Lời tác giả:
Tác giả thành thật xin
tạ lỗi, nếu bài viết đă chạm đến vết thương của một số người, mà
thời gian hơn 35 năm chưa hẳn đă lành được. Viết truyện này, tác giả
chỉ muốn nói lên một góc khuất trong giai đoạn lịch sử bi thương
nhất của dân tộc, với ḷng thương cảm và tội nghiệp cho những người
đàn bà sau cuộc đổi đời nghiệt ngă, và trân trọng ngợi ca ḷng vị
tha, bao dung của những người chồng bất hạnh, mà Hồ Ngọc, nhân vật
trong truyện, là một điễn h́nh.
Tôi đến thăm Cali vào những ngày mưa, mưa tầm tă. Đài phát thanh
Little Saigon, trong chương tŕnh dự báo thời tiết, cho biết cả tiểu
bang Cali đang bị ảnh hưởng một cơn băo nhiệt đới. Nằm nhà người bạn
cùng đơn vị xưa ở thành phố Garden Grove, trong khu Little Saigon,
cả ngày hai thằng thi nhau kể chuyện chiến trường, chuyện bạn bè, tù
tội, làm cho những cơn mưa như càng dài ra thêm.
Anh bạn rủ tôi ra Hội Trường Nhật Báo Viễn Đông tham dự buổi ra mắt
sách của một nhà văn nữ. Anh tỏ ra am tường về mọi thứ chuyện, bảo ở
hải ngoại thời buổi này văn chương chữ nghĩa rẻ như bèo, mà nhà văn
nhà thơ th́ cứ mọc lên như nấm. Đúng là người Việt nam nào cũng có
đầy thơ văn trong bụng. Nhưng nhà văn hôm nay là người quen, một cô
bạn học cũ, sau này anh bất ngờ gặp lại khi cô đang làm phóng viên
chiến trường, nên tới để cho cô ấy vui.
Chúng tôi đến trễ, may mà c̣n mấy chiếc ghế trống phía sau để không
phải đứng. Trên sân khấu, một diễn giả, dường như cũng là một nhà
văn lăo thành có tiếng tăm, đang giới thiệu tác giả và tác phẩm.
Lại thêm một tác phẩm nữa về chiến tranh! Cuộc chiến chấm dứt đă hơn
30 năm, nhưng bao nhiêu nỗi oan khiên dường như vẫn c̣n nguyên trong
ḷng người tha phương, như những vết thương không bao giờ lành được.
Người MC rất khéo léo, khi muốn tạo một không khí gây nhiều cảm xúc
trước khi nhân vật chính, nhà văn nữ, lên tŕnh diện và tâm t́nh vài
lời cùng cử tọa, nên chương tŕnh được nối tiếp bằng tiết mục ngâm
thơ. Bài thơ Ta Về của nhà thơ Tô Thùy Yên được diễn ngâm bằng giọng
rất truyền cảm của nữ sĩ Bích Loan. Cá nhân tôi cũng rất thích bài
thơ Ta Về này. Bài thơ hay mà tác giả lại là người bạn cùng tù mà
tôi rất quư, nên lắng tai chú ư nghe.
Cả hội trường im lặng khi tiếng sáo cất lên cao vút. Anh MC vừa giới
thiệu đó là tiếng sáo của Hồ Ngọc, tiếng sáo điêu luyện, nổi tiếng
của miền Nam Cali. Lời giới thiệu này quả không cường điệu chút nào.
Tiếng sáo trầm bổng, réo rắt, thiết tha, như vừa du hồn tôi vào một
cơi hư vô nào đó. Rơ ràng tiếng sáo đă làm cho bài thơ gây cảm xúc
tột cùng trong ḷng người nghe, mà hầu hết đều từng mang tâm trạng
của những kẻ “ta về”.
Tôi đứng lên, nh́n về hướng sân khấu. Hồ Ngọc, người cao lớn, đầu
cúi xuống, các ngón tay như đang múa trên cây sáo nhỏ, tôi chỉ nh́n
thấy mái tóc hoa râm bồng bềnh. Tôi thích thổi sáo từ nhỏ, khi mê
tiếng sáo Nguyễn Đ́nh Nghĩa trong chương tŕnh Tao Đàn của Tô Kiều
Ngân trên đài phát thanh Sài g̣n, vào những đêm khuya thuở trước.
Sau tháng 4/75, qua bao nhiêu vật đổi sao dời, dường như đây là lần
đầu tiên tôi được nghe lại một tiếng sáo hay và buồn như thế. Tiết
mục ngâm thơ chấm dứt, tiếng vỗ tay như muốn vỡ cả hội trường.
Tôi cúi ḿnh đi ṿng về phía sau sân khấu, ṭ ṃ nôn nóng muốn biết
Hồ Ngọc và cũng muốn được bắt tay ca ngợi anh một tiếng. Vừa đúng
lúc Hồ Ngọc đang cầm chai nước lọc đưa lên miệng, th́ cả hai chúng
tôi đều nhận ra nhau. Anh chưa kịp uống một hớp nước, kêu tên tôi và
ôm chầm lấy tôi.
Hồ Ngọc, là nghệ danh của Hồ Ngọc Phú Hội, người bạn thân của tôi từ
thời thơ ấu. Hai thằng ở cùng làng. Nhà ông bà nội tôi cách nhà Hội
chỉ một vạc ruộng, con mương và đặc biệt là những hàng tre cao, mà
buổi tối những đàn có trắng thường kéo nhau về ngủ ở đây, gây chút
rộn ră cho một vùng không gian tĩnh mịch và tạo những nét chấm phá
trên nền xám đen của khung trời sắp tối như một bức tranh thủy mặc.
Vào mùa đông, những buổi chiều gió mưa tầm tă, tôi thường đứng bên
cửa sổ nhà ông bà nội, nh́n ra hàng tre với những cái đọt cao vút
theo gió chao qua đảo lại mà thấy tội nghiệp và lo lắng cho những
chú c̣ trên ấy.
Cha tôi và cha của Hội là hai người bạn cùng trường thời Pháp thuộc.
Sau này cả hai ông đều làm thầy giáo. Cha tôi bị Việt Minh bắt đưa
ra Liên Khu 5. Hai năm sau ông được thả về với cơn bệnh sốt sét,
đành phải nghỉ dạy, nên gởi tôi theo học với cha của Hội, mà trong
làng và cả bọn học tṛ chúng tôi thường gọi ông là thầy giáo Tám.
Ông là một vị thầy nổi tiếng dạy giỏi, nhưng rất nghiêm khắc.
Đám học tṛ nhỏ của Thầy sau này vào đại học khá nhiều, và một số
rất thành công trong nhiều sự nghiệp. Trong lớp h́nh như đứa nào
cũng từng bị đánh đ̣n hoặc bị phạt ở lại quét sân trường, trồng cây
vào những ngày thứ bảy chủ nhật, ngoại trừ tôi.
Có lần làm sai mấy bài toán tôi suưt bị tát tai, nhưng rồi Thầy kịp
dừng tay lại. Có lẽ Thầy ngại làm buồn ḷng cha tôi, hơn nữa lúc ấy
tôi mồ côi mẹ, nên Tiếng sáo ông cũng động ḷng thương. Đứa học tṛ
bị đ̣n nhiều nhất lại chính là Hội, đứa con trai lớn của Thầy.
Mặc dù Hội học khá giỏi, nhất là môn toán. Thầy đánh con ḿnh để làm
gương. Lúc ấy, tôi nghĩ thầm như thế và thấy rất thương Hội và tội
nghiệp cho Hội. Ngược lại với Thầy, mẹ của Hội lại là một người đàn
bà phúc hậu, hiền lành và rất cưng chiều con. Những ngày nghỉ, tôi
thường đến nhà Hội chơi, nhưng không dám bước vào ngôi nhà trên v́
sợ gặpThầy. Bọn tôi thường chơi phía sau vườn, mẹ Hội làm vài thứ
bánh mang ra cho hai đứa chúng tôi ăn.
