Ve hay khong ve

“Về” hay “không về”

Hà Việt Hùng

Đáng lẽ tôi không nên viết về việc này, nhưng nghĩ “nó” là chuyện có tính cách “xã hội” cần phải nói. Đã có nhiều bài về cô (bà) Khánh Ly về nước hát. Chúng tôi chỉ đóng góp thêm ý kiến mà thôi. Tuyệt nhiên không có ý nghĩ nào khác. Càng ngày càng có nhiều người về VN, nhất là giới nghệ sĩ, vì những “âm thanh” ồn ào của “nó”. Nhưng có công bằng không, khi chỉ nói đến Khánh Ly về VN? Tại sao Khánh Ly lại được để ý như thế? Còn những người khác thì sao?

Để xoa dịu vết đau của người Việt phải bỏ nước ra đi và để “dụ dỗ” những người này về “xây dựng” đất nước, CS áp dụng Nghị Quyết 36 (2004) với nội dung gia tăng công tác đối với người Việt Nam ở nước ngoài.

Nội dung của Nghị Quyết 36 "xuất phát từ tình hình thực tế, Đảng mong muốn khối đại đoàn kết dân tộc được củng cố vững chắc và mở rộng sự quan tâm đặc biệt đến cộng đồng người Việt ở nước ngoài. Đảng và Nhà nước muốn tạo sự đồng bộ của người VN trong và ngoài nước cùng có chung ý thức xây dựng đất nước, xây dựng quê hương” và, cô (bà) ca sĩ Khánh Ly đã tuân theo. Càng có nhiều Việt kiều về nước, ĐCSVN càng hí hửng.

Ngày 9 tháng 5 năm 2014, lần đầu tiên Khánh Ly về hát tại Trung Tâm Hội Nghị Quốc Gia (National Convention Center), Hà Nội, sau gần hai năm “xin xỏ” trở về. Trung tâm Đồng Dao đứng ra lãnh trách nhiệm đưa Khánh Ly về nước và tổ chức đêm ca nhạc “kiếm lời” từ chuyện này, nhưng trung tâm vào phút chót đã gặp rắc rối về tiền bản quyền với công ty Phương Nam. Trung tâm Đồng Dao hay Khánh Ly phải trả bản quyền cho Phương Nam?

Trong chuyến về VN lần này, Khánh Ly hát toàn nhạc TCS để làm hài lòng khán giả Hà Nội. Khánh Ly nói: “khán giả Hà Nội khó chiều hơn khán gìả SàiGòn”. Hẳn là Khánh Ly dần dần nhận ra sự mất công bằng và mất tự do của mình khi hát cho đồng bào nghe.

Khánh Ly sẽ có buổi trình diễn lần đầu tại Thành phố Sàigòn ngày 18/9/2016 sau hơn hai năm kể từ lần trở về Hà Nội đầu tiên. Sau đó cô (bà) ta sẽ đi Đà Nẵng, Đà Lạt, Saigòn.

Việc Khánh Ly về nuớc đáng lẽ là “việc không có gì phải ầm ĩ”, nhưng vì nhiều người nói quá, nó lại thành vấn đề quan trọng. Một, hai cô (bà) ca sĩ thì có đáng gì đâu. Sợ sống dưới chế độ hà khắc của Cộng Sản, hàng vạn người đã tìm mọi cách ra đi, trong đó có Khánh Ly. Khi đi, cũng như hàng triệu người khác, Khánh Ly đã bỏ tất cả: nào quê hương, nhà cửa, ruộng vườn, những người thân yêu, bạn bè…, không hứa hẹn ngày về…Ngày 30 tháng tư, năm 1975, TCS lên đài phát thanh Sàigon nói: “Những kẻ ra đi, chúng ta xem như họ đã phản bội đất nước”. Khi nói câu đó, không hiểu TCS (mất năm 2001) có biết Khánh Ly đã lên tầu rời bỏ quê hương? Khi xin về VN, Khánh Ly có nhớ là mình đã phản bội đất nước? Trả lời một Phóng Viên truyền hình ở Mỹ, Khánh Ly nói cô (bà) “không làm được điều gì tốt lành, đẹp đẽ cho VN, nhưng chắc chắn tôi chưa làm điều gì phương hại đến VN”. Và, năm 2012, trong cuộc phỏng vấn dành riêng cho BBC, Khánh Ly nói bà “muốn kết thúc ở nơi bắt đầu”.

