Nỗi buồn 30/4 của những sinh viên du học

Tường An, thông tín viên RFA

Những ngày cuối tháng 4 của 40 năm về trước, hàng ngàn sinh viên du hoc ở Pháp, Đức, Bỉ..v.v.. đă đón nhận những bản tin dồn dập đến từ quê hương với tâm trạng hụt hẫng, hoang mang. Từ những thanh niên đang ở độ tuổi hồn nhiên, bỗng chốc họ trở thành những kẻ vô Tổ quốc với những lo toan cho một tương lai vô định. Anh Nguyễn Đ́nh Hải, sinh viên du học tại Bỉ từ năm 1969 bày tỏ :

"Trước đó tụi này theo dơi t́nh h́nh trên báo chí và đài truyền thanh, truyền h́nh rất cặn kẽ. Ngày 30/4 khi nghe tin Sài G̣n thất thủ th́ phải nói là tụi này rất là hoang mang, ḿnh không biết ḿnh phải làm ǵ trong thời điểm đó. Sau đó là một cơn buồn ray rứt bởi v́ khi ḿnh đi ra khỏi đất nước, ḿnh đi với hoài băo một ngày nào đó ḿnh sẽ trở về để ḿnh đóng góp, xây dựng, lúc bấy giờ ḿnh cảm thấy ḿnh rất là bơ vơ và hoang mang. Nhưng mà liền sau đó th́ tụi này nghĩ ḿnh vẫn phải tiếp tục làm cái ǵ đó để hữu ích cho đất nước, th́ lúc đó tụi này đứng ra thành lập «Nhân bản dân tộc văn nghệ đoàn."

Những câu hỏi được đặt ra cho tương lai của ḿnh, những thanh niên c̣n rất trẻ, một sớm một chiều trở thành bơ vơ trên một nơi không phải là quê hương. Anh Trần Ngọc Giáp, cựu sinh viên du học tại Pháp chia sẻ :

"Lúc đó ḿnh coi như illégal (bất hợp pháp) không biết ḿnh có bị bắt trở về Việt Nam hay không ? Có phải lên toà đại sứ Việt cộng làm lại giấy tờ hay không ? không biết là chính phủ Pháp có chấp nhận ḿnh hay không ? lúc đó ḿnh không biết được , lúc đó th́ không ai biết ǵ hết ! "

Và tiếp đó là nỗi lo vật chất khi mà nguồn tiếp tế từ Việt Nam đă bị gián đoạn. Anh Nguyễn Sơn Hà, một sinh viên du học ở Pháp từ năm 1974 nói :

"Lúc đó rất là hoang mang, nhất là theo dơi trên các đài truyền h́nh Pháp nói về t́nh h́nh ở bên nhà, về sự thất thủ của các tỉnh, các thành phố và nhất là sự tuyệt vọng của miền Nam đă làm ảnh hưởng đến tinh thần sinh viên lúc đó. Nhiều đoàn thể sinh viên đă nghĩ đến chuyện giải tán, mỗi cá nhân tự lo bản thân ḿnh bởi v́ lúc đó tiền viện trợ từ gia đ́nh bị gián đoạn, c̣n toà đại sứ VNCH th́ lo tháo chạy. V́ không có tiền viện trợ từ Việt Nam , anh (Trần văn ) Bá đem các anh em về ở với anh, lo cho anh em từ cái ăn, chỗ ở. Năm đó, mùa lạnh, Hà không có áo lạnh, anh Bá không nói một lời, đưa cho Hà cái áo lạnh. Anh em thiếu ăn, ảnh liền đưa một cái ticket ( phiếu ăn) cho các anh em."

