Khi gả về nhà anh, chị mười sáu, anh lên năm tuổi. Anh là con độc
đinh, cha mẹ quư hơn vàng, chỉ tiếc anh quá nhiều bệnh tật.
Ông nội ở ngoài buôn bán nhỏ, gom được tí tiền.
Bà nội tin Phật, một ḷng thành kính, một lần bà nội xin được một
quẻ xăm giữa miếu ngụt khói hương, nói phải cưới một cô vợ hơn tuổi
cho thằng cháu đích tôn th́ nó mới qua được vận hạn.
Bà nội đương nhiên tin vào lời Phật dạy chúng sinh nơi khói hương
ṿng quanh chuông chùa ngân nga, bởi thế ông bà nội bàn tính, đưa lễ
hậu, kháo tin quanh vùng t́m mối nhân duyên cho anh.
Nhà chị năm miệng ăn, trông vào mấy sào ruộng bạc màu, chỉ đủ miếng
cháo, mùa đông, cha chị v́ muốn kiếm thêm ít đồng ra đồng vào, theo
người ta lên núi đập đá, tiền chưa kiếm được, nhưng bị đá vỡ dập
lưng, tiêu hết cả gia sản, bán sạch cả lương thực, bệnh không khỏi.
Hằng ngày cha chị chỉ có thể nằm trên giường, muốn chết mà chẳng
chết cho. Hai đứa em trai c̣n chưa đủ tuổi lớn. Nỗi khổ sở của gia
đ́nh, nỗi ai oán của mẹ, làm những năm thời con gái của chị mang một
gánh nặng tâm tư.
V́ thế bà mối đến, réo rắt: “Gả cô nhà đi, tiền th́ để dưỡng bệnh
cho cha, c̣n đỡ đần được tiền tiêu trong nhà”.
Mẹ chị lắc đầu, nào có ai muốn đẩy đứa con gái thơ dại của ḿnh vào
ḷ lửa? Nhưng chị xin: “Mẹ, cho con đi nhé, chỗ tiền ấy có lẽ chữa
khỏi cho cha!”.
Tiếng kèn đón dâu thổi váng đầu ngơ trước ngôi nhà nhỏ của chị. Bố
chị nằm trên giường tự đấm ngực ḿnh; Con gái phải đem đổi tuổi
thanh xuân, chấp nhận lấy một người chả xứng với ḿnh chỉ v́ cứu tôi
và cứu gia đ́nh này thôi ư!
Mẹ chị chảy nước mắt, tự tay ḿnh cài lên tóc con gái cây trâm gài.
Chị mặc áo đỏ đi giày thêu cúi lạy cha ḿnh , tự buông tấm khăn đỏ
che đầu ḿnh, nước mắt lúc đó mới chảy ra, trộn phấn má hồng.
Từ đó, số phận cuộc đời chị và hôn nhân giao cả về tay một đứa con
nít vô tri.
......................................
2. Cười xót xa
Bà mẹ chồng trẻ tuổi không phải là người khắt khe khó tính, bố chồng
ở xa cũng chẳng cần chị tam khấu cửu bái, lạy chào dạ vâng. Anh vâng
lời mẹ gọi chị là chị gái.
Hằng ngày, chị ngoài việc giúp mẹ chồng chăm ruộng rau và làm xong
việc nhà, th́ cắt thuốc cho chồng, sắc thuốc, may áo cho chồng, giặt
giũ, cho chồng chơi, cho chồng ngủ, có lúc, anh ho suốt đêm, sốt
cao, chị thức cả đêm chườm khăn hạ sốt, cho anh uống nước, uống
thuốc.
Trong tim chị, chị coi anh như một đứa em trai.
Hàng xóm láng giềng gặp chị, chị thường cúi đầu lặng lẽ, không nói,
vội vă đi qua. Không biết là ứng với quẻ xăm của Phật, hay nhờ chính
sức ḿnh mà anh vượt qua được bệnh tật, dưới sự chăm chút của chị,
anh lần lượt chiến thắng mọi cơn bệnh tật lớn nhỏ: Ho gà, viêm màng
năo, lở loét v.v…
Dần dà, những t́nh cảm anh dành cho chị vượt quá t́nh cảm dành cho
mẹ ḿnh. Giữa những kẽ hở lúc bận rộn, hoặc khi anh đă ngủ say, chị
thường khóc nước mắt nóng rồi thờ thẫn tự hỏi ḿnh: “Đây là hôn nhân
của ḿnh ư, đây là chồng của ḿnh ư?”.
