Tuổi Già Nên Phiên Phiến Mọi Chuyện ..

Bạn tôi, có ông tự xưng là Hai Hô bởi răng ông hô. Ông rất thích thú với danh xưng nầy. Ông thường nói rằng ngày xưa c̣n trẻ, hăng tiết vịt, ai nói ǵ, đúng hay sai, cũng t́m lời căi lại. Bây giờ già rồi, nghe ai nói ǵ cũng thấy xuôi tai, đúng hết bởi già rồi, có nhiều kinh nghiệm, thấy được đúng-sai, có nhiều mặt khác nhau.

Bà mẹ ông đă 92 tuổi mà thường hay nói câu: "Mai mốt, tôi già rồi th́ .." Mỗi lần nghe câu đó, ông vội cắt ngang lời mẹ và hỏi lại: "Hơn chín mươi tuổi rồi mà chưa già, hở mẹ ? Thế th́ bao nhiêu tuổi mới là già ?" Bà cụ chỉ cười, không đáp lại. Vợ ông thường nháy mắt, nh́n ông, che giấu nụ cười bí mật. Người em ông nói: "Theo tôi th́ không có ai già và cũng chẳng có ai trẻ. Già hay trẻ là một khái niệm rất tương đối. Hồi tôi mười bốn, mười lăm tuổi, thấy các chị hàng xóm mười bảy hay mười tám tuổi là đă già khú đế. Già như sắp mua ḥm được rồi. Thế mà khi tôi sáu mươi tuổi, tôi thấy các bà năm mươi là trẻ và các bà bốn chục tuổi là bọn con nít. Thế th́ già hay trẻ không phải tùy theo số tuổi của họ".

Ông Hai nói có một lúc nào đó, con người trở nên già. Này nhé, mỗi khi đi ra đường, nếu chỉ thấy các bà già nh́n ḿnh mà các cô gái trẻ không ḍm ḿnh nữa th́ phải hiểu là ḿnh đă già rồi. Lại nữa, mỗi sáng đứng trước gương, thấy trán ḿnh cao hơn, tóc rụng nhiều th́ đừng tưởng ḿnh trở nên thông thái mà phải biết đó là dấu hiệu già.
Nếu ḿnh thấy mọi người dường như trẻ lại th́ chính ḿnh đă già đi v́ ḿnh so sánh thiên hạ với cái bóng của ḿnh trong gương soi mỗi ngày.

Ông nói tuổi già báo hiệu khi sinh lư bắt đầu yếu. Nhịp độ "gần gũi" của vợ chồng thưa dần. Và đôi khi cố gắng làm vừa ḷng bà vợ theo định kỳ mà không có hứng khởi. Những khi đó, nếu bà vợ gạt ra, không cho gần gũi th́ trong ḷng lại mừng húm v́ có cái cớ để không làm tṛn "bổn phận" mà không áy náy. Ông nói bực nhất là những lúc ḿnh đang hăng, đang nóng máu, sắp xáp chiến mà bà vợ cứ cằn nhằn về những chuyện không đâu như cái hàng rào bị gió vật nghiêng, cây hoa hồng lá bị bạc mốc, con chó bị rận bọ chét. Thế là cả cái thân già nó x́u xuống như cọng bún thiu ! Chẳng làm ăn chi được nữa cả, đành bỏ cuộc vui nửa chừng.

Khi c̣n trẻ, vào những lúc sắp gay cấn như thế nầy th́ dù cho sét nổ trên đầu cũng không nghe, không biết ! Có người hỏi ông sao không dùng viên thuốc thần kỳ làm cho vợ chồng vui như thuở ba mươi. Ông nói đừng tin mà chết sớm, đau tim mà dùng thuốc này th́ lăn đùng ra mau lắm. Hồi trước, ông cũng xin ông bác sĩ cho toa thuốc này, bác sĩ ấy không chịu. Ông cũng hơi giận nhưng bây giờ th́ cám ơn v́ biết được cái nguy hại của nó. Vui chốc lát mà bỏ mạng, lăng nhách ! Theo ông th́ vợ chồng già, ghiền cái hơi của nhau hơn là chuyện vật nhau lăn lộn trên giường. Chỉ cần luồn tay vào áo bà vợ già mà t́m trái mướp, cũng đủ làm cho bà ấy dzui dzồi !

Nói về cái tai điếc, ông bảo: "Có một lúc nào đó, ḿnh nghe nhạc, cứ tưởng là các anh chị ca sĩ dạo này không c̣n hát hay như ngày xưa. Không phải vậy đâu ! Thời nào cũng có ca sĩ giọng hay. Nghe không hay v́ cái tai ḿnh đă nặng, lăng rồi cứ tưởng nhạc dở. Đó là dấu hiệu già. Nhất là khi nghe truyền thanh, truyền h́nh th́ con cái, hàng xóm cứ than phiền mở âm thanh quá lớn. Theo ḿnh, âm thanh như vậy chỉ vừa đủ nghe mà họ bảo oan cho ḿnh là "quá lớn". Ông Hai nói với một bạn già rằng khi già, lăng tai, điếc tai cũng có cái lợi lớn. Là khi nào vợ nói lời êm ái, dịu dàng, yêu thương th́ nghe cho sướng tai. Khi nào bà trở chứng trách móc, chê bai, than văn, nói nặng lời th́ cứ nhè-nhẹ gỡ cái máy trợ thính ra, chỉ thấy bà nhóp nhép cái miệng, trông tức cười lắm ! Không nghe th́ không bực ḿnh, không giận hờn mà c̣n cười, đôi khi nụ cười rất rạng rỡ, cười rất dễ thương nữa. Bà vợ nói như gió vào pḥng trống, thấy ông chồng không giận mà c̣n cười vui th́ đành im miệng cho đỡ tốn hơi. Và đôi khi c̣n thương thêm v́ tưởng ông chồng khéo nhịn. Nhưng một ông bạn khác nói rằng khi bà vợ trách móc và thở than th́ để bà ấy nói cho xả ra, nhẹ bớt bực tức trong ḷng. Bởi vậy, mỗi khi vợ ông than văn, trách móc th́ ông mừng và lắng nghe. Nếu bà ngưng nói th́ hỏi rằng em có ǵ cần nói thêm, than văn thêm không, hăy nói cho hết đi, anh nghe đây. Thế là bà dịu xuống và bà cảm thấy hơi quê quê nên thôi.