Có lần hai thằng rủ nhau đi t́m những tổ sáo, mang về nuôi hai con
sáo con, giấu nó phía sau hè. Mẹ Hội giúp t́m thức ăn và chăm sóc
hai chú sáo. Hội tập cho những con sáo con biết bay và biết nói. Khi
hai con sáo lớn lên, nó bay theo chúng tôi, đậu trên vai, theo bọn
tôi tới trường, hót líu lo, và bập bẹ vài tiếng: chào anh! chào chị!
Cả đám học tṛ bu quanh, thèm thuồng. Có thằng c̣n theo năn nỉ, cho
quà chúng tôi chỉ để được sờ hay ôm con sáo. Hội c̣n dạy cho tôi làm
bẫy phía sau bờ mương, bên hàng tre, để bắt được mấy con cuốc khi
t́m theo tiếng “gọi hè” của nó.
Một lần, mang con cuốc về nhà nội, bất ngờ gặp cha tôi. Ông bảo con
cuốc c̣n được gọi là Đỗ Quyên hay Từ Quy, theo tích xưa là hóa thân
của Vua Thục Đế bên Tàu, mất nước nên đă khóc đến chảy máu mắt, chết
đi hóa thành con cuốc kêu lên những tiếng khắc khoải năo nùng. Nghe
cha tôi kể lại chuyện xưa, Hội cảm động quá, bảo tôi đem con cuốc
thả lại chỗ cũ, và từ đó không bao giờ chúng tôi bẫy những con cuốc
nữa. Từ nhỏ, tôi đă phục Hội có tính nhân từ và nhiều tài, dạy cho
tôi nhiều chuyện hay, mặc dù Hội nhỏ hơn tôi đến hai tuổi. Khi hết
bậc tiểu học, tôi phải rời quê vào Nha Trang, v́ ở đây mới có trường
trung học. Nhưng chỉ vài năm sau, chúng tôi lại gặp nhau ở thành phố
này. Hội ở trọ nhà một người quen trên đường Âu Cơ, khu Xóm Mới.
Thỉnh thoảng vào những ngày cuối tuần, tôi đạp xe đến thăm. Có khi
hai thằng rủ nhau đi “cọp” xe lửa về thăm quê và lũ bạn nhỏ ngày
xưa.
Lần đầu tiên tôi gặp Hội ở nhà trọ, đúng vào lúc anh ta đang tập
thổi sáo. Hội mang ra khoe tôi cây sáo trúc rất đẹp, được giữ cẩn
thận trong một cái hộp bao bằng vải nhung đen, Cây sáo được ông thầy
người Huế tặng cho Hội, “một cậu học tṛ có năng khiếu, sẽ tạo cho
chiếc sáo này có một linh hồn”. Ông Thầy bảo như như thế. Mặc dù lúc
ấy, tiếng sáo của Hội chưa có ǵ đặc sắc. Sau khi xong trung học,
tôi rời Nha Trang vào Sài g̣n học thêm một vài năm, rồi xếp bút
nghiên vào lính.
Ra trường, được bổ sung về một đơn vị tác chiến lưu động ở Cao
Nguyên. Năm tháng sống chết với đồng đội, núi rừng, nên chúng tôi
không có dịp gặp nhau. Sau này, trong một lần bị thương, xuất viện
được vài ngày phép trước khi ra đơn vị, tôi về thăm quê nội và ghé
lại thăm cha mẹ Hội. Lúc này thầy Tám không c̣n dạy học nữa, mà ở
nhà làm chủ, cho thuê các loại nông cơ: máy cày, máy gặt. Thầy đón
tiếp niềm nở, tôi không c̣n thấy sợ như ngày xưa. Thầy cho biết là
Hội cũng đă vào lính và đang phục vụ tận dưới Vùng IV đồng bằng sông
nước.
Cả năm cũng chỉ về phép một đôi lần ngắn ngủi. Thấy mẹ Hội bồng một
đứa bé gái chừng một, hai tuổi, tôi lấy làm lạ, hỏi bà, và được biết
đó là đứa con đầu ḷng của Hội. Khuôn mặt đứa bé trông giống ông nội
như đúc. Không hiểu tại sao lúc ấy tôi không hỏi ǵ về vợ của Hội,
và tại sao bà nội lại phải nuôi đứa cháu sơ sinh.
Rồi từ đó cho đến ngày 30/4/75, tôi cũng không gặp lại Hội. Cho măi
hơn tám năm sau, khi tôi trở về từ những trại tù, và chính quyền CS
không cho tạm cư cùng với vợ con ở thị trấn Ninh Ḥa (quê vợ), bắt
buộc phải về “quản chế” nơi sinh quán, tôi mới gặp lại Hội. Hội bị
tù ở trại A 30 trong Nam, và được thả về trước tôi một năm.
Anh ở một ḿnh trong căn nhà tranh nhỏ, vốn là cái kho chứa vật dụng
nông nghiệp hư hỏng lâu năm của cha anh, nằm ngay trên vùng đất của
ngôi trường mà ngày xưa thầy Tám dạy học. Hội kiếm sống qua ngày
bằng việc làm vườn trồng rau và sửa chữa xe đạp cho khách qua đường.
Chúng tôi lại trở thành đôi bạn như ngày xưa. Có điều bây giờ gần
như cả hai thằng phải sống bên lề xă hội. Cứ vài ngày phải đi làm
thủy lợi, sửa chữa các con đường trong xă. Tối đến phải ra tŕnh
diện công an trước khi đi ngủ.
Lúc này, cha tôi đă chết trong một trại tù khác trong Nam, c̣n thầy
Tám, cha của Hội, bị kết tội “phá hoại công cụ sản xuất” khi ông
không chịu giao nạp cho chính quyền những chiếc máy nông cơ của ông,
và phá tháo ra từng mảnh nhỏ, chôn giấu rải rác khắp trong vườn, nên
bị cưỡng bách làm việc đo đạc cho một hợp tác xă nông nghiệp, mà tên
chủ nhiệm lại chính là một thằng hoc tṛ rất dốt của ông ngày xưa,
học đâu chỉ tới lớp nh́ rồi nghỉ. Trước 75, hắn ta là lính hải
thuyền đào ngũ, do tội ăn cắp chất nổ, không dám trở về đơn vị, trốn
ngoài một ḥn đảo nhỏ, sống bằng nghề làm rẫy và đánh cá, rồi bị móc
nối theo giặc. Sau tháng 4/75, nhờ tài nịnh hót, chỉ điểm mà từ một
tên du kích, hắn ta trở thành chủ nhiệm HTX có tiếng hống hách và
tàn ác nhất huyện. ( Sau này lên đến chức trưởng ban thương nghiệp
huyện, bị tù v́ tham nhũng và đă chết sau vài năm được thả ra).
Một hôm, vợ chồng tôi đến thăm, bất ngờ gặp vợ và hai đứa con trai
rất dễ thương của Hội. Hội cho biêt là vợ con sống ở Nha Trang, chỉ
lâu lâu ra thăm một lần. Vợ Hội là một người đàn bà đẹp, có nét đài
các, dù trải qua cảnh đời cơ cực, nhưng nhan sắc không mấy tàn phai.
Thấy vợ chồng con cái đoàn tụ, hạnh phúc, tôi mừng cho Hội. Chúng
tôi cùng làm thịt con gà do vợ Hội mang về, hái rau thơm trồng sẵn
sau vườn, ăn một bữa cơm chung “thịnh soạn”. Chỉ hai hôm sau, vợ con
Hội lại trở về thành phố. Sau khi đưa vợ con lên xe đ̣, Hội theo
chúng tôi về nhà ông bà nội tôi, nơi tôi đang “tạm trú”.