Hoang mang, buồn rầu và uất hận dẫn đến sự tuyệt vọng về tương lai. Có người th́ tâm trạng cực kỳ bi quan như anh Trương Quốc Trung, lúc đó đang học năm thứ 5 về ngành kiến trúc tại Pháp :

“Riêng tôi th́ tôi nghĩ tôi thuộc về một thế hệ bỏ đi, không làm được cái ǵ hết. Như ḿnh là chân hỏng trên một đất nước không phải của ḿnh. Và với cái tài năng ḿnh có, cái học thức ḿnh có, ḿnh trở thành vô dụng”

Có người th́ muốn chọn ḍng sông Seine như một giải pháp. Anh Lê Như Quốc Khánh cho biết :

"Những người đi du học hoàn toàn tự dưng mất liên lạc với Bố Mẹ, không c̣n lănh lương, không c̣n ǵ hết, không biết ra làm sao. Có người ra bờ sông ngồi tính tới chuyện tự tử nữa.”

Đức, nơi có gần 2000 sinh viên du học ở thời điểm đó. Anh Trần Huê, lúc đó đang học năm thứ 5 y khoa tại Munchen cũng cùng chung 1 tâm trạng :

“Ngày 30/4, cái tin đó làm cho tôi rất là buồn v́ trong thời gian tôi du học tại Âu châu th́ tôi đă được rất nhiều những thông tin về những chế độ Cộng sản ở Đông âu, ở Liên xô, cũng như ở Trung quốc, thành ra chuyện miền Nam bị mất vô tay của người Cộng sản tôi thấy là nó có những dấu hiệu không tốt cho đất nước của ḿnh.

Kể từ khi mà giấy thông hành cũ của VNCH hết hạn th́ ḿnh sẽ được một giấy thông hành của người Đức họ cấp cho. Luật quốc tế nó có một loại (luật) dành cho những người không có quốc gia đó.”

Anh Vũ Quốc Thao, lúc đó là một chàng sinh viên c̣n rất trẻ, chưa ư thức ngay được sự mất mát đem đến do biến cố 30/4, anh nói:

"Riêng tôi, cho tới ngày 30/4 tôi chưa hoàn toàn ư thức được rằng ḿnh không c̣n có một chỗ đứng trên quê hương ḿnh nữa lúc đó. Phải vài ngày sau khi cùng với anh em trong Tổng hội Sinh viên tới lănh sự quán để giúp thiêu huỷ các hồ sơ. Hồ sơ tương đối mật th́ ḿnh đốt hết, c̣n phim ảnh, tài liệu sứ quán th́ đem tải đi nơi khác.”

Sự thống nhất đất nước ở bên kia, đưa đến sự phân chia rơ rệt ở bên này bờ đại dương. Tại Paris sau ngày 30/4 đă diễn ra nhiều cuộc đánh đấm giữa hai phe sinh viên thân Cộng và Quốc gia. Nhóm sinh viên thân cộng tấn công những sinh viên quốc gia đi riêng rẽ. Anh Nguyễn Sơn Hà kể lại:

"Không thể để cho các anh em đó bị hại, anh Bá kêu các anh em đi bảo vệ các anh em này, ngay điểm hẹn chỗ Cité U ( Cité Université) đánh rất là mănh liệt. V́ anh Bá là một người quân tử ảnh cấm các anh em mang vũ khí, ḿnh không được làm tổn thương ngay cả người địch của ḿnh. Chính v́ vậy mà làm cho bên phe ḿnh bị thương rất nhiều v́ bên phe kia họ cầm gậy, cầm sắt, cầm vũ khí để đánh lại mấy anh em."

Sinh viên quốc gia bên Đức cũng chịu chung số phận. Nếu ở Việt Nam có những thành phần được gọi là " thành phần cờ đỏ, thành phần 30/4 " xuất hiện sau ngày miền Nam đổi chủ th́ tại Đức cũng có những sinh viên thân cộng đảm nhận nhiệm vụ 30/4 này (tuy không mang băng đỏ). Anh Trần Huê nói :

"Bên Tây Đức có toà đại sứ (VNCH) ở Bonn, c̣n bên Đông đức cũng có toà đại sứ của miền Bắc. Những sinh viên theo Cộng sản : nhóm Đoàn kết rất là nhiều th́ họ trở thành nhân viên của toà đại sư. Giấy thông hành th́ ḿnh phải qua mấy người đó, họ phải chứng nhận căn cước của ḿnh là người như thế nào. Họ đ̣i giải tán tất cả những đoàn thể sinh viên, nhất là những đoàn thể sinh viên chống Cộng."