Ông Hai nói khi già, mắt yếu, cầm cuốn sách lên là móc túi t́m cái kiếng. Không có kiếng th́ đành chịu thua. Khi đó, ḿnh ít đọc sách hơn ngày xưa. Rất nhiều bạn ông than phiền rằng dạo này, sách vở, báo chí họ in chữ nhỏ hơn, khó đọc. Không phải đâu ! Mắt ḿnh mờ, kém chứ không phải chữ in nhỏ lại. Mấy anh trẻ hỏi ông có bực ḿnh v́ mắt kém không, ông Hai nói rằng: việc chi mà bực, phải mừng chứ đừng bực. Mừng và cám ơn khoa học tiến bộ, giúp cho ḿnh c̣n thấy rơ hơn, nghe rơ hơn mà nếu ḿnh sống mấy trăm năm trước th́ đă mù loà và điếc đặc rồi. Dù cho nghe ít, thấy không rơ hoàn toàn nhưng có thấy, có nghe đă là quá quư rồi. Tuổi đă cao mà c̣n thấy được người thương yêu, con cháu, bạn bè, c̣n xem truyền h́nh, phim truyện th́ đă nhận được rất nhiều ân phước của trời ban cho. Phải biết cảm nhận và cám ơn Trời !

Bây giờ, đi đâu xa, ông cũng ngại. Đi du lịch, điều nghĩ đến trước tiên của nhiều người già như ông không phải là cảnh đẹp, điều hay, cái lạ mà nghĩ đến cái cầu tiểu. Không biết nơi đó có hay không (?) Cứ vào quán xá, hội trường th́ có thói quen, trước tiên là xem cầu tiểu nằm đâu. Quán nào mà không có cầu tiểu th́ đừng ḥng có nhiều ông bà già bước vào.

Ông rất sợ mai đây xui xẻo, người ta tôn ông lên làm lănh tụ v́ thấy mấy ông lănh tụ đứng đọc diễn văn, họp báo, duyệt binh, diễn hành, đứng hàng giờ, phải nín tè, khó chịu, mệt và khổ lắm.


Ông cũng rất ngại ngủ ở nhà lạ, cứ nửa đêm, nhiều lần ṃ mẫm trong bóng tối dậy đi tiểu, xối nước ào ào làm người khác mất ngủ. Chưa kể lạ nhà, đêm tối, lạc đường mở lầm cửa pḥng vợ, con người ta th́ cũng bẽ bàng !

Một lần, bà vợ đè đầu ông xuống mà nhuộm tóc cho ông. Mấy hôm sau, lên xe công cộng, ngồi vào ghế dành cho người cao niên, ông thấy có một "lăo trượng" đứng nh́n ông chằm chằm như ngầm hỏi sao không nhường ghế ngồi cho người già cả. Ông đoán chắc chín mươi phần là "lăo trượng" kia c̣n nhỏ tuổi hơn ông, ông cứ ngồi ĺ, làm lơ. Nhưng khi thấy hành khách chung quanh nh́n như thúc dục, như nhắn nhủ bằng ánh mắt khó chịu th́ ông nhột quá, đứng dậy nhường ghế cho lăo trượng kia. Ông nghĩ không lẽ phải thét lên là tôi c̣n già hơn lăo và không lẽ phải móc căn cước ra mà chứng minh ? Thôi th́ đứng dậy cho bớt nhột và ngượng ngùng. Rồi tự an ủi rằng đứng cũng là một cách tập thể dục tốt.

Khi có ai hỏi tuổi, ông Hai Hô cũng tự cộng thêm gần chục năm. Thế là thiên hạ rối rít khen trẻ, xít xoa, hỏi làm sao mà giữ được trẻ trung như thế. Ông cười, nói đùa rằng cứ theo đúng lời dạy vàng ngọc của người xưa để lại là "đêm bảy, ngày ba" cho khí huyết lưu thông, điều ḥa th́ cơ thể trẻ trung măi. Ông nói rằng, nếu có khai trụt đi năm ba tuổi cũng chẳng có lợi ích ǵ v́ ḿnh đâu có toan tính chinh phục, tán tỉnh ai. Khai trụt tuổi, đôi khi người ta c̣n chê là trông già trước tuổi.
Lại nữa, phong tục của ḿnh là kính trọng người lớn tuổi nhưng các bà, các cô th́ khi nào cũng giấu tuổi, cứ 18 tuổi th́ khai là 16, khi 20 khai là 18 và lúc 23 khai là 20. Cứ khai trụt vài ba tuổi và cảm thấy sướng khi được người khác tin. Khi phải đoán tuổi phái nữ, ông thường rộng răi hạ xuống cho các bà, các cô từ năm đến bảy tuổi để họ sướng mà ông không mất chi cả, cũng là làm một điều thiện nho nhỏ trong ngày, làm cho người khác vui, yêu đời hơn.

