Ngô Nhân Dụng
Một cuốn tiểu thuyết đang bán rất chạy ở Trung Quốc, đă được dịch
sang tiếng Anh, kể chuyện loài sói và loài người sống chung trên
cánh đồng cỏ ở Nội Mông. Cuốn Wolf Totem của Jiang Rong là một bản
anh hùng ca về những cánh đồng cỏ mênh mông. Trong không gian bát
ngát đó sói và người vừa đấu trí và đấu sức giành sự sống, vừa cộng
tác để ǵn giữ cho những thảo nguyên khỏi biến thành sa mạc, suốt
mấy ngàn năm từ thời trăm ngàn năm trước cho tới bây giờ. Đọc đến
trang 319 trong bản dịch do Penguin Press xuất bản, thấy một đoạn tả
cảnh một con sói xông vào đàn cừu, bắt một con ăn thịt ngay tại chỗ.
Chuyện Wolf Totem, tức Lang Tú Đằng (Tú Đằng đọc là Tu Đen, phiên âm
chữ Totem) là câu chuyện một sinh viên đại học Bắc Kinh bị đày lên
Mông Cổ đi chăn cừu để “học tập lao động” trong thời “Cách mạng Văn
hóa,” giống như cuộc đời tác giả Jiang Rong (Khương Nhung) đă trải
qua. Một bữa anh sinh viên này được bạn rủ đi lên trên đồi quan sát
những hang ổ chuột chũi và học kế bắt chúng, bỗng anh phải quay lại
khi thấy một con sói tấn công đàn cừu.
Anh chứng kiến cảnh con chó sói cắn cổ vật ngă một con cừu, rồi nó
xé da xả thịt ăn. Đó là một con sói đói quá phải mạo hiểm một ḿnh
đi bắt cừu giữa ban ngày, thay v́ chờ cả bầy tấn công ban đêm theo
trận thế. Anh sinh viên vẫn cho rằng đạo quân của Thành Cát Tư Hăn
đă học phép bầy binh bố trận của loài sói cho nên mới chinh phục
được bao nhiêu mảnh đất từ Âu Châu sang Á Châu. Anh đứng quan sát
con sói ăn mồi, theo kế của người bạn Mông Cổ kiên nhẫn chờ con sói
ăn no nặng bụng rồi mới động thủ th́ sẽ hạ được nó dễ dàng.
Đàn cừu bị sói tấn công lúc đầu hoảng sợ chạy tán loạn. Nhưng khi
thấy con sói bắt đầu ngồi xuống bàn tiệc ăn thịt một đồng loại rồi
th́ cả đàn cừu yên tâm, v́ một con sói thường ăn không hết một con
cừu đă no, và khi no rồi th́ con sói không màng đến những món ăn
trước mắt. Lũ cừu dần dần lại b́nh thản đứng gặm cỏ như cũ. Nhiều
con cừu c̣n ṭ ṃ tiến đến gần ngó xem con sói nó ăn thịt “đồng bào”
ḿnh như thế nào, giống như người ta đi xem thiên hạ đánh nhau. Tác
giả mô tả bộ mặt của mấy chú cừu kia có vẻ như muốn nói với con cừu
đang bị ăn thịt: “May quá! Con sói nó ăn thịt mày! Thành ra nó không
ăn thịt tao!” Nhiều con cừu bạo dạn tiến tới sát bên cạnh, cả đám
chen chúc nhau để được nh́n rơ xem con sói đang ăn tiệc một ḿnh như
thế nào.
Nhân vật của Jiang Rong là một sinh viên ham đọc sách. Nh́n cảnh đó,
anh nhớ lại một đoạn văn của Lỗ Tấn. Nhà văn tả cảnh thời trước Đại
Chiến Thứ Hai khi quân Nhật chiếm Trung Quốc, một đám đông người
Trung Hoa cũng đứng quan chiêm cảnh một quân nhân Nhật Bản chuẩn bị
chém đầu một người Trung Hoa. Anh sinh viên tự nhủ, “Chẳng trách
được, những người du mục Mông Cổ họ coi người Hán cũng giống như đàn
cừu.”
