b́a làng, đề pḥng địch phản kích. Sau đó kéo Thanh ”máy ” và Hồ Viết Sành chạy lên phía trước. Toán khinh có mười người th́ đă bỏ cuộc hết năm, nằm bất động, hay oằn oại rên siết. Trung Sĩ Bi và một khinh binh đang lăng xăng lo cho đồng đội kém may mắn, c̣n mấy người khác th́ ngồi gh́m súng về phía trước. Tôi thảy thằng em ô đô vào trám tuyến với khinh binh, ra lệnh mọi người gấp rút đào hố cá nhân, trong khi đó Thanh ”máy ” cũng báo cáo t́nh h́nh với Vương Vũ và xin tải thương cấp tốc.

Trở lại phía sau, xem xét tuyến dàn quân của toán đại liên, chôn tạm cánh tay của ông Thái trong một hố đào rất cạn, hối hạ sĩ Bé lên chích thuốc cầm máu và băng bó cho toán khinh binh. Tất cả những ǵ tôi làm từ lúc lồm cồm ngồi dậy sau khi bị đẩy bật xuống đất cho tới lúc này hoàn toàn là do bản năng. Đầu óc tôi nhẹ tênh, nhưng tôi biết ḿnh đang run và cách duy nhứt để trấn áp nỗi lo sợ là chạy một ṿng kiểm tra, gằn giọng rít qua kẽ răng để trấn an thương binh vào năn nỉ họ đừng rên la kẽo địch có thể nắm bắt t́nh h́nh và tấn công bất ngờ, lúc chưa có thế pḥng thủ vững vàng. Có thể nói cả Trung Đội vùa hoang mang vừa thất thần v́ chưa chạm địch mà đă rụng hết 6 mạng. Nh́n chung quanh mới thấy t́nh cảnh chúng tôi thật thê thảm. Chỉ nội lo cho thương binh cũng đă là một gánh nặng. Mọi người đều phơi nắng. Không ai dám t́m bóng mát v́ bóng mát có thể là tử địa. Đúng ra, nơi nào trong khu làng này cũng có thể là tử địa. Đâu ai ngờ bỏ lối ṃn, phát đường qua hàng dậu mà đi cũng vướng bẫy. Cái số xui tận mạng đă khiến cho thằng em nhỏ con, thấp người vướng chân vào sợi giây bẫy của đầu đạn 155 ly. Hơn một kí thuốc nổ!

- Chuẩn úy ơi! Đừng bỏ em.

Trong cơn mê sảng, Tâm ” sún ” mở mắt gọi tôi. Tay bi da số một của Liên Đoàn bây giờ chỉ c̣n nửa người phía trên. Hai chân đă biến mất và vùng hạ bộ chỉ c̣n là một mớ máu thịt bầy nhầy. Tôi nâng thằng em lên,vừa an ủi, vừa đau ḷng lại vừa...sợ một cách bâng quơ. Không chịu nỗi cảnh thằng em bê bết máu, tôi cởi áo lót phần hạ bộ của Tâm, ôm gọn thằng em vào ḷng mà có cảm giác như đang ẵm bồng em bé. Nắng khô khốc, nắng giữa trưa của một ngày sắp vào hè nung lửa thật tàn nhẫn. Giữa mồ hôi và nước mắt, tôi không biết thứ nào chảy dần xuống má của vài thằng em đang cắm từng nhát xẻng xuống lớp đất cát khô mịn chung quanh ḿnh.

- Lạnh quá chuẩn úy ơi! Chắc em chết quá!.. ĐM! Thằng Bi đâu rồi... Nước! Cho miếng nước!...

Những tiếng rên la trong cơn mê sảng của Tâm ” sún ” và mấy đứa em vừa được kéo về chỗ Trung Sĩ Thái làm tôi thêm đắng cổ. Bỏ Tâm ” sún ” xuống th́ không đành ḷng nên tôi ngồi đó ra lệnh cho Thanh ” máy ” hối thúc vụ tải thương, rồi chỉ định Trung Sĩ Đặng Tri, Tiểu Đội Trưởng trưởng đại liên làm phó cho tôi để cùng Trung Sĩ Nguyễn Văn Bi đôn đốc việc đào hố cá nhân và tổ chức pḥng thủ. Lê Văn Hữu gởi một toán của Trung Đội 2 mang các thanh tre từ phía sau lên, dự trù sẽ khiêng số thương vong ra phía sau rồi ṿng lên đồi theo lối tải thương lần trước, nhưng có lệnh của Vương Vũ nằm tại chỗ chờ Trung Đội 3 của Nguyễn Thanh Vân ḍ ḿn để mở đường theo lối ṃn đă từng dẫn thẳng lên đồi lúc xưa. Như vậy chỉ trên 100 mét là thương binh sẽ đến nơi đáp của trực thăng thay v́ nửa cây số dằn xóc có thể làm vong mạng khi phải khiêng cáng đi ṿng b́a làng. C̣n đang lo chỉ nơi dựng poncho che nắng cho thương binh th́ có tiếng của Hạ Sĩ Bé.