Dạo sau này, khi ông ăn uống, thường thức ăn bị đổ vung văi. Nhiều lần ông tự bảo là cẩn thận nhưng h́nh như cái tay nó không hoàn toàn theo mệnh lệnh của cái đầu nữa. Đưa cơm vào miệng không gọn gàng, cứ rớt ra vài chút. Đôi khi tay run mà ông không biết. Ông cho đó là dấu hiệu của tuổi già. Nhiều lần bà vợ ông nhăn nhó, la nạt v́ làm đổ thức ăn. Một lần ông nhớ lại câu chuyện đứa bé đẽo cái chén gỗ, cha mẹ hỏi đẽo làm ǵ, nó nói là để sau này cho cha mẹ ăn như cha mẹ đă cho ông nội ăn chén gỗ. Ông nhỏ nhẹ nói với vợ rằng nhờ bà đẽo cho ông một cái chén gỗ rồi mỗi bữa dọn cho ông ăn sau vỉa hè, bên thềm. Nghe thế, bà vợ nh́n ông một lúc lâu rồi rưng rưng nước mắt.Từ đó, bà hết cằn nhằn khi ông làm đổ thức ăn.

Ông hay quên, đôi khi đi xuống nhà kho mà ngẩn ngơ không biết định xuống để làm ǵ, quên trước, quên sau. Một bạn già của ông nói nếu "cái đó" mà ông Trời không bắt dính chặt vào người th́ có khối ông già để quên trên xe buưt, trên tàu điện, ngoài công viên và khi cần đi tiểu th́ chạy quanh, quưnh lên mà t́m không ra !

C̣n triệu chứng khác nữa là làm biếng tắm, đôi khi hai ba ngày ông chưa tắm. Cứ nghĩ là có làm chi dơ đâu mà phải tắm nhưng rồi nhận ra th́ tuổi già sợ lạnh, nhạy cảm với cái lạnh nên ngại tắm. V́ thế, có nhiều cụ già có mùi, họ đâu biết. Ông phải ráng tập thói quen nóng lạnh chi cũng ráng tắm mỗi ngày một lần, ngoại trừ trường hợp đặc biệt.

Bà mẹ ông 92 tuổi đi ăn tiệm, cắn càng cua-rang-muối nghe rau ráu, thực khách trong tiệm tṛn mắt ra mà nh́n. C̣n ông th́ ngay cả bánh ḿ mềm của Mỹ cũng không dám cắn, dùng tay xé nhỏ ra rồi bỏ vào miệng. Bà mẹ ông ăn uống không kiêng cữ chi cả, thịt heo quay, vịt quay, cá chiên, gà chiên, bún ḅ gị heo, phở, nước béo, các thứ độc địa đều ăn tuốt. Thế mà bà không cao mỡ, không cao máu dù thân thể tṛn quay. Cái đó cũng nhờ trời cho. Nhiều bác sĩ cũng khuyên bà cứ ăn uống thả dàn cho sướng cái miệng, đừng kiêng cữ làm chi nữa khi ở cái tuổi này. Nhiều ông bạn của ông kiêng khem kỹ lắm, kiêng đủ thứ. Họ xem ba thứ sau đây ngang hàng với thuốc độc: ngọt, mặn và béo. Họ ăn lạt, không dám ăn đường, ăn béo. Thấy đồ chiên là họ đă tái mặt. Họ ăn măi quen miệng và thấy các thứ thức ăn không mùi, không vị kia cũng ngon bởi khi đói th́ cơm thiu, cơm cháy cũng thành ngon. Có kẻ bảo uổng quá, phí thức ngon của trời cho nhưng những người kiêng cữ này nói rằng không tội chi đem chất độc vào người rồi bệnh hoạn, hối không kịp !

Một ông bạn cho biết rằng theo nghiên cứu của đại học Rockefeller th́ có ba điều kiện để cho người già khỏe mạnh và ít bệnh là: 1) ăn bằng một nửa của bữa ăn bây giờ, 2) thể dục thường xuyên và 3) làm t́nh đều đều. Ông không tin và cho rằng cái đó chỉ đúng cho người Mỹ mà thôi. Mỗi bữa, họ ăn miếng thịt to bằng bàn tay, một bữa ăn của họ th́ ḿnh có thể ăn ba bốn ngày mà chưa hết. Nếu ḿnh chỉ ăn bằng một nửa của bây giờ th́ sẽ suy dinh dưỡng, sớm bị đau ốm mà chết. C̣n chuyện thể dục thường xuyên th́ đúng trăm phần trăm.

Phần làm t́nh đều đều, có lẽ không ai chắc vấn đề là c̣n làm được hay không mà c̣n đ̣i đều đều. Ḿnh cứ ăn b́nh thường, đừng ăn quá no, cũng đừng ăn đói. Cứ theo cái đạo trung dung của người xưa đă bày ra từ mấy trăm năm nay: Rượu chè, nếu uống được th́ uống vừa vừa, cũng tốt cho sức khoẻ, đừng say sưa là được. Lâu lâu cũng ráng vui vợ, vui chồng cho khỏi lạt lẽo. Ông Hai đă chữa bệnh biếng ăn cho nhiều bạn bè rất công hiệu. Đó là đừng ăn vặt và chờ cho khi thật đói mới ăn, chưa đói ră th́ chưa ăn. Như vậy th́ ăn ǵ cũng thấy ngon.

