Nhạc Sĩ Thục Vũ

Trung tá Vũ Văn Sâm - Nhạc Sĩ Thục Vũ
1932 - 1976

Vũ Chương

Năm 1960, một nhạc phẩm có tên là "T́nh mùa chinh chiến" được giới yêu nhạc mến chuộng và được các nhà xuất bản tranh giành để được ưu tiên độc quyền xuất bản. Bản nhạc này cũng được thính giả của Đài phát thanh Saigon yêu cầu nhiều nhất trong thời gian đó. Thục Vũ, tên của tác giả bản nhạc nói trên, đă viết nên những ḍng thơ nhạc dễ mến mà hơn 30 năm sau chúng ta hăy c̣n nhớ như in vào ḷng:

"Người ơi tôi lắng ḍng tâm tư
Nghe chuyện t́nh người em gái
Mắt vương khói lam chiều..."


Với 4 câu thơ mở đầu bản nhạc :

"Nếu có khi nào nhớ đến tôi
Th́ xin ḍng lệ chớ đầy vơi
Hăy đem ánh mắt pha màu tóc
Nhuộm áo thời gian, gửi cuối trời..."

T́nh mùa chinh chiến - Tiếng hát: Anh Khoa

Nhạc sĩ Thục Vũ, tên thật là Vũ Văn Sâm, sinh năm 1932 (tuổi Nhâm Thân) tại vùng Non Côi Sông Vị (làng Nam Lạng, Trực Ninh, Bắc Việt). Anh tốt nghiệp khóa 4 phụ Đà Lạt năm 1954, đúng vào năm kư kết hiệp định đ́nh chiế Geneva chia đôi đất nước. Do đó, Thục Vũ kẹt lại ở miền Nam VN, bỏ lại phía bên kia bờ Bến Hải người vợ chưa cưới mà khi anh c̣n học ở Chu Văn An, anh đă sáng tác bản nhạc đầu tiên có tên là "Duyên em" để tặng nàng. Nhưng may thay năm sau (1955) người yêu của thiếu úy Vũ Văn Sâm đă vào được nơi miền Nam tự do và lễ cưới được cử hành vào năm 1956.

Bước đầu của việc binh nghiệp, Thục Vũ được đưa ra phục vụ ở Đà Nẵng, và sau đó là Sư Đoàn 13 ở Tây Ninh và sau một thời gian tu nghiệp bên Hoa Kỳ về ngành Bộ Binh, anh được bổ nhiệm về Trung Tâm Huấn Luyện Quang Trung với chức vụ Trưởng pḥng Tâm Lư Chiến ở Trung Tâm Huấn Luyện nàỵ Cũng tại đây, một bản hùng ca được Thục Vũ cho ra đời để tác động tinh thần anh em tân binh. Đó là bài "Quang Trung hành khúc" mà chúng ta thường nghe trong phần nhạc hiệu của chương tŕnh phát thanh của Trung Tâm Huấn Luyện Quang Trung của đài phát thanh Quân Đội trước 1975 :

"Quang Trung đây
Quang Trung
Anh về đây với tôi
Ta thi gan xây đời sống mới..."


Năm 1972, Thục Vũ được đề cử làm Tham mưu phó của Sư đoàn 5 Bộ Binh ở Lai Khê (Bến Cát). Và đơn vị cuối cùng của nhạc sĩ Thục Vũ là Trường Sĩ quan Bộ binh Long Thành trước ngày CS cưỡng chiếm miền Nam. Lúc đó cấp bậc của Thục Vũ là Trung Tá.

Với cấp bậc Trung Tá, lại phụ trách ngành Tâm Lư Chiến, Trung Tá Nguyễn Văn Sâm chắc chắn là phải đi học tập "mút mùa" nhưng người nhạc sĩ tuy cung cách nhà binh nhưng rất hiền lành này của chúng ta đă phải bỏ ḿnh nơi chốn rừng thiên nước độc chỉ sau hơn 1 năm cải tạo.

