Ngày 11/4 quân đội cộng sản bị chận đứng ở mặt
trận Xuân Lộc.Tại Sài g̣n Khiêm từ chức thủ tướng, Nguyễn Bá Cẩn,
Chủ tịch Hạ nghị viện thay thế. Dân Sài G̣n có vẻ phấn khởi, nhưng
chính quyền vẫn tê liệt. Nhiều tổng bộ trưởng t́m đường ra đi. Ngày
19/4 Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ giảm nhân số ṭa đại sứ xuống c̣n 1.250
người, trong số đó có 270 nhân viên CIA.
Đại sứ Martin và Polgar có hai công tác chính.Thứ nhất là khai triển
một chương tŕnh di tản người Mỹ và người Việt làm việc với Hoa Kỳ
và thân nhân mà không làm cho dư luận xôn xao. Nhưng trước viễn ảnh
một cuộc di tản khó thành công nếu Hà Nội dùng lực lượng quân sự
ngăn cản, công tác chính thứ hai là thương thuyết với Hà Nội t́m một
giải pháp chính trị để an toàn di tản mọi đối tượng liên hệ ra khỏi
Việt Nam. Hoa Kỳ c̣n hy vọng qua vận động với Nga Xô duy tŕ một ṭa
đại sứ tại Sài g̣n để duy tŕ sự liên tục ngoại giao.
Công tác chính trị chính yếu là thuyết phục tổng thống Thiệu từ
chức, và t́m cách chuyển quyền cho tướng Dương Văn Minh để thành lập
một chính phủ “liên hiệp” gọi là chính phủ “đoàn kết quốc gia” để
chuyển chính quyền cho phe cộng sản. Hà Nội cho biết chỉ nói chuyện
với Minh.
Thuyết phục Thiệu Hoa Kỳ không thấy khó. Khó là làm sao chuyển quyền
cho Minh mà không vi phạm Hiến pháp VNCH.
Tuy nhiên, tin chiến sự càng ngày càng xấu. Ngày 16/4 quân đội Bắc
Việt chiếm Phan Rang, quê của Thiệu, bắt sống tướng Nguyễn Vĩnh Nghi
và một sĩ quan t́nh báo Mỹ. Tin t́nh báo của CIA từ Hà Nội xác nhận
tin đă biết rằng Hà Nội quyết định chiếm Sài G̣n bằng vũ lực càng
sớm càng tốt, chậm lắm là trước ngày sinh nhựt của ông Hồ Chí Minh,
19 tháng 6.
Trong khi đó tại Washington có nhiều diễn biến không lợi cho sự ổn
định t́nh h́nh tại Sài g̣n. Thứ nhất, một viên chức cao cấp tuyên bố
chính phủ Hoa Kỳ không can dự ǵ đến một giải pháp chính trị để cho
Nam Việt Nam đầu hàng. Thứ hai , ông Thứ trưởng Ngoại giao Philip
Habib khi được giới truyền thông yêu cầu Hoa Kỳ giúp di tản các
phóng viên của họ làm việc tại Sài g̣n trả lời rằng Hoa Kỳ không có
chương tŕnh di tản người Việt làm việc với các cơ sở của người Mỹ.
Trong khi đó thật ra đại sứ Martin đă im lặng cho di tản hơn 350
người Việt làm việc với các cơ sở truyền thông Hoa Kỳ ra khỏi Việt
Nam.
Ngày 18/4 Janos G. Toth, một đại tá người Hungary trong phái đoàn
quốc tế kiểm soát đ́nh chiến gặp Polgar và cho biết qua các cuộc nói
chuyện với phái đoàn Hà Nội ông ghi nhận rằng Hà Nội chỉ muốn tăng
sức ép để Sài g̣n sụp dần chứ không muốn có một cuộc tấn công quân
sự để kết thúc chế độ. Đại tá Toth nói Hà Nội không muốn ép Hoa Kỳ
phải tháo chạy như đă tháo chạy tại Phnom Penh mấy ngày trước đó.