Ông có quan niệm phóng khoáng hơn về sự sống và cái chết. Ông cho rằng, chết là một tiến tŕnh của đời sống, hợp với luật thiên nhiên của tạo hóa. Sợ chết là vô lư. Không ai tránh khỏi cái chết, không sớm th́ muộn. Ai cũng sẽ chết cả. Ngay cả Phật, Chúa, Thần thánh cũng phải chết, huống chi ḿnh là người trần mắt thịt. Chúa Giê-Su chết lúc mới 33 tuổi. Phật cũng chết, thọ không bằng các ông, các bà cụ bây giờ. Cứ thử nghĩ, nếu già mà không chết th́ bây giờ trên thế giới có đến hơn chín mươi phần trăm cụ già, cụ nào cũng mấy trăm tuổi, mấy ngàn tuổi, ho hen, run rẩy, chậm chạp th́ lấy ai làm lao động mà nuôi các cụ ? Nhân loại sẽ đói cho vêu mỏ ra. Già th́ phải chết để cho thế giới được trẻ trung hóa. Khi nào anh chị nghe tin một người già chết mà ḷng không buồn, không thương tiếc th́ anh chị được giác ngộ rồi đó. Có chi mà buồn ? Nếu người chết không để lại một gánh nặng gia đ́nh, một đàn con dại cần nuôi dưỡng, dạy dỗ, một bà vợ chân yếu tay mềm th́ mừng cho người ta thoát được cái hệ lụy của trần gian. Khỏi lo công ăn việc làm, khỏi lo nhà cửa, khỏi lo thương ghét, ghen tuông, giận hờn, khỏi lo khai thuế cho đúng hạn kỳ. Khoẻ ru ru ! Nếu người chết đă cao tuổi, trong nhiều năm nằm một chỗ, không nói năng, bại liệt, ăn bằng cách bơm qua ống nối với bao tử, nghe họ chết mà ḿnh khóc lóc, tiếc thương, bi ai th́ hóa ra là không biết điều. Muốn người ta bị kéo dài thêm cái cực h́nh đó lâu hơn nữa rồi mới được chết sao ?. Nhiều khi, con cháu mừng cho thân nhân họ được chết mà ḿnh th́ sụt sùi thương tiếc.

Ông thường nói trong tuổi già, sức khoẻ là quư nhất. Nhưng nếu ai đó có sức khoẻ tốt, không hề đau ốm th́ cũng là một sự nhàm chán. Họ đâu biết họ đang có cái quư báu nhất trong đời. Lâu lâu phải đau vài trận để nhắc nhở và nhớ rằng không ốm đau là sung sướng, là hạnh phúc lắm lắm. Làm sao bọn trẻ và những người khoẻ mạnh biết được cái hạnh phúc, cái sung sướng của người già khi buổi sáng ngủ dậy mà thân thể không đau rêm, nhức nhối ?

Cũng như nếu người ta chưa sống dưới chế độ kềm kẹp, hà khắc th́ làm sao biết được nỗi sung sướng khi được đặt chân lên miền đất tự do ?

Nên quan niệm rằng với sức khoẻ nào cũng tốt cả, đừng so sánh với trường hợp tốt hơn. Cứ vui với cái sức khỏe mà ḿnh đang có. Được khoẻ nhiều th́ sướng nhiều, khoẻ ít cũng sướng hơn v́ chưa đến nỗi tệ hại lắm. Nhớ đi khám bác sĩ đều đều, để khám phá ra bệnh, kịp thời chạy chữa. Một người bạn ông cho biết không dám đi khám bệnh thường niên v́ sợ "bói ra ma, quét nhà ra rác", thế nào bác sĩ cũng t́m ra bệnh này, bệnh nọ trong cơ thể và thêm lo. Cứ để thế rồi khi bệnh nặng th́ chết. Bà vợ ông này khổ sở lắm nhưng không thuyết phục ông được. Ông c̣n nói bác sĩ thường cho uống thuốc chữa bệnh này th́ sinh ra thêm bệnh khác nữa. Hoặc bác sĩ chẩn đoán sai bệnh là thường. Có người đọc báo cáo y khoa cho biết trên nước Mỹ, mỗi năm có đến hai trăm ngàn người chết do hoặc thương tật v́ bác sĩ kém hiểu biết hoặc sơ suất gây ra. Theo ông Hai Hô th́ đừng sợ v́ bác sĩ giỏi nhiều hơn bác sĩ dở và bác sĩ có lương tâm nhiều hơn bác sĩ thiếu lương tâm. Đừng v́ một số trường hợp xấu mà sợ đi khám bệnh. Khám bệnh để biết trước mà đề pḥng, để chữa trị khi bệnh mới chớm, c̣n kịp chữa trị dễ dàng hơn. Để ung thư ăn tràn lan ra rồi th́ chỉ có phép lạ mới cứu được. Người ta có thể mạnh khỏe cho đến khi chết. Đó là trường hợp hiếm hoi. Nhưng đau yếu trong tuổi già là thường, không đau yếu là bất thường. Có một người than rằng cứ đi vào, đi ra trong nhà hoài, chán quá. Ông Hai bảo rằng được đi vào đi ra như thế là sướng lắm rồi, sao mà chán v́ có nhiều người khác mong được đứng dậy đi vài bước mà không làm được v́ bệnh. Nhưng theo ông th́ cái người nằm liệt trên giường cũng t́m được cái thú vui riêng khi nghe nhạc, nằm mơ mộng, nghĩ đến các kỷ niệm thời c̣n vàng son, nhớ đến những tội lỗi nho nhỏ mà họ đă phạm một cách cố ư và thích thú.