- Chuẩn úy!... Nó ” đi ” rồi.

Tôi nh́n lại mới hay Tâm ‘’ sún ‘’ đă tắt thở lúc nào không biết. Nh́n ánh mắt thằng em c̣n mở trừng như muốn cưỡng lại định mệnh nghiệt ngă mà tôi muốn khóc. Chỉ v́ thiếu hụt quân số nên vẫn c̣n giữ nó ở Trung Đội thay v́ gởi nó về Tiểu Đoàn cho ấm thân. Lính là vậy đó! Đánh giặc trước, chuyện khác tính sau. Tiểu Đoàn 37 Biệt Động Quân vừa mất đi một cao thủ bi da với đường cơ lả lướt và không lần nào dưới 30 điểm mỗi khi chạm banh, ngoại trừ lúc cố ‎t́nh câu độ! Đưa tay vuốt mắt cho thằng em SàiG̣n mà cứ nhớ hoài những lần khoái trá nh́n thằng em lần lượt hạ các hảo thủ của Đà Nẵng, dân cũng như quân, trong những lần đọ sức tại các bàn bi da trên đường Độc Lập suốt một tháng qua.

Tôi thở dài giao xác thằng em cho Hạ Sĩ Bé rồi lần qua hai căn lều vừa dựng xong giữa sân nắng. Một đ̣n ‘’ bánh tét ‘’ đă gói sẵn. Ba khinh binh khác nằm rên dưới đất. Nặng nhứt là Minh, mới bổ sung hôm qua, bị toát lưng, găy xương sống, đang nằm sấp rên la từng hồi. C̣n lại là tân binh tên Tài bị thương nơi chân và má trái, đang ngồi cúi đầu bập từng hơi thuốc. Nắng đổ lửa trên đầu, hừng hực trên poncho, cháy bỏng trên mặt đất. Đă gần hai tiếng đồng hồ mà Nguyễn Thanh Vân vẫn chưa khai thông được 100 thước tử địa. Không trách được hắn! Con đường hoang phế đă gần 10 năm. Ḿn bẫy, hay có thể cả hầm chông đầy dẫy mà Lính th́ chỉ có giày saut và lưỡi lê mà thôi! Phải tiết kiệm nhân mạng tối đa!

14H00.

Rồi cũng bắt tay với nhau sau hơn hai tiếng phá đường, mở lối! Nguyễn Thanh Vân và Trung Đội Phó Y Biếc dẫn toán lao công đào binh và một tiểu đội xuống tải thương và đem nước cho chúng tôi. Chỉ vài câu trao đổi là anh bạn gốc Long Xuyên vội vàng theo Thượng Sĩ Y Biếc trở lên đồi. Tôi thầm lo cho Minh. Cột xương sống ḷi tủy. Bốn mảnh băng cá nhân không đủ đắp ngang lưng. Gần ba tiếng chịu đau đớn. Bao lâu nữa th́ mới có trực thăng? Máy bay không hề chờ người. Chỉ có người sống, cũng như kẻ chết phải sẵn sàng để chờ chuồn chuồn đến bốc. Nh́n lại Trung Đội mới thấy chạnh ḷng. Lính âm thầm chịu đựng và chấp nhận mọi hoàn cảnh. Chúng tôi chỉ c̣n lại 14 tay súng và đang hoang mang khi nh́n chung quanh toàn là bóng dáng của ḿn bẩy và...thần chết!

Tiếng trực thăng kéo tôi ra khỏi trạng thái gần như lạc hồn. Cánh thiên thần đă đến đúng lúc. Nhưng ba tiếng đồng hồ chịu đựng đau đớn và mất máu, liệu ông Thái, Minh, Tài và cả một đứa em tân binh bị găy chân c̣n đủ sức để lâm trận với tử thần trên bàn mổ hay không?! Tôi choàng tỉnh khỏi cơn chấn động tinh thần ngay sau khi Thanh ” máy ” cho biết Vương Vũ vừa nhắc tới việc lo cho con cái ấm chỗ để qua đêm, c̣n Hồ Viết Sành th́ mang tới cho tôi một ca sắt trong đó là cơm nóng và mít non luộc cùng với một lát thịt hộp. Thấy tôi nh́n trân trân mấy miếng mít, thằng em cười ruồi chỉ tay bâng quơ qua hướng sân kế bên nói ngay:

- Chuẩn úy đừng lo! Không có ḿn đâu. Tụi em coi kỹ lắm rồi mới ‘’ vớt ‘’ nó xuống. C̣n có canh dưa hường nữa. Em sẽ mang lại ngay.

