Bạn tôi, có ông tự xưng là Hai Hô bởi răng ông
hô. Ông rất thích thú với danh xưng nầy. Ông thường nói rằng ngày
xưa c̣n trẻ, hăng tiết vịt, ai nói ǵ, đúng hay sai, cũng t́m lời
căi lại. Bây giờ già rồi, nghe ai nói ǵ cũng thấy xuôi tai, đúng
hết bởi già rồi, có nhiều kinh nghiệm, thấy được đúng-sai, có nhiều
mặt khác nhau.
Bà mẹ ông đă 92 tuổi mà thường hay nói câu: "Mai mốt, tôi già rồi
th́ .." Mỗi lần nghe câu đó, ông vội cắt ngang lời mẹ và hỏi lại:
"Hơn chín mươi tuổi rồi mà chưa già, hở mẹ ? Thế th́ bao nhiêu tuổi
mới là già ?" Bà cụ chỉ cười, không đáp lại. Vợ ông thường nháy mắt,
nh́n ông, che giấu nụ cười bí mật. Người em ông nói: "Theo tôi th́
không có ai già và cũng chẳng có ai trẻ. Già hay trẻ là một khái
niệm rất tương đối. Hồi tôi mười bốn, mười lăm tuổi, thấy các chị
hàng xóm mười bảy hay mười tám tuổi là đă già khú đế. Già như sắp
mua ḥm được rồi. Thế mà khi tôi sáu mươi tuổi, tôi thấy các bà năm
mươi là trẻ và các bà bốn chục tuổi là bọn con nít. Thế th́ già hay
trẻ không phải tùy theo số tuổi của họ".
Ông Hai nói có một lúc nào đó, con người trở nên già. Này nhé, mỗi
khi đi ra đường, nếu chỉ thấy các bà già nh́n ḿnh mà các cô gái trẻ
không ḍm ḿnh nữa th́ phải hiểu là ḿnh đă già rồi. Lại nữa, mỗi
sáng đứng trước gương, thấy trán ḿnh cao hơn, tóc rụng nhiều th́
đừng tưởng ḿnh trở nên thông thái mà phải biết đó là dấu hiệu già.
Nếu ḿnh thấy mọi người dường như trẻ lại th́ chính ḿnh đă già đi
v́ ḿnh so sánh thiên hạ với cái bóng của ḿnh trong gương soi mỗi
ngày.
Ông nói tuổi già báo hiệu khi sinh lư bắt đầu yếu. Nhịp độ "gần gũi"
của vợ chồng thưa dần. Và đôi khi cố gắng làm vừa ḷng bà vợ theo
định kỳ mà không có hứng khởi. Những khi đó, nếu bà vợ gạt ra, không
cho gần gũi th́ trong ḷng lại mừng húm v́ có cái cớ để không làm
tṛn "bổn phận" mà không áy náy. Ông nói bực nhất là những lúc ḿnh
đang hăng, đang nóng máu, sắp xáp chiến mà bà vợ cứ cằn nhằn về
những chuyện không đâu như cái hàng rào bị gió vật nghiêng, cây hoa
hồng lá bị bạc mốc, con chó bị rận bọ chét. Thế là cả cái thân già
nó x́u xuống như cọng bún thiu ! Chẳng làm ăn chi được nữa cả, đành
bỏ cuộc vui nửa chừng.
Khi c̣n trẻ, vào những lúc sắp gay cấn như thế nầy th́ dù cho sét nổ
trên đầu cũng không nghe, không biết ! Có người hỏi ông sao không
dùng viên thuốc thần kỳ làm cho vợ chồng vui như thuở ba mươi. Ông
nói đừng tin mà chết sớm, đau tim mà dùng thuốc này th́ lăn đùng ra
mau lắm. Hồi trước, ông cũng xin ông bác sĩ cho toa thuốc này, bác
sĩ ấy không chịu. Ông cũng hơi giận nhưng bây giờ th́ cám ơn v́ biết
được cái nguy hại của nó. Vui chốc lát mà bỏ mạng, lăng nhách ! Theo
ông th́ vợ chồng già, ghiền cái hơi của nhau hơn là chuyện vật nhau
lăn lộn trên giường. Chỉ cần luồn tay vào áo bà vợ già mà t́m trái
mướp, cũng đủ làm cho bà ấy dzui dzồi !
Nói về cái tai điếc, ông bảo: "Có một lúc nào đó, ḿnh nghe nhạc, cứ
tưởng là các anh chị ca sĩ dạo này không c̣n hát hay như ngày xưa.
Không phải vậy đâu ! Thời nào cũng có ca sĩ giọng hay. Nghe không
hay v́ cái tai ḿnh đă nặng, lăng rồi cứ tưởng nhạc dở. Đó là dấu
hiệu già. Nhất là khi nghe truyền thanh, truyền h́nh th́ con cái,
hàng xóm cứ than phiền mở âm thanh quá lớn. Theo ḿnh, âm thanh như
vậy chỉ vừa đủ nghe mà họ bảo oan cho ḿnh là "quá lớn". Ông Hai nói
với một bạn già rằng khi già, lăng tai, điếc tai cũng có cái lợi
lớn. Là khi nào vợ nói lời êm ái, dịu dàng, yêu thương th́ nghe cho
sướng tai. Khi nào bà trở chứng trách móc, chê bai, than văn, nói
nặng lời th́ cứ nhè-nhẹ gỡ cái máy trợ thính ra, chỉ thấy bà nhóp
nhép cái miệng, trông tức cười lắm ! Không nghe th́ không bực ḿnh,
không giận hờn mà c̣n cười, đôi khi nụ cười rất rạng rỡ, cười rất dễ
thương nữa. Bà vợ nói như gió vào pḥng trống, thấy ông chồng không
giận mà c̣n cười vui th́ đành im miệng cho đỡ tốn hơi. Và đôi khi
c̣n thương thêm v́ tưởng ông chồng khéo nhịn. Nhưng một ông bạn khác
nói rằng khi bà vợ trách móc và thở than th́ để bà ấy nói cho xả ra,
nhẹ bớt bực tức trong ḷng. Bởi vậy, mỗi khi vợ ông than văn, trách
móc th́ ông mừng và lắng nghe. Nếu bà ngưng nói th́ hỏi rằng em có
ǵ cần nói thêm, than văn thêm không, hăy nói cho hết đi, anh nghe
đây. Thế là bà dịu xuống và bà cảm thấy hơi quê quê nên thôi.