Toth nói Hungary từng nếm mùi thất trận và tàn phá nên không muốn
thấy Sài G̣n bị tàn phá như Berlin năm 1945. Polgar hiểu đây là lời
nhắn của Hà Nội, nên bên cạnh việc di tản, Polgar và đại sứ Martin
lo t́m cách thuyết phục Thiệu từ chức và thành lập một chính phủ
liên hiệp gồm các thành phần thiên cộng để đầu hàng.
Về việc di tản nhân sự ra khỏi Việt Nam, với phương tiện hiện có ṭa
đại sứ Hoa Kỳ chỉ có thể di tản từng đợt mỗi đợt 1.600 người, và đại
sứ Martin than phiền với Bộ Ngoại giao rằng một cuộc di tản như vậy
không thể thành công và lịch sử sẽ phê phán ông. Kissinger an ủi
Martin rằng nếu có ǵ xẩy ra lịch sử cũng sẽ phê phán ông nặng hơn
phê phán ông đại sứ. Trong một điện văn gởi Martin, Kissinger viết
một cách ấn tượng rằng, nếu “người ta treo cổ ông th́ tôi cũng sẽ bị
treo cao hơn ông vài thước”, và để yên ḷng Martin Kissinger thông
báo ông đang nói chuyện với Nga Xô về t́nh h́nh Việt Nam.
Trong khi Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ chưa có chương tŕnh dứt khoát di tản
người Việt th́ ṭa đại sứ phải giải quyết vài trường hợp đơn lẻ do
Washington nhờ. Ngày 19/4 Kissinger gởi Polgar một điện văn yêu cầu
vào Chợ Lớn t́m gia đ́nh vợ của Ken Quin, một nhân viên cao cấp của
Hội đồng An ninh Quốc gia Hoa Kỳ, và đưa qua Mỹ. Polgar phái Chip
Schofield, một nhân viên giỏi tiếng Việt và tiếng Hoa lặn lội vào
Chợ Lớn t́m bà mẹ vợ của Quin và gia đ́nh rồi gởi lén ra khỏi nước
không có giấy phép của chính quyền Việt Nam bằng C-130 chở tiếp liệu
đến Sài G̣n và trở về căn cứ Clark tại Phi Luật Tân. Cùng lén rời
khỏi Việt Nam có một vài thân nhân của Polgar.
Ngày 21/4 Kissinger điện cho Martin thông báo Nga Xô hứa sẽ thuyết
phục Hà Nội chấp nhận giải pháp chính trị và tránh không làm nhục
Hoa Kỳ. Trong khi đó nhiều tin tức, thật có, giả có được loan truyền
tại Sài g̣n. Hai tin giả: Quốc hội Hoa Kỳ chuẩn chi 350 triệu mỹ kim
viện trợ quân dụng; và chính phủ Cộng Ḥa Miền Nam Việt Nam (CH/MNVN
- do Hà Nội dựng nên) cho biết Martin phải đi nhưng ṭa đại sứ Hoa
Kỳ có thể được duy tŕ tại Sài G̣n. Tin thật: Hoa Kỳ áp lực Thiệu từ
chức nhưng không muốn các tướng lănh làm đảo chánh như năm 1963 đối
với cựu tổng thống Ngô Đ́nh Diệm.
Trước t́nh h́nh này thủ tướng Nguyền Bá Cẩn nói Cẩn không muốn ngồi
ở ghế thủ tướng khi Minh thay Thiệu v́ ông ngại các thành phần cực
hữu trong quân đội sẽ giết ông và ông muốn từ chức. CIA yêu cầu Cẩn
ngồi nán lại trước khi có một giải pháp rơ ràng hơn.
Ngày 19/4 trước đó, Martin yêu cầu tướng Timmes thuộc Phái bộ Tùy
viên Quốc pḥng (Defense Attache - hậu thân của MACV) gặp Thiệu để
thảo luận một h́nh thức từ chức để Phó tổng thống Hương thay thế
trước khi chuyển quyền cho Minh. Chiều ngày 19/4 và sáng ngày 20/4
Martin gặp Thiệu hai lần. Martin nói với Thiệu rằng “Tôi không ép
ngài từ chức, nhưng ngài biết cộng quân có khả năng đánh vào Sài g̣n
bất cứ lúc nào, và nếu ngài không từ chức tôi ngại rằng các tướng
của ngài cũng yêu cầu ngài từ chức”. Nhớ đến Lucien Conein với cuộc
đảo chánh ông Diệm năm 1963 Thiệu im lặng nghe và trả lời: “Tôi sẽ
làm những ǵ có lợi nhất cho đất nước tôi.” Martin nói: “Tôi biết
ngài sẽ làm!”.