Không thấy đói, nhưng cũng phải ráng ăn cho có sức và cũng để không phụ ḷng của thằng em ô đô. Vừa nhai, tôi vừa miên man nghĩ về trái đạn đă loại khỏi ṿng chiến một phần ba quân số của Trung Đội. Lại thêm một sự may mắn vừa đến với tôi và với hai thằng em đứng kề bên. Bốn người đứng cạnh nhau trên khoảng sân trống trải. Chúng tôi vô sự. Chỉ có ông Thái bay một cánh tay. Đúng là đạn tránh người. Có lẽ là nhờ cả ba thầy tṛ chưa tới số, hay c̣n có nguyên do nào khác chăng?!

19H00

Trung đội đóng chốt ngay giữa những miếng đất đă dẫm nát từ ban sáng, sau một màn xăm xoi tất cả những nơi chưa có dấu chân hay có dấu hiệu khả nghi. Báo cáo đầu giờ cho Đại Đội. Một ṿng kiểm tra tuyến đóng quân, đặc biệt là chốt pḥng thủ hướng về phía khu làng chưa kịp tảo thanh. Nh́n địa thế mà tôi thầm ngao ngán mặt dù phía sau có Trung Đội 2, hướng trên đồi có Trung Đội 3, bên sườn phía đông có một Trung Đội của Đại Đội 4. Mỗi gốc cây là một dấu hỏi, mỗi hàng dậu hay rào thưa là một gương mặt của tử thần. Không biết ngày mai lệnh lạc sẽ ra sao, chứ nếu như kiểu này th́ chắc chắn ngay cả Vương Vũ chắc cũng phải buột miệng chưởi thề không chừng. Lót ổ xong là mọi người mệt nhoài nên không có những cợt đùa cố hữu. Lính trầm ngâm hơn thường ngày. Chắc chắn ai cũng đang nhớ lại thảm cảnh của những ngày qua và nhứt là những đồng đội kém may mắn. Hôm nay là họ, ngày mai sẽ đến lượt ai?! Có đúng ’’ ... Đi lính có nghĩa là chờ tới phiên ḿnh bị thương hay tới số... ’’ như lời ai đó đă nói hay không? Mà thôi! Suy nghĩ vẫn vơ hoài chỉ đày đọa thêm bản thân. Kệ mẹ nó! Tới đâu th́ tới. Lính mà em!

Thứ Năm 01-05-1974. 07H00

Đêm yên lành trôi, dù rất chậm. Cũng may là không bị đám chuột nhắt khuấy phá, dù chỉ bằng tiếng loa phát thanh như cả tháng qua. Đêm thao thức để thấy ḷng bùi ngùi khi thả tâm trí ngược về những ngày Lễ Lao Động của thời c̣n hít thở bụi phấn trong lớp học và những chuyến rong chơi với bạn bè ngoài Vũng Tàu. Thế giới hồn nhiên của ngày xưa đă không c̣n, thay vào đó là tṛ chơi súng đạn để tự vệ và sinh tồn. Cứ thế mà vẩn vơ cho đến sáng tỏ. Mọi người đă thức dậy. Vài ngụm cà phê và điếu thuốc Mélia làm đầu óc cảm thấy dễ chịu hơn. Lại một ngày mới đang bắt đầu. Ước ǵ ngày nào cũng như sáng hôm nay: trời trong, nắng hồng để c̣n thấy chút hạnh phúc dù rất mong manh vẫn c̣n hiện diện trong ḷng.

9H00

- Chuẩn úy! Vương Vũ muốn gặp trên máy.

Thanh ‘’ máy ‘’ vừa nói vừa đưa tôi ống liên hợp. Bên kia đầu máy, tiếng của Đại úy Vương như muốn nghẹn lại khi thông báo là có lệnh gom dân trao cho chúng tôi để tiếp tục việc phát quang. Lệnh này do Liên Đoàn ban ra nên dù không tán thành, Vương Vũ vẫn phải tuân hành. Trung Đội 1 nằm tại chỗ chờ nhận người. Cùng lúc đó th́ Trung Đội 3 cũng sẽ từ trên đồi mở rộng con đường ṃn tải thương hôm qua và khai quang sườn dốc phía tây để sau đó bắt tay với chúng tôi ở cuối làng. C̣n Trung Đội 2 th́ qua những làng lân cận để gom người và ‘’ mượn ‘’ luôn dao, rựa của dân xài thay v́ chỉ có lưỡi lê và xẻng cá nhân vốn bị hạn chế trong việc phát quang. Trong khi chờ đợi nhận người, chúng tôi thận trọng ḍ dẫm từng thước đất và chú tâm tuyệt đối vào từng bụi cây hay rào dậu quanh tuyến đóng quân. Để chắc ăn, tôi cho Hạ Sĩ Trần Văn Qúy dùng M79 tác xạ vào những nơi nghi ngờ có ḿn bẩy. Anh chàng nổi tiếng thiện xạ và vua gài lựu đạn này ngứa ngáy đă lâu, nay được dịp trổ tài nên tha hồ nhả đạn tưng bừng. Và quả nhiên, một số ḿn trúng đạn nổ tung như muốn thót tim, làm Thanh ‘’ máy ‘’ cứ phải luôn miệng báo cáo về Đại Đội để ‘’ Bố Ǵa ‘’ yên tâm.