Ông Hai nói khi già, mắt yếu, cầm cuốn sách lên là móc túi t́m cái
kiếng. Không có kiếng th́ đành chịu thua. Khi đó, ḿnh ít đọc sách
hơn ngày xưa. Rất nhiều bạn ông than phiền rằng dạo này, sách vở,
báo chí họ in chữ nhỏ hơn, khó đọc. Không phải đâu ! Mắt ḿnh mờ,
kém chứ không phải chữ in nhỏ lại. Mấy anh trẻ hỏi ông có bực ḿnh
v́ mắt kém không, ông Hai nói rằng: việc chi mà bực, phải mừng chứ
đừng bực. Mừng và cám ơn khoa học tiến bộ, giúp cho ḿnh c̣n thấy rơ
hơn, nghe rơ hơn mà nếu ḿnh sống mấy trăm năm trước th́ đă mù loà
và điếc đặc rồi. Dù cho nghe ít, thấy không rơ hoàn toàn nhưng có
thấy, có nghe đă là quá quư rồi. Tuổi đă cao mà c̣n thấy được người
thương yêu, con cháu, bạn bè, c̣n xem truyền h́nh, phim truyện th́
đă nhận được rất nhiều ân phước của trời ban cho. Phải biết cảm nhận
và cám ơn Trời !
Bây giờ, đi đâu xa, ông cũng ngại. Đi du lịch, điều nghĩ đến trước
tiên của nhiều người già như ông không phải là cảnh đẹp, điều hay,
cái lạ mà nghĩ đến cái cầu tiểu. Không biết nơi đó có hay không (?)
Cứ vào quán xá, hội trường th́ có thói quen, trước tiên là xem cầu
tiểu nằm đâu. Quán nào mà không có cầu tiểu th́ đừng ḥng có nhiều
ông bà già bước vào.
Ông rất sợ mai đây xui xẻo, người ta tôn ông lên làm lănh tụ v́ thấy
mấy ông lănh tụ đứng đọc diễn văn, họp báo, duyệt binh, diễn hành,
đứng hàng giờ, phải nín tè, khó chịu, mệt và khổ lắm.
Ông cũng rất ngại ngủ ở nhà lạ, cứ nửa đêm, nhiều lần ṃ mẫm trong
bóng tối dậy đi tiểu, xối nước ào ào làm người khác mất ngủ. Chưa kể
lạ nhà, đêm tối, lạc đường mở lầm cửa pḥng vợ, con người ta th́
cũng bẽ bàng !
Một lần, bà vợ đè đầu ông xuống mà nhuộm tóc cho ông. Mấy hôm sau,
lên xe công cộng, ngồi vào ghế dành cho người cao niên, ông thấy có
một "lăo trượng" đứng nh́n ông chằm chằm như ngầm hỏi sao không
nhường ghế ngồi cho người già cả. Ông đoán chắc chín mươi phần là
"lăo trượng" kia c̣n nhỏ tuổi hơn ông, ông cứ ngồi ĺ, làm lơ. Nhưng
khi thấy hành khách chung quanh nh́n như thúc dục, như nhắn nhủ bằng
ánh mắt khó chịu th́ ông nhột quá, đứng dậy nhường ghế cho lăo
trượng kia. Ông nghĩ không lẽ phải thét lên là tôi c̣n già hơn lăo
và không lẽ phải móc căn cước ra mà chứng minh ? Thôi th́ đứng dậy
cho bớt nhột và ngượng ngùng. Rồi tự an ủi rằng đứng cũng là một
cách tập thể dục tốt.
Khi có ai hỏi tuổi, ông Hai Hô cũng tự cộng thêm gần chục năm. Thế
là thiên hạ rối rít khen trẻ, xít xoa, hỏi làm sao mà giữ được trẻ
trung như thế. Ông cười, nói đùa rằng cứ theo đúng lời dạy vàng ngọc
của người xưa để lại là "đêm bảy, ngày ba" cho khí huyết lưu thông,
điều ḥa th́ cơ thể trẻ trung măi. Ông nói rằng, nếu có khai trụt đi
năm ba tuổi cũng chẳng có lợi ích ǵ v́ ḿnh đâu có toan tính chinh
phục, tán tỉnh ai. Khai trụt tuổi, đôi khi người ta c̣n chê là trông
già trước tuổi.
Lại nữa, phong tục của ḿnh là kính trọng người lớn tuổi nhưng các
bà, các cô th́ khi nào cũng giấu tuổi, cứ 18 tuổi th́ khai là 16,
khi 20 khai là 18 và lúc 23 khai là 20. Cứ khai trụt vài ba tuổi và
cảm thấy sướng khi được người khác tin. Khi phải đoán tuổi phái nữ,
ông thường rộng răi hạ xuống cho các bà, các cô từ năm đến bảy tuổi
để họ sướng mà ông không mất chi cả, cũng là làm một điều thiện nho
nhỏ trong ngày, làm cho người khác vui, yêu đời hơn.