Ngày 21/4 Thiệu cho biết sẽ từ chức trong ngày. Polgar vội vàng
thông báo cho Toth. Vài giờ sau Thiệu từ chức trao quyền tổng thống
cho Phó tổng thống Trần Văn Hương. Thiệu đọc một bài diễn văn từ
chức nảy lửa kết án Hoa Kỳ và Kissinger “đă đưa Nam Việt Nam vào chỗ
chết.”
Ngay sau khi Thiệu từ chức, Hoa Kỳ bắt tay vào việc sắp xếp để Hương
trao quyền cho Minh. Hà Nội cho biết sẽ không thương thuyết với
Hương, một người nổi tiếng chống cộng sản. Vấn đề là t́m một cách
hợp hiến để trao quyền cho Minh. Theo Hiến pháp VNCH nếu Hương từ
chức th́ quyền tổng thống vào tay chủ tịch Thượng nghi viện Trần Văn
Lắm. Bế tắc vẫn bế tắc.
Một ngày trước khi Thiệu từ chức, Shackley yêu cầu Polgar t́m cách
lấy những thư từ Nixon trao đổi với Thiệu trong những năm 1972, 1973
trước khi kư Hiệp định Paris. Shackley nói nếu những văn kiện đó lọt
vào tay Hà Nội th́ thật “bất tiện” cho Hoa Kỳ. Polgar trả lời, ông
không biết đó là những thư từ ǵ và CIA cũng không thấy có cách ǵ
lấy lại. Vă lại Hoa Kỳ đă không giúp Nam Việt Nam ngay cả trên tinh
thần “một đổi một” th́ không có lư do ǵ Thiệu sẽ không công bố
những văn kiện đó để làm cho Hoa Kỳ lúng túng.
Ngày 23/4 lănh sự quán Biên Ḥa yêu cầu được di tản về Sài g̣n v́
ṭa lănh sự không tin cậy vào sự bảo vệ an ninh của tỉnh trưởng Biên
Ḥa Lưu Yêm. Đồng thời Minh than phiền với Hoa Kỳ -thông qua đại sứ
Pháp Jean Marie Merillon- ông được tin Kỳ có thể đảo chánh nếu ông
thay Hương. Merillon điện thoại cho tướng Timmes hay. Được tin đại
sứ Martin yêu cầu tướng Timmes gặp Kỳ và Kỳ nói ông không hề có ư
dịnh đó. Minh c̣n ngỏ ư muốn Hoa Kỳ t́m giải pháp càng chóng càng
tốt để ông có thể nói chuyện với phe cộng sản và than phiền sự hiện
diện của Thiệu tại Sài g̣n làm cho sắp xếp ǵ cũng khó v́ tuy từ
chức Thiệu vẫn c̣n ảnh hưởng lớn trong quân đội.
Ngày 24/4 để tôn trọng Hiến pháp, Hoa Kỳ có sáng kiến đề nghị Minh
thay Cẩn làm thủ tướng toàn quyền, nhưng Minh từ chối. Minh nói với
tướng Timmes ông sẽ gặp Hương trong ngày để yêu cầu Hương từ chức.
Đồng thời Polgar vận động các tướng nhắn lời với Hương rằng “các
tướng đồng ḷng ủng hộ Minh và nếu không nhường chức tổng thống cho
Minh, các tướng có thể đảo chánh Hương”. Tuy vậy Hương vẫn chần chờ
và yêu cầu giáo sư Nguyễn Ngọc Huy thay Cẩn lập chính phủ. Giáo sư
Huy từ chối.
Hết đường, chiều ngày 24, Hương gặp Martin đồng ư trao quyền cho
Minh và yêu cầu Hoa Kỳ t́m một cách thức chuyển quyền hợp hiến.