Năm 1975, Thục Vũ được CS đưa về Long Giao rồi đến trại Tân Hiệp (Biên Ḥa). Ở đây, anh đă sáng tác nhạc phẩm "Suối máu" với 8 câu thơ cảm đề cũng của Thục Vũ :

"Em ở Sai G̣n anh ở đây
Đồi pha cát trắng kẽm gai đầy
Ngẫn ngơ dăm chuyến tàu xuôi ngược
Để nhớ nhung về che khuất mây

"Tôi vẫn thường đêm thương nhớ con
Thương em t́nh nghĩa vẫn vuông tṛn
Thương ḿnh ray rứt từng đêm trắng
Thương bạn anh trong chuyện mất c̣n

"Anh ở đây bạn bè anh cũng ở đây
Áo rách xác xơ thân gầy
Cùng chung nếp sống lưu đày
Anh ở đây ngày ngày cơm chưa đầy chén
Chiều buồn ra xem bầy én
Kiếm mồi thấp thoáng bay quanh..."


Anh Ở Đây - Thục Vũ & Vũ Đức Nghiêm - Tiếng hát: Đoàn Chính

Nghe nhiều anh em tù cải tạo có dịp đuợc gần nhạc sĩ Thục Vũ lúc c̣n trong tù kể lại, chính v́ bản nhạc này mà nhạc sĩ Thục Vũ bị bọn CS đày đọa để đến giữa năm 1976, anh được đưa ra Sơn La và bỏ ḿnh nơi sương lam chướng khí này vào ngày 15/11/1976. Ngày nay, một tấm mộ bia đơn sơ với đôi hàng nguệch ngoạc "Vũ Văn Sâm, 1932", được anh em tù cải tạo ghi lại, ngoằn ngoèo nơi chốn rừng thiêng nước độc Sơn La.

Thục Vũ sáng tác không nhiều nhưng mỗi nhạc phẩm của anh là một tác phẩm, như bản "Trăng vàng dạ vũ" mà nhiều người rất thích. V́ là một quân nhân lại phục vụ trong ngành Tâm Lư Chiến cho nên phần đông những sáng tác của Thục Vũ là để phục vụ cho quân đội, cho chính ngành anh đang cộng tác. Ở đài phát thanh Saigon, anh có mặt trong ban Thi Văn Tao Đàn, chương tŕnh Thi nhạc giao duyên và anh cũng là người thay thế thi sĩ Đinh Hùng để phụ trách chương tŕnh Thi nhạc giao duyên trên đài Saigon khi Đinh Hùng mất.

Là nghệ sĩ, vốn giàu cảm lụy, cho nên cuộc đời t́nh cảm của nhạc sĩ Thục Vũ cũng không thoát khỏi ṿng "t́nh ái giăng tơ" nhưng với trường hợp của Thục Vũ, đây mới là chuyện t́nh thật sự v́ nó đi ra ngoài những cái thông thường. Người ta bảo "trai tài gái sắc", nếu Thục Vũ yêu một cô gái đẹp, chúng ta cẳng nói làm chi v́ họ mến nhau v́ tài, cảm nhau v́ sắc như trăm ngàn những chuyện t́nh tầm thường trên đời. Nhưng người yêu của Thục Vũ lại là "một cô gái trời bắt xấu". Nàng là Dương Thị Khánh, tức thi sĩ Lệ Khánh, tác giả những tập thơ "Em là gái trời bắt xấu", một công chức ở ṭa tỉnh trưởng Đà Lạt. Chúng ta c̣n nhớ những vần thơ diễm t́nh của Lệ Khánh như:

"Hôm nay trời vào thu
Đà Lạt lắm sương mù
Cây khô buồn trút lá
Gió ven hồ bay xa

Mây thu lờ lững trôi
Lồng lộng gió lưng đồi
Xin anh đừng giận dỗi
Viết thư về thăm em…"


mà Thục Vũ đă phổ nhạc với tựa đề "T́nh người hậu tuyến", một bản nhạc đă làm xôn xao trong giới nhạc một thời. T́nh yêu giữa họ xảy ra khi Lệ Khánh tṛn 20 tuổi cho đến 1975, ngày mà Thục Vũ phải đi "cải tạo" và bỏ ḿnh hơn 1 năm sau đó. Lệ Khánh đă sanh được một đứa con trai mang họ mẹ (Dương) và chữ lót là tên của mẹ (Khánh) với tên chữ đầu là Thục. Bà Thục Vũ, tuy đă biết về mối t́nh này, nhưng tuyệt nhiên không làm to chuyện mà trái lại ngày con của Lệ Khánh ra đời bà đă đến chăm nom và giúp đỡ kẻ t́nh địch.