Đến tuổi đi học, chị may cho anh một chiếc túi xách, dắt tay anh đến
lớp. Những đứa trẻ trong và ngoài thôn thường vây lấy chị hát to:
“Cô con dâu, cô con dâu, làm cái ǵ? Tắt đèn, thổi nến, lên giường…”
Chị không biết trong ḷng ḿnh là nỗi đau hay nỗi buồn, cúi gằm
xuống, mặt đỏ lên rồi trắng bệch, trắng rồi đỏ. Một buổi tối, anh
nằm trong chăn nói:
“Chị ơi, em yêu chị!”.
Chị lại là vợ. Vợ lại là chị. Chị nh́n gương mặt ngây thơ non nớt
của anh, im lặng. Lần đầu tiên chị cười đau khổ.
........................................
3. An ủi nhỏ nhoi
Cha anh ở ngoài buôn bán nhiễm phải thói cờ bạc, chỉ vài ngày mà
thua sạch bách bao gia sản tích cóp khổ sở lâu nay.
Sau khi bố mẹ chồng chửi bới căi vă ầm trời, bố chồng chị dứt áo bỏ
nhà ra đi, từ đó không ai gặp lại ông nữa, nghe người ta nói khi đó
ông bị lính bắt đi làm phu. Lúc đó trên người mẹ chồng chị c̣n vài
thứ trang sức, cầm đi đổi lấy vài đồng tiền.
Mẹ chồng và chị bàn nhau mua lấy ba mẫu đất. Không thể mượn người
làm nữa rồi, mẹ chồng con dâu xoay ra xắn ống quần lên lội ruộng,
ngày c̣n ở nhà chị từ nhỏ đă giúp cha mẹ làm ruộng, khổ sở ǵ chị
cũng đă nếm trải qua. Chỉ khổ cho bà mẹ chồng chị xưa nay chưa từng
phải trồng lúa bao giờ.
Một nhà vốn giàu có bỗng chốc hóa bần cùng, đàn ông bỏ đi không tăm
tích, bà mẹ chồng vừa đau vừa hận, lại thêm việc làm ruộng nặng
nhọc, làm bà kiệt quệ, ốm rồi không dậy nổi. Trước lúc lâm chung, bà
kéo tay chị, gần như van vỉ nói:
“Nó hăy c̣n nhỏ dại, xin cô chăm sóc nó, nếu cô muốn ra đi, xin hăy
đợi lúc nó trưởng thành”.
Chị nắm chặt tay anh. Từ đó, số mệnh của anh lại bị chị dắt đi.
Chị là người phụ nữ trọng t́nh nghĩa, chưa từng hứa ǵ, nhưng chị
vẫn cùng anh như cũ. Từ đó về sau, ngay cả chính chị cũng không nhận
ra ḿnh rốt cuộc là vợ, là chị hay là mẹ của anh?
Chị quần quật không ngày không đêm, làm việc để anh tiếp tục đi học.
Cuộc sống của họ trôi qua khổ nhọc nhưng b́nh lặng giữa t́nh chị em
sâu nặng, t́nh yêu bao la như t́nh mẫu tử bền chặt.
Khi anh tốt nghiệp trung học thi đỗ vào một trường Đại học Sư phạm,
chị thay anh thu xếp hành lư, lại một lần nữa đưa anh tới trường.
Chị nh́n cậu con trai trẻ măng vừa qua tuổi dậy th́, do chính tay
ḿnh nuôi lớn từ nhỏ đến giờ, chị chỉ dặn anh hăy cố mà học hành,
ngoài ra chị không nói thêm điều ǵ nữa.
Nhưng anh vẫn nói: “Chị, chờ tôi quay về nhé!”.
Tim chị đập nhẹ một nhịp, nhưng mặt vẫn b́nh thường, có điều khóe
miệng ẩn một nụ cười hân hoan rất nhẹ mà người khác khó nh́n thấy.
Khóe cười ấy không phải v́ câu nói của anh, mà v́ những ǵ chị bỏ
ra, đă được đáp đền lần đầu.
............................................
4. Kiếp này
Chị vẫn làm ruộng như trước, nhịn ăn nhịn mặc dành tiền gửi đi.
Hai năm đầu, nghỉ hè và nghỉ Tết anh đều về quê giúp chị làm việc.