11H30

Đang ngồi nghỉ mệt th́ Lê Văn Hữu dẫn tám người đến giao cho chúng tôi. Nh́n họ mà tôi than khổ trong ḷng v́ ngoại trừ một thiếu niên mặc bộ đồng phục của một trường Trung Học nổi tiếng của Quảng Ngăi, c̣n lại toàn là đàn bà, con gái. Dụng cụ ‘’ mượn ‘’ về chỉ có một cái rựa, hai cái cuốc và một con dao phay.

- Có c̣n hơn không. Xài đỡ đi Huynh Trưởng. Nhân lực và vật lực chỉ có bấy nhiêu thôi. Chắc là Lễ Lao Động nên họ cũng xả hơi chăng!?

Hữu nói đùa rồi dẫn lính trở lại tuyến của ḿnh. C̣n tôi đứng đó, phân vân không biết phải làm sao. Cuối cùng, tôi báo cáo với Đại úy Vương rồi quyết định cho một người có vẻ lớn tuổi ra về và dặn bà ta báo với gia đ́nh những người c̣n ở lại là chúng tôi bảo đảm bảy người này sẽ được đối đăi tử tế. Vài người lên tiếng phản đối, liền miệng đ̣i tôi phải thả hết. Tôi chỉ im lặng nghe họ nói. Nh́n những ánh mắt âu lo nhưng bất măn của họ mà tôi cảm thấy buồn bực. Không có bằng cớ đích xác họ là du kích hay giao liên v́ theo lời Hữu th́ họ bị gom lúc đang ở ngoài ruộng, c̣n hai cô gái trẻ và em học sinh th́ nói là nhân ngày lễ, nên về thăm gia đ́nh. Sau cùng tôi cũng phải đi đến quyết định là giao họ cho Trung Sĩ Đặng Tri và Nguyễn Văn Bi để tùy nghi xử dụng. Dù sao th́ họ cũng đă ở đây rồi.

Nhưng hai chàng Trung Sĩ chưa kịp dẫn toán người đi th́ có tiếng ḿn nổ lớn trên sườn đồi. Đám dân ngồi thụp xuống đất, mắt láo liên, vẻ mặt hớt hăi. Mọi người đều hướng mắt về phía có tiếng nổ. Tôi đưa mắt nh́n Thanh ‘’máy’’. Thằng em hiệu thính viên đang nghe báo cáo điều ǵ đó. Một lúc sau, nó đến bên tôi nói gọn lỏn.

- Thượng Sĩ Y Biếc! 109 rồi!

Tôi khẽ gật đầu, hối Đặng Tri và Nguyễn Văn Bi dẫn người về vị trí đă phân công, rồi ngồi thừ người nghĩ ngợi về người Hạ Sĩ Quan gốc Thượng vừa hy sinh. Vậy là ’’ tứ hùng ‘’ của Đại Đội 3 giờ chỉ c̣n lại một ḿnh Lê Văn Trữ đang làm Thường Vụ Đại Đội. Những chiến sĩ xuất sắc từ thời Lam Sơn 719 rồi Sa Huỳnh đă lần lượt giă từ vũ khí. Trong hai ngày, hai Trung Đội Phó giă từ cuộc chơi một cách oan uổng. Trên kia chắc là Vương Vũ đau ḷng lắm, và Nguyễn Thanh Vân cũng buồn không kém v́ mất một người thầy dạn dày kinh nghiệm. ĐM! Tôi bất giác văng tục trong ḷng. T́nh trạng này sẽ c̣n kéo dài bao lâu nữa !? Thật là chán chường ǵ đâu!