Thấy anh không vào nhà ngay, mà đứng nh́n trời buồn bă, vợ tôi đùa:
- Mới đưa người đẹp đi mà lại nhớ rồi hay sao đây? Hội cười, nhưng
nét buồn vẫn c̣n nguyên trên mặt. Buổi trưa hôm ấy, ba chúng tôi
ngồi uống trà tâm t́nh dưới gốc cây xoài già, nơi ngày xưa tôi và cô
Út thường ngồi đọc truyện cho bà nội tôi nghe. Khi vợ tôi hỏi v́ sao
mà vợ Hội không ở lại với anh nhiều hơn, Hội buồn bă trả lời: - Bà
phải về trông con, v́ bà c̣n một đứa con gái nhỏ ở nhà. Nhưng nó
không phải là con của tôi.
Bất ngờ nghe qua điều này, vợ chồng tôi biết đây là một câu chuyện
buồn. Thấy chúng tôi trầm ngâm im lặng, Hội kể cho chúng tôi nghe về
cuộc t́nh đẹp, nhưng trắc trở trong hôn nhân và những biến cố đau
buồn của vợ chồng anh. Trước khi vào lính, nhờ tŕnh độ Anh văn khá
và lư lịch tốt, Hội được nhận vào làm thông dịch viên cho Cơ quan Mỹ
phụ trách Chiến Dịch Phượng Hoàng tại một tỉnh Cao Nguyên. Với công
việc này, anh có nhiều dịp gặp gỡ ông Phó ty Cảnh sát, và được ông
nhờ anh, cứ ba buổi tối trong tuần, đến nhà dạy kèm cho cô con gái
môn Anh văn và toán. Cô bé đang học lớp đệ ngũ. Hội cao lớn, đẹp
trai, lại đàn hát hay, nhưng không phải v́ thế mà chỉ mới hai tuần
cô học tṛ nhỏ đă “ái mộ” ông thầy.
Sau này cô bé cho biết cô mê ông thầy chính v́ tiếng sáo, “tiếng sáo
ru hồn người ta”- lời cô bé nói. Cô bé rất xinh, có cái tên hơi kiếm
hiệp “Hà Thị Triệu Minh”. Có thể ngày xưa phụ thân cô thích đọc
chuyện chưởng và ái mộ nhân vật Triệu Minh? Dường như khi biết yêu
th́ các cô con gái “trổ mă”, lớn nhanh hơn và đẹp ra nhiều hơn.
Chỉ một năm sau, khi lên lớp đệ tứ, Triệu Minh là hoa khôi trong đám
nữ sinh trong tỉnh. Những ngày nghỉ học, cô học tṛ Triệu Minh nói
dối mẹ, đi học nhóm, làm báo tường, tập hát với các bạn cùng lớp,
nhưng thực ra là hẹn ḥ và dung dăng dung dẻ với ông gia sư trẻ.
Trong thành phố này, góc núi, bờ sông, khu vườn, khe đá nào thơ mộng
đều có in dấu chân, nghe lời t́nh tự, chứng kiến lời thề non hẹn
biển của hai người.
Và tất nhiên ở những nơi ấy cũng c̣n cả dư âm “tiếng sáo ru hồn
người ta” nữa. Khi cuộc t́nh của hai người đến thời kỳ say đắm nhất,
cũng là lúc ông Phó Ty được các thám tử báo cáo t́nh h́nh. Có đứa
con gái cưng xinh nhất tỉnh, không thể nào ông chịu để làm người
t́nh với một chàng lăng tử, mà lương thông dịch chỉ ba cọc ba đồng.
Ông bèn nhốt cô con gái trong nhà, mỗi lần đi học đều có người hộ
tống.
Ông xách súng đi t́m Hội, và bắn tiếng là sẽ không để yên, nếu Hội
không chấm dứt với Triệu Minh và rời khỏi Cao Nguyên. Triệu Minh
biết rơ tính khí của cha ḿnh, nên nhờ một cô bạn thân t́m Hội, trao
cho anh mảnh giấy, bảo Hội phải ra đi ngay và hẹn thề sẽ t́m gặp lại
ở một nơi nào đó sau này, không ai biết.
Mọi liên lạc đều qua trung gian của cô bạn học chí thân này. Nghe
lời Triệu Minh, Hội xin chấm dứt ngay hợp đồng làm việc, theo máy
bay Mỹ rời khỏi Cao Nguyên và sau đó xin vào trường Thủ Đức, mà
trước đây Hội tạm thời được hoăn động viên nhờ Cơ quan DAO can
thiệp. Ra trường, Hội xin về phục vụ tại Tiểu Khu An Xuyên, tỉnh cực
nam của đất nước và xa cách muôn trùng với Cao Nguyên. Trong suốt
thời gian này, hai người vẫn liên lạc nhau, qua cô bạn trung gian.
Mỗi tuần Hội đều nhận được một lá thư ướt đẫm nước mắt của Triệu
Minh. Cuối cùng, Triệu Minh giữ lời thệ ước, sau khi thi đỗ tú tài,
vờ vào Sài g̣n xin vào đại học, rồi trốn cha mẹ, xuống Cà Mau sống
với Hội. Sau khi sinh đứa con gái đầu ḷng, Triệu Minh viết thư thú
tội với cha mẹ, bảo là ḿnh đă chọn đúng người chồng xứng đáng để
yêu thương và sẽ cùng nhau tự lực xây dựng hạnh phúc gia đ́nh, không
hề xin mẹ cha bất cứ điều ǵ, ngoài sự cảm thông và bao dung tha
thứ.
Triệu Minh nghĩ là dù sao ván cũng đă đóng thuyền, hơn nữa ḿnh cũng
đă sinh cho cha mẹ một đứa cháu ngoại, chắc chắn ông bà sẽ động ḷng
thương và chấp nhận cuộc hôn nhân. Nhưng cô đă lầm. Ông bà xuống tận
nơi, xỉ vả Hội và Triệu Minh một trận, bắt phải t́m người cho đứa bé
sơ sinh và Triệu Minh theo ông bà trở lại Cao Nguyên. Triệu Minh
nhanh trí, cầu cứu cô bạn thân đến nhận trách nhiệm bồng đứa con cho
bà cô ruột hiếm muộn ở Sài g̣n, nhưng kỳ thực là giao cho mẹ của
Hội, từ quê vào đóng vai cô của người bạn quư này.
Đó là lư do v́ sao cô con gái đầu ḷng của Hội sống ở nhà ông bà nội
từ lúc sơ sinh, cho măi đến sau này. Con bé không muốn về với cha mẹ
nữa. Cuộc t́nh lại một lần nữa chia ly. Triệu Minh bị bắt buộc lên
xe về Cao Nguyên cùng cha mẹ. Một thời gian sau, có lẽ v́ đau buồn
quá, Triệu Minh trải qua một cơn bệnh thập tử nhất sinh. Gia đ́nh
phải đưa vào Sài g̣n điều trị, nhưng bệnh t́nh ngày thêm trầm trọng,
Triệu Minh ngày một tàn tạ hơn. Cô đ̣i được gặp Hội một lần. Lời
thỉnh cầu được ba cô chấp nhận, như là ân huệ cuối cùng cho một tử
tội.
Không ngờ sau khi gặp lại Hội, Triệu Minh bỗng khỏe lại. Chẳng hiểu
v́ động ḷng trước mănh lực của t́nh yêu hay là lo lắng sự sống c̣n
của cô con gái, ông Phó Ty hứa sẽ cho làm đám cưới sau khi Triệu
Minh b́nh phục. “Câu chuyện thật của tôi mà nghe sao giống như những
chuyện t́nh buồn trong tiểu thuyết!”- lời Hội nói. Lần này, ông bà
giữ lời hứa. Nhưng người từ chối lại là ông thầy Tám, cha của Hội.