Các nước Á Đông đă từng bị quân Nhật chiếm đóng ôm một nỗi hận rất
lớn đối với đám quân đội của Thiên Hoàng. Người Việt Nam không chia
sẻ cảm tưởng đó v́ nước ta chỉ bị quân đội Nhật chính thức chiếm
đóng trong một thời gian ngắn, từ cuộc đảo chính vào Tháng Ba tới
ngày nước Nhật đầu hàng vào Tháng Tám. Ngược lại, người Việt thường
có cảm t́nh với người Nhật, v́ các nhà ái quốc trong phong trào Đông
Du đă sang Nhật t́m học; một phần khác v́ quân Nhật đă lật đổ chế độ
đô hộ của thực dân Pháp ở nước ta.
Các nước khác ở Á Đông như Trung Quốc, Hàn Quốc, Đài Loan th́ không
may đă phải sống dưới ách cai trị rất tàn bạo của đoàn quân Nhật
Bản, cho nên trong kư ức của họ c̣n chứa nhiều niềm phẫn uất. Lỗ Tấn
từng đánh thức đồng bào của ông bằng cách nhắc nhở đến những mối
nhục của người Trung Hoa trong thời đại ông sống. Ông bắt đầu bằng
việc mô tả những h́nh ảnh lạc hậu, chậm tiến, những hủ tục trong xă
hội Trung Hoa; với những cảnh người mạnh ức hiếp người yếu, người
giàu sống phè phỡn bên cạnh người nghèo đang đói lả chờ chết. Đồng
bào ông sống trong cảnh đó nhưng nhiều người không hề ư thức được
rằng sống như vậy đă là một nỗi nhục.
Tuy nhiên chàng sinh viên trong truyện Wolf Totem, và tác giả Khương
Nhung, có dịp nhớ lại Lỗ Tấn th́ chỉ nhớ tới cảnh nhục nhă khi những
người Trung Hoa dửng dưng đứng coi một người Nhật chém cổ đồng bào
của họ mà không làm ǵ để phản kháng. Chắc h́nh ảnh đó đă làm cho
các nhà văn, từ Lỗ Tấn đến Khương Nhung, ghi khắc một nỗi xấu hổ rất
lớn trong ḷng, có dịp th́ phải nhớ lại. Có lẽ loài người không chú
ư đến những nỗi nhục nhă chính ḿnh gây cho ḿnh. Trái lại, ai cũng
dễ ghi nhớ nỗi nhục khi phải so sánh ḿnh với người khác; so sánh
gia đ́nh ḿnh với gia đ́nh khác, dân tộc ḿnh với dân tộc khác. Một
người đàn ông đối xử tàn tệ với vợ con ḿnh thường không cảm thấy
nhục khi người khác chứng kiến. Nhưng thấy con ḿnh bị người hàng
xóm mắng một câu th́, không biết phải trái ra sao, đă rất dễ nổi
ḷng căm phẫn!pink_sakura par noe**
Ngày xưa Phan Bội Châu sang đến Nhật Bản, ngay trong những ngày đầu,
đă ba lần cụ cảm thấy xấu hổ khi thấy lối sống của những người dân
b́nh thường ở Nhật Bản và chợt nhớ đến đồng bào ḿnh ở nước “An Nam”
và cảm thấy nhục nhă. Đó là những cảnh mấy người cảnh sát Nhật ở nhà
ga xe lửa tận tâm đi t́m hành lư của cụ bị thất lạc, rồi đem tới tận
nơi, cúi đầu và nghiêng ḿnh xin lỗi xin trả lại cụ. Ở nước Nam ta,
cụ không thấy người Việt ăn ở với nhau như vậy. Một cảnh khác là cụ
Phan và cụ Tăng Bạt Hổ kêu một anh kéo xe chở ḿnh đi t́m một người
du học sinh Trung Hoa được các nhà cách mạng Trung Hoa khác giới
thiệu. Anh phu xe đưa hai cụ đến địa chỉ không t́m thấy, anh hỏi
thăm rồi lại đưa đi nữa, quanh quẩn suốt cả buổi mới t́m ra. Nhưng
anh chỉ lấy đúng số tiền của chuyến xe đi từ nhà ga tới địa chỉ đó,
cụ Phan muốn trả thêm tiền công đi t́m nhưng anh nhất định không
nhận. Lại một lần nữa, cụ Phan nhớ tới đồng bào ḿnh và cảm thấy hổ
thẹn.