Nhưng đúng là họa vô đơn chí! Vừa nuốt vội chút cơm và chưa hết bồi hồi v́ cái chết của Thượng Sĩ Y biếc th́ một tiếng nổ khác từ tổ khinh binh của Đặng Tri vọng lại làm tôi thót tim v́ có tiếng lao xao nhốn nháo vọng lại: một dấu hiệu chẳng lành. Chạy đến nơi th́ đă thấy Bùi Hữu Tùng, đứa em gốc Vũng Tàu nằm bất động, c̣n Đặng Tri th́ mặt mày hầm hầm xỉa xói vào mấy người đàn bà đang ngồi gầm đầu xuống đất, rồi đến bên tôi báo cáo.

- Mấy con mẹ này chắc chắn biết có ḿn mà không chịu chỉ. Cứ xớ rớt khều khều nên thằng B́nh tức tối chụp rựa phang. Chỉ mấy nhát là nó dính chấu. ĐM! Đám này là dân của tụi nó đó chuẩn úy!

Tôi cũng muốn nổi khùng nhưng chỉ biết than thầm trong ḷng và không biết phải hành động ra sao. Giận dữ cũng phải nén, đau ḷng cũng phải dấu nhẹm. Hết nh́n bờ dậu tới nh́n xác thằng em. Chúng đặt ḿn dưới đất th́ c̣n có thể rà t́m, gài lựu đạn trên bờ rào th́ vô phương. Nhưng lời của Trung Sĩ Đặng Tri cũng không phải là vô căn cứ. Chúng nó phải làm dấu cho dân biết để tránh. Nếu không tại sao chỉ một ḿnh thằng Tùng toát ngực !? Nhưng làm sao t́m ra!? Cũng đừng ḥng đám dân này chỉ điểm. Những người đàn bà vẫn ngồi nh́n xuống đất mặc cho Đặng Tri hằm hè bước tới bước lui lầm bầm những câu chưởi rũa. Tôi cho lệnh tạm dừng việc phát quang để mọi người lắng cơn xúc động rồi kéo Đặng Tri qua phía Trung Sĩ Bi để bàn thảo riêng kế hoạch đối xử với đám dân, đồng thời cũng để kềm Đặng Trị khỏi nỏi khùng bất tử.

17H00

Đến giờ này mới có trực thăng. Không biết trên kia Đại úy Vương nghĩ ǵ vê người Thượng Sĩ ít nói mà chân chất đă từng vào sinh ra tử với ông bao năm qua bây giờ đă vào thiên cổ, riêng phần tôi cũng quặn ḷng v́ bảy người mới nhận về hồi Tết giờ chỉ c̣n lại Trần Minh Sơn, một tấm ḷng rất...SàiG̣n ! Nh́n đám dân đang ngồi lết bết, chờ được thả cho về mà thấy ngao ngán cho t́nh cảnh của của chúng tôi. Giữ họ để phát quang thay Lính th́ thật là tàn nhẫn nếu như họ là người dân vô tội. Dù sao họ cũng không phải là người cầm súng trực tiếp đối đầu. Tha cả bọn họ th́ tôi không có đủ thẩm quyền. ĐM! Tôi lại chưởi thề trong ḷng. Bố Vương nói đúng. Thà đụng chánh quy chứ c̣n rà ḿn hay truy lùng du kích th́ chỉ ‘’ từ chết tới bị thương ’’ thật là nhức óc!

Nhức óc cũng phải cắn răng mà chịu, v́ lệnh của ‘’Bố‘’ phán xuống cho tôi là phải giữ dân lại qua đêm. Ngày mai tính tiếp. Lại một phen gom gạo, nhường poncho, đào thêm hố. Lại một màn hăm he lính mẻ răng v́ ngại họ quấy nhiễu một cách xàm xỡ những người đàn bà, nhứt là hai cô gái trông khá mặn ṃi vốn là nam châm thu hút ánh mắt hao háo và những bông lơn, cợt đùa, chọc ghẹo của lính từ sáng đến giờ. Câu nói ‘’ Quân và Dân như Cá với Nước ‘’ nghe thật khôi hài làm sao! Dân nào th́ không biết chứ những người đang chuẩn bị qua đêm ngay trong tuyến chúng tôi th́ khác. Nếu được th́ có lẽ họ sẽ ‘’xơi tái ‘‘ chúng tôi là cái chắc. Và điều này là lẽ tất nhiên. Có một điều khó hiểu: bắt dân vào băi ḿn để khai quang th́ sao gọi là ‘’b́nh định, an dân ‘’ cho được!? Chẳng lẽ cấp trên của chúng tôi không biết hay sao?! Thật đúng là nhức đầu!