Ông vừa tự ái, vừa phẫn nộ cung cách hành xử của cha mẹ Triệu Minh.
Cuối cùng, v́ thương con trai ḿnh, và ḷng thủy chung của Triệu
Minh, ông chấp nhận cuộc hôn nhân, nhưng cả hai ông bà đều không có
mặt trong ngày đám cưới. Đại diện họ nhà trai hôm ấy lại chính là
cha mẹ của cô bạn quư của Triệu Minh.
Sau đám cưới, cha của Triệu Minh dự định nhờ vào sự quen biết, xin
kéo Hội về ngành Cảnh Sát và làm việc với ông. Lúc này ông không c̣n
làm Phó ty mà đă nhận một nhiệm vụ khác và chuyển xuống làm việc ở
thành phố Nha Trang. Nhưng Hội nhất quyết khước từ. Hơn nữa, nhờ có
tŕnh độ Anh văn và một số kinh nghiệm trong thời gian làm việc
trong Chiến Dịch Phượng Hoàng, Hội vừa được chọn theo học một khóa
t́nh báo ở Cây Mai. Sau khi măn khóa được điều về một cơ quan t́nh
báo ở Quân Đoàn IV, làm việc tại tỉnh lỵ Cần Thơ. Trong một căn nhà
nhỏ thuê bên bờ sông thơ mộng, vợ chồng Hội thực sự sống những ngày
hạnh phúc.
Hai đứa con trai khôi ngô lần lượt ra đời ở đó. Cuối năm 74, cha của
Triệu Minh lại được chuyển ra Vùng I nhận một chức vụ mới. Ông đi
trước một ḿnh, để gia đ́nh vẫn ở lại Nha Trang, ông sẽ thu xếp đi
sau. Nhưng chỉ hơn ba tháng sau, ngày 10 tháng 3/75, Ban Mê Thuột
mất vào tay giặc, các tỉnh Kontum, Pleiku, có lệnh di tản, tái phối
trí chiến thuật. Rồi tướng Ngô Quang Trưởng đau đớn nhận lệnh bỏ cả
Vùng 1 trong tức tưởi. Cha của Triệu Minh liên lạc vợ con cho biết
ông đang t́m phương tiện di tản, bảo cả nhà chờ ông. Nhưng rồi họ
không bao giờ c̣n gặp lại ông nữa. Ông được ghi nhận đă mất tích.
Sau ngày mất nước, Hội đưa vợ và hai con từ Cần Thơ về Nha Trang,
tạm sống chung với gia đ́nh vợ. Hội vào tù khi cả nhà được tin cha
Triệu Minh đă chết ở bờ biển Thuận An, do mấy anh cảnh sát cộng sự
với ông cho biết, nhưng không ai biết xác thân ông bị vùi lấp ở đâu
cùng với mấy ngàn người bất hạnh khác.
Khi tổ chức vươt biển cùng mấy người bạn tù, tôi có báo cho Hội
biết, và v́ chiếc ghe quá nhỏ, nên Hội chỉ có thể đi một ḿnh, hay
nhiều lắm là với một đứa con. Sau nhiều ngày suy nghĩ, cuối cùng Hội
đă từ chối. Anh bảo là dù sao, anh cũng không thể bỏ vợ con ở lại
được.
Sau gần một năm ở các trại tị nạn Singapore rồi Bataan/Phi Luật Tân,
gia đ́nh tôi được sang định cư ở Na-Uy. Khoảng hai năm sau, tôi bất
ngờ nhận lá thư từ đảo Palawan, phía sau trên b́ thư, ghi tên người
gởi là Hà Thị Triêu Minh. Cái tên dễ nhớ. Nội dung chỉ báo là mẹ con
đă vượt biển và đến được Palawan, đang chờ thanh lọc, cần sự giúp đỡ
của chúng tôi trong thời gian mẹ con phải sống ở đảo.
Biết chính xác đây là vợ con Hội, tôi băn khoăn không biết v́ sao
Hội lại không viết thư cho tôi mà lại là vợ. Hay là v́ một bất hạnh
nào đó mà Hội không đến được đất liền. Trong thư không hề nghe nói
tới Hội. Tôi liền ra ngân hàng gởi 300 đô la và viết lá thư ngắn,
mừng mẹ con Triệu Minh đến đảo và hỏi có Hội cùng đi không, tại sao
không thấy nhắc đến trong thư?
Hơn một tháng sau tôi nhận thư hồi âm. Trong gần hai trang giấy,
Triệu Minh kể không biết bao nhiêu tội của Hội. Nào là ngoại t́nh
với vợ của người ta, trở lại với cô bồ cũ, lấy tiền bạc từ mồ hôi
nước mắt của vợ con để bài bạc, nhậu nhẹt say sưa cả ngày, không hề
có trách nhiệm ǵ với mấy đứa con, nên ở lại không chịu cùng đi! Tôi
khá ngạc nhiên, v́ biết tính nết Hội từ thời ấu thơ cho đến hết
trung học, và gần gũi Hội cả một năm sau khi hai đứa ở tù về. Cho dù
nếu có buồn phiền, hay bất măn cuộc đời đến đâu, Hội sẽ không làm
như thế. Từ nhỏ, Hội là một người được sự giáo dục của cha, một vị
thầy giáo nghiêm khắc. Sau này, dù trong hoàn cảnh nào, Hội vẫn luôn
trọng danh dự và giữ tư cách của ḿnh.
Tôi liên lạc với đám bạn thân c̣n ở Việt Nam. Tất cả đều nói về Hội
với những điều ngược lại. Họ c̣n bảo “nếu có một người không bao giờ
đi tu mà thành Phật, th́ đó chính là thằng Hội”. Tôi gởi thêm cho
Triệu Minh một số tiền nữa, v́ nghĩ tới hai đứa con của Hội, nhưng
không nhận được hồi âm. Sau này tôi được tin Hội đă sang Mỹ theo
diện HO-10, nhưng không ai biết Hội ở đâu.
Mấy năm sau, vào một mùa hè, vợ chồng tôi sang Florida dự đám cưới
con trai của anh bạn chí thân, cùng đơn vị lúc xưa và sau tháng 4/75
lại là bạn cùng tù. Chị vợ của anh là một trong hai cô con gái của
ông bà chủ nhà ở một quận lỵ, mà trước kia, lúc c̣n là hai thằng
lính trẻ, chúng tôi đă đóng quân trong vườn nhà. Chúng tôi thân
thiết và thương mến nhau c̣n hơn cả anh em, nên khi được anh chị báo
tin làm đám cưới cho con, nhân cơ hội này, muốn họp mặt bạn bè của
hai người sau bao nhiêu năm lưu lạc, vợ chồng tôi bay sang Florida
ngay. Đích thân anh chị đón chúng tôi ở phi trường.
Anh em bao nhiêu năm gặp lại nhau, chúng tôi ôm lấy nhau mà nước mắt
trào ra lúc nào không biết. Về nhà, khách khứa đă khá đông. Bên phía
đàn ông, hầu hết những người bạn cùng đơn vị cũ, c̣n cánh đàn bà, đa
số là bạn học của chị vợ.
Đang giới thiệu, bắt tay hỏi chào vui vẻ, tôi nghe chị vợ nói với
mấy cô bạn:
- Bây giờ, bọn mày ở nhà chơi, tao ra phi trường đón con nhỏ Triệu
Minh.