Dạo sau này, khi ông ăn uống, thường thức ăn bị đổ vung văi. Nhiều
lần ông tự bảo là cẩn thận nhưng h́nh như cái tay nó không hoàn toàn
theo mệnh lệnh của cái đầu nữa. Đưa cơm vào miệng không gọn gàng, cứ
rớt ra vài chút. Đôi khi tay run mà ông không biết. Ông cho đó là
dấu hiệu của tuổi già. Nhiều lần bà vợ ông nhăn nhó, la nạt v́ làm
đổ thức ăn. Một lần ông nhớ lại câu chuyện đứa bé đẽo cái chén gỗ,
cha mẹ hỏi đẽo làm ǵ, nó nói là để sau này cho cha mẹ ăn như cha mẹ
đă cho ông nội ăn chén gỗ. Ông nhỏ nhẹ nói với vợ rằng nhờ bà đẽo
cho ông một cái chén gỗ rồi mỗi bữa dọn cho ông ăn sau vỉa hè, bên
thềm. Nghe thế, bà vợ nh́n ông một lúc lâu rồi rưng rưng nước mắt.Từ
đó, bà hết cằn nhằn khi ông làm đổ thức ăn.
Ông hay quên, đôi khi đi xuống nhà kho mà ngẩn ngơ không biết định
xuống để làm ǵ, quên trước, quên sau. Một bạn già của ông nói nếu
"cái đó" mà ông Trời không bắt dính chặt vào người th́ có khối ông
già để quên trên xe buưt, trên tàu điện, ngoài công viên và khi cần
đi tiểu th́ chạy quanh, quưnh lên mà t́m không ra !
C̣n triệu chứng khác nữa là làm biếng tắm, đôi khi hai ba ngày ông
chưa tắm. Cứ nghĩ là có làm chi dơ đâu mà phải tắm nhưng rồi nhận ra
th́ tuổi già sợ lạnh, nhạy cảm với cái lạnh nên ngại tắm. V́ thế, có
nhiều cụ già có mùi, họ đâu biết. Ông phải ráng tập thói quen nóng
lạnh chi cũng ráng tắm mỗi ngày một lần, ngoại trừ trường hợp đặc
biệt.
Bà mẹ ông 92 tuổi đi ăn tiệm, cắn càng cua-rang-muối nghe rau ráu,
thực khách trong tiệm tṛn mắt ra mà nh́n. C̣n ông th́ ngay cả bánh
ḿ mềm của Mỹ cũng không dám cắn, dùng tay xé nhỏ ra rồi bỏ vào
miệng. Bà mẹ ông ăn uống không kiêng cữ chi cả, thịt heo quay, vịt
quay, cá chiên, gà chiên, bún ḅ gị heo, phở, nước béo, các thứ độc
địa đều ăn tuốt. Thế mà bà không cao mỡ, không cao máu dù thân thể
tṛn quay. Cái đó cũng nhờ trời cho. Nhiều bác sĩ cũng khuyên bà cứ
ăn uống thả dàn cho sướng cái miệng, đừng kiêng cữ làm chi nữa khi ở
cái tuổi này. Nhiều ông bạn của ông kiêng khem kỹ lắm, kiêng đủ thứ.
Họ xem ba thứ sau đây ngang hàng với thuốc độc: ngọt, mặn và béo. Họ
ăn lạt, không dám ăn đường, ăn béo. Thấy đồ chiên là họ đă tái mặt.
Họ ăn măi quen miệng và thấy các thứ thức ăn không mùi, không vị kia
cũng ngon bởi khi đói th́ cơm thiu, cơm cháy cũng thành ngon. Có kẻ
bảo uổng quá, phí thức ngon của trời cho nhưng những người kiêng cữ
này nói rằng không tội chi đem chất độc vào người rồi bệnh hoạn, hối
không kịp !
Một ông bạn cho biết rằng theo nghiên cứu của đại học Rockefeller
th́ có ba điều kiện để cho người già khỏe mạnh và ít bệnh là: 1) ăn
bằng một nửa của bữa ăn bây giờ, 2) thể dục thường xuyên và 3) làm
t́nh đều đều. Ông không tin và cho rằng cái đó chỉ đúng cho người Mỹ
mà thôi. Mỗi bữa, họ ăn miếng thịt to bằng bàn tay, một bữa ăn của
họ th́ ḿnh có thể ăn ba bốn ngày mà chưa hết. Nếu ḿnh chỉ ăn bằng
một nửa của bây giờ th́ sẽ suy dinh dưỡng, sớm bị đau ốm mà chết.
C̣n chuyện thể dục thường xuyên th́ đúng trăm phần trăm.
Phần làm t́nh đều đều, có lẽ không ai chắc vấn đề là c̣n làm được
hay không mà c̣n đ̣i đều đều. Ḿnh cứ ăn b́nh thường, đừng ăn quá
no, cũng đừng ăn đói. Cứ theo cái đạo trung dung của người xưa đă
bày ra từ mấy trăm năm nay: Rượu chè, nếu uống được th́ uống vừa
vừa, cũng tốt cho sức khoẻ, đừng say sưa là được. Lâu lâu cũng ráng
vui vợ, vui chồng cho khỏi lạt lẽo. Ông Hai đă chữa bệnh biếng ăn
cho nhiều bạn bè rất công hiệu. Đó là đừng ăn vặt và chờ cho khi
thật đói mới ăn, chưa đói ră th́ chưa ăn. Như vậy th́ ăn ǵ cũng
thấy ngon.