Thứ bảy 03-05-1974. 8H00

Hai ngày sinh hoạt chung với nhau mà trong ḷng như nước với lửa. Hai ngày mệt óc v́ những lời mắng vốn và thưa gởi của mấy người đàn bà và cả hai cô gái về chuyện lính tráng đă có nhiều hành động và lời nói không đẹp với họ. Hai ngày trần thân v́ vừa trấn an dân, vừa vuốt ve tinh thần của Lính làm tôi mệt nhoài tâm trí. Việc phát quang chỉ làm cho có lệ nên không ai bị ǵ. T́nh h́nh an ninh cũng lắng dịu. Có lẽ là nhờ chúng tôi đang có con tin trong tay. Yên tĩnh hoàn toàn. Và niềm vui chợt đến khi vừa nhâm nhi xong chút cà phê sáng là Thanh ‘’ máy ‘’ báo tin Vương Vũ cho lệnh thả người và ngưng công việc phát quang để chuẩn bị bàn giao vị trí cho một đơn vị bạn.

Thời gian sẽ cho biết sau.

Lính khoan khoái ra mặt khi nghe tin đổi quân. Một tháng chơi tṛ hú tim trong vùng tử địa đă quá đủ nếu không muốn nói là quá dài. Lệnh đổi quân đến thật đúng lúc! Chúng tôi cần thay đổi không khí v́ đă quá căng thẳng trong suốt thời gian một tháng vừa qua. Nh́n quanh tuyến đóng quân để thấy thương đám em út và thương cả chính ḿnh khi mạng sống chỉ biết phó mặc cho may rủi. Sống, chết là chuyện thường t́nh. Nhưng chết v́ ḿn th́ thật là lăng xẹt! Không biết thượng cấp có hiểu cho tâm trạng của chúng tôi hay không?! Mà thôi! Đằng nào cũng đă chấm dứt tṛ chơi đẫm máu này. Đức Lương sẽ trở thành kỷ niệm. Một kỷ niệm hi hữu với h́nh ảnh của những chiếc giày Saut thận trọng thả ‘’ từng bước chân âm thầm ‘’ trong tử địa.

HUY VĂN

( Trích Nhật K‎y’ Hành Quân )


TÀI LIỆU

QLVNCH

Tháng Tư đen

Video về quân cách lễ nghi
Cách thức đeo dây biểu chương...
Lễ nghi quân cách - Vị trí các lá cờ và toán quốc quân kỳ
Quân phục, cấp hiệu, huy hiệu... QLVNCH
Tiến tŕnh h́nh thành Quốc Kỳ & Quốc Ca VN  
 Tim hiểu về ngày Quân Lực VNCH 19-6
Lịch sử Hướng Đạo Quân Đội Việt Nam Cộng Ḥa  
và Trường Trung Học Vơ Khoa Thủ Đức  
 Đệ nhất Cộng Hoà - Ngày Quốc Khánh 26 tháng 10
Vài Nét Về Quân Lực VNCH Và Sự H́nh Thành Ngày Quân Lực 19.6