Nghe hai tiếng Triệu Minh, tôi và bà xă giật ḿnh nh́n nhau. Cái tên
vừa hiếm hoi dễ nhớ, vừa c̣n lại trong kư ức chúng tôi, với đôi điều
khó hiểu. Cả vợ chồng tôi ṭ ṃ, nôn nao chờ đợi trong hơn 30 phút.
Quả nhiên, người khách đàn bà vừa bước vô nhà chính là Hà Thị Triệu
Minh. Tuy bây giờ ốm hơn và nhan sắc có tàn phai. Để chắc chắn, tôi
hỏi nhỏ chị bạn:
- Có phải Triệu Minh này trước có ông già làm lớn bên Cảnh sát?
- Đúng rồi, dường như nó có chồng ở Nha Trang với ông đó, nhưng
thằng chồng nó bồ bịch lôi thôi quá nên nó bỏ lâu rồi!
Nghe chị nói, tôi có chút bực ḿnh, nhưng chỉ cau mày, không nói.
Chị dắt Triệu Minh đến. Cô không nhận ra chúng tôi. Sau khi được
chúng tôi giới thiệu về ḿnh, Triệu Minh nắm tay mừng rỡ, nhưng
trong đôi mắt vẫn u buồn và có điều ǵ đó không mấy tự nhiên. Triệu
Minh cám ơn chúng tôi đă gởi biếu tiền cho mẹ con cô khi c̣n ở đảo
Palawan. Cô cho biết mẹ con đang định cư ở thành phố Salt Lake City,
thuộc tiểu bang Utah, đứa con đầu vừa mới vào đại học. Chúng tôi
chúc mừng cô và hỏi tin tức về Hội, Cô khựng lại giây lát rồi cúi
xuống, trả lời:
- Nghĩ t́nh cha của mấy đứa nhỏ, em bảo lănh anh ấy về ở với mẹ con
em, nhưng cũng với cái tánh trai gái rượu chè, chẳng lo lắng ǵ cho
con, nên em tống ra khỏi nhà. Nghe nói bây giờ đang ở đâu đó dưới
Cali!
Tôi ngỏ ư xin địa chỉ hay là số điện thoại của Hội, nhưng cô ta bảo
đă không c̣n liên lạc từ lâu lắm. Và đó cũng là lần cuối cùng chúng
tôi gặp Triêu Minh.
Hôm nay, gần hai mươi năm sau, tôi bất ngờ gặp lại Hội. Không ngờ
bây giờ tiếng sáo của Hội hay đến mê hồn người như vậy. Buổi ra mắt
sách chưa chấm dứt, Hội bảo tôi ra xe để Hội đưa về nhà. Anh em xa
cách bao nhiêu năm, giờ gặp lại sẽ có biết bao nhiêu điều để nói.
Tôi dắt tay Hội đến giới thiệu với người bạn, và bảo Hội cho anh ta
địa chỉ để nhờ anh đến đón tôi trước tám giờ tối, v́ Hội cho biết
phải đi làm ca đêm. Hội ở trong một garage thuê của một người quen ở
thành phố Anaheim.
Cái garage được sửa sang lại, đủ để một cái giường nhỏ và một cái
bàn. Tất cả phần c̣n lại, là một pḥng thu âm nhỏ, với một số máy
móc. Hội bảo đây là nơi thu âm tiếng sáo của Hội đệm cho những giọng
ngâm, giọng ca của bạn bè văn nghệ. Đặc biệt có nhiều ca sĩ nổi danh
từng ra vô cái garage chật hẹp, nghèo hèn này. Thấy trên tường có
tấm ảnh của một cô gái phóng lớn. Trông đẹp và quí phái. Mới nh́n,
tôi tưởng một cô ca sĩ nào đó, nên hỏi Hội. Anh cười không trả lời
mà hỏi lại tôi:
- Bạn không c̣n nhớ là ai đó hay sao?
Thấy tôi chau mày suy nghĩ, Hội bảo:
- Là Triệu Minh đó, lúc c̣n con gái, trước khi tụi này làm đám cưới!
Tôi à lên một tiếng rồi cười trêu Hội:
- Coi bộ vẫn c̣n yêu nàng hay sao mà treo ảnh nàng trang trọng thế?
Hỏi câu ấy, tôi không ngờ vô t́nh chạm tới vết thương trong ḷng
Hội. Anh tắt mất nụ cười, buồn bă:
- Sau khi ḿnh vào tù hơn một năm, th́ Triệu Minh có con với tên
thiếu tá công an VC ở Nha Trang. Cha mẹ ḿnh biết rơ điều này. Mặc
dù Minh cho biết là trong một chuyến đi buôn cà phê, cô ta bị bắt và
cả một bọn công an gài bẫy để phải uống thuốc mê cho gă thiếu tá
trưởng đồn cưỡng hiếp, v́ hắn ta quá mê mệt trước nhan sắc của nàng.
Trước hoàn cảnh này, ba mẹ ḿnh dù rất đau ḷng nhưng cũng đành phải
im lặng, khóc thầm. Những tưởng đến đó cũng đủ làm cho mọi người
thấm thía tận cùng đau đớn, nhưng rồi tên thiếu tá công an không từ
bỏ dục vọng. Hắn ta càng mê Triệu Minh hơn. Quyết định ly hôn với bà
vợ quê mùa c̣n ngoài Hà Nội, và chiếm đoạt Minh vĩnh viễn cho ḿnh.
Hắn ta bỏ một số tiền lớn cho Triệu Minh mở sạp buôn khá lớn ở chợ
Đầm. Vừa dùng quyền lực gian manh, vùa tung tiền tham nhũng được,
sau một thời gian quỳ mọp dưới chân nàng, hắn ta gần đạt được mục
đích. Ba mẹ ḿnh biết được điều này.
Mẹ ḿnh th́ hiền lành chỉ khóc, nhưng Ba ḿnh th́ đến thẳng nhà đ̣i
bắt hai thằng cháu nội và dứt khoát từ Minh, không chấp nhận nàng là
con dâu nữa. Riêng đứa con gái lớn được cha mẹ ḿnh nuôi từ lúc mới
sinh, từ chối về với mẹ mà xin được ở luôn với ông bà nội nó.
Đúng thời điểm bi đát ấy, th́ ḿnh được ra tù. Khi được ba ḿnh kể
lại mọi điều, ḷng ḿnh đau đớn lắm, nhưng dù sao cũng c̣n mấy đứa
con chung, và nhất là trong ḷng ḿnh vẫn c̣n in đậm h́nh ảnh của
Triệu Minh trong những ngày nàng sống chết để được làm vợ ḿnh. Ḿnh
xin cha mẹ ḿnh tha thứ cho nàng, nếu từ nay nàng dứt khoát rời bỏ
tên công an vô lại.
Tranh luận thật nhiều, cuối cùng v́ hai đứa cháu nội, ông đồng ư cho
ḿnh gặp lại Triệu Minh, nhưng nàng không được phép đến nhà ông.
Chính v́ vậy mà ông cho ḿnh ra ở căn nhà kho, mà ngày xưa vợ chồng
bạn có đến thăm.
Tôi nôn nao, ngắt lời Hội:
- Rồi sau đó Minh có dứt khoát với hắn ta không?
Hội buồn bă trả lời:
- Minh nói là không hề yêu hắn ta, ban đầu c̣n thù ghét hắn, nhưng
dần dà từ tội nghiệp rồi đến thương hại khi thấy hắn ta quá si mê
ḿnh. Hắn bảo sẵn sàng bỏ đảng, bỏ ngành, bỏ mọi chức tước để chỉ
được nàng. Hơn nữa dù sao hắn ta với nàng cũng đă có một đứa con
gái. Minh thường bảo cái trợt chân ấy đă đưa cuộc đời nàng đi đến
một ngă rẽ quá xa, khó mà đứng lên lại được. Hắn c̣n đ̣i được gặp
ḿnh để xin ḿnh kư giấy ly dị, giao Minh cho hắn. Hắn bảo đảm sẽ lo
cho Minh và cả mấy đứa con của ḿnh được sung sướng.