Ông Hai Hô tập thể dục đều đặn.Ông nói không ai chối bỏ được ích lợi của thể dục dù già dù trẻ.Không bao giờ trễ để bắt đầu tập thể dục. Không thể dục th́ tấm thân nhăo nhẹt ra, rất dễ làm mồi cho bệnh hoạn. Đi bộ trong tuổi già là tốt nhất. C̣n khoẻ th́ đi nhanh, yếu th́ đi chậm hơn, yếu hơn nữa th́ chống gậy mà đi. Có vận động là tốt. Đi bộ, xương đỡ rỗng, đỡ găy tay chân khi vấp té. Đi bộ cũng làm cho mặt mày trẻ ra, lưng đỡ c̣ng, thân thể đỡ đau đớn, mệt mỏi. Đi bộ cũng vui, nhất là đi với vợ, với chồng, nói đủ thứ chuyện vui buồn. Nhưng khi bà vợ bắt đầu cằn nhằn v́ những chuyện không đâu th́ phải giả vờ chạy để bà lại phiá sau cho bà nói với cột đèn, cằn nhằn với cây cỏ. Không có vợ đi cùng th́ đi với bà cụ hàng xóm cũng vui. Bà sẽ không bao giờ dám cằn nhằn ông v́ những chuyện không đâu. Bà sẽ lịch sự hơn. Đi với bà hàng xóm, ông bảo, đừng sợ thiên hạ hiểu lầm, cũng đừng sợ chính bà ấy hiểu lầm. Không hiểu lầm th́ tốt. Hiểu lầm th́ càng tốt hơn v́ làm cho bà ấy vui, làm bà nghĩ là c̣n sáng giá, c̣n có người ngưỡng mộ đến cái nhan sắc mùa thu của bà. Bà sẽ yêu đời hơn, sẽ ăn ngon, ngủ được, thế th́ ông cũng đă làm được một điều thiện nho nhỏ. Ông nói ông được nghe chuyện một bà cụ 88 tuổi, bà nói rằng phải đi bộ, phải tập thể dục để chống lại bệnh hoạn. Mỗi ngày, bà đi bộ hơn một giờ. Bà nói rằng: "Ḿnh phải biết tự thương ḿnh. Con cái có thương ḿnh, chúng có thể cho tiền bạc, quà cáp chứ không cho ḿnh sức khỏe được. Ḿnh phải tự lo lấy để mà sống cho vui, sống cho có .. chất lượng". Ông nói rằng thể dục làm tăng tuổi thọ chứ không làm giảm. Ngoại trừ ham tập, tập quá sức th́ lăn kềnh ra mà chết, mau lắm. Bơi lội là tốt nhất, vận động đủ các thứ bắp thịt nhưng tuổi già thường sợ nước, sợ lạnh. Cái ǵ sợ th́ không nên làm, hại cho sức khoẻ, hại thần kinh.

Mỗi lần nghe có người than là mất ngủ, ông thường nói say sưa về bệnh nầy. Theo ông th́ những người nầy, đă ngủ đủ, ngủ thừa nên không ngủ thêm được mà tưởng là mất ngủ.V́ ban ngày, họ cứ thấy mệt, mắt ríu lại là ngủ những giấc ngắn. Nên biết, ngủ một giấc chừng 15 phút lúc ban ngày có thể tương đương với một giấc ngủ 1 hay 2 giờ ban đêm. Mỗi đêm, người b́nh thường chỉ cần ngủ ngon chừng 3 hay 4 giờ là đủ mạnh như gấu bắc cực. Nếu không ngủ ngày th́ đêm về, ngủ dễ lắm. Không phải tuổi già là mất ngủ. Bằng chứng cho thấy chó mèo già ngủ li b́, ngủ ngày, ngủ đêm, ngủ liên miên. Người già dư th́ giờ, ban ngày ngủ rồi th́ ban đêm khó ngủ là chuyện thường. Ông thường nói rằng đừng sợ mất ngủ. Khi không ngủ được th́ dậy đọc sách, viết thư, làm thơ, xem truyền h́nh, gơ máy vi tính, đọc thư bạn bè, hăy tận hưởng cái thời gian quư báu đang có. Rồi chờ cho thật buồn ngủ, không thức nổi nữa th́ vào giường nằm, sẽ ngủ được ngay và ngủ một giấc ngon lành cho đến sáng. Đừng ép giấc ngủ, ép giấc ngủ sẽ khó ngủ hơn. Cũng đừng uống thuốc ngủ. Đại kỵ. Uống thuốc ngủ nhiều làm hư hại hệ thống thần kinh. Đừng nằm nhắm mắt mà đếm cừu, nếu phải đếm th́ đếm những người t́nh cũ th́ mau ngủ hơn. Nếu đời chỉ có một hai người t́nh thôi th́ đừng đếm một hai, một hai, không có lợi. Hoặc nằm mà hát trong trí những bài ca du dương, đẹp, gợi nhiều kỷ niệm êm ái, thân thương. Bà chị ông, cứ than phiền là mất ngủ nhưng khi đi chơi, hễ cứ leo lên xe th́ quẹo đầu ngáy kḥ kḥ, ngủ suốt buổi, suốt ngày, ngủ mà quên xem phong cảnh. Ngủ như thế th́ no rồi, dư rồi nên khi đến khách sạn th́ làm sao mà ngủ thêm được nữa. Bà chị nói đi chơi xa sợ mất ngủ. Bà ấy thực sự ngủ nhiều hơn ai cả mà bà tưởng là mất ngủ. Một chị khác than là mất ngủ kinh niên, ghé nhà ông chơi, ông nói là sẽ chữa bệnh mất ngủ cho chị. Ông dẫn chị kia đi chơi, suốt ngày lội bộ, chị vừa đi vừa ngủ gật, ông không cho ngủ. Ông nhờ hết việc này qua việc nọ, không để chị có th́ giờ mà ngủ gật. Đêm không cho đi ngủ sớm. Mới mười giờ đêm, mệt quá, chị năn nỉ xin đi nằm và đánh một giấc ngon lành dài đến sáng hôm sau. Trong mấy hôm liên tiếp, đêm nào chị cũng ngủ li b́, ngủ ngon, không cần thuốc thang chi cả. Ông truyền bí quyết là không ngủ ngày, mệt mấy cũng không ngủ, ban đêm đừng đi ngủ sớm, phải chờ cho mắt ríu lại, mở không ra mới đi ngủ th́ ngủ ngon !