Gươm lạc giữa rừng hoa  
 “ Triều đại “ Tổng Thống lạ lùng nhất lịch sử Hoa Kỳ  
Sắc lệnh về quần đảo Hoàng Sa
Vị Tổng Thống vĩ đại của nước Mỹ
Giờ phút cuối cùng của một thành phố – Tháng 3 - 1975
Từ chiến trường Khe Sanh đến chiến dịch Tết Mậu Thân   
 5 điều có thể bạn chưa biết về lá cờ Hoa Kỳ
Sự ra đời của chữ quốc ngữ...
Nh́n lại cuộc Chiến tranh Triều Tiên 1950 – 1953
Lời phản biện tại buổi tŕnh chiếu sơ lược
phim the Việt Nam War  
 Không quên biến cố kinh hoàng 11 tháng 9 – 2001 !  
140 chữ với mẹo nhớ Hỏi, Ngă & chính tả  
 Cuộc tổng khởi nghĩa cướp chính quyền ngày 19/8/1945 tại VN  
 Vị Tổng Thống giữ chức vụ lâu nhất Nước Mỹ  
 Tổng Thống Abraham Lincoln  
 Video về quân cách lễ nghi
VNCH 10 ngày cuối cùng...
Bảo vệ an toàn cho công dân Hoa Kỳ khi ở Việt Nam
Lễ Hùng Vương
Cần bảo trọng niềm tự hào dân tộc  
Luận về Tậm Lư Chính Trị  
 Từ chến trường Khe Sanh đến chiến dịch Tết Mậu Thân  
 Cố Tổng Thống Ronald Reagan và… H.O.  
 Diễn tiến cuộc đảo chánh lật đổ Ông Ngô Đ́nh Diệm  
 Tại sao có cuộc đảo chánh lật đổ ông Ngô Đ́nh Diệm  
Ai ra lệnh giết Ông Ngô Đ́nh Diệm? Tại sao?
Một tài liệu 42 năm cũ  
Dựng Lại Quốc Kỳ Việt Nam nền vàng ba sọc đỏ 
Quốc Kỳ chúng ta giương cao khắp nơi
Tài liệu về Hải chiến Hoàng Sa năm 1974  
Những điều nên biết về Medicare 2016
Remember C-Rations?  
 Ai đă bắn nát chân Tướng Nguyễn Ngọc Loan?  
 Tướng lănh VNCH  
Bài phỏng vấn cố Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu  
Hồi kư về Tướng Lê Văn Hưng và trận An Lộc 
Sư Đoàn 23 Bộ Binh và cuộc quyết chiến Ban Mê Thuột tháng 3, 1975
Đại Tá Nguyễn Văn Cư
Trường Sa: Băi Cỏ Mây
Thiên Thần Mũ Đỏ ai c̣n ai mất
Tổng Thống Trần Văn Hương những ngày cuối tháng Tư 1975 tại Sài G̣n
Chuyện của một ngôi trường  
Luận về khoa bảng  
Liên Hiệp Quốc và vấn đề: Bảo vệ nhân quyền  
Phiếm luận về mộng mơ qua văn chương và triết học  
 Chính sách thuế khóa
Cách viết hoa trong tiếng Việt
Đoàn thể Xă hội và Sinh hoạt Chính Trị
Học Viện Quốc Gia Hành Chánh
John Paul Vann, một viên tướng CIA
Văn hóa ảnh hưởng ngôn ngữ như thế nào?
Một vài nét về văn hóa Việt Nam  
Tiếng Việt ba miền - Tiếng nào là ‘chuẩn’ ?  
TT Ngô Đ́nh Diệm đă từng giúp gạo cho dân Tây Tạng tỵ nạn tại Ấn Độ?  
HCM đă âm mưu bán nước từ năm 1924  
Vài nét về hoạt động của Biệt Kích Dù tại Bắc Việt
Hải chiến Midway  
 Adm Chester Nimitz  
 Nguồn gốc thuyết âm dương tám quẻ...
SĐ Nhảy Dù và cuộc hành quân Lam Sơn 719  
Những trận đánh đi vào quân sử 
Nguyên nhân xụp đổ VNCH 1975
Hậu Quả Của Việc Hoa Kỳ Bỏ Rơi Đông Dương
Tưởng Niệm Vị Tướng Của Mùa Hè Đỏ Lửa
Thuyết bất biến
Chương tŕnh chiêu hồi của VNCH
Chiến tranh Việt Nam (1945-1975)
50 năm đọc và coi lại clip cuộc đảo chánh 1963
An Lộc anh dũng  
Nguyên do chính khiến VN bất tử  
Người cha đẻ hành khúc "Lục Quân Việt Nam"...
Trận Ấp Bắc: Thực tế và huyền thoại
Vài nét hoạt động của Biệt Cách Dù tại Bắc Việt
Cảnh Sát Dă Chiến VNCH
Trung Đoàn 44 trong Mùa Hè Đỏ Lửa ở Kontum
QLVNCH - 1968-1975
Vua Duy Tân
Lịch pháp bách Việt
Đại đội 72, TĐ7 ND mất tích trên chuyến bay định mệnh ngày 11 tháng 12 năm 1965
Nhảy Dù và Cổ Thành Đinh Công Tráng
Nhân chứng lịch sử: Mậu thân Huế
Trận KAMPONG TRACH 1972
Trả lại sự thật v/v Sư Đoàn 3BB lui binh...
Thống Tướng Lê Văn Tỵ
Tướng Đỗ Cao Trí và Tôi
Những ngày cuối cùng của QLVNCH
Tướng Dư Quốc Đống
Dư âm Cửa Việt
Tướng NGÔ QUANG TRƯỞNG...
Lịch sử Cảnh Sát Quốc Gia VNCH
Người Nhái VNCH
Mùa hè đỏ lửa 1972
Không Quân VNCH và Chiến trường An lộc
NT Nguyễn Mạnh Tường
Tưởng niệm Quốc Hận 30 tháng 4
Bậc thầy vĩ đại
Quân Dù tiến về thành nội Tết Mậu Thân  
Một ngày với Đô Đốc Chung Tấn Cang
Tr/T Huế, chiến binh anh dũng và trung thành với Tổ Quốc  
Sinh Vi Tướng, Tử Vi Thần - Trung Tướng Dương Văn Đức
Viễn thám
Hổ Cáp - Gia đ́nh 9 Kỵ Binh cuối tháng tư 75
Cố Thiếu Tướng Trương Quang Ân
Sống anh dũng, chết hiên ngang
Chuyến công tác cuối cùng
Cái chết của Cố Thiếu Tá BĐQ TRẦN Đ̀NH TỰ
Chuyện một người chiến binh...
Tổng Thống Ngô Đ́nh Diệm
Tháng 3 buồn hiu...
Người Lính Ǵà Không Bao Giờ Chết
Thành h́nh của Quân Lực VNCH
Hăy thắp cho anh một ngọn đèn
Những ngày cuối cùng của Truờng Bộ Binh
Một chuyến đi toán phạt
Những NT Vơ Khoa TQLC
Tôi nh́n đồi 31 thất thủ
Ngày tàn cuộc chiến
Tiểu Đoàn 5 Dù - Trấn thủ B́nh Long; thượng kỳ Quảng Trị
Quân trường
Những người lính bị bỏ rơi
Tết với người lính cũ
Thái Dương - Nguyễn Văn Xanh
Phi vụ Tống Lệ Chân
Trên đỉnh Chu Pao
Trung Tá Nguyễn Văn Cư
Vài biến cố đàng sau mặt trận Tây Nguyên 75
Trận đánh phi trường Phụng Dực...
Sinh nhật thứ 58 - Trường BB/TĐ
Trung Sĩ Vũ Tiến Quang
Mũ Đỏ, mũ Đen
Chân dung người Chiến Sĩ
CIA và các ông Tướng
Dựng Cờ
Bức tượng Thương Tiếc
Kẽm gai bọc thây anh hùng
Lịch sử h́nh thành QLVNCH
Văn tế Chiến Sĩ Trận Vong
Người lính VNCH trong mắt tôi (video)
Cà-fê nha, Chuẩn Úy?
Chân dung người lính VNCH
Chiến thắng An Lộc 1972
Quảng Trị - Mùa hè đỏ lửa
Trương Văn Sương - Người tù bất khuất
Chết trận Đồng Xoài
Ư nghĩa ngày QL 19/6
Viết cho ngày QL 19/6
Sự h́nh thành QL 19/6
Nhân ngày QL 19/6
Tâm t́nh ngày QL 19/6
Bối cảnh chính trị quân sự trước 19/6
VNCH bị bức tử
Thủ Đức... gọi ta về
Chân dung người lính VNCH
Sự thật về cái chết của Tướng Lê Văn Hưng
Người lính không có số quân
Giày Saut trong tử địa
Chuyện tháng 4 của những chàng BK
Trung Tá CSQG Nguyễn Văn Long
Những v́ sao thời lửa đạn
Mùa hè đỏ lửa: Phần 1, Phần 2, Phần 3
Lịch sử chiến tranh VN từ 1945...
Thời chinh chiến
Tiểu Đoàn 5 Dù
Tưởng niệm Tướng Trần Văn Hai
Vài kỷ niệm với Tướng Lê Nguyên Vỹ
Tiểu Đoàn 42 BĐQ - Cọp Ba Đầu Rằn
Địa Phương Quân và Nghĩa Quân QLVNCH
Những người trở về với đại gia đ́nh dân tộc
Khe Sanh trong ṿng vây
Vietnam, Vietnam
Từ Mậu Thân 68 đến mùa hè đỏ lửa 72...
Trận đánh Đức Huệ
Lam Sơn 207A - Khe Sanh
Trận chiến Khe Sanh
Mật trận Thượng Đức - 1974