- Rồi bạn có gặp hắn ta?
- Không! Dù cái t́ vết quá lớn, nhưng ḿnh không thể để mất Minh.
Ḿnh sẵn sàng bỏ qua hết mọi chuyện, làm khai sinh cho đứa con gái
riêng của Minh là con ruột của ḿnh, khuyên Minh nên trả tiền bạc
tài sản lại cho hắn ta, và trả hắn ta về cho vợ con của hắn, đang
khốn khổ ở Hà Nội. Nhưng khi Minh đến gặp hắn để nói lại điều này,
hắn trở giọng hăm dọa, bảo là sẽ cho đàn em bắt ḿnh vào tù trở lại,
hay sẽ t́m cách thủ tiêu ḿnh, làm Minh càng thêm lo sợ tai ương sẽ
ụp xuống trên đầu ḿnh.
Sau đó ḷng ḿnh luôn bất an, không tin là trong hoàn cảnh khó khăn,
Triệu Minh có thể dễ dàng trút bỏ mọi sợ hăi và cám dỗ tiền bạc để
về sống với ḿnh, bây giờ chỉ c̣n hai bàn tay trắng, nên ḿnh đi
chạy vạy vay mượn bà con bè bạn ít tiền, hùn hạp làm đ́a nuôi tôm để
vợ chồng cùng làm ăn, sinh sống. Nhưng đúng vào lúc đó, th́ Minh và
gia đ́nh nàng xảy ra tai họa. Bà vợ Bắc kỳ của tên thiếu tá công an
từ ngoài Hà Nội vào, dẫn theo một đám xă hội đen, chuyên đâm thuê
chém mướn, đến tận sạp buôn của Minh đập phá, đánh đập Minh tàn
nhẫn, lột cả áo quần và cắt hết tóc. Đă vậy c̣n lôi về nhà mẹ Minh
hành hung, và bắt buộc trong ṿng một tuần, tất cả mọi người phải
biến khỏi thành phố này, đi đến một nơi nào đó thật xa, không ai
được biết, nếu không sẽ lănh tai họa. Triêu Minh bán gấp nhà cửa và
tất cả đồ đạc, cùng cả nhà chạy vào nhà bà d́ ở Rạch Giá và t́m mối
vượt biển sau đó. Hơn một tuần sau, ḿnh dắt đứa con gái lớn vào
thăm, ngôi nhà đă đổi chủ, và chẳng biết mẹ con Minh và gia đ́nh
nàng đă đi đâu.
- Như vậy tại sao sau này Triêu Minh lại đối xử tàn tệ và đi nói xấu
về bạn? Tôi thắc mắc.
- Ban đầu chính ḿnh cũng không hiểu. Dần dà ḿnh nghĩ là Triệu Minh
t́m mọi cách để làm ḿnh phải xa lánh mẹ con Minh. Có thể từ mặc cảm
tội lỗi, nhưng muốn giữ thể diện với bạn bè, và nhất là với các đứa
con ngày càng khôn lớn, nên nàng đă đổ hết bao nhiêu tội lỗi lên đầu
ḿnh. Khi nàng và gia đ́nh vượt biển đến được đảo Palawan, đúng vào
thời kỳ Cao Ủy Tị Nạn LHQ đóng cửa các trại, tất cả đều phải qua
thanh lọc. Mẹ con Minh và cả gia đ́nh đều bị từ chối v́ chẳng có
giấy tờ ǵ chứng minh là vợ con của sĩ quan VNCH, lúc ấy Minh mới
viết lá thư gởi về cầu cứu ḿnh, Cha mẹ ḿnh và tất cả bạn bè ai
cũng can ngăn, nhưng ḿnh đă âm thầm làm bản sao Giấy Ra Trại và gởi
gấp cho nàng. Nhờ có tấm giấy này của ḿnh mà cả nhà mới được đến
Mỹ.
- Vậy tại sao khi bạn đi HO đến Mỹ, lại không ở với mẹ con nàng.
Chính cô ta bảo là đă tống bạn ra khỏi nhà?
Hội cười hiền lành, như chẳng có điều ǵ phiền muộn:
- Thực ra cô ấy không hề xô đuổi ḿnh. Lo lắng và chăm sóc ḿnh,
nhưng luôn t́m cách lẫn tránh ḿnh. Xa lạ đến lạnh lùng. Nhiều lần
ḿnh nghe tiếng nàng khóc. Và không biết ba đứa con, hai đứa của
ḿnh và một đứa con riêng của cô ta, bị ảnh hưởng thế nào, nh́n ḿnh
như một người xa lạ. Trong nhà không bao giờ nghe được tiếng cười.
Ḿnh có cảm giác như địa ngục. Hơn ba tháng, dù với tất cả nhẫn
nhịn, chiều chuộng, cuối cùng ḿnh đành phải bất lực ra đi, với hy
vọng trả lại niềm vui và không khí gia đ́nh cho mấy mẹ con nàng.
Trong ba tháng ấy, chỉ có cậu em của cô ta thường gần gũi tâm sự với
ḿnh.
Chính cậu ta đă kể lại tất cả những ǵ đă xảy ra. Hôm tiễn ḿnh lên
xe về đất Cali này, cậu đă trao lại cho ḿnh một số tiền và lá thư
của Triệu Minh nhờ chuyển cho ḿnh. Lá thư chỉ là tấm giấy nhỏ, ghi
vỏn vẹn một ḍng: “Xin hăy tha thứ cho em, và xem như Triệu Minh đă
chết từ lâu rồi, không c̣n trên trần gian này nữa”. Và đến nay cậu
ấy là người duy nhất giữ liên lạc với ḿnh, luôn tỏ ra kính mến
ḿnh.
- Sau này, Hội có dịp nào gặp lại Triêu Minh hay hai đứa con trai
của Hội?
- Có một lần, khi thằng con trai lớn làm đám cưới, ḿnh có nhận được
thiệp báo tin và thiệp mời. Ḿnh cũng vui mừng lắm, dù đọc trong
thiệp báo tin, không thấy có tên ḿnh, mà chỉ có tên mẹ nó. Ḿnh vội
vàng đi mua một bộ đồ veston mới, mượn trước một số lư- ơng, để bay
lên mừng con, và cũng có dịp gặp lại Triệu Minh. Nhưng buổi tối
trước ngày đi, thằng con lại gọi phôn (ông cậu cho nó số phôn), bảo
là ḿnh không nên lên, v́ cái thư mời là do cậu nó bảo nó gởi, chứ
không có ư kiến của mẹ. Nếu ḿnh muốn đi, th́ phải gọi xin phép mẹ
nó. Nhưng rồi nó lại hạ giọng: “Con không có chút hy vọng ǵ là má
sẽ OK!”. Cuối cùng đành phải bỏ chiếc vé máy bay. Ḿnh buồn, nhưng
không trách Triệu Minh. Rồi mới đây, bất ngờ lại gặp thằng em của
nó. Nghe nói cũng tốt nghiệp kỹ sư hàng không và đang làm cho hăng
Continental. Nó sắp cưới vợ, nên rủ con vợ tương lai đi chơi một
ṿng ở Las Vegas, rồi sau đó ghé lại Little Saigon mua một ít nữ
trang và vật dụng dành cho ngày cưới. Nó gọi phôn hẹn gặp ḿnh phía
trước Phước Lộc Thọ. Ḿnh mừng lắm, quên hết mọi chuyện, chỉ mong
gặp lại thằng con ruột thịt, để xem bây giờ mặt mũi nó ra sao.