Nỗi hổ thẹn của Phan Bội Châu xuất phát từ nền giáo dục Nho Giáo.
Khi cụ trông thấy những người Nhật Bản có nghĩa khí, sống trung
trực, giữ danh dự, đúng như h́nh ảnh mẫu người “quân tử” mà chính cụ
đă học từ cha mẹ, thầy giáo của ḿnh; cụ cảm thấy hổ thẹn v́ Việt
Nam và Nhật Bản cùng chịu ảnh hưởng của Khổng Giáo mà sao nước người
ta có những người b́nh dân ăn ở quân tử như vậy, c̣n nước ḿnh th́
rất ít? Mạnh Tử nói biết hổ thẹn là mầm mống của đức Dũng, Phan Bội
Châu chứng tỏ điều đó.
Nhiều bạn trẻ bẻ cành, hái hoa tại Lễ hội hoa anh đào năm 2008. Ảnh:
Siesta Cafe.
Ông Nông Đức Mạnh mới qua thăm Nhật Bản, nhưng chắc ông không được
trải qua những kinh nghiệm như Phan Bội Châu. Tuy nhiên, thế nào
cũng có lúc ông phải cảm thấy đỏ mặt, nếu như làn da mặt của ông
cũng bén nhạy như phần lớn loài người. Đó là khi các quan chức Nhật
Bản nhắc nhở các quan chức Việt Nam nên tích cực hơn trong việc
chống tham nhũng. Trong việc bang giao, người ta không thể nói rơ
hơn.
Tại sao chính phủ Nhật Bản phải lên tiếng nhắc nhở như vậy? Không
phải v́ người ta cố ư nhắc nhở tới vụ các cán bộ cao cấp của đảng
cộng sản đă bắt các nhà thầu Nhật phải hối lộ hàng triệu Mỹ kim, hay
những cán bộ ăn cắp tiền Nhật viện trợ làm cầu làm đường để đi đánh
cá bóng đá, để làm nhục các vị khách người Việt đang sang thăm nước
Nhật. Nhưng chính phủ Nhật Bản phải cảm thấy họ có bổn phận nêu lên
vấn đề đó chỉ v́ họ chịu áp lực của dư luận dân chúng. Cả nước Nhật
biết tiền đóng thuế của họ đem cho Việt Nam đă bị các cán bộ cộng
sản ăn cắp như thế nào. Nếu chính phủ Nhật không nói ǵ đến, thế nào
họ cũng bị báo chí và phe đối lập chỉ trích.
Nhưng nếu làn da mặt của ông Nông Đức Mạnh cũng bén nhạy như những
người Việt Nam khác, chắc hẳn không cần chờ đến lúc được nhắc nhở về
việc bài trừ tham nhũng th́ mới thấy chút hổ thẹn trong ḷng. Chỉ
cần khi được đưa đi du ngoạn qua những vườn hoa anh đào ở Tokyo th́
một người Việt Nam b́nh thường, tự đáy ḷng cũng phải cảm thấy hổ
thẹn rồi. V́ ai cũng nhớ lại cảnh hoa anh đào Nhật Bản đem sang Hà
Nội đă bị người ta tranh nhau bẻ, hái công khai như thế nào trong
ngày Hội Anh Đào năm ngoái. Chính phủ Hà Nội có thể cảm thấy hănh
diện v́ đă giữ được trật tự trong lễ hội năm nay. Nhưng ở một nước
mà phải huy động được tới 500 cảnh sát công an tới bảo vệ 6 cây hoa
anh đào, th́ người dân nghe tới cũng phải cảm thấy không đáng hănh
diện chút nào cả.
Nếu như Phan Bội Châu sống vào thời nay th́ chỉ cần nh́n thấy dân
Nhật Bản đi coi hoa anh đào mà không có một viên cảnh sát nào phải
đứng canh gác hoa, cụ Phan cũng phải thấy xấu hổ rồi. Như rất nhiều
người Việt Nam đang sống ở Nhật Bản đang chia sẻ nỗi hổ thẹn đó.