Ông có quan niệm phóng khoáng hơn về sự sống và cái chết. Ông cho
rằng, chết là một tiến tŕnh của đời sống, hợp với luật thiên nhiên
của tạo hóa. Sợ chết là vô lư. Không ai tránh khỏi cái chết, không
sớm th́ muộn. Ai cũng sẽ chết cả. Ngay cả Phật, Chúa, Thần thánh
cũng phải chết, huống chi ḿnh là người trần mắt thịt. Chúa Giê-Su
chết lúc mới 33 tuổi. Phật cũng chết, thọ không bằng các ông, các bà
cụ bây giờ. Cứ thử nghĩ, nếu già mà không chết th́ bây giờ trên thế
giới có đến hơn chín mươi phần trăm cụ già, cụ nào cũng mấy trăm
tuổi, mấy ngàn tuổi, ho hen, run rẩy, chậm chạp th́ lấy ai làm lao
động mà nuôi các cụ ? Nhân loại sẽ đói cho vêu mỏ ra. Già th́ phải
chết để cho thế giới được trẻ trung hóa. Khi nào anh chị nghe tin
một người già chết mà ḷng không buồn, không thương tiếc th́ anh chị
được giác ngộ rồi đó. Có chi mà buồn ? Nếu người chết không để lại
một gánh nặng gia đ́nh, một đàn con dại cần nuôi dưỡng, dạy dỗ, một
bà vợ chân yếu tay mềm th́ mừng cho người ta thoát được cái hệ lụy
của trần gian. Khỏi lo công ăn việc làm, khỏi lo nhà cửa, khỏi lo
thương ghét, ghen tuông, giận hờn, khỏi lo khai thuế cho đúng hạn
kỳ. Khoẻ ru ru ! Nếu người chết đă cao tuổi, trong nhiều năm nằm một
chỗ, không nói năng, bại liệt, ăn bằng cách bơm qua ống nối với bao
tử, nghe họ chết mà ḿnh khóc lóc, tiếc thương, bi ai th́ hóa ra là
không biết điều. Muốn người ta bị kéo dài thêm cái cực h́nh đó lâu
hơn nữa rồi mới được chết sao ?. Nhiều khi, con cháu mừng cho thân
nhân họ được chết mà ḿnh th́ sụt sùi thương tiếc.
Ông thường nói trong tuổi già, sức khoẻ là quư nhất. Nhưng nếu ai đó
có sức khoẻ tốt, không hề đau ốm th́ cũng là một sự nhàm chán. Họ
đâu biết họ đang có cái quư báu nhất trong đời. Lâu lâu phải đau vài
trận để nhắc nhở và nhớ rằng không ốm đau là sung sướng, là hạnh
phúc lắm lắm. Làm sao bọn trẻ và những người khoẻ mạnh biết được cái
hạnh phúc, cái sung sướng của người già khi buổi sáng ngủ dậy mà
thân thể không đau rêm, nhức nhối ?
Cũng như nếu người ta chưa sống dưới chế độ kềm kẹp, hà khắc th́ làm
sao biết được nỗi sung sướng khi được đặt chân lên miền đất tự do ?
Nên quan niệm rằng với sức khoẻ nào cũng tốt cả, đừng so sánh với
trường hợp tốt hơn. Cứ vui với cái sức khỏe mà ḿnh đang có. Được
khoẻ nhiều th́ sướng nhiều, khoẻ ít cũng sướng hơn v́ chưa đến nỗi
tệ hại lắm. Nhớ đi khám bác sĩ đều đều, để khám phá ra bệnh, kịp
thời chạy chữa. Một người bạn ông cho biết không dám đi khám bệnh
thường niên v́ sợ "bói ra ma, quét nhà ra rác", thế nào bác sĩ cũng
t́m ra bệnh này, bệnh nọ trong cơ thể và thêm lo. Cứ để thế rồi khi
bệnh nặng th́ chết. Bà vợ ông này khổ sở lắm nhưng không thuyết phục
ông được. Ông c̣n nói bác sĩ thường cho uống thuốc chữa bệnh này th́
sinh ra thêm bệnh khác nữa. Hoặc bác sĩ chẩn đoán sai bệnh là
thường. Có người đọc báo cáo y khoa cho biết trên nước Mỹ, mỗi năm
có đến hai trăm ngàn người chết do hoặc thương tật v́ bác sĩ kém
hiểu biết hoặc sơ suất gây ra. Theo ông Hai Hô th́ đừng sợ v́ bác sĩ
giỏi nhiều hơn bác sĩ dở và bác sĩ có lương tâm nhiều hơn bác sĩ
thiếu lương tâm. Đừng v́ một số trường hợp xấu mà sợ đi khám bệnh.
Khám bệnh để biết trước mà đề pḥng, để chữa trị khi bệnh mới chớm,
c̣n kịp chữa trị dễ dàng hơn. Để ung thư ăn tràn lan ra rồi th́ chỉ
có phép lạ mới cứu được. Người ta có thể mạnh khỏe cho đến khi chết.
Đó là trường hợp hiếm hoi. Nhưng đau yếu trong tuổi già là thường,
không đau yếu là bất thường. Có một người than rằng cứ đi vào, đi ra
trong nhà hoài, chán quá. Ông Hai bảo rằng được đi vào đi ra như thế
là sướng lắm rồi, sao mà chán v́ có nhiều người khác mong được đứng
dậy đi vài bước mà không làm được v́ bệnh. Nhưng theo ông th́ cái
người nằm liệt trên giường cũng t́m được cái thú vui riêng khi nghe
nhạc, nằm mơ mộng, nghĩ đến các kỷ niệm thời c̣n vàng son, nhớ đến
những tội lỗi nho nhỏ mà họ đă phạm một cách cố ư và thích thú.
Ông Hai Hô tập thể dục đều đặn.Ông nói không ai chối bỏ được ích lợi
của thể dục dù già dù trẻ.Không bao giờ trễ để bắt đầu tập thể dục.
Không thể dục th́ tấm thân nhăo nhẹt ra, rất dễ làm mồi cho bệnh
hoạn. Đi bộ trong tuổi già là tốt nhất. C̣n khoẻ th́ đi nhanh, yếu
th́ đi chậm hơn, yếu hơn nữa th́ chống gậy mà đi. Có vận động là
tốt. Đi bộ, xương đỡ rỗng, đỡ găy tay chân khi vấp té. Đi bộ cũng
làm cho mặt mày trẻ ra, lưng đỡ c̣ng, thân thể đỡ đau đớn, mệt mỏi.