Tôi lái xe đến gặp nó và vị hôn thê. Cô dâu chào bắt tay tôi vui vẻ,
nhưng thằng con th́ nh́n tôi dửng dưng xa lạ. Tôi thoáng buồn nhưng
kịp trấn tĩnh, v́ nghĩ là từ lúc mới sinh ra cho đến bây giờ, nó có
sống với tôi bao lâu đâu. Mời hai đứa đi ăn, nó từ chối, bảo chỉ cần
uống nước. Chúng tôi ngồi tạm trong cái quán nhỏ bên trong Phước Lộc
Thọ. Nó bảo là tụi nó sẽ làm đám cưới vào hai tuần tới tại Maryland.
Trước khi đi cậu nó cho số phôn của tôi và dặn nó nhờ t́m gặp tôi
khi ghé lại Little Saigon. Uống nước xong, nó đứng dậy móc bóp cho
tôi tờ giấy 100 đô la. Con bồ của nó nói một tràng tiếng Mỹ, tôi
hiểu là “tại sao lâu ngày mày gặp lại daddy của mày mà mày chỉ cho
có 100!”. Nó móc bóp lấy thêm tờ 50 đưa cho tôi. Tôi ngượng ngùng,
định từ chối, nhưng rồi sợ nó buồn, hơn nữa nghĩ tới đứa con gái
lớn, là chị ruột của nó, đang sống thiếu thốn ở nhà ông bà nội bên
Việt Nam, tôi nhét vào túi áo, nói cám ơn hai đứa. Sau đó tôi bảo nó
chờ vài phút, rồi chạy đến tiệm hoa gần đó mua một bó huệ trắng.
Quay lại, tôi xúc động nói với hai đứa: “nhà ba ở rất gần đây, chạy
xe chỉ chừng bảy, tám phút. Ông nội con vừa mất, hôm nay là 49 ngày.
Lúc con c̣n nhỏ, ông nội rất thương con. Bây giờ hai đứa con có mặt
ở đây lại sắp làm đám cưới, ba muốn hai con ghé lại thắp cho ông nội
cây nhang. Ở nơi chín suối, chắc ông vui lắm”. Con bồ nh́n nó gật
đầu, nhưng tôi rất bất ngờ và hụt hẫng khi nghe nó nói: “Để lần
khác, hôm nay con không có nhiểu th́ giờ!”
Kể xong câu chuyện khá dài, Hội vẫn dửng dưng nh́n lên trần nhà như
đang t́m kiếm một vật ǵ, trong lúc ḷng tôi đau như dao cắt.
Để cho Hội trầm ngâm một lúc, tôi lên tiếng:
- Tôi tội nghiệp bạn, nhưng không hiểu được bạn. Tại sao trước một
nỗi đau như thế mà nh́n bạn vẫn thấy bạn thản nhiên, có khi c̣n cười
nữa, cứ như không?
Hội nắm tay tôi, xuống giọng:
- Ḿnh đă quen rồi. Hơn nữa cả dân tộc đều tan tác bi thương qua
cuộc thăng trầm quá lớn ấy, nỗi đau của mỗi một chúng ta đâu c̣n có
nghĩa ǵ. Tất cả chỉ đáng thương hơn là đáng trách!
Tôi nh́n Hội, lắc đầu:
- Nhưng ít nhất, bạn cũng phải giải thích, nói lên sự thực, để mấy
đứa con của bạn nó hiểu chứ. Chẳng lẽ cứ để các cháu cứ nghĩ xấu về
bạn, thờ ơ, đối xử tệ bạc với cha của nó măi như vậy hay sao?
Im lặng một lúc, Hội lên tiếng:
- Thôi, chuyện đă như vậy rồi. Vả lại dù sao mẹ chúng nó cũng đă
chịu đựng bao nhiêu khổ cực đắng cay để nuôi nấng bọn nó từ thuở c̣n
tấm bé, đến bây giờ đă thành đạt, nên người. Đó chẳng phải là điều
mà những người cha bất hạnh như bọn ḿnh mong ước hay sao? Tốt nhất
là hăy để chúng nó luôn nghĩ tốt và hết ḷng kính trọng, yêu thương
mẹ nó!
Nhớ tới lời mấy thằng bạn c̣n ở quê nhà, tôi buột miệng:
- Hèn ǵ đám bạn bè bảo là bạn không hề đi tu mà đă đắc đạo rồi.
Hội nở một nụ cười, nhưng không trọn, rồi như mới nhớ ra điều ǵ,
anh kể tiếp:
- Cách nay vài tháng, Triệu Minh có dắt đứa con gái riêng về Việt
Nam để gặp cha ruột của nó. Nghe nói hắn ta cũng đă t́m cách móc nối
tổ chức vượt biển sau ngày Minh đến đảo Palawan, nhưng bị bắt vào
tù, mất hết đảng tịch và bị sa thải khỏi ngành công an. Sau đó làm
nhân viên bảo vệ cho một khách sạn nào đó ngoài Hội An, Đà Nẵng,
nhưng đang bị bệnh rất nặng. Ung thư phổi thời kỳ cuối.
- Như vậy Triệu Minh vẫn c̣n nghĩ đến hắn ta?
Trầm ngâm một lúc, Hội lên tiếng:
- Cô ta làm thế cũng phải. Dù ǵ cũng là t́nh phụ tử mà. Hơn nữa
cũng v́ nàng mà hắn ta mới ra nông nỗi. Sau đó cô ta có về quê ḿnh
thăm đứa con gái đầu ḷng. Từ lúc mới sinh cho đến bây giờ nó vẫn ở
nhà ông bà nội. Nối nghiệp ông nội: dạy học, và đă có chồng con. Nó
là đứa con duy nhất hiểu rơ chuyện của ḿnh với mẹ nó, nên thường
viết thư, gọi điện thoại hỏi han an ủi ḿnh. Mấy lần nó phản đối mẹ
nó và có ư định nói hết sự thực cho hai đứa em nó biết, nhưng mẹ nó
năn nỉ và chính ḿnh cũng can ngăn. Tôi bảo nó nên hiểu và thương mẹ
nó. “V́ một ḿnh phải nuôi dạy các con lớn lên ở quê người, mẹ cần
sự kính trọng và vâng lời của các em con, mà đành phải đổ hết tội
lên đầu ba. Ba nghĩ làm như vậy, chắc mẹ con cũng đau ḷng ghê lắm.
Người cần yêu thương và an ủi, chính là mẹ của con, chứ không phải
là ba”.
- Vậy mẹ nó có tâm sự ǵ với nó về bạn hay không? Tôi ṭ ṃ hỏi.
- Cháu có bảo là mẹ nó cũng ân hận lắm. Bà cũng nhớ tôi và mặc cảm
tội lỗi quá lớn, khi ít nhiều ǵ cũng đă phản bội tôi mà c̣n phải
nói với mọi người và nhất là với các con những điều xấu xa không
đúng về tôi. Bà thường nhờ con gái chở bà ra nghĩa trang thắp hương
trước mộ cha mẹ tôi và ngồi khóc sụt sùi. Nhiều lần bà có ư định đi
t́m tôi, xin tha lỗi và trở lại với nhau, nhất là sau khi các con đă
lớn và ra sống riêng, bà cô đơn một ḿnh. Nhưng rồi bà không đủ can
đảm, khi nghĩ là tất cả mọi thứ đều đă vượt quá xa giới hạn của nó
rồi. Bà bảo; “Chiếc b́nh cổ đă vỡ tan tành, không thể nào có thể hàn
gắn từ những mảnh vụn, mà một số cũng đă mất mát rơi rớt theo thời
gian”. Bà có ư định về lại Viêt Nam, sau khi cô con gái út lấy
chồng. Sẽ quy y, tu ở một ngôi chùa trên Cao Nguyên. Nơi mà ngày
xưa, lúc gặp phong ba trắc trở trong t́nh yêu với ḿnh, bà đă đến đó
để cầu xin và thệ ước.