Năm 1976, tin nhạc sĩ Thục Vũ bỏ ḿnh trong trại cải tạo Sơn La đă đem lại cho những bạn bè và những người ái mộ anh một nỗi bàng hoàng và căm phẫn. Thục Vũ là người rất hiền lành, hồn nhiên và vui vẻ với bạn bè, mất đi, để lại một người vợ cao thượng (với 5 đứa con), một người t́nh nhỏ bé, một đứa con kết hợp qua ḍng thơ nhạc và một số tác phẩm vẫn c̣n in sâu trong ḷng của những người mến mộ anh.

"...Hôm nay dành tặng anh
Vài giọt nắng thơm lành
Mai kia tàn chinh chiến
Áo em màu "Mosa"
Đón anh về hoan ca"


KHÓC THỤC VŨ

Hoài niệm Vũ Văn Sâm (Thục Vũ )
chết trong trại tù Sơn La, ngày 16-11-1976


Chiều Nghệ Tĩnh, trời mây ảm đạm,
Nghe hung tin, xúc cảm bồi hồi.
Than ôi, Thục Vũ lià đời.
Hồn anh linh có ngậm cười thiên thu?
Xót t́nh bạn giao du từ nhỏ,
Thương người về, lệ rỏ ḷng đau.
Sâm ơi, ngày ấy xa nhau,
Dặm dài xuôi ngược, con tầu chia xa.
Đường đôi ngả, Sơn La, Yên Bái,
Ai co ngờ măi măi biệt ly.
Xót thay, sống gửi, thác về,
Trăng soi lạnh đất, sương che kín trời.
Trong tâm thức rụng rời,xao động,
Đêm mê cuồng gió lộng chơi vơi.
Từ đây thôi nhé, Sâm ơi,
Đành thôi vĩnh viễn xa người bạn xưa.

……………………………
Người về cơi hư vô bằn bặt,
Tiếng búa đinh gơ nắp quan tài.
Nợ non sông trả h́nh hài,
Bụi trần rũ sạch, mây trời lăng du.
Thương nghệ sĩ,mưa thu lă chă,
Khóc chinh nhân, nắng hạ bùi ngùi.
Hồi chuông chiêu niệm buông lơi,
Trầm hương mờ ảo, ngút trời khói bay.
Xa tiền kiếp đọa đầy cay đắng,
Cát bụi xưa lăng đăng về nguồn.
Hai hàng bạch lạp chập chờn,
Nửa khuya gió thoảng, anh hồn lung linh.
Ôi, một kiếp phù sinh lận đận,
Chết tha phương, thân phận lạc loài
Chênh vênh giấc ngủ lưng đồi,
Một vùng huyệt lạnh trăng soi lạnh lùng..
Ta thương bạn nửa chừng gục ngă,
Bao giấc mơ dang dở chưa thành.
Sâm ơi, sự nghiệp, công danh,
T́nh yêu, hoài băo tan tành khói sương.
Từ đây nhé, âm dương biền biệt,
Nẻo hương quan mờ mịt ngàn khơi.
Đèo Ban yên giấc đời đời,
Mồ hoang lạnh lẽo ai người khói hương
Hồn phảng phất cầu sương quán gió,
Phách vật cờ ngọn cỏ bờ lau.
Nỗi niềm tưởng đến mai sau,
Chặng đường biệt xứ khổ đau c̣n dài.
Ta ở lại thương người đi trước,
Thắp nén hương ḷng nước mắt rơi.
Sâm ơi, khóc bạn ĺa đời,
Rồi đây nằm xuống, ai người khóc ta?