Một nỗi nhục do hành động của một cá nhân gây ra th́ chỉ một cá nhân
đó ăn năn và xấu hổ. Nhưng khi những đồng bào vô danh của ḿnh tham
dự vào những hành động nhục nhă, th́ cả dân tộc cũng chia sẻ nỗi
nhục đó. Cái nhục càng được chia cho nhiều người th́ lại càng lớn
hơn.
Tại sao dân tộc Việt Nam ḿnh lại lâm vào cảnh nhục nhă như vậy?
Chắc hẳn đồng bào ta cũng biết lư do v́ đâu rồi.
Tản mạn cuối năm
H́nh ảnh
đáng ghi nhớ trong năm
Miệng kẻ sang
có gang có thép
Hiến dâng máu !
Xướng xa vô loài
Khinh bỉ
Học làm người
Cái Hộ Chiếu/Thông
Hành
Thất bại hay
thành công
Ngân hàng quân đội
Nói chuyện với Hà Sĩ
Phu
Trái khoáy cuộc đời
Một chế độ hèn hạ
Chữ với nghĩa
Cơm với cá…
Tuyên bố đầy
tính sáng tạo
Chưa hết đu dây
C̣n có t́nh người
không?
Cả tin hay nghi ngờ
Ca sĩ hải
ngoại... Những kẻ bán linh hồn xho quỷ
Sợ hay không sợ
trung quốc
Gây hấn!
Lại nói về lá cờ
Trớ trêu của lịch sử
Các anh, một
chính phủ khốn nạn!
Xin cám ơn Tổng Thống
Obama
Nổ
Nước mắt cá sấu
Bánh ḿ Ai Cập, cá Việt Nam, khát vọng con người
Trách niệm về đâu
Mặc cảm dốt nát
Đâu là sự thật ?
Bệnh Nổ Ở Mỹ Rất Thịnh Hành?
Gần 2
triệu người đă hy sinh cho cuộc chiến, v́ mục đích ǵ?
Văn hóa "Giả Vờ"
Tổng Thống Donald
J. Trump ?
Mừng mùa Xuân dân
chủ!
Tâm lư chính trị
Bắt Ls Nguyễn
Văn Đài là hành động tuyệt vọng của CS
Chuyện ǵ cũng
chấm hết !
Dốt như
chuyện tu, Ngu như tại chức
Bài học nặng kư
Không thể tha thứ
được
Em bé và những viên sỏi
Bệnh "nói dai, nói
dài, nói dở, nói dô diên"
Rường cột nước nhà
Rỗng tuêch rỗng toác
Vẫn chuyện xe cán
chó
Hai cái băy
nguy nhiểm của "Nhớ rừng"
Giá trị của VNCH
30
Tháng Tư, cô nghệ sĩ Kim Chi dứt khoát
C̣n ǵ xấu hổ hơn
nữa?
V́ sao
Do Thái không dám không kích Iran?
Ông "cha" Trịnh tuấn
Hoàng
Nói KHÔNG Với Cộng Sản!
Những sự
thật cần phải biết về VNCH
Đập "b́nh" phải đập cái b́nh... phong!
Thăm dân cho
biết sự t́nh
Cái giá của Tự Do
Con chuột và cái b́nh
Đàn ḅ vào thành phố
Tranh quyền đoạt lợi
Làm từ thiện - Nên hay không
Thôi
rồi...
Chuyện biển đông
Quả đại pháo cuối
cùng
Biển Đông dậy sống
Vụ HD 981: Việt Nam
xem xét quan hệ chặt chẽ hơn với Hoa Kỳ
Thư trả lời
một bạn Du Học Sinh....
Gửi các anh Quân
Nhân QLVNCH đang ảo tưởng
Tổ Quốc
muốn ta phải kiên cường
Đừng mắc mưu bọn Việt
cộng....
Việt Cộng – Việt Cộng
Một âm mưu thâm độc của Việt
Cộng
Họ là “ngụy”, ta là ǵ?
Việt cộng hóa
Kinh nghiệm
tạo ra kinh nghiệm
Những sự thật
cần phải biết
Giọt nước
mắt cho quê hương
Vơ Thị Thắng và Nguyễn
Phương Uyên, bóng tối và ánh sáng
Muốn Việt Cộng sớm sụp
đổ
Tổ Quốc Việt Nam
- C̣n hay đă mất?