Nhưng năm thứ ba đại học, anh viết thư về nói: Chị đừng gửi tiền
nữa. Và kỳ nghỉ tôi cũng không về nữa đâu. Tôi muốn ra ngoài kiếm
việc làm thêm, đỡ gánh nặng cho chị.
Lúc đó chị đă 29 tuổi.
Ở quê, người như chị đă là mẹ của mấy đứa con. Người trong làng đều
bảo, chị nuôi anh lớn khôn, lại c̣n cho anh thoát li đi học, thế coi
như là đă quá tốt với anh rồi, chị già hơn anh mười một tuổi, thôi
đừng chờ chồng nữa.
Bây giờ anh đă đi xa, ở ngoài thế giới bao nhiêu xanh đỏ tím vàng,
biết chồng ḿnh có về nữa hay là không về nữa!
Chị cũng không biết trong ḷng ḿnh là đang thủ tiết, giữ đạo phu
thê: Dù sao th́ mười mấy năm trước chị cũng là một cô dâu gả cưới
đàng hoàng về nhà anh; hay là ḿnh đang v́ câu nói trước ngày anh
lên đường đi xa: “Chị, chờ tôi quay về nhé!”; hay là chị đang lo âu
như người mẹ không yên tâm về đứa con nhỏ của ḿnh đang ở xa; chị cứ
chờ.
Chị cứ giữ sự yên tĩnh và ít lời như mấy chục năm nay đă từng.
Cuối cùng cũng đă đến lúc anh tốt nghiệp. Anh quay về. Anh đă là một
người đàn ông trưởng thành có phong cách và khí chất, dáng dấp một
người đàn ông nho nhă hiểu biết.
C̣n chị, dăi nắng dầm sương, gương mặt nhọc nhằn lao khổ đă sớm bay
hết những nét đẹp thời trẻ, là một người đàn bà nhà quê đích thực.
Trong ḷng chị chỉ c̣n coi anh là một đứa em trai thân yêu. Chị
không dám ngờ anh đă nói với chị: “Chị, tôi đă trưởng thành, giờ
chúng ta có thể thành thân!”.
Chị nh́n anh, như đang nằm mơ, chị sợ ḿnh đang nghe nhầm. Anh cũng
là một người đàn ông trọng t́nh trọng nghĩa như chị?
Chị cười, tự đáy ḷng dâng lên miệng cười rạng rỡ, cũng để rơi xuống
những giọt nước mắt đẹp đẽ nhất đời người.
...........................................
5. Xin lỗi
Anh ở lại thị trấn dạy học, chị ở nhà làm ruộng. Họ có với nhau một
con trai một con gái.
Sau này, anh đến khu mỏ dầu dạy học, lên chức hiệu trưởng một trường
Trung học nhờ vào bằng cấp và kinh nghiệm dạy học của ḿnh. V́ hộ
khẩu, con cái vẫn để ở nhà cho chị nuôi nấng. Sau khi nhập được hộ
khẩu, anh về quê đưa vợ con lên trường.
Các giáo viên trong trường đến giúp hiệu trưởng dọn nhà. Có một giáo
viên bộc tuệch chạy ra nói:
“Hiệu trưởng, sao anh đón mẹ và em trai lên ở mà không đón cả chị
nhà và các cháu luôn?”.
Một sự im lặng bao trùm, mọi người đều ngoái đầu nh́n chị. Lúc ấy,
mặt chị sượng trân trân, không biết nên nói ǵ, chị cười méo mó,
nh́n anh biết lỗi. Anh ngoái đầu nh́n chị, nói với tất cả mọi người
với giọng chắc nịch:
“Chị các chú đây. Có cô ấy mới có tôi ngày hôm nay, thậm chí cả tính
mạng tôi”.
Chị nghe anh nói, mắt chị dâng lên toàn là nước mắt.
.........................................
6. Năm tháng như bài ca, t́nh yêu như ngọn lửa
Bây giờ chị đă bảy mươi hai, v́ làm việc nặng nhọc quá nhiều, sức
khoẻ kém, bệnh phong thấp làm chị đi tập tễnh. Anh sáu mươi mốt, đă
về hưu từ lâu.
Hai năm nay họ dọn về khu nhà này ở, nếu hôm nào trời không mưa gió,
hoặc ngày quá lạnh, đều có thể gặp bóng dáng họ ở khu sân chơi, bồn
hoa; chị nắm gậy chống, anh đỡ một bên, đi chậm chạp từng bước một
về phía trước, như đang d́u một đứa trẻ tập đi, chăm sóc như thế, ân
cần như thế.