Linh Tinh

Người cha đẻ hành khúc "Lục Quân Việt Nam"...
Quốc Kỳ và Quốc Ca Việt Nam
Việt Nam Quốc Dân Đảng
Vua Duy Tân
Lịch pháp bách Việt
Cái chết trong tù CS của cựu Thủ Tướng Phan Huy Quát
Sự đáng sợ cuả nước Mỹ
Oan hồn trên xứ Huế
Sau 42 Năm, Nh́n Lại Vụ Tết Mậu Thân
Mưa Đồng Tháp Mười
Chăn gối với kẻ thù
Ông Lộc Hộ - Anh hùng vô danh
Cải cách ruộng đất...
Giờ thứ 25
Biến động miền Trung
Người Mỹ phản bội chúng ta
cs nằm vùng
Những ngày cuối của TT Nguyễn Văn Thiệu ở SG
T́m hiều về h́nh Tiếc Thương và Vá Cờ
Tháng Tư đen
Giờ phút hấp hối Thành Phố Đà Nẵng
Ai giết đức thầy Huỳnh Phú Sổ
H́nh ảnh VN từ 1884-1884
Thổn thức cho VN
Valentine trong di sản Chiến Tranh
Hoàng Hậu Nam Phương
Thảm sát ở Tân Lập
Hố chôn người ...
T́nh h́nh nhân quyền ở VN năm 2007
Người Việt xây thành Bắc Kinh