Trại Tù Nghệ Tĩnh 6,
Tháng 10-1978

Vũ Đức Nghiêm
 

 


VĂN CHƯƠNG

Truyện Ngắn

Hồi ức - Một thời chinh chiến 
No Easy Day - Ngày Vất Vả

Cây viết Bất Khuất

42 năm t́nh cảm đồng môn  
42 Năm T́nh  
Chúc mừng hội ngộ  
Tôi và Tiểu Đoàn 7 TQLC  
Thơ gửi Đại Gia 
Dấu ấn vào đời  
USA 20 năm và Tôi  
Hăy c̣n đó niềm tin  
Pleiku và hoài niệm  
Kư sự những ngày tháng 2  
Một mảnh đời  
Xuân quê hương
Một chuyến về thăm nhà
Tết đến
Một buổi chiều, hai người già
Đời người như thoáng mây bay
Mùa lá thay màu
Hồi tưởng về một cánh Dù đơn lẻ
Bất Khuất của tôi
Nó và Tôi
C̣n nợ Thanh An
Mùa Đông năm ấy
Kể chuyện chúng ḿnh
Hai h́nh ảnh - một cuộc đời
No Easy Day - Ngày Vất Vả
Những ngày hè không thể quên !
Họp mặt
Những cái tên không thể quên !
40 năm Bất Khuất
Hành tŕnh của 5 ngày t́m về một thời tuổi trẻ  
Kỷ niệm Quân trường: Đi Phép - Về Phép
Thuyền đời
Cuộc sống của người lính chiến ĐPQ & NQ
Highway of Heroes
Nắng ấm quê hương
Truyện dài Bất Khuất
Thuyền đời ơi !
Những thằng chúng tôi
Bài thơ trên đồi Bác sĩ Tín
Viên đạn vang rền
Chuyện t́nh trái ngang
Khối diễn hành
Băi tập
Lễ măn khóa
Một Đời Bất Khuất
Kỷ niệm Quân Trường - Về phép
Kỷ niệm Quân Trường - Cúp phép
Hồi tưởng chiến trường 1062 Thượng Đức
Dọc đường gió bụi
T́nh Bất Khuất
Ngày xưa thân ái
Tôi đi lính
Bất Khuất
Quan Âm Tây Du Hí truyện
Làm trong sáng tiềng Việt
Hạ cờ tây
Thù dai
Kỷ niệm khó quên
Trận cuối trong đời lính của tôi
Khúc hát Quân Hành
Một nỗi đau
Thủ Đức - Tuần huấn nhục
Tâm thư của Cố Thiếu Úy Trần Văn Quí
Trận Ô-Căm
Một lần vĩnh biệt
Một lần đi
Chuyến đi cuối năm
Nhớ về mái trường xưa
Phạm Xuân Tịnh - Một cuộc đời
Những ngày tháng không quên
Tự do ơi, tự do!
V́ hai chữ Tự Do
Ngh́n trùng cách biệt
Thầy Chín
Để nhớ để quên


Về từ Tân Cảnh  
Cô đơn và ước mơ  
Trên đồi cao  
Phạm Thị Thàng - Nữ anh hùng đất G̣ Công  
Bạn cũ năm mươi năm  
Hương xưa ngày ấy
Đại Bàng gẫy cánh - F5  
Sự thật đời tôi / Trung Tướng Trần Văn Minh  
Thèm 
Sao chổi  
Đừa con dâu