Đồng chí Ếch dốt
chính tả
Đứng chàng hảng
Thời sinh viên ở Sài G̣n
Hăy nói trước ngày
chết
Chuyện cái sổ hưu
Thật giả, giả thật
Bất an
Nhận định về
cuộc bầu cử Tổng Thống Mỹ 2012
Thế hệ của
tôi – một thế hệ vứt đi
Người CS -
Cộng sinh hay kư sinh
Miền Nam sau 37 năm
dưới chế độ CS
Lẳng lặng mà xem...
Chủ nghĩa tư bàn
và chủ nghĩa tư bản đỏ
Không có gí
quư hơn độc lập con c...
Bản án chế độ cộng sản
VN
Phản hồi về bài
báo "Hành động lố bịch" trên báo QĐ...
Thân phận một tù nhân chính trị VN bi quên lăng
Hơi ấm non sông
Mẹ kiếp: Đứa nào bán
nước?
Thêm lần nhắc nhớ
Hào khí Việt Nam – Đáp lời
Sông Núi!
Nhân ngày Quân Lực 19
tháng 6...
Hai câu chuyện
phụ nữ Việt Nam
Tương lai nào cho
đảng cộng sản VN?
Anh hùng dân tộc
Thiên tài đảng ta
Ngọc ở trong nhà
Băi nhiệm và bất tín
nhiệm
Ngày phán xét sẽ đến
Thân phận "cử tri"
và "Đại biểu Nhân dân" ở Việt Nam
Sức mạnh của
Cộng Đồng người Việt Quốc Gia hải ngoại
Giữa Đạo và Đời
Tiên lăng - Chuyện
không đơn giăn
Triệu
con tim, c̣n triệu khối kiêu hùng
Độc quyền đẻ ra
đặc quyền
Những viên Đạn Hợp
Âm
Đảng là tên
đầy tớ phản phúc!
Cơn băo lốc
Kẻ thù nguy
hiểm chính là thành phần đánh phá cộng đồng
Xuân quê hương
Nhân quyền
trong rừng luật
Nhận lầm đồng hương
Vô tôn giáo
Bạo lực của
cường quyền: Xưa và Nay
Nhân quyền
trong rừng luật
Những người "vọng
quốc"
Chó sói gởi chân
Làm thế nào để
giành lại tự do?
Thử cho biết
Tin nhà nước !
Thế chân hạc mới
tại Á Châu
Thời anh hùng
Đỗ Thị
Minh Hạnh - Giọt nước hay mảnh thuỷ tinh
Tuyển dụng nhân tài
Nghề bán nước
Đạp vào mặt lịch sử
Cái giá của độc lập và tự do
Thêm một chiến sĩ đấu
tranh bị cầm tù
Thằng dân
Người lính VNCH & vành khăn tang Tổ Quốc
Nhận định t́nh h́nh đất nước hiện nay
Núm ruột quê hương
Dép râu và nón cối
của bộ đội Việt Cộng
Khủng bố: Xưa và
nay
Lại viết về
nổi bất hạnh của QLVNCH
Bài học
30 tháng 4
36
năm Quốc hận nghĩ về tâm trạng của tù nhân chính trị
Những ngộ nhận lịch sử
36 năm Quốc hận
tôi nghĩ ǵ?
Nhớ lại nỗi
bất hạnh của QLVNCH
Quốc gia thua để
thắng, cộng sản thắng để thua
Chiến sĩ
VNCH được giải ngũ chưa?
Người lính VNCH
Sáng mắt ra chưa?
Trí tức thổ tả
Giă từ Thiện
và bệnh Mù Loà
Triển vọng
chiến thắng công sản của người Quốc Gia
Tôi là ai?
Xuống đường
Nằm Vùng? Ai? Ở
Đâu?
Lộn xộn tiếng
Việt thời giao lưu văn hóa ở Việt Nam
Mậu Thân, Anh c̣n
nhớ hay đă quên ?
Thiên đàng XHCN
Từ Tunisia, qua Yemen, đến Ai
Cập, bao giờ đến công sản Việt Nam ?
Đàn cá trong ao bác Hồ và những con
chó của Pavlov
Ṭm tem...
Thư gửi Nguyễn
Đắc Xuân
Về chuyện “trong sáng hóa” tiếng Việt...