Nhiều người già tự đặt cho họ một kỷ luật để sống. Theo ông th́ có kỷ luật cũng tốt mà không kỷ luật lại càng khỏe hơn. Nhiều người tính t́nh nghiêm khắc, mọi sự đều phải răm rắp đúng như quy định mới chịu. Tội chi vậy, nếu không răm rắp mà không chết ai, hại ai th́ răm rắp làm chi cho khổ ḿnh, khổ người ? Nên dễ dăi với mọi sự, dễ dăi với chính bản thân ḿnh, kẻo tội nghiệp nó. Khắc kỷ cũng là điều hay nhưng tội ǵ mà tự khắt khe với chính ḿnh, người khác không khắt khe th́ thôi. Nên cứ xem mọi sự như tṛ chơi. Chơi vui nhiều th́ tốt, vui ít cũng tốt luôn. Ông không mong cái tuyệt đối, hoàn hảo.

Trong một cuộc chơi, ông không hy vọng được tất cả mọi người tham gia, có ít vui ít, có nhiều vui nhiều. Hai ba chục người cũng vui, mà năm bảy bạn bè cũng vui luôn. Nếu hụt một cuộc chơi, một cuộc gặp gỡ, ông cũng không tiếc, chẳng sao cả, ông về nhà mở nhạc, mở TV ra mà thưởng thức. Ông nghĩ, được thêm một dịp nghỉ ngơi, yên tĩnh.

Có lần đi trễ máy bay ? Ông b́nh tĩnh xin đi chuyến sau mà không được. Ông cũng cười, không bực ḿnh, quay về nhà, pha một b́nh trà, đem một tập thơ ra mà ngâm vịnh, nằm ngửa mà thưởng thức cuộc tranh tài thể thao. Ông nói, đôi khi nhờ trễ một chuyến máy bay mà sống sót nếu máy bay rớt. Chiều ra ngoài quán uống cá phê xem sinh hoạt phố phường. Nói chuyện tào lao với chủ quán, là dzui !

Ông không bao giờ tranh luận gay gắt với ai. Ông nói, tranh luận làm chi cho mệt, rồi giận nhau ? Trong tuổi già, khi có cuộc tranh luận th́ tránh là tốt nhất. Nếu không tránh được th́ chịu thua đi, thắng làm chi, để cho đời ngắn lại ? Thắng tranh luận, làm thiên hạ ghét, làm mất ḷng bạn, làm người bị thua tức giận và nóng mặt, không ưa ḿnh. Không ai ghét người thua trong cuộc tranh luận. Người thắng cuộc, dễ bị ghét hơn. Thử đánh một ván cờ xem, nhường cho đối phương thắng, làm họ vui hơn, không chừng ḿnh đưọc đăi đằng hậu hĩ hơn. Đến nhà người ta, mà căi nhau, tranh thắng, làm họ mất mặt với vợ con, với bạn bè, th́ đừng mong chi được tiếp đăi thắm thiết. Khi thua, ḿnh không thiệt tḥi, mất mát chi cả, mà lại được thương mến, tại sao không chọn t́nh thương, mà chọn cái bị ghét. Thắng tranh luận, cũng chưa chắc ḿnh đă giỏi hơn người, mà giỏi hơn để làm chi ? Và cũng chưa chắc ngựi ta đă chịu cái lư của ḿnh là đúng.

Trong t́nh vợ chồng cũng vậy, nhiều ông nhiều bà tranh hơn thua từng ly, từng tí, căi vả nhau tưng bừng về những điều không ích lợi chi cho ai cả. Rồi giận nhau, nói nặng nhau, làm nhau đau đớn v́ lời nói thiếu tử tế, thiếu lịch sự. Có ích lợi ǵ đâu. Tranh nhau thắng thua, làm sứt mẻ hạnh phúc gia đ́nh, làm mất đi th́ giờ quư báu bên nhau, làm không khí gia đ́nh nặng nề. Đừng bao giờ nói là phải làm cho ra lẽ, không th́ hoá "lừng". Hăy cứ để cho chồng ḿnh, vợ ḿnh "lừng" đi, cho họ sướng. Tại sao đi ra ngoài, không dám "lừng" với thiên hạ, mà về nhà lại "lừng" nhau làm chi cho mất vui. Ông thường nói, cứ chịu thua đi là khoẻ nhất. Ông đă thua th́ không việc chi mà ai đó gây hấn thêm. Đúng hay sai, ông tự biết. Không cần tranh luận nhiều. Có tranh luận th́ cũng chưa chắc đă thuyết phục được đối phương mà không gây mất mát. Mỗi lần phải tranh luận với ai th́ ông nhớ lại chuyện ông Pol Pot. Ông này đă giết chết hơn hai triệu dân vô tội, tức khoảng một phần ba dân số Kampuchia của ông thời đó. Thế mà cuối đời, khi sắp chết, ông Pol Pot nói với một phóng viên Tây phương rằng, những điều ông đă làm là lợi ích cho dân tộc của ông.

Nhớ chuyện đó, làm ông Hai đỡ ngứa miệng xen vào những cuộc tranh luận. Khi có ai chê bai ông, ông chẳng bực ḿnh, không giận hờn mà cứ cười, và xem như không.

Ông tự nhủ, biết đâu ông cũng đáng chê, đáng trách. Nghe thiên hạ chê, để mà sửa ḿnh, biết ḿnh c̣n cái chưa hay, sai sót.

Không phải ông là kẻ mặt dày không biết xấu hổ, nhưng thiên hạ chê mà không phản ứng, th́ như gió qua truông.

Có một ông khác, bị vợ chê bai hoài, chê đủ thứ. Ông nầy chỉ cười mà nói với bà vợ rằng, ông không ngờ bà xui xẻo đến thế, lấy phải một thằng chồng tệ hại như vậy, tội nghiệp cho bà quá. Bà vợ nghe mà chột dạ, và biết đă ăn nói quá trớn.