Những người biết chuyện của họ đều nh́n theo, cảm động bởi mối t́nh
sâu nặng và bền chặt của anh và chị, mang nghĩa đủ t́nh đầy đi dọc
một kiếp người. Anh nói:
“Cô ấy mang cho tôi sinh mệnh, cho mẹ tôi sự ấm áp, cho tôi một mái
nhà, bây giờ, tôi dành nửa cuối đời tôi chăm sóc cô ấy”.
Anh dắt tay chị, như ngày đó chị dắt tay đứa bé năm tuổi, họ cùng
mỉm cười, đẹp như nét mây chiều êm ái nơi chân trời mùa hạ.
Nguồn: HTVn [Gift]
Hồi ức -
Một thời chinh chiến
No Easy Day - Ngày Vất Vả
C̣n nhớ không em?
Trên đồi Tăng Nhơn Phú
Remember!
Cánh chim non
Đốt sách
Buổi tựu trường
Đêm trắng
Nước mắt trong cơn mưa
Trăm đắng ngh́n cay
Con đường
tôi về
Hăy c̣n đó
niềm tin
Chiều ra biển
Những đứa con đẽ muộn
Một thời kỷ niệm
Băi tập
Bước chân Việt Nam
Người lính già
Để nhớ
Đi buôn
Ngày anh đi
Kỷ niệm xưa
Rồi tết lại đến
Bài thánh ca buồn
Tears of pride
We remember
Vui - Buồn … Ngày
hội ngộ 44 năm khoá 8B+C/72
Mùa hè đỏ lửa
Dư âm ngày hội ngộ
44 năm tại California
Có chuyến bay
Lời ca
Quỳnh Hương diển tích
Để nhớ để
quên
Cờ ḿnh!
Khắc chữ Tự Do
Mai cai hạ
Củ khoai ḿ
Khinh Binh 344
Tết
Tướng giữ thành
Những tử sĩ không cần ai gọn hồn
Viết về những anh hùng trong tù cải tạo
Tuyển tập tháng Tư đen
Quốc Hận và tội ác CS
I’ll be home for Christmas
Kư ức về Hoàng Sa và HQ10
Vợ hiền
Dạy con
Lễ hội sinh
nhật
Chọn lựa
BS Đặng
Tuấn Long
Nhạc vàng kho tàng âm nhạc Việt Nam
Bài ca
kinh hoà binh
Môt thoáng ngậm ngùi
Đường về
không xa
Năm
mươi hai năm hội ngộ
Người tù chung thân vượt ngục
Vá đường
Chăn gà
Một người
làm quan
Tôi xin đưa em đến hết cuộc đời
Thuyền đi đâu, về đâu?
Chiếc đàn piano màu gụ đỏ
Hữu tâm, vô tâm
Mẹ
cài cho con đóa hồng
Những mùa Trung Thu
Thầy Trân
Tháng Tư
nhớ bạn
Trại Thanh Cẩm và gịng sông Mă
Trái
tim Bồ Tát
Người Hạ Sĩ
Nhứt
Lá thư
t́nh trong cặp
Người
pháo binh già...
Thức
trắng đêm nay!
Mặt trận
Xuân Lộc - Sư Đoàn 18 BB - Tuyến thép
Mừng Phật Đản, chúng con ca vui đón chào
Làm việc cho
Tín Nghĩa Ngân Hàng 1970-1973
Người chiến sĩ không quân phục
Tôi cưới vợ
Buổi họp mặt vui vẻ
Cơi bụi hồng
Chiều
buồn biên giới
Mùa đi tù!
Nếu
có thể đi về quá khứ, tôi sẽ thăm đất nước
tôi
Người Mẹ thời chiến
Má tui
Các phi vụ nhớ đời - 44 năm nh́n lại
Người nữ tu trong cô nhi viện Pleiku
C̣n
thương rau đắng …
Ngày lễ Mẹ
Tâm thư người bạn trẻ 9X về ngày 30/4
Yểm Trợ Hạm Cần Thơ HQ 801: Không bỏ anh em
Mai vàng nở muộn
Người về có nhớ thương binh?
Từ những trang thơ
Tự tử
đi anh em! Tao không đầu hàng!