Đi bộ cũng vui, nhất là đi với vợ, với chồng, nói đủ thứ chuyện vui
buồn. Nhưng khi bà vợ bắt đầu cằn nhằn v́ những chuyện không đâu th́
phải giả vờ chạy để bà lại phiá sau cho bà nói với cột đèn, cằn nhằn
với cây cỏ. Không có vợ đi cùng th́ đi với bà cụ hàng xóm cũng vui.
Bà sẽ không bao giờ dám cằn nhằn ông v́ những chuyện không đâu. Bà
sẽ lịch sự hơn. Đi với bà hàng xóm, ông bảo, đừng sợ thiên hạ hiểu
lầm, cũng đừng sợ chính bà ấy hiểu lầm. Không hiểu lầm th́ tốt. Hiểu
lầm th́ càng tốt hơn v́ làm cho bà ấy vui, làm bà nghĩ là c̣n sáng
giá, c̣n có người ngưỡng mộ đến cái nhan sắc mùa thu của bà. Bà sẽ
yêu đời hơn, sẽ ăn ngon, ngủ được, thế th́ ông cũng đă làm được một
điều thiện nho nhỏ. Ông nói ông được nghe chuyện một bà cụ 88 tuổi,
bà nói rằng phải đi bộ, phải tập thể dục để chống lại bệnh hoạn. Mỗi
ngày, bà đi bộ hơn một giờ. Bà nói rằng: "Ḿnh phải biết tự thương
ḿnh. Con cái có thương ḿnh, chúng có thể cho tiền bạc, quà cáp chứ
không cho ḿnh sức khỏe được. Ḿnh phải tự lo lấy để mà sống cho
vui, sống cho có .. chất lượng". Ông nói rằng thể dục làm tăng tuổi
thọ chứ không làm giảm. Ngoại trừ ham tập, tập quá sức th́ lăn kềnh
ra mà chết, mau lắm. Bơi lội là tốt nhất, vận động đủ các thứ bắp
thịt nhưng tuổi già thường sợ nước, sợ lạnh. Cái ǵ sợ th́ không nên
làm, hại cho sức khoẻ, hại thần kinh.
Mỗi lần nghe có người than là mất ngủ, ông thường nói say sưa về
bệnh nầy. Theo ông th́ những người nầy, đă ngủ đủ, ngủ thừa nên
không ngủ thêm được mà tưởng là mất ngủ.V́ ban ngày, họ cứ thấy mệt,
mắt ríu lại là ngủ những giấc ngắn. Nên biết, ngủ một giấc chừng 15
phút lúc ban ngày có thể tương đương với một giấc ngủ 1 hay 2 giờ
ban đêm. Mỗi đêm, người b́nh thường chỉ cần ngủ ngon chừng 3 hay 4
giờ là đủ mạnh như gấu bắc cực. Nếu không ngủ ngày th́ đêm về, ngủ
dễ lắm. Không phải tuổi già là mất ngủ. Bằng chứng cho thấy chó mèo
già ngủ li b́, ngủ ngày, ngủ đêm, ngủ liên miên. Người già dư th́
giờ, ban ngày ngủ rồi th́ ban đêm khó ngủ là chuyện thường. Ông
thường nói rằng đừng sợ mất ngủ. Khi không ngủ được th́ dậy đọc
sách, viết thư, làm thơ, xem truyền h́nh, gơ máy vi tính, đọc thư
bạn bè, hăy tận hưởng cái thời gian quư báu đang có. Rồi chờ cho
thật buồn ngủ, không thức nổi nữa th́ vào giường nằm, sẽ ngủ được
ngay và ngủ một giấc ngon lành cho đến sáng. Đừng ép giấc ngủ, ép
giấc ngủ sẽ khó ngủ hơn. Cũng đừng uống thuốc ngủ. Đại kỵ. Uống
thuốc ngủ nhiều làm hư hại hệ thống thần kinh. Đừng nằm nhắm mắt mà
đếm cừu, nếu phải đếm th́ đếm những người t́nh cũ th́ mau ngủ hơn.
Nếu đời chỉ có một hai người t́nh thôi th́ đừng đếm một hai, một
hai, không có lợi. Hoặc nằm mà hát trong trí những bài ca du dương,
đẹp, gợi nhiều kỷ niệm êm ái, thân thương. Bà chị ông, cứ than phiền
là mất ngủ nhưng khi đi chơi, hễ cứ leo lên xe th́ quẹo đầu ngáy kḥ
kḥ, ngủ suốt buổi, suốt ngày, ngủ mà quên xem phong cảnh. Ngủ như
thế th́ no rồi, dư rồi nên khi đến khách sạn th́ làm sao mà ngủ thêm
được nữa. Bà chị nói đi chơi xa sợ mất ngủ. Bà ấy thực sự ngủ nhiều
hơn ai cả mà bà tưởng là mất ngủ. Một chị khác than là mất ngủ kinh
niên, ghé nhà ông chơi, ông nói là sẽ chữa bệnh mất ngủ cho chị. Ông
dẫn chị kia đi chơi, suốt ngày lội bộ, chị vừa đi vừa ngủ gật, ông
không cho ngủ. Ông nhờ hết việc này qua việc nọ, không để chị có th́
giờ mà ngủ gật. Đêm không cho đi ngủ sớm. Mới mười giờ đêm, mệt quá,
chị năn nỉ xin đi nằm và đánh một giấc ngon lành dài đến sáng hôm
sau. Trong mấy hôm liên tiếp, đêm nào chị cũng ngủ li b́, ngủ ngon,
không cần thuốc thang chi cả. Ông truyền bí quyết là không ngủ ngày,
mệt mấy cũng không ngủ, ban đêm đừng đi ngủ sớm, phải chờ cho mắt
ríu lại, mở không ra mới đi ngủ th́ ngủ ngon !
