Tường An, thông tín viên RFA
Những ngày cuối tháng 4 của 40 năm về trước, hàng
ngàn sinh viên du hoc ở Pháp, Đức, Bỉ..v.v.. đă đón nhận những bản
tin dồn dập đến từ quê hương với tâm trạng hụt hẫng, hoang mang. Từ
những thanh niên đang ở độ tuổi hồn nhiên, bỗng chốc họ trở thành
những kẻ vô Tổ quốc với những lo toan cho một tương lai vô định. Anh
Nguyễn Đ́nh Hải, sinh viên du học tại Bỉ từ năm 1969 bày tỏ :
"Trước đó tụi này theo dơi t́nh h́nh trên báo chí và đài truyền
thanh, truyền h́nh rất cặn kẽ. Ngày 30/4 khi nghe tin Sài G̣n thất
thủ th́ phải nói là tụi này rất là hoang mang, ḿnh không biết ḿnh
phải làm ǵ trong thời điểm đó. Sau đó là một cơn buồn ray rứt bởi
v́ khi ḿnh đi ra khỏi đất nước, ḿnh đi với hoài băo một ngày nào
đó ḿnh sẽ trở về để ḿnh đóng góp, xây dựng, lúc bấy giờ ḿnh cảm
thấy ḿnh rất là bơ vơ và hoang mang. Nhưng mà liền sau đó th́ tụi
này nghĩ ḿnh vẫn phải tiếp tục làm cái ǵ đó để hữu ích cho đất
nước, th́ lúc đó tụi này đứng ra thành lập «Nhân bản dân tộc văn
nghệ đoàn."
Những câu hỏi được đặt ra cho tương lai của ḿnh, những thanh niên
c̣n rất trẻ, một sớm một chiều trở thành bơ vơ trên một nơi không
phải là quê hương. Anh Trần Ngọc Giáp, cựu sinh viên du học tại Pháp
chia sẻ :
"Lúc đó ḿnh coi như illégal (bất hợp pháp) không biết ḿnh có bị
bắt trở về Việt Nam hay không ? Có phải lên toà đại sứ Việt cộng làm
lại giấy tờ hay không ? không biết là chính phủ Pháp có chấp nhận
ḿnh hay không ? lúc đó ḿnh không biết được , lúc đó th́ không ai
biết ǵ hết ! "
Và tiếp đó là nỗi lo vật chất khi mà nguồn tiếp tế từ Việt Nam đă bị
gián đoạn. Anh Nguyễn Sơn Hà, một sinh viên du học ở Pháp từ năm
1974 nói :
"Lúc đó rất là hoang mang, nhất là theo dơi trên các đài truyền
h́nh Pháp nói về t́nh h́nh ở bên nhà, về sự thất thủ của các tỉnh,
các thành phố và nhất là sự tuyệt vọng của miền Nam đă làm ảnh hưởng
đến tinh thần sinh viên lúc đó. Nhiều đoàn thể sinh viên đă nghĩ đến
chuyện giải tán, mỗi cá nhân tự lo bản thân ḿnh bởi v́ lúc đó tiền
viện trợ từ gia đ́nh bị gián đoạn, c̣n toà đại sứ VNCH th́ lo tháo
chạy. V́ không có tiền viện trợ từ Việt Nam , anh (Trần văn ) Bá đem
các anh em về ở với anh, lo cho anh em từ cái ăn, chỗ ở. Năm đó, mùa
lạnh, Hà không có áo lạnh, anh Bá không nói một lời, đưa cho Hà cái
áo lạnh. Anh em thiếu ăn, ảnh liền đưa một cái ticket ( phiếu ăn)
cho các anh em."
Hoang mang, buồn rầu và uất hận dẫn đến sự tuyệt vọng về tương lai.