Trước t́nh h́nh thay ngôi đổi chủ tại Việt Nam, các toà đại sứ cũng chịu cùng chung số phận. Anh Trương Quốc Trung cho biết t́nh h́nh tại toà đại sứ Pháp lúc đó :

"Toà đại sứ Việt Nam của ḿnh th́….(cười…) những người đàn anh của chúng tôi đă bỏ trốn hết tất cả, họ không lo cho chúng tôi cái ǵ cả, chúng tôi là những người lên toà đại sứ để thu thập tất cả những hồ sơ, thu thập những ǵ c̣n lại để đem về Tổng Hội sinh viên để lưu trữ."

Lo sợ trở thành một kẻ vô tổ quốc, ngày 30/4 , anh Nguyễn Quốc Nam lúc đó đang du học tại thành phố Lille, miền bắc Pháp, đă cùng gia đ́nh đến toà đại sứ ở Paris để tự ḿnh đóng dấu gia hạn hộ chiếu, anh Nguyễn Quốc Nam kể lại :

"Chúng tôi đến đó th́ nhân viên toà đại sứ không c̣n ai nữa chúng tôi phải tự làm lấy. Một người th́ viết trên sổ thông hành ngày 30/4/1975. Tôi th́ đóng mộc và kư tên trên đó. Sau khi mà tôi đă gia hạn sổ thông hành rồi, suy nghĩ lại th́ tôi mới biết là VNCH ḿnh không c̣n nữa th́ sổ thông hành của tôi cũng không giá trị. Préfecture de police (sở cảnh sát) ra cho tôi một cái tên là « Apatride » tức là người không có tổ quốc. Ngày nay chúng tôi c̣n giữ lại sổ thông hành đó làm kỷ niệm, đó là những kỷ niệm không thể nào quên được dù đă 40 năm qua ."

Anh Nguyễn Đ́nh Hải cho biết những ǵ xảy ra tại toà đại sứ Bỉ sau ngày 30/4 :

"Lúc tụi này lên th́ toà đại sứ nói với chúng tôi là : Chúng tôi đă hết phận sự rồi, cái phận sự c̣n lại của chúng tôi là phải trao tất cả những ǵ chúng tôi có trong tay cho những người thuộc chế độ mới sau này. Tôi nhớ hồi đó một số anh chị em đă rất bực ḿnh v́ chuyện đó, chúng tôi không đồng ư, chúng tôi yêu cầu anh ra khỏi toà đại sứ và chúng tôi tiếp thu toà đại sứ để tiếp tục cái công cuộc đấu tranh, phục vụ cho đất nước và dân tộc."

Những chàng thanh niên trẻ ngày xưa, ra đi với "sách trong tay, ước mộng chất đầy hồn" bỗng chốc trở thành những con thuyền mất phương hướng trên ḍng sông lịch sử. Nếu mỗi khúc ngoặc của cuộc đời là một định mệnh th́ có những con thuyền đă giữ vững tay chèo để đến bến bờ, nhưng cũng có những con thuyền đă phải ngập sóng giữa ḍng. Bốn mươi năm nh́n lại, những mái đầu giờ đă bạc chắc cũng ngậm ngùi.