Chuyện
trên QL 20
Phóng sự cộng đồng hậu duệ VNCH
Mùa
xuân xứ người, mùa quốc nạn xứ ta
Tôi viết cho anh hùng Lư Tống
Bỗng
dưng anh tới
Để nhớ một
thời...
Những ngày cuối cùng của cuộc chiến
Trong
nỗi khốn cùng
Giờ
phút cuối cùng
Quảng Trị đất đợi về
Phụng Dực, trận đánh để đời
Buổi họp mặt vui vẻ
Trạm cuối
cuộc đời
Nhớ nhà
Khép lại
núi rừng
Dưới bóng mát của lá cờ "Ba Que"
Nhức nhối
con tim
Trái tim cao cả
Hạt tình
hồi sinh
Hai con khỉ già
T́m chốn
thanh b́nh
Đêm xuân Đà-Lạt
Chuyện hai người phi công VNCH và Bắc Việt
Đại gia ở Mỹ
Chỉ c̣n nỗi
nhớ
T́nh huynh đệ trong một thời binh lửa
Tàn một
cuôc chơi
Sự ra
đời của bài hát "Thuyền Viễn Xứ"
Việt cộng: Ngụy, Ác
và Hèn Hạ!
Phi vụ "Ong
Chúa" 14-4653 cuối cùng
Một cái Tết khó quên
Tr/Tá Lê Văn Ngôn trấn thủ Tống Lê Chân
như thế nào?
Vơ Ân và tôi
Người thiếu phụ ôm cốt chồng ...
Cựu DB
Lý Quý Chung, một người khách đặc biệt
Hạnh Phúc…
Rơi
Bông Mồng Gà
Rồi
người lính có về không?
Tạ ơn Thiên Chúa !
Tuổi mực tím trong thời ly loạn
Sao mà mít
ướt!
Những chuyện ngày xưa
Chân dung
người lính VNCH
Con chuột
Cuối nẻo đường đời
Ngậm đắng nuốt cay
Những muà xuân năm
cũ
Ơn đời chứa
chan
Câu truyện t́nh trong quân ngũ
Trong
lâu đài kỷ niệm
Người nữ tù và giải Nobel
Đùa của tạo
hoá
T́nh anh em
Họp mặt “Về Đây Anh” và Cọp Biển
Hy sinh và mờ nhạt
Âm nhạc miền Nam và
những ngày xưa thân ái
Mẹ Nấm và các bà mẹ Việt Nam
Không quên những người Chiến Sĩ QLVNCH
Con c̣n
nợ ba
Cái bằng... lái xế !
Một Trung đội Trưởng Nghĩa Quân
Vài kỷ niệm với thầy Nguyễn Văn Trường
Con búp bê
của mẹ
Sự
c̣n mất của một người em
30 Tháng 4 và tiếng chó sủa đêm phía sau nhà
Ngụy
Tháng Tư
ngậm ngùi
Người khôn "Đi học" - thằng ngu dại đời
Giờ phút cuối cùng của một đơn vị QLVNCH tại
Sài G̣n
Không quên ngày Quốc Hận 30 tháng 4 – 1975
Cha Tôi, chết không cần quan tài
Cô
Giáo Ngụy Người Huế
30 tháng Tư: chuyện quên, chuyện nhớ
40 năm (1978-2018) nhớ lại chuyến vưọt
biển...
Huế, tôi và
Mậu Thân
Hương
1
đồng giấy, 7 đồng phở
Vui buồn với UH1
H́nh-tượng người LÍNH qua ḍng nhạc Việt
Khoe chữ
Chiếc áo bà ba In h́nh chữ Hỷ
Chiện khó tin mà có thiệt....
Truyện hai h́nh ảnh một đời người
Có đêm nào buồn bằng Đêm Ba mươi
Nén hương
ḷng
cho một người vừa đền xong nợ nước
Tiễn đưa nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông
Tiếng ngáy làm tôi yên tâm
Đêm xuân nào tôi đến thăm anh
Quê
hương của tôi
Chim trời
bạt gió
Trang nhà Hà Mỹ Nhan
Nó và biến thiên cuộc đời
Có những
mùa xuân
Chuyện người tóc bạc sớm
Trang nhà Hà Mỹ Nhan
Các
ngày tết ở VN trong năm
Nói
chuyện về con chó nhân năm Mậu Tuất
Những người lính Dù bị lăng quên
Gói
trọn mảnh t́nh quê vào đ̣n bánh tét....
Người đưa thư
Danh Tướng Ngô Quang Trưởng và Tôi