Ngay sau tháng tư năm 1975, Khánh Ly đã “bỏ nước” ra đi, đã hai lần về VN thăm gia đình, và ở nước ngoài, cô (bà) đã nhiều lần hát bài Vĩnh Biệt Sàigòn của NS Nam Lộc. Trong một ĐNH giúp TPBVNCH, Nhạc Sĩ Nam Lộc có phát biểu: “…Tôi phải lỗi thề (hứa) với chị Khánh Ly…” vì trong bài Vĩnh Biệt Sàigòn có câu “Sàigòn ơi, tôi đã hứa rằng tôi trở về…” và, Khánh Ly đã giữ lời hứa của mình, về VN hát cho khán giả của mình nghe. Nhưng…

Khánh Ly thừa biết NS Nam Lộc ngụ ý ông chỉ trở về khi VN hết bóng cộng quân, khi đất nước thực sự có tự do, dân chủ, khi người dân thực sự có hạnh phúc, ấm no. Nhưng Khánh Ly lại về nước, “bẻ gẫy” lời hứa, hát cho lũ phỉ CS và khán giả của mình nghe. Khánh Ly hát sôi nổi ở VN, hát khi CS còn trên quê hương. Cũng từ đó, thấy dân chúng ưu ái, Khánh Ly và các CS khác đã về nước rất nhiều lần, khi ở Hà Nội, khi ở Đà Nẵng.

Có thể nói 1994 là năm có nhiều nghệ sĩ Việt về nước nhiều nhất, con số chưa về chỉ đếm trên đầu ngón tay. Ở nước ngoài, họ được hưởng nhiều quyền lợi (kể cả gian lận). Họ khó đi làm vì tuổi tác, trình độ, hay khả năng. Một nhạc sĩ hay ca sĩ VN khó có thể ngồi 8 tiếng làm nghề “lắp ráp điện tử” (electric assembler) hay nghề “móng” (nail) như những người khác. Họ khó có thể làm người bưng đồ ăn (waiter hay waitress) trong nhà hàng ở nước ngoài. Ở Mỹ, chẳng hạn, kiếm một việc làm thích ứng không phải dễ, nếu Anh ngữ kém. Chính Khánh Ly cũng biết: “Ở Mỹ, tôi từng làm nhân viên vệ sinh”. Lý do đó, khiến họ về VN để hát và để sinh sống. Hơn nữa, làm nghề ca hát vẫn “sướng” hơn các nghề khác, được khán giả trọng vọng hơn, quần áo lụa là, lắm kiểu hơn, lòe loẹt hơn; được đưa đón niềm nở hơn.

Muốn về nước hát, họ phải làm đơn xin phép chính quyền VN, gồm cả các bài hát, ít nhất hai năm, chính quyền cho phép, họ mới được về, không cho phép, thì thôi. Ở nước ngoài, người ta muốn đi đâu, thì đi; ở đâu, thì ở; và làm gì, thì làm, không ai hỏi, không ai cần biết làm gì. Khi về, họ thường lấy cớ “hát cho khán giả nghe trước khi qúa trễ” và “chưa gây tổn thất hệ trọng gì đối với quê hương”. Ở VN, Khánh Ly mất tất cả: tự do, dân chủ, ngôn luận, nhưng vẫn làm ra hoan hỉ, vui vẻ.

Có thể Khánh Ly là người hay quên. Nhắc lại cho nhớ. Hồi ở Đại học Văn khoa ngày nào (Khánh Ly không học VK), “Nữ Hoàng Chân Đất” bước lên bãi cỏ phía sau trường, đứng bên ông nhạc sĩ trốn quân dịch TCS. Cô (Bà) hát say mê, tụi tui cũng thế, nghe say mê. Hồi đó, tụi tui rất mê ông TCS với những bài hát đấu tranh, phản chiến, da vàng, “mũi tẹt”. Bây giờ, tuổi đời tụi tui cũng như cô (bà), khoảng trên dưới 60 hay nhiều hơn nữa. Những ngày tháng hành quân gian khổ trước đây, nào là băng đèo, lội suối, ngủ rừng… bảo vệ tự do, dân chủ, và sau này, tù tội, càng làm tụi tui già thêm, “kinh nghiệm thêm” và “ngầu” thêm.
Nhớ một bản nhạc cô (bà) đã hát thống thiết:

“Một ngày năm bốn, cha bỏ phương trời
Một miền Bắc tối tăm mưa phùn rơi…
Một ngày bảy lăm, con bỏ nước ra đi…
Hai mươi năm là hai lần ta biệt xứ
Loài quỷ dữ xua con ra đại dương!..
Sài-gòn đã chết rồi, phải mang tên xác người...”
(1954 cha bỏ quê, 1975 con bỏ nước - Phạm Duy)

Mỗi khi nghe cô (bà) hát bài này, nhiều người đã khóc vì giống với mình quá. Chỉ có người cùng cảnh ngộ, mới có cùng tâm trạng như thế.