Khi nghe ai khoe khoang, ông cũng không bắt bẻ, không lật mặt thật của họ ra, sợ làm cho họ xấu hổ, bẽ bàng. Ông cứ giả vờ tin, để mà đăi họ vài phút vui sướng, cũng là làm được một việc thiện nho nhỏ. Ông không mất ǵ, và chẳng thiệt hại cho ai mà cuộc đời này thêm vui, thêm tử tế. Bởi nghĩ thế mà ông làm.

Ông Hai Hô quan niệm rằng, trong tuổi già, có hoài băo th́ cũng tốt, mà không có hoài băo chi cả, th́ tốt hơn, và khôn ngoan hơn. Khi trẻ, nhiều th́ giờ, nhiều năng lực mà chưa có hoài băo nào làm xong th́ khi già rồi, mong chi đạt được. Tội chi đeo vào thân cái hoài băo cho khổ. Già rồi, đừng xem cái ǵ là quan trọng cả. Từ danh vọng, tiền tài, t́nh yêu. Ngay cả cái mạng sống của ḿnh, cũng đừng xem là quá trọng. Có lần, ông đến thăm một nhà văn đang nằm thoi thóp, miệng ngậm một cái que gỗ có thấm nước cho đỡ khát, sắp chết v́ ung thư. Ông nhà văn c̣n thao thức v́ một tác phẩm để đời chưa khởi đầu được. Chết chưa an ḷng. Ông nói: "Thôi bác ơi, chuyện ǵ ḿnh chưa làm được, th́ thế nào con cháu ḿnh sau này cũng làm. Yên tâm mà dưỡng bệnh đi".

Ông Hai Hô cho rằng, cứ năm ba ông bà bạn già gặp nhau, uống vài ly trà, cà phê, mà nói chuyện nhảm cũng là một thứ hạnh phúc trong đời. Ông nói, dù đến để nghe thằng bạn già nó chửi ḿnh, cũng cứ dzui, được người ta chửi, tức c̣n có người để ư đến ḿnh, c̣n hơn là không ai khen, ai chửi cả.

Những dịp ra mắt thơ, ra mắt sách, ông thường tham gia cho cuộc họp thêm xôm tụ. Cho tác giả sướng. Ông khoái các buổi ca nhạc cây nhà lá vườn, tài tử. Nó cũng có những cái hay của nó. Những buổi họp mặt anh em bạn cũ, ông không bao giờ bỏ qua, ông nói là không tham dự th́ uổng lắm. Ông cho rằng, tuổi già mà c̣n gặp lại được bạn xưa, th́ không c̣n ǵ quư báu hơn. Nằm nhà xem sách, xem truyền h́nh, đá banh, đâu vui bằng gặp bạn cũ.

Gặp dịp vui th́ cứ vui kẻo uổng, biết ḿnh c̣n sống được bao lâu nữa mà măi phí ngày giờ chạy theo lợi lộc.

Mỗi khi có ai mời đi đám cưới, tiệc tùng, ông đến đúng giờ, mà thiên hạ tà tà đến trễ, ông cũng không bực ḿnh. Bởi người ta quen giờ cao su rồi. Họ có cả trăm ngàn lư do để biện minh. Ông có đến sớm, th́ cũng có cái lợi khác, được nói chuyện, gặp gỡ, tâm sự tào lao với những bạn bè mà từ lâu ít có dịp gặp nhau. Cũng vui và quư. Dễ chi có cơ hội thuận tiện để gặp nhau. Đến khi dọn thức ăn ra, không c̣n cơ hội để nói chuyện nữa v́ ai nấy lo gắp, lo nhai .. không rảnh mà nói chuyện. Khi ăn xong th́ bạn bè vội vă ra về v́ đường xa, v́ đêm khuya, v́ mệt nhọc. Bởi vậy, ông cứ vui với cái bê bối của thiên hạ, và bằng ḷng với câu "Không ăn đậu là không phải Mễ, không đi trễ là không phải Việt Nam".

Ông Tư Hô thường nói, tuổi già, cứ phiên phiến với mọi sự cho khoẻ, cho sướng cái thân già của ḿnh./.

- KHÔNG RƠ TÁC GIẢ -

 


VĂN CHƯƠNG

Cây viết Bất Khuất

C̣n nợ Thanh An
Mùa Đông năm ấy
Kể chuyện chúng ḿnh
Hai h́nh ảnh - một cuộc đời
No Easy Day - Ngày Vất Vả
Những ngày hè không thể quên !
Họp mặt
Những cái tên không thể quên !
40 năm Bất Khuất
Hành tŕnh của 5 ngày t́m về một thời tuổi trẻ  
Kỷ niệm Quân trường: Đi Phép - Về Phép
Thuyền đời
Cuộc sống của người lính chiến ĐPQ & NQ
Highway of Heroes
Nắng ấm quê hương
Truyện dài Bất Khuất
Thuyền đời ơi !
Những thằng chúng tôi
Bài thơ trên đồi Bác sĩ Tín
Viên đạn vang rền
Chuyện t́nh trái ngang
Khối diễn hành
Băi tập
Lễ măn khóa
Một Đời Bất Khuất
Kỷ niệm Quân Trường - Về phép
Kỷ niệm Quân Trường - Cúp phép
Hồi tưởng chiến trường 1062 Thượng Đức
Dọc đường gió bụi
T́nh Bất Khuất
Ngày xưa thân ái
Tôi đi lính
Bất Khuất
Quan Âm Tây Du Hí truyện
Làm trong sáng tiềng Việt
Hạ cờ tây
Thù dai
Kỷ niệm khó quên
Trận cuối trong đời lính của tôi
Khúc hát Quân Hành
Một nỗi đau
Thủ Đức - Tuần huấn nhục
Tâm thư của Cố Thiếu Úy Trần Văn Quí
Trận Ô-Căm
Một lần vĩnh biệt
Một lần đi
Chuyến đi cuối năm
Nhớ về mái trường xưa
Phạm Xuân Tịnh - Một cuộc đời
Những ngày tháng không quên
Tự do ơi, tự do!
V́ hai chữ Tự Do
Ngh́n trùng cách biệt
Thầy Chín
Để nhớ để quên