Có người th́ tâm trạng cực kỳ bi quan như anh Trương Quốc Trung, lúc
đó đang học năm thứ 5 về ngành kiến trúc tại Pháp :
“Riêng tôi th́ tôi nghĩ tôi thuộc về một thế hệ bỏ đi, không làm
được cái ǵ hết. Như ḿnh là chân hỏng trên một đất nước không phải
của ḿnh. Và với cái tài năng ḿnh có, cái học thức ḿnh có, ḿnh
trở thành vô dụng”
Có người th́ muốn chọn ḍng sông Seine như một giải pháp. Anh Lê Như
Quốc Khánh cho biết :
"Những người đi du học hoàn toàn tự dưng mất liên lạc với Bố Mẹ,
không c̣n lănh lương, không c̣n ǵ hết, không biết ra làm sao. Có
người ra bờ sông ngồi tính tới chuyện tự tử nữa.”
Đức, nơi có gần 2000 sinh viên du học ở thời điểm đó. Anh Trần Huê,
lúc đó đang học năm thứ 5 y khoa tại Munchen cũng cùng chung 1 tâm
trạng :
“Ngày 30/4, cái tin đó làm cho tôi rất là buồn v́ trong thời gian
tôi du học tại Âu châu th́ tôi đă được rất nhiều những thông tin về
những chế độ Cộng sản ở Đông âu, ở Liên xô, cũng như ở Trung quốc,
thành ra chuyện miền Nam bị mất vô tay của người Cộng sản tôi thấy
là nó có những dấu hiệu không tốt cho đất nước của ḿnh.
Kể từ khi mà giấy thông hành cũ của VNCH hết hạn th́ ḿnh sẽ được
một giấy thông hành của người Đức họ cấp cho. Luật quốc tế nó có một
loại (luật) dành cho những người không có quốc gia đó.”
Anh Vũ Quốc Thao, lúc đó là một chàng sinh viên c̣n rất trẻ, chưa ư
thức ngay được sự mất mát đem đến do biến cố 30/4, anh nói:
"Riêng tôi, cho tới ngày 30/4 tôi chưa hoàn toàn ư thức được rằng
ḿnh không c̣n có một chỗ đứng trên quê hương ḿnh nữa lúc đó. Phải
vài ngày sau khi cùng với anh em trong Tổng hội Sinh viên tới lănh
sự quán để giúp thiêu huỷ các hồ sơ. Hồ sơ tương đối mật th́ ḿnh
đốt hết, c̣n phim ảnh, tài liệu sứ quán th́ đem tải đi nơi khác.”
Sự thống nhất đất nước ở bên kia, đưa đến sự phân chia rơ rệt ở bên
này bờ đại dương. Tại Paris sau ngày 30/4 đă diễn ra nhiều cuộc đánh
đấm giữa hai phe sinh viên thân Cộng và Quốc gia. Nhóm sinh viên
thân cộng tấn công những sinh viên quốc gia đi riêng rẽ. Anh Nguyễn
Sơn Hà kể lại:
"Không thể để cho các anh em đó bị hại, anh Bá kêu các anh em đi
bảo vệ các anh em này, ngay điểm hẹn chỗ Cité U ( Cité Université)
đánh rất là mănh liệt. V́ anh Bá là một người quân tử ảnh cấm các
anh em mang vũ khí, ḿnh không được làm tổn thương ngay cả người
địch của ḿnh. Chính v́ vậy mà làm cho bên phe ḿnh bị thương rất
nhiều v́ bên phe kia họ cầm gậy, cầm sắt, cầm vũ khí để đánh lại mấy
anh em."
Sinh viên quốc gia bên Đức cũng chịu chung số phận. Nếu ở Việt Nam
có những thành phần được gọi là " thành phần cờ đỏ, thành phần 30/4
" xuất hiện sau ngày miền Nam đổi chủ th́ tại Đức cũng có những sinh
viên thân cộng đảm nhận nhiệm vụ 30/4 này (tuy không mang băng đỏ).