Tôi hơi bất ngờ và thoáng một chút ngậm ngùi:
- Dù sao cũng tội nghiệp! Tất cả cũng chỉ là hệ lụy từ một cuộc
chiến phi lư mà đám người thắng trận lại là một lũ bất lương. Tôi
nghĩ bạn nên t́m gặp nàng, nói một câu thứ tha cho nhẹ ḷng. Không
phải nhẹ ḷng cho riêng nàng mà cho chính cả bạn nữa. Và nếu được,
th́ sống lại với nhau, coi như đôi bạn trong tuổi già.
Hội cúi xuống, đôi mắt dường như nhắm lại. Suy nghĩ một lúc rồi hạ
giọng:
- Ḿnh đă nhờ đứa con gái nói với nàng điều ấy. Nhưng nàng chưa muốn
gặp ḿnh, chỉ xin cám ơn và khuyên ḿnh hăy cố quên đi tất cả. Nàng
bảo: ”Đời là bể khổ. Giờ đă cuối đời th́ vướng bận thêm nữa mà làm
ǵ”. Cả đứa con gái của ḿnh cũng đồng t́nh. Cháu bảo “con thấy như
thế vẫn hay hơn, chứ mỗi ngày ba má nh́n thấy nhau, dễ nhớ lại
chuyện xưa rồi cũng chỉ buồn khổ hơn thôi!”
Nghe Hội nhắc tới cô con gái c̣n ở quê nhà, tôi hỏi:
- Sao bạn không bảo lănh gia đ́nh cháu gái lớn sang Mỹ sống với bạn
cho vui?
Hội lắc đầu:
- Vợ chồng nó không muốn. Dường như nó ngại phải chọn ở với cha hay
với mẹ. Vậy cũng hay. Chứ sang đây nó thấy ḿnh cơ cực lại buồn
thêm. C̣n ḿnh, khi nào rảnh rỗi, chạy đến viện dưỡng lăo săn sóc,
giúp đỡ cho mấy ông bà cụ đă quá già mà chẳng có con cái chăm nom,
ḿnh cũng thấy vui.
Tôi định nói một câu để khen và an ủi, th́ Hội vội xem qua đồng hồ
rồi kéo tôi đứng dậy. Đúng lúc cả hai thằng đang đối diện với bức
ảnh lớn của Triệu Minh treo trên vách.
Tôi hỏi lại Hội một câu đă hỏi lúc mới vào nhà:
- Nghĩa là bạn vẫn c̣n yêu Triệu Minh?
- Đúng, ḿnh vẫn thiết tha yêu Triệu Minh, nhưng mà Triệu Minh ngày
xưa, cái thời nàng và ḿnh mới yêu nhau, và nhất là v́ yêu ḿnh mà
dám bỏ tất cả. Cuộc t́nh đó đẹp quá đi chứ, phải không? Đến bây giờ,
nhiều đêm ḿnh vẫn nằm mơ thấy nàng. Chỉ những giấc mơ ấy thôi cũng
đủ cho ḿnh thấy hạnh phúc và quên hết mọi biến cố sau này.
- Bây giờ bạn đă có cô bạn gái nào, và có tính kiếm một cô vợ khác
để có nhau trong tuổi già?
- Có chứ, ḿnh đang có cô bạn, Bích Loan vừa ngâm thơ với ḿnh chiều
nay đó. Giọng ngâm của cô hay lắm. Trước kia là cô giáo ở Pleiku.
Nhưng tụi ḿnh chỉ xem như là bạn cho vui, chứ trong ḷng ḿnh không
c̣n có t́nh yêu, trái tim của ḿnh không c̣n biết rung động kể từ
sau cuộc t́nh với Triệu Minh.
Bỗng nhớ tới một điều, tôi hỏi Hội:
- Và dường như nhờ t́nh yêu ấy mà tiếng sáo của bạn mới tuyệt vời?
Hội cười, đưa tay lên vách lựa lấy một cây sao trúc Ñaëc San Phoá
Nuùi 2011 Trang 188 đưa lên miệng thổi một đoạn trong bài Love
Story. Khi chấm dứt, Hội hỏi tôi:
- Bạn có c̣n nhớ ra cây sáo trúc này không? Tôi lắc đầu. Hội ch́a
cây sáo ra trước mặt tôi:
- Chính là cây sáo cũ, mà ngày ḿnh c̣n đi học ở Nha Trang, ông thầy
ngưởi Huế đă tặng ḿnh, khi bảo ḿnh là “đứa học tṛ có năng khiếu
sẽ tạo cho chiếc sáo này có một linh hồn”.
Tôi gật đầu đắc ư, định khen Hội một lời, nhưng dường như Hội đă đọc
được ư nghĩ đó, anh xua tay:
- Không, ông Thầy nói không đúng hẳn. Có thể là ḿnh có chút năng
khiếu, nhưng năng khiếu không thể tạo được linh hồn.
Thấy tôi ngớ ra chưa kịp hiểu, Hội tiếp lời:
- Chính h́nh ảnh của Triệu Minh, cùng với tất cả những hạnh phúc,
đắng cay ấy đă làm nên linh hồn cho cây sáo!
Tôi cầm săm soi cây sáo đă khá cũ, đưa lại cho Hội rồi buột miệng:
- Không ngờ qua biết bao thăng trầm, bạn vẫn c̣n giữ được cây sáo…mà
lại không giữ được Triệu Minh.
Vừa nói xong, biết ḿnh lỡ lời, định nói một câu xin lỗi th́ điện
thoại reo. Người bạn báo đă đến chờ phía trước. Tôi đứng lên nắm tay
Hội, nhắc lại một kỷ niệm xưa, lúc hai thằng c̣n nhỏ. Chuyện Hội đă
bảo tôi đem thả con cuốc chúng tôi vừa vui mừng bẫy được, sau khi
nghe cha tôi bảo con cuốc ấy là hóa thân của Vua Thục Đế, v́ mất
nước mà khóc đến chảy máu mắt, chết đi hóa thành chim, cất lên những
tiếng kêu khắc khoải, năo nùng.
Hội ôm chặt vai tôi:
- Không ngờ bây giờ bọn ḿnh cũng là hai con quốc quốc.
Chia tay Hội, mở cửa bước ra ngoài. Đang giữa mùa hè mà sao những
ngọn gió làm tôi buốt lạnh. Và dường như trời cũng vừa mới đổ thêm
xuống một cơn mưa.
Phạm Tín An Ninh
Bài vở cũ 2015
Bài vở cũ 2014
Bài vở cũ 2013
Bài vở cũ 2012
Hồi ức -
Một thời chinh chiến
No Easy Day - Ngày Vất Vả
Giấc mộng kinh hoàng
Hồi Kư của
vợ người tù “cải tạo”
Viễn thám
Trong bóng hoàng
hôn
Tâm sự cùng
Nữ Sĩ Dư Thị Diễm Buồn
Phản bội Đồng Minh
hay thay đổi chiến lược chống CS
Cái áo Jacket Không Quân
Ánh sáng cuối
đường hầm
Sức mạnh của đồng
tiền
Di chúc tuyệt mệnh
Rồi tôi sẽ hạnh phúc
Anh không chết đâu anh
V́ sao tôi là Nữ Quân Nhân?
Nồi chè của Ông Tướng
Người cha trăm tuổi
Hai ngày gác ở Nghĩa Trang Quân Đội
Dự
lễ Phật Đản
Từ mặt đường dậy sóng ...
Viết cho một người lính
Mặt trận Tân Cảnh, Kontum 1972
Nghĩa Quân
Chia sẻ với các em
của chị