 


VĂN CHƯƠNG

Truyện Ngắn

Hồi ức - Một thời chinh chiến 
No Easy Day - Ngày Vất Vả

Cây viết Bất Khuất

42 năm t́nh cảm đồng môn  
42 Năm T́nh  
Chúc mừng hội ngộ  
Tôi và Tiểu Đoàn 7 TQLC  
Thơ gửi Đại Gia 
Dấu ấn vào đời  
USA 20 năm và Tôi  
Hăy c̣n đó niềm tin  
Pleiku và hoài niệm  
Kư sự những ngày tháng 2  
Một mảnh đời  
Xuân quê hương
Một chuyến về thăm nhà
Tết đến
Một buổi chiều, hai người già
Đời người như thoáng mây bay
Mùa lá thay màu
Hồi tưởng về một cánh Dù đơn lẻ
Bất Khuất của tôi
Nó và Tôi
C̣n nợ Thanh An
Mùa Đông năm ấy
Kể chuyện chúng ḿnh
Hai h́nh ảnh - một cuộc đời
No Easy Day - Ngày Vất Vả
Những ngày hè không thể quên !
Họp mặt
Những cái tên không thể quên !
40 năm Bất Khuất
Hành tŕnh của 5 ngày t́m về một thời tuổi trẻ  
Kỷ niệm Quân trường: Đi Phép - Về Phép
Thuyền đời
Cuộc sống của người lính chiến ĐPQ & NQ
Highway of Heroes
Nắng ấm quê hương
Truyện dài Bất Khuất
Thuyền đời ơi !
Những thằng chúng tôi
Bài thơ trên đồi Bác sĩ Tín
Viên đạn vang rền
Chuyện t́nh trái ngang
Khối diễn hành
Băi tập
Lễ măn khóa
Một Đời Bất Khuất
Kỷ niệm Quân Trường - Về phép
Kỷ niệm Quân Trường - Cúp phép
Hồi tưởng chiến trường 1062 Thượng Đức
Dọc đường gió bụi
T́nh Bất Khuất
Ngày xưa thân ái
Tôi đi lính
Bất Khuất
Quan Âm Tây Du Hí truyện
Làm trong sáng tiềng Việt
Hạ cờ tây
Thù dai
Kỷ niệm khó quên
Trận cuối trong đời lính của tôi
Khúc hát Quân Hành
Một nỗi đau
Thủ Đức - Tuần huấn nhục
Tâm thư của Cố Thiếu Úy Trần Văn Quí
Trận Ô-Căm
Một lần vĩnh biệt
Một lần đi
Chuyến đi cuối năm
Nhớ về mái trường xưa
Phạm Xuân Tịnh - Một cuộc đời
Những ngày tháng không quên
Tự do ơi, tự do!
V́ hai chữ Tự Do
Ngh́n trùng cách biệt
Thầy Chín
Để nhớ để quên