Nhiều người già tự đặt cho họ một kỷ luật để sống. Theo ông th́ có
kỷ luật cũng tốt mà không kỷ luật lại càng khỏe hơn. Nhiều người
tính t́nh nghiêm khắc, mọi sự đều phải răm rắp đúng như quy định mới
chịu. Tội chi vậy, nếu không răm rắp mà không chết ai, hại ai th́
răm rắp làm chi cho khổ ḿnh, khổ người ? Nên dễ dăi với mọi sự, dễ
dăi với chính bản thân ḿnh, kẻo tội nghiệp nó. Khắc kỷ cũng là điều
hay nhưng tội ǵ mà tự khắt khe với chính ḿnh, người khác không
khắt khe th́ thôi. Nên cứ xem mọi sự như tṛ chơi. Chơi vui nhiều
th́ tốt, vui ít cũng tốt luôn. Ông không mong cái tuyệt đối, hoàn
hảo.
Trong một cuộc chơi, ông không hy vọng được tất cả mọi người tham
gia, có ít vui ít, có nhiều vui nhiều. Hai ba chục người cũng vui,
mà năm bảy bạn bè cũng vui luôn. Nếu hụt một cuộc chơi, một cuộc gặp
gỡ, ông cũng không tiếc, chẳng sao cả, ông về nhà mở nhạc, mở TV ra
mà thưởng thức. Ông nghĩ, được thêm một dịp nghỉ ngơi, yên tĩnh.
Có lần đi trễ máy bay ? Ông b́nh tĩnh xin đi chuyến sau mà không
được. Ông cũng cười, không bực ḿnh, quay về nhà, pha một b́nh trà,
đem một tập thơ ra mà ngâm vịnh, nằm ngửa mà thưởng thức cuộc tranh
tài thể thao. Ông nói, đôi khi nhờ trễ một chuyến máy bay mà sống
sót nếu máy bay rớt. Chiều ra ngoài quán uống cá phê xem sinh hoạt
phố phường. Nói chuyện tào lao với chủ quán, là dzui !
Ông không bao giờ tranh luận gay gắt với ai. Ông nói, tranh luận làm
chi cho mệt, rồi giận nhau ? Trong tuổi già, khi có cuộc tranh luận
th́ tránh là tốt nhất. Nếu không tránh được th́ chịu thua đi, thắng
làm chi, để cho đời ngắn lại ? Thắng tranh luận, làm thiên hạ ghét,
làm mất ḷng bạn, làm người bị thua tức giận và nóng mặt, không ưa
ḿnh. Không ai ghét người thua trong cuộc tranh luận. Người thắng
cuộc, dễ bị ghét hơn. Thử đánh một ván cờ xem, nhường cho đối phương
thắng, làm họ vui hơn, không chừng ḿnh đưọc đăi đằng hậu hĩ hơn.
Đến nhà người ta, mà căi nhau, tranh thắng, làm họ mất mặt với vợ
con, với bạn bè, th́ đừng mong chi được tiếp đăi thắm thiết. Khi
thua, ḿnh không thiệt tḥi, mất mát chi cả, mà lại được thương mến,
tại sao không chọn t́nh thương, mà chọn cái bị ghét. Thắng tranh
luận, cũng chưa chắc ḿnh đă giỏi hơn người, mà giỏi hơn để làm chi
? Và cũng chưa chắc ngựi ta đă chịu cái lư của ḿnh là đúng.
Trong t́nh vợ chồng cũng vậy, nhiều ông nhiều bà tranh hơn thua từng
ly, từng tí, căi vả nhau tưng bừng về những điều không ích lợi chi
cho ai cả. Rồi giận nhau, nói nặng nhau, làm nhau đau đớn v́ lời nói
thiếu tử tế, thiếu lịch sự. Có ích lợi ǵ đâu. Tranh nhau thắng
thua, làm sứt mẻ hạnh phúc gia đ́nh, làm mất đi th́ giờ quư báu bên
nhau, làm không khí gia đ́nh nặng nề. Đừng bao giờ nói là phải làm
cho ra lẽ, không th́ hoá "lừng". Hăy cứ để cho chồng ḿnh, vợ ḿnh
"lừng" đi, cho họ sướng. Tại sao đi ra ngoài, không dám "lừng" với
thiên hạ, mà về nhà lại "lừng" nhau làm chi cho mất vui. Ông thường
nói, cứ chịu thua đi là khoẻ nhất. Ông đă thua th́ không việc chi mà
ai đó gây hấn thêm. Đúng hay sai, ông tự biết. Không cần tranh luận
nhiều. Có tranh luận th́ cũng chưa chắc đă thuyết phục được đối
phương mà không gây mất mát. Mỗi lần phải tranh luận với ai th́ ông
nhớ lại chuyện ông Pol Pot. Ông này đă giết chết hơn hai triệu dân
vô tội, tức khoảng một phần ba dân số Kampuchia của ông thời đó. Thế
mà cuối đời, khi sắp chết, ông Pol Pot nói với một phóng viên Tây
phương rằng, những điều ông đă làm là lợi ích cho dân tộc của ông.
Nhớ chuyện đó, làm ông Hai đỡ ngứa miệng xen vào những cuộc tranh
luận. Khi có ai chê bai ông, ông chẳng bực ḿnh, không giận hờn mà
cứ cười, và xem như không.
Ông tự nhủ, biết đâu ông cũng đáng chê, đáng trách. Nghe thiên hạ
chê, để mà sửa ḿnh, biết ḿnh c̣n cái chưa hay, sai sót.
Không phải ông là kẻ mặt dày không biết xấu hổ, nhưng thiên hạ chê
mà không phản ứng, th́ như gió qua truông.