Tự điển
Văn hoá và con
người
Chuyến xe buưt và khúc
hát người lính mù
Vài suy nghĩ về biểu t́nh
chống văn hóa vận tại Melbourne
Những kẻ thầy đời
Nhạc lính
Tin và không
tin trong xă hội VN
Khi bài hát trở về
Từ buổi chiều trên nghĩa địa Hàng
Dương
Ḷng dân đang chuyển ?
Tứ Bất Tận - Tứ Bất Năng
Lê Thị Công Nhân
Nh́n lại
đống rác lịch sử đánh Mỹ cứu nước của csvn
34 năm sau, họ là ai ?
Nh́n Tây Tạng thấy Việt Nam
Chuyện đời...
Đặc công văn hoá miền
Nam
Bài viết từ một người SG
Thư ngỏ gửi
những người trí thức mê sảng...
Tội nghiệp đất nước tôi
Thời thế mới, đấu
tranh mới...
Bao giờ dân Việt trở
thành thiểu số trên chính quê hương ḿnh
Nói với các con tôi
Phiên phiến tuổi già
Hành vi nhỏ... dă tâm lớn
Gà trống và cáo
Xin đừng lăng quên nhà dân
chủ trẻ Lê Trí Tuệ
Thảm trạng người Việt
tỵ nạn tại Cam-bốt
Sao anh nỡ đành quên
Thế hệ già hải ngoại
nên nh́n lại
Khiếp nhược: Nhục và hèn
Tiếng nói từ Mộ Đức
Từ tiếng súng Trần Văn Bé Tư
Ca rao thời đại hcm
Những vần thơ chui
Lê Thị Công Nhân - Người con
cưng của ...
Cũng bởi thằng dân ngu
Chống VC hay TC?
Cái Làn và cái L...
Trông thấy vậy mà
không phải vậy
Thèm
Hăy vất bỏ khối nặng
của tính ác và sự xấu
Chọn lựa
C̣n cờ đỏ sao vàng th́...
Đừng măi lợi dụng "nỗi đau da
cam"...
Lạ và nhạy cảm
Chân dung người vợ
lính
Việt Nam lâm nguy
Gịng sông Bến Hải vẫn c̣n
Giáo dục VN, tội ác băng hoại xă
hội
34 năm nh́n lại cuộc chiến
chống csVN
Nay anh, mai tôi
Chiến dịch hoa hồng đỏ của
csVN
Đêm nhớ về anh
Nhớ Vơ Hoàng
Cái miệng
Từ Lê Văn Thinh
đến Nguyễn Cung Thương
Chuyện phải viết
Vất chanh bỏ vỏ
Tổ Quốc - Danh Dự -
Trách Nhiệm
Mối nhục của một quốc
gia
Lá Cờ
Mơ ước của tôi
Chim hạc và chó săn
Tường tŕnh 10
điểm, Đạo đạt lên LHQ
NK Đặng Thuỳ Trâm - Sản
phẩm dối trá ...
Tóm tắt một số tội ác cs VN
Sự thực về cái gọi là "Đại
thắng mùa Xuân
Bọn cs sợ quan thầy ...
Xin hăy cứu lấy Tổ Quốc
Tâm t́nh gửi đến anh
chị CQN QLVNCH
Đỉnh cao cháy rụi
Mậu Thân, anh c̣n nhớ hay
đă quên
Cảnh giác âm mưu
"tẩy nảo" của Casula Powerhouse
Bệnh "dại" của người Việt
Chuyện Nguyễn Thái Hoàng
Niềm kiêu hănh của người Việt
Chiến dịch "tháng Tư
đen"
Tổng phản công nghị
quyết 36
Kép độc cứu nguy
Thăm nom và săn sóc
nhau lúc c̣n sống
Giặc từ thiện
Tiền nhân...
Những ám ảnh khó tẩy xóa
Tính hay quên của
người Việt tỵ nạn cs
Món nợ nên ghi nhớ
Nên đầu tư cho thế hệ trẻ
Mẹ Âu Cơ - Tiếng thở dài và
niềm an ủi
Trăm trứng trăm con - Một
truyền thuyết
Hai h́nh ảnh - Một sự so sánh
Ông Kỳ "Xuống Cấp"
Tôi thấy và nghe được ǵ ở Sài-G̣n ...