Về từ Tân Cảnh  
Cô đơn và ước mơ  
Trên đồi cao  
Phạm Thị Thàng - Nữ anh hùng đất G̣ Công  
Bạn cũ năm mươi năm  
Hương xưa ngày ấy
Đại Bàng gẫy cánh - F5  
 Sự thật đời tôi / Trung Tướng Trần Văn Minh  
Thèm 
Sao chổi  
Đừa con dâu
Đại đội 17 "Hoàng Gia" 1 - 2  
Sau cuộc biển dâu  
Những người lính Dù 
Tiễn nhau ngàn dặm cũng chia phôi  
Tấm Poncho
Người bạn học và ông thầy cũ  
Mối hận ngh́n trùng!  
Những mùa Trung Thu  
Tấm ảnh hai người lính  
Tin quan trọng gửi đến các anh em TPB ở Việt Nam
Chim bay về biển  
Văn chương Việt Nam và chữ “Y”  
Hạnh phúc và bất hạnh 
Chữ "Tín"  
Nếu ngày ấy...  
Thuận An 
Thôi ! Ḿnh về Linh Xuân Thôn, đi em !  
Văn hoá phương Nam 
Thức tỉnh  
Sự xâm lăng văn hóa của việt cộng  
Tác giả “Những Đồi Hoa Sim” đă chết trên đồi hoa sim  
Hành trang và lư tưởng
Góp nước miếng húp chung  
Đêm chờ sáng 1975  
 Thuốc lào trong tù....  
Người chồng một đêm 
Khóa 8 B+C/72 SQTB/Thủ Đức họp mặt  
Trở về cố hương 
Trôi theo ḍng đời  
Ngộ chiêu  
T́nh người trong cuộc chiến  
Khóc bạn  
Cư An Tư Nguy  
Con c̣n nợ ba
Không Quên những người Chiến Sĩ QLVNCH
Những người chiến sĩ đáng hănh diện
Nắng chiều vẫn đẹp
Hạnh phúc vẫn long lanh
Con Trâu đâu có cải tạo  
Nhớ nhà  
Bác sĩ trong tù  
Nhà bốn anh em 
Tháng Sáu và Tôi  
Chuyện về một cô gái  
 Chuyện một người mang tên Nguyễn Thị Di Tản  
 Cái giường đôi  
Ưu việt nhất !!!  
Hậu nhân trả lời VC Huỳnh Tấn Mẫm  
Chúng tôi vẫn sống  
Bọt không cần vớt
Nghĩa Trang Quân Đội Biên Ḥa, Chuyện kể từ đầu
Làm sao để chôn hai Chế Độ?
Cà-phê lính
Cuộc trùng phùng bi thảm
Tuổi trẻ nghĩ ǵ ?
Tiển con
Nhớ anh linh Anh hùng Nguyễn Ngọc Trụ
40 năm nhớ về
C̣n đó niềm đau
Viết cho con cháu
Tưởng nhớ bác Thái Văn Kiểm  
Người bạn thân
Người già cả, người bệnh tật
Người tỵ nạn và Việt kiều
Sự ra đi của hai vị Tướng Tư Lệnh
Nhạc Sĩ Thục Vũ
Câu chuyện của Nguyễn Thị Thái Ḥa
Một thoáng Pleiku
Bạn đồng môn khóa 2 CSQG
Quân đội bị quên lăng của Việt Nam Cộng Hoà
Nhạc sĩ Lê Trạch Lựu và bài hát Em Tôi
Bắc Kỳ
Văn chương trào phúng truyền khẩu
Mậu Thân Huế – Nhân chứng sống
Kỷ niệm với Hồ Ngọc Cẩn
Điều c̣n lại sau 40 năm
Thương Tiếc những nữ Anh Thư tử chiến với giặc thù
Anh là áng mây trôi
Tâm thức người lính Nhảy Dù trong cơi vô sắc
Rợp bóng cờ
Trên núi Hoàng Liên
Kư ức mùa Xuân
Để tưởng niệm một người Anh
San Jose, năm hết tết đến
Valentine trong di sản Chiến Tranh
T́nh như gió thoảng
Thằng Thời
40 năm cuộc sống người thương phế binh VNCH  
Ăn Tết thôn quê
Hạt bụi nào trong mắt
Giọt nắng cho người
Gặp tướng Ngô Quang Trưởng Lần Cuối Cùng...
Những Đồng Minh Của Mỹ Bị Bỏ Rơi Tại Miền Nam VN
Quê Hương, chùm khế ngọt
Quả tim người tử tù
Anh hùng Ngụy Văn Thà
Người ở lại Hoàng Sa
Trận Hoàng Sa, biểu tượng hội tụ ḷng yêu nước
Ngày 19-01: Tưởng Niệm ngày Hoàng Sa nhuộm máu
Em gái hậu phương Dạ Lan là ai?  
 Hồi kư Việt Nam
Để nhớ một thời áo trận
Con dao xếp trong ngày Tết Tây
Người về từ Đại Dương
Lễ Tưởng Niệm Tử Sĩ Hoàng Sa
Lăo Mốc
Lên núi t́m chồng

Bài vở cũ 2014
Bài vở cũ 2013 
Bài vở cũ 2012