Có một ông khác, bị vợ chê bai hoài, chê đủ thứ. Ông nầy chỉ cười mà
nói với bà vợ rằng, ông không ngờ bà xui xẻo đến thế, lấy phải một
thằng chồng tệ hại như vậy, tội nghiệp cho bà quá. Bà vợ nghe mà
chột dạ, và biết đă ăn nói quá trớn.
Khi nghe ai khoe khoang, ông cũng không bắt bẻ, không lật mặt thật
của họ ra, sợ làm cho họ xấu hổ, bẽ bàng. Ông cứ giả vờ tin, để mà
đăi họ vài phút vui sướng, cũng là làm được một việc thiện nho nhỏ.
Ông không mất ǵ, và chẳng thiệt hại cho ai mà cuộc đời này thêm
vui, thêm tử tế. Bởi nghĩ thế mà ông làm.
Ông Hai Hô quan niệm rằng, trong tuổi già, có hoài băo th́ cũng tốt,
mà không có hoài băo chi cả, th́ tốt hơn, và khôn ngoan hơn. Khi
trẻ, nhiều th́ giờ, nhiều năng lực mà chưa có hoài băo nào làm xong
th́ khi già rồi, mong chi đạt được. Tội chi đeo vào thân cái hoài
băo cho khổ. Già rồi, đừng xem cái ǵ là quan trọng cả. Từ danh
vọng, tiền tài, t́nh yêu. Ngay cả cái mạng sống của ḿnh, cũng đừng
xem là quá trọng. Có lần, ông đến thăm một nhà văn đang nằm thoi
thóp, miệng ngậm một cái que gỗ có thấm nước cho đỡ khát, sắp chết
v́ ung thư. Ông nhà văn c̣n thao thức v́ một tác phẩm để đời chưa
khởi đầu được. Chết chưa an ḷng. Ông nói: "Thôi bác ơi, chuyện ǵ
ḿnh chưa làm được, th́ thế nào con cháu ḿnh sau này cũng làm. Yên
tâm mà dưỡng bệnh đi".
Ông Hai Hô cho rằng, cứ năm ba ông bà bạn già gặp nhau, uống vài ly
trà, cà phê, mà nói chuyện nhảm cũng là một thứ hạnh phúc trong đời.
Ông nói, dù đến để nghe thằng bạn già nó chửi ḿnh, cũng cứ dzui,
được người ta chửi, tức c̣n có người để ư đến ḿnh, c̣n hơn là không
ai khen, ai chửi cả.
Những dịp ra mắt thơ, ra mắt sách, ông thường tham gia cho cuộc họp
thêm xôm tụ. Cho tác giả sướng. Ông khoái các buổi ca nhạc cây nhà
lá vườn, tài tử. Nó cũng có những cái hay của nó. Những buổi họp mặt
anh em bạn cũ, ông không bao giờ bỏ qua, ông nói là không tham dự
th́ uổng lắm. Ông cho rằng, tuổi già mà c̣n gặp lại được bạn xưa,
th́ không c̣n ǵ quư báu hơn. Nằm nhà xem sách, xem truyền h́nh, đá
banh, đâu vui bằng gặp bạn cũ.
Gặp dịp vui th́ cứ vui kẻo uổng, biết ḿnh c̣n sống được bao lâu nữa
mà măi phí ngày giờ chạy theo lợi lộc.
Mỗi khi có ai mời đi đám cưới, tiệc tùng, ông đến đúng giờ, mà thiên
hạ tà tà đến trễ, ông cũng không bực ḿnh. Bởi người ta quen giờ cao
su rồi. Họ có cả trăm ngàn lư do để biện minh. Ông có đến sớm, th́
cũng có cái lợi khác, được nói chuyện, gặp gỡ, tâm sự tào lao với
những bạn bè mà từ lâu ít có dịp gặp nhau. Cũng vui và quư. Dễ chi
có cơ hội thuận tiện để gặp nhau. Đến khi dọn thức ăn ra, không c̣n
cơ hội để nói chuyện nữa v́ ai nấy lo gắp, lo nhai .. không rảnh mà
nói chuyện. Khi ăn xong th́ bạn bè vội vă ra về v́ đường xa, v́ đêm
khuya, v́ mệt nhọc. Bởi vậy, ông cứ vui với cái bê bối của thiên hạ,
và bằng ḷng với câu "Không ăn đậu là không phải Mễ, không đi trễ là
không phải Việt Nam".
Ông Tư Hô thường nói, tuổi già, cứ phiên phiến với mọi sự cho khoẻ,
cho sướng cái thân già của ḿnh./.
- KHÔNG RƠ TÁC GIẢ -
C̣n nợ Thanh An
Mùa Đông năm ấy
Kể chuyện chúng
ḿnh
Hai h́nh ảnh -
một cuộc đời
No Easy Day - Ngày Vất Vả
Những ngày hè
không thể quên !
Họp mặt
Những cái
tên không thể quên !
40 năm Bất Khuất
Hành tŕnh
của 5 ngày t́m về một thời tuổi
trẻ
Kỷ niệm Quân trường:
Đi Phép - Về Phép
Thuyền đời
Cuộc
sống của người lính chiến ĐPQ & NQ
Highway of Heroes
Nắng ấm quê hương
Truyện dài Bất Khuất
Thuyền đời ơi !
Những thằng
chúng tôi
Bài thơ trên
đồi Bác sĩ Tín
Viên đạn vang rền
Chuyện t́nh trái
ngang
Khối diễn hành
Băi tập
Lễ măn khóa
Một Đời Bất Khuất
Kỷ niệm Quân Trường - Về phép
Kỷ niệm Quân Trường - Cúp phép
Hồi
tưởng chiến trường 1062 Thượng Đức
Dọc đường gió bụi
T́nh Bất Khuất
Ngày xưa thân ái
Tôi đi lính
Bất Khuất
Quan Âm Tây
Du Hí truyện
Làm trong
sáng tiềng Việt
Hạ cờ tây
Thù dai
Kỷ niệm khó quên
Trận cuối
trong đời lính của tôi
Khúc hát Quân Hành
Một nỗi đau
Thủ Đức - Tuần huấn
nhục
Tâm thư của Cố Thiếu Úy
Trần Văn Quí
Trận Ô-Căm
Một lần vĩnh biệt
Một lần đi
Chuyến đi cuối năm
Nhớ về mái trường xưa
Phạm Xuân Tịnh - Một cuộc đời
Những ngày tháng
không quên
Tự do ơi, tự do!