Anh Trần Huê nói :
"Bên Tây Đức có toà đại sứ (VNCH) ở Bonn, c̣n bên Đông đức cũng
có toà đại sứ của miền Bắc. Những sinh viên theo Cộng sản : nhóm
Đoàn kết rất là nhiều th́ họ trở thành nhân viên của toà đại sư.
Giấy thông hành th́ ḿnh phải qua mấy người đó, họ phải chứng nhận
căn cước của ḿnh là người như thế nào. Họ đ̣i giải tán tất cả những
đoàn thể sinh viên, nhất là những đoàn thể sinh viên chống Cộng."
Trước t́nh h́nh thay ngôi đổi chủ tại Việt Nam, các toà đại sứ cũng
chịu cùng chung số phận. Anh Trương Quốc Trung cho biết t́nh h́nh
tại toà đại sứ Pháp lúc đó :
"Toà đại sứ Việt Nam của ḿnh th́….(cười…) những người đàn anh
của chúng tôi đă bỏ trốn hết tất cả, họ không lo cho chúng tôi cái
ǵ cả, chúng tôi là những người lên toà đại sứ để thu thập tất cả
những hồ sơ, thu thập những ǵ c̣n lại để đem về Tổng Hội sinh viên
để lưu trữ."
Lo sợ trở thành một kẻ vô tổ quốc, ngày 30/4 , anh Nguyễn Quốc Nam
lúc đó đang du học tại thành phố Lille, miền bắc Pháp, đă cùng gia
đ́nh đến toà đại sứ ở Paris để tự ḿnh đóng dấu gia hạn hộ chiếu,
anh Nguyễn Quốc Nam kể lại :
"Chúng tôi đến đó th́ nhân viên toà đại sứ không c̣n ai nữa chúng
tôi phải tự làm lấy. Một người th́ viết trên sổ thông hành ngày
30/4/1975. Tôi th́ đóng mộc và kư tên trên đó. Sau khi mà tôi đă gia
hạn sổ thông hành rồi, suy nghĩ lại th́ tôi mới biết là VNCH ḿnh
không c̣n nữa th́ sổ thông hành của tôi cũng không giá trị.
Préfecture de police (sở cảnh sát) ra cho tôi một cái tên là «
Apatride » tức là người không có tổ quốc. Ngày nay chúng tôi c̣n giữ
lại sổ thông hành đó làm kỷ niệm, đó là những kỷ niệm không thể nào
quên được dù đă 40 năm qua ."
Anh Nguyễn Đ́nh Hải cho biết những ǵ xảy ra tại toà đại sứ Bỉ sau
ngày 30/4 :
"Lúc tụi này lên th́ toà đại sứ nói với chúng tôi là : Chúng tôi
đă hết phận sự rồi, cái phận sự c̣n lại của chúng tôi là phải trao
tất cả những ǵ chúng tôi có trong tay cho những người thuộc chế độ
mới sau này. Tôi nhớ hồi đó một số anh chị em đă rất bực ḿnh v́
chuyện đó, chúng tôi không đồng ư, chúng tôi yêu cầu anh ra khỏi toà
đại sứ và chúng tôi tiếp thu toà đại sứ để tiếp tục cái công cuộc
đấu tranh, phục vụ cho đất nước và dân tộc."
Những chàng thanh niên trẻ ngày xưa, ra đi với "sách trong tay, ước
mộng chất đầy hồn" bỗng chốc trở thành những con thuyền mất phương
hướng trên ḍng sông lịch sử. Nếu mỗi khúc ngoặc của cuộc đời là một
định mệnh th́ có những con thuyền đă giữ vững tay chèo để đến bến
bờ, nhưng cũng có những con thuyền đă phải ngập sóng giữa ḍng. Bốn
mươi năm nh́n lại, những mái đầu giờ đă bạc chắc cũng ngậm ngùi.