Vào những ngày lễ lớn hay tưởng niệm của VN ở nước ngoài, người ta thấy Khánh Ly mặc những chiếc áo dài có in hình cờ VNCH, hay hát những bài ca làm người nghe mủi lòng. Khánh Ly là nhân tố chống Cộng không gì có thể lay chuyển nổi. Bất ngờ, Khánh Ly “đùng một cái” về VN làm mọi người rất ngạc nhiên. Cô (Bà) về định “hốt” một mẻ chót, trước khi “xuôi tay nhắm mắt”. Khán giả trong nước mong đợi Khánh Ly, không phải ở chuyện ca hát, vì với họ, Khánh Ly hát không còn hay, không còn mạnh nữa và cũng không còn dài hơi như các ca sĩ trẻ nữa, mà là ở thái độ, cảm nghĩ, suy nghĩ của cô (bà) sau mấy mươi năm ở hải ngoại. Khi hát ở Hà Nội, Khánh Ly đã “lấy lòng” khán giả: “Tôi 72 tuổi rồi, xin lỗi những người vẫn còn nghĩ là tôi chưa làm vừa lòng họ”. Tại sao lại phải xin lỗi, khi sai sót không phải do mình?

Tục ngữ có câu: “Mua danh ba vạn, bán danh ba đồng.” Không biết nhà tổ chức đã “chia chác” cho Khánh Ly bao nhiêu tiền cachet (chắc là phải nhiều), nhưng rõ ràng Khánh Ly đã làm mất tên tuổi của mình, một cái tên cô (bà) đã xây dựng cả đời, đâu phải vì đồng tiền?

Dư luận hải ngoại mong rằng sau khi từ VN về lần này, Khánh Ly sẽ không lên tiếng gì cả, và lặng lẽ giã từ sân khấu luôn vì tuổi đời cũng đã lớn rồi. Thế mà lại hay.

Đó là cái giá mà một ca sĩ phải trả.