Đại đội 17 "Hoàng Gia" 1 - 2  
Sau cuộc biển dâu  
Những người lính Dù 
Tiễn nhau ngàn dặm cũng chia phôi  
Tấm Poncho
Người bạn học và ông thầy cũ  
Mối hận ngh́n trùng!  
Những mùa Trung Thu  
Tấm ảnh hai người lính  
Tin quan trọng gửi đến các anh em TPB ở Việt Nam
Chim bay về biển  
Văn chương Việt Nam và chữ “Y”  
Hạnh phúc và bất hạnh 
Chữ "Tín"  
Nếu ngày ấy...  
Thuận An 
Thôi ! Ḿnh về Linh Xuân Thôn, đi em !  
Văn hoá phương Nam 
Thức tỉnh  
Sự xâm lăng văn hóa của việt cộng  
Tác giả “Những Đồi Hoa Sim” đă chết trên đồi hoa sim  
Hành trang và lư tưởng
Góp nước miếng húp chung  
Đêm chờ sáng 1975  
Thuốc lào trong tù....  
Người chồng một đêm 
Khóa 8 B+C/72 SQTB/Thủ Đức họp mặt  
Trở về cố hương 
Trôi theo ḍng đời  
Ngộ chiêu  
T́nh người trong cuộc chiến  
Khóc bạn  
Cư An Tư Nguy  
Con c̣n nợ ba
Không Quên những người Chiến Sĩ QLVNCH
Những người chiến sĩ đáng hănh diện
Nắng chiều vẫn đẹp
Hạnh phúc vẫn long lanh
Con Trâu đâu có cải tạo  
Nhớ nhà  
Bác sĩ trong tù  
Nhà bốn anh em 
Tháng Sáu và Tôi  
Chuyện về một cô gái  
Chuyện một người mang tên Nguyễn Thị Di Tản  
Cái giường đôi  
Ưu việt nhất !!!  
Hậu nhân trả lời VC Huỳnh Tấn Mẫm  
Chúng tôi vẫn sống  
Bọt không cần vớt
Nghĩa Trang Quân Đội Biên Ḥa, Chuyện kể từ đầu
Làm sao để chôn hai Chế Độ?
Cà-phê lính
Cuộc trùng phùng bi thảm
Tuổi trẻ nghĩ ǵ ?
Tiển con
Nhớ anh linh Anh hùng Nguyễn Ngọc Trụ
40 năm nhớ về
C̣n đó niềm đau
Viết cho con cháu
Tưởng nhớ bác Thái Văn Kiểm  
Người bạn thân
Người già cả, người bệnh tật
Người tỵ nạn và Việt kiều
Sự ra đi của hai vị Tướng Tư Lệnh
Nhạc Sĩ Thục Vũ
Câu chuyện của Nguyễn Thị Thái Ḥa
Một thoáng Pleiku
Bạn đồng môn khóa 2 CSQG
Quân đội bị quên lăng của Việt Nam Cộng Hoà
Nhạc sĩ Lê Trạch Lựu và bài hát Em Tôi
Bắc Kỳ
Văn chương trào phúng truyền khẩu
Mậu Thân Huế – Nhân chứng sống
Kỷ niệm với Hồ Ngọc Cẩn
Điều c̣n lại sau 40 năm
Thương Tiếc những nữ Anh Thư tử chiến với giặc thù
Anh là áng mây trôi
Tâm thức người lính Nhảy Dù trong cơi vô sắc
Rợp bóng cờ
Trên núi Hoàng Liên
Kư ức mùa Xuân
Để tưởng niệm một người Anh
San Jose, năm hết tết đến
Valentine trong di sản Chiến Tranh
T́nh như gió thoảng
Thằng Thời
40 năm cuộc sống người thương phế binh VNCH  
Ăn Tết thôn quê
Hạt bụi nào trong mắt
Giọt nắng cho người
Gặp tướng Ngô Quang Trưởng Lần Cuối Cùng...
Những Đồng Minh Của Mỹ Bị Bỏ Rơi Tại Miền Nam VN
Quê Hương, chùm khế ngọt
Quả tim người tử tù
Anh hùng Ngụy Văn Thà
Người ở lại Hoàng Sa
Trận Hoàng Sa, biểu tượng hội tụ ḷng yêu nước
Ngày 19-01: Tưởng Niệm ngày Hoàng Sa nhuộm máu
Em gái hậu phương Dạ Lan là ai?  
Hồi kư Việt Nam
Để nhớ một thời áo trận
Con dao xếp trong ngày Tết Tây
Người về từ Đại Dương
Lễ Tưởng Niệm Tử Sĩ Hoàng Sa
Lăo Mốc
Lên núi t́m chồng


Bài vở cũ 2014
Bài vở cũ 2013 
Bài vở cũ 2012