 Bài vở cũ


Xuân và người lính Việt Nam Cộng Ḥa trong nhạc Việt  
Xuân về trên đầu súng  
Đêm xa người  
Câu chuyện của người tù “Cải tạo” về từ Yên Bái
Tết trong ngục tù cộng sản  
Tâm t́nh này cho anh  
Quân trường và chiến trường  
Một giao thừa trong đời  
Xin một ngày, giấc mơ trở thành hiện thực!  
Tiếc thương  
Đã bốn mươi năm con thầm đợi ba!  
Ăn Tết trên thuyền  
Cô gái làng Thái-Mỹ  
Người về từ Đại Dương  
Văn tế tưởng niệm 74 chiến sĩ hy sinh bảo vệ Hoàng Sa  
Hoàng Sa qua những nhân chứng 
Cảm nghĩ của người đằng sau cuộc chiến  
Đất người 
Chẳng qua  
Ly rượu mừng  
HQ 16 và trận hải chiến Hoàng Sa  
40 năm hải chiến Hoàng Sa  
Yểm trợ trận chiến Hoàng Sa  
Kư ức cuộc chiến Hoàng Sa 1974
Những ngày tháng tù đầy không thể quên  
Những giọt nước mắt ...  
Đồng Minh can trường

Chạy đâu cho thoát 
Bonjour Việt Nam – người đi, người ở, người về… Tuổi trẻ chúng tôi 
Vượt ngục 
Thần Năm Chén 
Hải Quân VNCH được Hoa Kỳ trao tặng huy chương Những ngày hè không thể quên
Kiếp nào yêu nhau
Đất trích !
Hoàng hôn bừng sáng
Trăng tan trên sông núi
Chuyện thật tôi biết về Tướng Trương Quang Ân
50 năm nhớ về Tổng Thống Ngô Đ́nh Diệm
Mẹ tôi và lá cờ vàng ba sọc đỏ
Boston - Khi trời mới sang Thu
Bác Hạnh
Cuộc trùng phùng hy hữu...
Người lính vẫn c̣n đây  
Lực-Lượng Đặc-Nhiệm Duyên-Pḥng 213
Hồi kư của một SQ Thủ Đức  
Người vợ lính Ở Thủ Đức   
Con tôi đi nhận xác chồng! 
Tôi viết cho anh "Ngục Sĩ Nguyễn Chí Thiện" 
Lực-Lượng Đặc-Nhiệm Duyên-Pḥng 213
Quân trường hoài niệm  
Tuổi già nên phiên phiến mọi chuyện ..  
46 năm họp mặt  
Quăng đời trên dốc đổ
Một đời chiến sĩ dọc ngang
Ḍng sông êm đềm
Côn Minh (Kunming) trong tôi
Chọc mà thương
Tây Ninh - Chút c̣n lại trong ḷng một người lính
Kỷ niệm Một thời chiến đấu oai hùng
Coi các cháu hát "Thiếu nhi Hùng Sử Ca"
Trên chuyến tàu Thống Nhất
Ngày Quân lực 19/6: Viết về Người Lính Bất Hạnh VNCH  
Không bỏ rơi đồng đội 
Cô em vợ  
Giải vây đồi 46: Căn cứ ALPHA  
Huyền thoại về tượng Thương Tiếc
Bà mẹ điên
Nỗi đau
Phan Nhật Nam - Dựa lưng nỗi nhớ
Khóc nhạc sĩ Thông Đạt-Văn Giảng
Chuyến vượt biển t́m tự do  
Hạm trưởng đa t́nh
Chuyện một con tàu
30 tháng tư, coi dĩa nhạc Asia Golden 3  
Cũng một đời người  
Thương tiếc những nữ Anh Thư tử chiến với giặc thù Cs  
Ngày nầy, năm 1975…  
Người mang thánh giá  
Hành tŕnh di tản t́m tự do  
Tổ Quốc Ghi Ơn  
Vài nét anh hùng của TSQ  
Tại sao Tướng Lê Quang Lưỡng dặn: 'Tôi chết đừng phủ cờ vàng?'  
30 tháng 4! Tôi chưa một lần sinh nhật
T́nh vẫn trao em
Câu hỏi tháng Tư
Những món nợ phải trả
Người hạ sĩ nhất
Đá nát vàng phai
Tháng Tư ở Sài G̣n
Người vợ Lính
Người t́m tự do cuối cuộc chiến
Người lính TQLC bên bờ Bến Hải
Trên chiến trường xưa
Người thiếu phụ trong mưa phùn
Tháng Tư viết về ngừơi lính VNCH
Tháng 4 lại về
Người chỉ huy về già
Tháng 4 đen
Những ngày cuối tháng Tư
Thắp nén hương ḷng
Chuyến hải tŕnh định mệnh
Tháng Tư, Cả Một Đời Người Trước...
Những tàn phá thoả thuê
Tưởng nhớ cha tội - Đại Úy Trương Hồng Nhơn
Rằn Ri ơí! nhớ quá  
Phan Bôi Châu - Trường tôi ngày đó  
Cho măi ngàn năm
Chim ơi! Vĩnh biệt sao đành!
Đêm 30 có mỗi truyện này
Ba tôi... người lính đổi màu

Những chuyến bay định mệnh