Hương cũng đồng ư với Minh yêu cầu Hoa Kỳ đưa Thiệu ra khỏi nước. Sự
hiện diện của Thiệu tại Sài G̣n là một bất tiện cho mọi người.
Chương 10- Một quyết định quân sự
Video về quân cách lễ nghi
Cách thức đeo dây
biểu chương...
Lễ nghi
quân cách - Vị trí các lá cờ và toán quốc quân kỳ
Quân phục, cấp hiệu,
huy hiệu... QLVNCH
Tiến
tŕnh h́nh thành Quốc Kỳ & Quốc Ca VN
Tim hiểu về ngày Quân Lực VNCH 19-6
Lịch sử Hướng Đạo Quân Đội Việt Nam Cộng Ḥa
và Trường Trung Học Vơ Khoa Thủ Đức
Đệ nhất Cộng Hoà - Ngày Quốc Khánh 26 tháng 10
Vài Nét Về
Quân Lực VNCH Và Sự H́nh Thành Ngày Quân Lực 19.6
Gươm lạc giữa rừng hoa
“ Triều đại “ Tổng Thống lạ lùng nhất lịch sử Hoa Kỳ
Sắc lệnh về
quần đảo Hoàng Sa
Vị Tổng Thống vĩ đại của nước Mỹ
Giờ phút cuối cùng của một thành phố – Tháng 3 - 1975
Từ chiến trường Khe Sanh đến chiến dịch Tết Mậu Thân
5 điều có thể bạn chưa biết về lá cờ Hoa Kỳ
Sự ra đời của chữ
quốc ngữ...
Nh́n lại cuộc Chiến tranh Triều Tiên 1950 – 1953
Lời phản biện tại buổi tŕnh chiếu sơ lược
phim the Việt Nam War
Không quên biến cố kinh hoàng 11 tháng 9 – 2001 !
140
chữ với mẹo nhớ Hỏi, Ngă & chính tả
Cuộc tổng khởi nghĩa cướp chính quyền ngày 19/8/1945 tại
VN
Vị Tổng Thống giữ chức vụ lâu nhất Nước Mỹ
Tổng Thống Abraham Lincoln
Video về quân cách lễ nghi
VNCH 10 ngày cuối cùng...
Bảo
vệ an toàn cho công dân Hoa Kỳ khi ở Việt Nam
Lễ Hùng
Vương
Cần bảo trọng niềm tự hào dân tộc
Luận về Tậm Lư
Chính Trị
Từ chến trường Khe Sanh đến chiến dịch Tết Mậu Thân
Cố Tổng Thống Ronald Reagan và… H.O.
Diễn tiến cuộc đảo chánh lật đổ Ông Ngô Đ́nh Diệm
Tại sao có cuộc đảo chánh lật đổ ông Ngô Đ́nh Diệm
Ai ra lệnh giết Ông Ngô Đ́nh Diệm? Tại sao?
Một tài liệu 42 năm cũ
Dựng
Lại Quốc Kỳ Việt Nam nền vàng ba sọc đỏ
Quốc Kỳ chúng ta giương cao khắp nơi
Tài liệu về Hải chiến Hoàng Sa năm 1974
Những điều nên biết về
Medicare 2016
Remember C-Rations?
Ai đă bắn nát chân Tướng Nguyễn Ngọc Loan?
Tướng lănh VNCH
Bài phỏng
vấn cố Tổng Thống Nguyễn Văn Thiệu
Hồi kư về Tướng Lê Văn Hưng và trận An Lộc
Sư Đoàn 23 Bộ Binh và cuộc quyết chiến Ban Mê Thuột
tháng 3, 1975
Đại Tá
Nguyễn Văn Cư
Trường Sa: Băi Cỏ Mây
Thiên Thần
Mũ Đỏ ai c̣n ai mất
Tổng Thống Trần Văn Hương những ngày cuối tháng Tư 1975
tại Sài G̣n
Chuyện của một
ngôi trường
Luận về khoa bảng
Liên Hiệp Quốc và vấn đề: Bảo vệ nhân quyền
Phiếm luận
về mộng mơ qua văn chương và triết học
Chính sách
thuế khóa
Cách viết hoa
trong tiếng Việt
Đoàn
thể Xă hội và Sinh hoạt Chính Trị
Học Viện Quốc Gia Hành
Chánh
John Paul Vann, một viên tướng CIA
Văn hóa
ảnh hưởng ngôn ngữ như thế nào?