Hồi ức -
Một thời chinh chiến
No Easy Day - Ngày Vất Vả
42 năm t́nh
cảm đồng môn
42 Năm T́nh
Chúc mừng hội ngộ
Tôi và Tiểu Đoàn 7
TQLC
Thơ gửi Đại Gia
Dấu ấn vào đời
USA 20 năm và Tôi
Hăy c̣n đó niềm
tin
Pleiku và hoài
niệm
Kư sự
những ngày tháng 2
Một mảnh đời
Xuân quê hương
Một chuyến về
thăm nhà
Tết đến
Một buổi
chiều, hai người già
Đời người như
thoáng mây bay
Mùa lá thay màu
Hồi tưởng về
một cánh Dù đơn lẻ
Bất Khuất của tôi
Nó và Tôi
C̣n nợ Thanh An
Mùa Đông năm ấy
Kể chuyện chúng
ḿnh
Hai h́nh ảnh -
một cuộc đời
No Easy Day - Ngày Vất Vả
Những ngày hè
không thể quên !
Họp mặt
Những cái
tên không thể quên !
40 năm Bất Khuất
Hành tŕnh
của 5 ngày t́m về một thời tuổi
trẻ
Kỷ niệm Quân trường:
Đi Phép - Về Phép
Thuyền đời
Cuộc
sống của người lính chiến ĐPQ & NQ
Highway of Heroes
Nắng ấm quê hương
Truyện dài Bất Khuất
Thuyền đời ơi !
Những thằng
chúng tôi
Bài thơ trên
đồi Bác sĩ Tín
Viên đạn vang rền
Chuyện t́nh trái
ngang
Khối diễn hành
Băi tập
Lễ măn khóa
Một Đời Bất Khuất
Kỷ niệm Quân Trường - Về phép
Kỷ niệm Quân Trường - Cúp phép
Hồi
tưởng chiến trường 1062 Thượng Đức
Dọc đường gió bụi
T́nh Bất Khuất
Ngày xưa thân ái
Tôi đi lính
Bất Khuất
Quan Âm Tây
Du Hí truyện
Làm trong
sáng tiềng Việt
Hạ cờ tây
Thù dai
Kỷ niệm khó quên
Trận cuối
trong đời lính của tôi
Khúc hát Quân Hành
Một nỗi đau
Thủ Đức - Tuần huấn
nhục
Tâm thư của Cố Thiếu Úy
Trần Văn Quí
Trận Ô-Căm
Một lần vĩnh biệt
Một lần đi
Chuyến đi cuối năm
Nhớ về mái trường xưa
Phạm Xuân Tịnh - Một cuộc đời
Những ngày tháng
không quên
Tự do ơi, tự do!
V́ hai chữ Tự Do
Ngh́n trùng cách biệt
Thầy Chín
Để nhớ để quên
Về từ Tân Cảnh
Cô đơn và ước mơ
Trên đồi cao
Phạm Thị
Thàng - Nữ anh hùng đất G̣ Công
Bạn cũ năm mươi năm
Hương xưa ngày ấy
Đại Bàng gẫy cánh - F5
Sự thật đời tôi / Trung Tướng Trần Văn Minh
Thèm
Sao chổi
Đừa con dâu
Đại đội 17 "Hoàng Gia" 1
-
2
Sau cuộc biển dâu
Những người lính Dù
Tiễn nhau ngàn dặm cũng chia phôi
Tấm Poncho
Người bạn học và
ông thầy cũ
Mối hận ngh́n trùng!
Những mùa Trung Thu
Tấm ảnh hai người
lính
Tin quan trọng gửi
đến các anh em TPB ở Việt Nam
Chim bay về biển
Văn chương
Việt Nam và chữ “Y”
Hạnh phúc và bất hạnh
Chữ "Tín"
Nếu ngày ấy...
Thuận An
Thôi ! Ḿnh
về Linh Xuân Thôn, đi em !