Hà Việt Hùng

BÌNH LUẬN

Năm 2016

Năm 2017

Biết thì thưa thốt...
Bằng cấp cùng mình
Một góc sinh hoạt dân chủ
Ai lừa bịp ai?
Thuốc khai quang
Cái Tôi của người Việt
Con tư tử đói thức giấc đang quậy khắp nơi..????
Tâm sự của một người miền Bắc
Kinh nghiệm sống với cs
Asean từ tham vọng biến thành tôi tớ
Dù APEC hay dù TPP cũng không cứu được Việt Nam,
Nếu công nhơn Việt Nam không có phẩm chất.
Anh hùng hay tội đồ?
Cẩm nang du lịch VN không thể thiếu
Thời thế đảo điên
Cát tát vào mặt VC và TC
Melania Trump, Mẹ Nấm...
Khỉ thành người
Áo yếm tiếp APEC để “khoe” nét truyền thống?
Make America great again
The Vietnam War - Đôi điều cần phải nói
Tội đồ hay công trạng
Quý tộc, đại gia hay trọc phú?
Vinh danh bà mẹ VN anh hùng
Đầy tớ nhân dân
Người Việt với trạm xăng Nhật
Mỹ đang toan tính gì?
Vũ khí của kẻ bị trị
Quốc sỉ hay quốc nhục?
Trẻ thơ ơi tin buồn...
Lời mời gọi "Hòa Hợp Hòa Giải" của hội nhà văn HN
Yêu xã hội chủ nghĩa
Câu chuyện trẻ con di dân lậu
Không thể hoà họp - hoà giải với cs
Oeo phe
Sinh hoạt nhân gian
Mơ mộng hão huyền
Đảng nào đang gặp nạn?
Boléro – dấu hiệu suy tàn của chế độ CSVN
Gian nhân hiệp đảng
Ước mơ hoang tưởng
Chạy đua võ trang
Phụ nữ phe ta quyết tâm vùng lên !
Tuyên truyền láo toét
Hà Nội ngày xửa ngày xưa
Kêu gọi cảnh tỉnh
Tình nghĩa tỷ - muội
Sống còn trong tù
Tư cách văn nghệ sĩ
Ai cho ai tự do?
Những kẻ phản bội
Chiến lược lâu dài
Con trâu biết làm toán....
Ăn tàn ăn mạt...
Thế này là thế nào?
Gánh vàng đi đổ sông ngô
Sống đời cho đáng sống
Hối tiếc Việt Nam Cộng Hòa
Vàng và Cứt
Mạng người lá rụng
Cái nhà là nhà của ta...
Suy nghĩ bên đèn đỏ ở Nara
Đất nước vĩ đại mà lạ lùng !
Cụ rùa đánh bại dã nhân
Khi người văn minh hành xử
Thay ngôi đổi chủ
Chúng ta đang tự lừa nhau
Được gì mất gì ?
Xưng hô, đối thoại
Câu chuyện một lá thư
Ý thức dân chủ
Viết cho Mẹ Nấm Nguyễn Ngọc Như Quỳnh
Tự Do nghĩa là gì?
Đồng Tâm và dân trí
Bên lề chuiyện phát minh
Trả thù hèn hạ
Điều trần FBI: Bạch hóa TT Trump?
Que sera, sera - Cái gì đến, sẽ đến?
Cậu phụ bếp và Tiếng Việt
Quà tặng cấp quốc gia
Giải trí trong giờ làm việc
Trả nớ hay quỵt nợ
Lầm đường hay đúng đường
Gia đinh trị
Chuyến đi phó hội
Chính trị là như thế!
Chuyến công du của TT. Donald Trump
Vẫy tay, vẫy tay, chào nhau....
Cuốc chiến sinh tử
Lạm phát
Cỡi ngựa xem hoa
Một thời đã qua
Khi tôi chết, (hãy) xô tôi xuống địa ngục
Thế này là thế nào?
Miệng kẻ sang có gang có thép!
Động đất tại tòa Bạch Ốc?
Hãy học theo tinh thần dân tộc của cụ Ngô
Tiến nhanh, tiến mạnh, tiến...
Có hay chăng ta?
Hy sinh
Có một thời như thế đó!
Vang bóng một thời
Sau ngày giải phóng
Xin đừng trở thành cái loa tuyên truyền cho chế độ CS
Quyết định anh minh
Một bóng ma đang ám ảnh Việt Nam
Bao giờ được như…xưa?
Đã từng có đàn ông Việt như thế !
Phát xuất từ Tàu cộng
Nước chảy qua cầu
Khái niệm định hướng xã hội chủ nghĩa
Nhổ ra, liếm lại
Cá mè một lứa
Tắm biển, ăn cá ở vũng áng
Bệnh viện tâm thần Mai Hương
Phản ứng cấp thời của người dân
Tĩn nước mắm
Quân tử và kẻ tiểu nhân
Đổi đời hay đời đổi?
Tháng 4 của những xót xa
Giữa Cừu và Sói
“Về” hay “không về”
Nhạc vàng - Tại sao cấm?
Hậu quả của giáo dục phóng túng... thân cộng ở Mỹ
Khổ lắm! Nói mãi!!!
Rừng thiêng
Cưỡng lý, đoạt từ
Hộ khẩu hay hậu khổ
Đào thải theo thời gian
Nói chuyện với đầu gối
Ai đáng khinh hơn ai?
Cấm - không cấm - cấm
Gọi tên cuộc chiến
Đóng cửa trái tim
Con đường xưa
Nói với các cựu cán binh cộng sản
Cái sẹo "Gạc ma"
Không còn gì để nói!
Ðức Thánh Trần đối đầu Tập Cận Bình
Quyết chiến với dân
Người khôn của khó
Chuyện lăng tẩm và tượng đài của các lãnh tụ CS
Tôi đậu bằng … lái xe ở Mỹ
Thư viện lưu động
Cái loa phường chèo
Giết người có ba - tăng
Quân tử bẻm mép
Ăn cháo đá bát
Lo bò trắng răng
Tôi và bạn
Gánh vàng đi đổ sông ngô
Lá mặt lá trái ... cuộc đời
Hai bố con cùng làm Tổng Thống
Kịch bản hạ màn
Lại nói về lá cờ
Nói như chó liếm nước
Phú quý giật lùi, văn minh thời đại
Nước đổ lá khoai
Lưu manh tráo trở
Số phận bài hát "Ly Rượu Mừng"
Văn hóa phong bì
TT Trump làm việc
Bình dân học vụ
Ai đó
Tiếng nói từ Mộ Đức về nhân vật Phạm Văn Đồng
Tiêu thổ kháng chiến chống Trump
Cái khó ló cái khôn
Bán nước bán non
Cáí vòng lẩn quẩn
Chuyện bình thường
Không còn cái nhục nào hơn
Ngoan cố / Bé cái lầm
Buỗi chào cờ khônc có lá Quốc Kỳ...
Mẹ kiếp : Đứa nào bán nước?
Cứ tưởng bở
Bệnh lười dưới chế độ CS