Một vài nét về văn hóa
Việt Nam
Tiếng Việt ba miền -
Tiếng nào là ‘chuẩn’ ?
TT
Ngô Đ́nh Diệm đă từng giúp gạo cho dân Tây Tạng tỵ nạn tại Ấn Độ?
HCM đă âm mưu
bán nước từ năm 1924
Vài nét
về hoạt động của Biệt Kích Dù tại Bắc Việt
Hải
chiến Midway
Adm
Chester Nimitz
Nguồn gốc thuyết âm dương tám quẻ...
SĐ Nhảy Dù và cuộc
hành quân Lam Sơn 719
Những trận đánh đi vào quân sử
Nguyên nhân xụp
đổ VNCH 1975
Hậu Quả Của Việc Hoa Kỳ Bỏ Rơi Đông Dương
Tưởng
Niệm Vị Tướng Của Mùa Hè Đỏ Lửa
Thuyết bất biến
Chương tŕnh
chiêu hồi của VNCH
Chiến tranh
Việt Nam (1945-1975)
50 năm đọc và coi lại clip cuộc đảo chánh 1963
An Lộc anh dũng
Nguyên do chính khiến VN bất tử
Người cha đẻ
hành khúc "Lục Quân Việt Nam"...
Trận Ấp Bắc: Thực tế và
huyền thoại
Vài nét hoạt
động của Biệt Cách Dù tại Bắc Việt
Cảnh Sát Dă Chiến
VNCH
Trung
Đoàn 44 trong Mùa Hè Đỏ Lửa ở Kontum
QLVNCH - 1968-1975
Vua Duy Tân
Lịch pháp bách Việt
Đại đội 72,
TĐ7 ND mất tích trên chuyến bay định mệnh ngày 11 tháng
12 năm 1965
Nhảy Dù và
Cổ Thành Đinh Công Tráng
Nhân chứng lịch sử:
Mậu thân Huế
Trận KAMPONG
TRACH 1972
Trả lại sự thật v/v
Sư Đoàn 3BB lui binh...
Thống Tướng Lê Văn
Tỵ
Tướng Đỗ Cao Trí và
Tôi
Những ngày cuối cùng của QLVNCH
Tướng Dư Quốc Đống
Dư âm Cửa Việt
Tướng NGÔ
QUANG TRƯỞNG...
Lịch sử Cảnh Sát
Quốc Gia VNCH
Người Nhái VNCH
Mùa hè đỏ lửa 1972
Không Quân
VNCH và Chiến trường An lộc
NT Nguyễn Mạnh Tường
Tưởng niệm Quốc
Hận 30 tháng 4
Bậc thầy vĩ đại
Quân Dù tiến về
thành nội Tết Mậu Thân
Một ngày với Đô Đốc
Chung Tấn Cang
Tr/T Huế, chiến binh
anh dũng và trung thành với Tổ Quốc
Sinh Vi Tướng, Tử Vi Thần -
Trung Tướng Dương Văn Đức
Viễn thám
Hổ Cáp - Gia đ́nh 9 Kỵ Binh cuối
tháng tư 75
Cố Thiếu Tướng
Trương Quang Ân
Sống anh dũng, chết
hiên ngang
Chuyến công tác cuối
cùng
Cái chết của Cố Thiếu Tá
BĐQ TRẦN Đ̀NH TỰ
Chuyện một người
chiến binh...
Tổng Thống Ngô Đ́nh Diệm
Tháng 3 buồn hiu...