V́ hai chữ Tự Do
Ngh́n trùng cách biệt
Thầy Chín
Để nhớ để quên
Xuân và người
lính Việt Nam Cộng Ḥa trong nhạc Việt
Xuân về trên
đầu súng
Đêm xa người
Câu chuyện của
người tù “Cải tạo” về từ Yên Bái
Tết trong ngục tù cộng
sản
Tâm t́nh này
cho anh
Quân
trường và chiến trường
Một giao
thừa trong đời
Xin
một ngày, giấc mơ trở thành hiện thực!
Tiếc thương
Đã bốn mươi
năm con thầm đợi ba!
Ăn Tết trên
thuyền
Cô gái làng
Thái-Mỹ
Người về từ Đại Dương
Văn
tế tưởng niệm 74 chiến sĩ hy sinh bảo vệ Hoàng Sa
Hoàng Sa qua những nhân chứng
Cảm
nghĩ của người đằng sau cuộc chiến
Đất người
Chẳng qua
Ly rượu mừng
HQ 16 và trận hải chiến Hoàng Sa
40 năm hải
chiến Hoàng Sa
Yểm trợ
trận chiến Hoàng Sa
Kư ức
cuộc chiến Hoàng Sa 1974
Những
ngày tháng tù đầy không thể quên
Những giọt nước
mắt ...
Đồng Minh can
trường
Chạy đâu cho thoát
Bonjour Việt Nam –
người đi, người ở, người về…
Tuổi trẻ chúng tôi
Vượt ngục
Thần Năm Chén
Hải
Quân VNCH được Hoa Kỳ trao tặng huy chương
Những ngày hè
không thể quên
Kiếp nào yêu nhau
Đất trích !
Hoàng hôn bừng sáng
Trăng tan trên
sông núi
Chuyện thật tôi biết
về Tướng Trương Quang Ân
50 năm nhớ về Tổng
Thống Ngô Đ́nh Diệm
Mẹ tôi và lá cờ
vàng ba sọc đỏ
Boston - Khi
trời mới sang Thu
Bác Hạnh
Cuộc trùng phùng
hy hữu...
Người lính vẫn c̣n
đây
Lực-Lượng Đặc-Nhiệm Duyên-Pḥng
213
Hồi kư của một SQ Thủ
Đức
Người vợ
lính Ở Thủ Đức
Con tôi đi nhận xác
chồng!
Tôi viết cho anh "Ngục
Sĩ Nguyễn Chí Thiện"
Lực-Lượng Đặc-Nhiệm
Duyên-Pḥng 213
Quân trường hoài
niệm
Tuổi
già nên phiên phiến mọi chuyện ..
46
năm họp mặt
Quăng đời trên dốc
đổ
Một đời chiến sĩ dọc ngang
Ḍng sông êm đềm
Côn Minh
(Kunming)
trong tôi
Chọc mà thương
Tây Ninh -
Chút c̣n lại trong ḷng một người lính
Kỷ niệm Một
thời chiến đấu oai hùng
Coi các cháu hát "Thiếu nhi Hùng Sử Ca"
Trên chuyến
tàu Thống Nhất
Ngày Quân lực 19/6:
Viết về Người Lính Bất Hạnh VNCH
Không bỏ rơi đồng đội
Cô em vợ
Giải vây
đồi 46: Căn cứ ALPHA
Huyền
thoại về tượng Thương Tiếc
Bà mẹ điên
Nỗi đau
Phan Nhật Nam -
Dựa lưng nỗi nhớ
Khóc nhạc sĩ
Thông Đạt-Văn Giảng
Chuyến vượt
biển t́m tự do
Hạm trưởng đa t́nh
Chuyện một con tàu
30 tháng tư, coi dĩa nhạc Asia Golden 3
Cũng một đời người
Thương tiếc
những nữ Anh Thư tử chiến với giặc thù Cs
Ngày nầy, năm 1975…
Người mang thánh
giá
Hành tŕnh di tản
t́m tự do
Tổ Quốc Ghi Ơn
Vài nét anh hùng
của TSQ
Tại sao
Tướng Lê Quang Lưỡng dặn: 'Tôi chết đừng phủ cờ vàng?'
30 tháng 4! Tôi chưa một lần sinh nhật
T́nh vẫn trao em
Câu hỏi tháng Tư
Những món nợ phải
trả
Người hạ sĩ nhất
Đá nát vàng phai
Tháng Tư ở Sài G̣n
Người vợ Lính
Người t́m tự do
cuối cuộc chiến
Người lính TQLC bên
bờ Bến Hải
Trên chiến trường
xưa
Người thiếu phụ
trong mưa phùn
Tháng Tư viết về
ngừơi lính VNCH
Tháng 4 lại về
Người chỉ huy về
già
Tháng 4 đen
Những ngày cuối
tháng Tư
Thắp nén hương ḷng
Chuyến hải
tŕnh định mệnh
Tháng Tư, Cả Một Đời
Người Trước...
Những tàn phá thoả thuê
Tưởng
nhớ cha tội - Đại Úy Trương Hồng Nhơn
Rằn Ri ơí! nhớ quá
Phan
Bôi Châu - Trường tôi ngày đó
Cho măi ngàn năm
Chim ơi! Vĩnh
biệt sao đành!
Đêm 30 có mỗi truyện
này
Ba tôi... người lính đổi màu
Những chuyến bay
định mệnh