Văn hoá phương Nam
Thức tỉnh
Sự xâm lăng văn
hóa của việt cộng
Tác giả
“Những Đồi Hoa Sim” đă chết trên đồi hoa sim
Hành trang và lư
tưởng
Góp nước miếng
húp chung
Đêm chờ sáng 1975
Thuốc lào trong tù....
Người chồng một đêm
Khóa 8 B+C/72
SQTB/Thủ Đức họp mặt
Trở về cố hương
Trôi theo ḍng đời
Ngộ chiêu
T́nh người
trong cuộc chiến
Khóc bạn
Cư An Tư Nguy
Con c̣n nợ ba
Không Quên những người Chiến Sĩ QLVNCH
Những
người chiến sĩ đáng hănh diện
Nắng chiều vẫn đẹp
Hạnh phúc vẫn
long lanh
Con Trâu đâu có cải tạo
Nhớ nhà
Bác sĩ trong tù
Nhà bốn anh em
Tháng Sáu và Tôi
Chuyện về một cô gái
Chuyện một người mang tên Nguyễn Thị Di Tản
Cái giường đôi
Ưu việt nhất !!!
Hậu nhân trả lời VC
Huỳnh Tấn Mẫm
Chúng tôi vẫn sống
Bọt không cần vớt
Nghĩa Trang Quân Đội Biên Ḥa, Chuyện kể từ đầu
Làm sao để chôn hai Chế Độ?
Cà-phê lính
Cuộc trùng phùng
bi thảm
Tuổi trẻ nghĩ ǵ ?
Tiển con
Nhớ anh linh Anh
hùng Nguyễn Ngọc Trụ
40 năm nhớ về
C̣n đó niềm đau
Viết cho con cháu
Tưởng nhớ bác Thái Văn Kiểm
Người bạn thân
Người già cả, người bệnh tật
Người tỵ nạn và
Việt kiều
Sự ra đi
của hai vị Tướng Tư Lệnh
Nhạc Sĩ Thục Vũ
Câu chuyện
của Nguyễn Thị Thái Ḥa
Một thoáng Pleiku
Bạn đồng môn khóa 2 CSQG
Quân đội bị quên
lăng của Việt Nam Cộng Hoà
Nhạc sĩ Lê
Trạch Lựu và bài hát Em Tôi
Bắc Kỳ
Văn chương trào
phúng truyền khẩu
Mậu Thân Huế – Nhân chứng sống
Kỷ niệm với Hồ Ngọc Cẩn
Điều c̣n lại sau
40 năm
Thương
Tiếc những nữ Anh Thư tử chiến với giặc thù
Anh là áng mây trôi
Tâm thức
người lính Nhảy Dù trong cơi vô sắc
Rợp bóng cờ
Trên núi Hoàng Liên
Kư ức mùa Xuân
Để tưởng niệm một
người Anh
San Jose, năm hết tết
đến
Valentine trong di sản Chiến Tranh
T́nh như gió thoảng
Thằng Thời
40 năm cuộc sống người thương phế binh VNCH
Ăn Tết thôn quê
Hạt bụi nào trong mắt
Giọt nắng cho người
Gặp tướng Ngô Quang Trưởng Lần Cuối Cùng...
Những Đồng Minh Của Mỹ Bị Bỏ Rơi Tại Miền Nam VN
Quê Hương, chùm khế ngọt
Quả tim người tử tù
Anh hùng Ngụy Văn Thà
Người ở lại Hoàng Sa
Trận Hoàng
Sa, biểu tượng hội tụ ḷng yêu nước
Ngày 19-01: Tưởng Niệm ngày Hoàng Sa nhuộm máu
Em gái hậu phương Dạ Lan là ai?
Hồi kư Việt Nam
Để nhớ một thời áo trận
Con dao xếp trong ngày Tết Tây
Người về từ Đại Dương
Lễ Tưởng Niệm Tử
Sĩ Hoàng Sa
Lăo Mốc
Lên núi t́m chồng
Bài vở cũ 2014
Bài vở cũ 2013
Bài vở cũ 2012