Người Lính Ǵà
Không Bao Giờ Chết
Thành h́nh của Quân Lực VNCH
Hăy thắp cho anh
một ngọn đèn
Những ngày cuối cùng của
Truờng Bộ Binh
Một chuyến đi toán phạt
Những NT Vơ Khoa TQLC
Tôi nh́n đồi 31 thất thủ
Ngày tàn cuộc chiến
Tiểu Đoàn 5 Dù - Trấn
thủ B́nh Long; thượng kỳ Quảng Trị
Quân trường
Những người lính bị
bỏ rơi
Tết với người lính cũ
Thái Dương - Nguyễn Văn Xanh
Phi vụ Tống Lệ Chân
Trên đỉnh Chu Pao
Trung Tá Nguyễn Văn Cư
Vài biến cố đàng
sau mặt trận Tây Nguyên 75
Trận đánh phi
trường Phụng Dực...
Sinh nhật thứ 58 - Trường
BB/TĐ
Trung Sĩ Vũ Tiến Quang
Mũ Đỏ, mũ Đen
Chân dung người Chiến Sĩ
CIA và các ông Tướng
Dựng Cờ
Bức tượng Thương Tiếc
Kẽm gai bọc thây anh
hùng
Lịch sử h́nh thành
QLVNCH
Văn tế Chiến Sĩ Trận
Vong
Người lính
VNCH trong mắt tôi (video)
Cà-fê nha, Chuẩn Úy?
Chân dung người
lính VNCH
Chiến thắng An Lộc 1972
Quảng Trị - Mùa hè đỏ lửa
Trương Văn Sương - Người tù
bất khuất
Chết trận Đồng Xoài
Ư nghĩa ngày QL 19/6
Viết cho ngày QL 19/6
Sự h́nh thành QL 19/6
Nhân ngày QL 19/6
Tâm t́nh ngày QL 19/6
Bối cảnh
chính trị quân sự trước 19/6
VNCH bị bức tử
Thủ Đức... gọi ta về
Chân dung người lính
VNCH
Sự thật về cái chết
của Tướng Lê Văn Hưng
Người lính không có số
quân
Giày Saut trong tử địa
Chuyện tháng 4 của những
chàng BK
Trung Tá CSQG Nguyễn
Văn Long
Những v́ sao thời lửa đạn
Mùa hè đỏ lửa: Phần 1,
Phần 2,
Phần 3
Lịch sử chiến tranh VN từ
1945...
Thời chinh chiến
Tiểu Đoàn 5 Dù
Tưởng niệm Tướng Trần Văn
Hai
Vài kỷ niệm với Tướng Lê Nguyên
Vỹ
Tiểu Đoàn 42 BĐQ - Cọp Ba Đầu Rằn
Địa Phương Quân và Nghĩa Quân
QLVNCH
Những người trở về
với đại gia đ́nh dân tộc
Khe Sanh trong ṿng vây
Vietnam,
Vietnam
Từ Mậu Thân 68 đến mùa hè đỏ
lửa 72...
Trận đánh Đức Huệ
Lam Sơn 207A - Khe Sanh
Trận chiến Khe Sanh
Mật trận Thượng Đức -
1974
Người cha đẻ
hành khúc "Lục Quân Việt Nam"...
Quốc Kỳ và Quốc
Ca Việt Nam
Việt Nam Quốc Dân Đảng
Vua Duy Tân
Lịch pháp bách Việt
Cái chết trong tù
CS của cựu Thủ Tướng Phan Huy Quát
Sự đáng sợ cuả nước
Mỹ
Oan hồn trên xứ Huế
Sau 42 Năm, Nh́n Lại Vụ Tết Mậu Thân
Mưa Đồng Tháp Mười
Chăn gối với kẻ thù
Ông Lộc Hộ - Anh hùng vô danh
Cải cách ruộng đất...
Giờ thứ 25
Biến động miền Trung
Người Mỹ phản bội
chúng ta
cs nằm vùng
Những ngày cuối
của TT Nguyễn Văn Thiệu ở SG
T́m hiều về h́nh Tiếc
Thương và Vá Cờ
Tháng Tư đen
Giờ phút hấp hối Thành
Phố Đà Nẵng
Ai giết đức thầy Huỳnh Phú
Sổ
H́nh ảnh VN từ 1884-1884
Thổn thức cho VN
Valentine trong di
sản Chiến Tranh
Hoàng Hậu Nam Phương
Thảm sát ở Tân Lập
Hố chôn người ...
T́nh h́nh nhân quyền
ở VN năm 2007
Người Việt xây thành Bắc
Kinh