Những bài viết của Bất Khuất

Nửa đường gẫy cánh
Bẫy T́nh  
Nửa vầng trăng khuyết  
T́nh yêu trong thời loạn  
Kỷ niệm chuyến đi  
Những giờ phút khó quên  
Kỷ niệm dấu yêu  
Thoại Sơn: Mối t́nh đầu
Những giờ phút khó quên  
Kỷ niệm dấu yêu  
Thoại Sơn: Mối t́nh đầu
Chuyện t́nh khó quên
May mắn & Hên xui trong đời lính chiến
Ba, bốn phát
Tập Truyện Thuyền Đời  
 13 người cuối cùng về từ Tiền đồn 3&4 Kon-Tum
Passage to Freedom
Thuyền Đời - Đêm vẫn đen Audio
Đất nước tôi!
C̣n nhớ mùa xuân  
Tết  
 Thuyền Đời - Cuộc đời Audio
Thuyền Đời - Con thuyền Audio
Thuyền Đời - Xuân quê hương Audio
Ḍng sông quê hương - Ḍng Cửu Long  
Ngày oan trái! - Audio
Đất nước tôi - Audio
Khi người tù trở về
Tiếng trống Mê Linh - Audio
Chuyện cuối năm - Audio
Màu áo cũ - Audio
Mang theo quê hương  - Audio
Trong âm thầm c̣n nhớ ai! - Audio  
Sài G̣n là đây sao em! - Audio
Chuyện trăm năm - Trên quê hương - Audio
Chuyện trăm năm - Một ngày - Audio  
Trăm đắng ngh́n cay - Audio
Chiếc áo Bà Ba - Audio
Giữa đồng xưa - Audio
Áo trắng - Audio
Gửi nơi cuối trời - Audio
C̣n nhớ mùa xuân - Audio
Từ một chuyến đ̣ - Audio
Dêm thánh vô cùng - Audio
Khi mùa đông về  - Audio
Noel năm nào - Audio
Khúc quân hành - Audio
Cho ngàn sau - Audio
Ngh́n trùng xa cách  -  Audio
Rồi lá thay màu - Audio
Con chim biển 3 - T́m về tổ ấm - Audio
Con chim biển 2 - Trên biển khơi - Audio  
Con chim biển 1 - Tung cánh chim - Audio
Đốt sách ! - Audio
Đi học  
Sài G̣n - Audio
Thầy Chín - Audio
Đi buôn - Audio
Khi tôi về - Audio  
Làng tôi - Audio 
Sao em không đến - Audio  
Anh đi!  - Audio  
Vỉa hè đồng khởi - Audio
Ngày đại tang  
Chuyện mất chuyện c̣n  
Con chim Hoàng Yến - Audio 
Nhớ cả trời Việt Nam
C̣n thương quê hương tôi
Tôi muốn mời em về
Chuyện Tết
C̣n nhớ không em?
Trên đồi Tăng Nhơn Phú - Audio
Remember!
Cánh chim non - Audio
Đốt sách
Buổi tựu trường
Đêm trắng
Nước mắt trong cơn mưa   
Trăm đắng ngh́n cay  
 Con đường tôi về
Hăy c̣n đó niềm tin
Chiều ra biển  
 Những đứa con đẽ muộn  
Một thời kỷ niệm  
 Băi tập
Bước chân Việt Nam
Người lính già
Để nhớ
Đi buôn  
Ngày anh đi  
Kỷ niệm xưa
Rồi tết lại đến
Bài thánh ca buồn
Tears of pride  
We remember
Vui - Buồn … Ngày hội ngộ 44 năm khoá 8B+C/72  
Mùa hè đỏ lửa  
Dư âm ngày hội ngộ 44 năm tại California  
Có chuyến bay  
Lời ca
Quỳnh Hương diển tích
Để nhớ để quên
Cờ ḿnh!
Khắc chữ Tự Do
Mai cai hạ  
 Củ khoai ḿ
Khinh Binh 344
Tết

 

 


 

 

 

 

 

 

 

Ơn Người


Thật khó ngờ rằng, bước vào tuổi nghỉ hưu, tôi vẫn c̣n dịp lo liệu cho tuổi già của bố mẹ. Chính trong những ngày ấy, tôi bắt đầu nghĩ về tuổi già, không của ai khác mà của chính ḿnh. Khi va chạm với thực tế, tôi thấy h́nh bóng tương lai của ḿnh trong từng chi tiết nhỏ: nào khó khăn lúc bước vào trong xe, nào không thể tự mặc cho ḿnh manh quần tấm áo.

Tôi là con cả trong một gia tộc đông anh em. Dù đă sống trên đất Mỹ lâu hơn khoảng gần ba mươi năm so với thời gian tôi từng sinh sống ở quê nhà, tôi vẫn giữ lối nghĩ của người Việt: phận làm con là phải chăm sóc cha mẹ lúc xế chiều, như một phần máu thịt, chẳng cần ai nhắc. Có lúc đứng một ḿnh, tôi tự hỏi rằng đă sẵn sàng cho vai tṛ đó đến đâu, và câu trả lời luôn dẫn tôi về với trách nhiệm không thể thoái thác. Dẫu tôi có đến bảy đứa em và mấy chục đứa cháu, tôi vẫn coi phần chính của bổn phận ấy thuộc về ḿnh.

Cũng như nhiều người Việt ở nơi đây, bố mẹ tôi thường bóng gió nhắc về nỗi sợ bị đưa vào "nhà già". Tôi hiểu sự ám ảnh ấy: phần đông người lớn tuổi gốc Việt không quen tiếng Anh, ít hợp với thức ăn bản xứ, và hơn hết họ mong được dưỡng bệnh tại nhà, nằm trên chiếc giường quen thuộc giữa hơi ấm con cháu.

Tôi vẫn thắc mắc tại sao người Việt gọi nursing home là "nhà già" hay "viện dưỡng lăo", hai cách gọi nghe quen mà chua chát, như chứa một nỗi buồn, một hàm ư bị bỏ rơi. Có lẽ trong kư ức nhiều người, nơi ấy không gắn với h́nh ảnh yêu thương mà chỉ là trạm dừng cuối đời: vắng con cháu, vắng tiếng cười thân quen. Nghe bố mẹ nói đến điều đó, ḷng tôi xót xa, vừa muốn t́m cách giữ ông bà ở nhà, vừa lo rằng đôi khi người nhà cũng bất lực trước những nhu cầu chăm sóc chuyên môn. Tôi hiểu rằng điều bố mẹ cần không chỉ là chỗ ở, mà là phẩm giá, là kỷ niệm và những ǵ thân thuộc thường dùng.
Thật ra, ở Mỹ nursing home không chỉ dành cho người già, mà cho bất kỳ ai cần chăm sóc y tế dài hạn, đó là một phần trong hệ thống chăm sóc sức khỏe chuyên nghiệp. Tuy nhiên khác biệt văn hóa và quan niệm về sống chết khiến nhiều người Việt giữ khoảng cách với nơi ấy. V́ vậy, tôi xin gọi đúng tên: nursing home.

Mỗi lần nghĩ đến tuổi già của bố mẹ, tôi lại nhớ đến Dick, người bạn Mỹ gốc Mexico từng làm chung hăng với tôi. Dick thường kể về mẹ già của anh: bà không thể tự lo suốt hơn mười năm cuối đời. Thay v́ đưa bà vào nursing home, các anh chị em quyết định thuê hai phụ nữ người Mễ thay phiên nhau đến nhà chăm sóc cho bà cả ngày lẫn đêm. Con cái, cháu chắt ai rảnh th́ ghé thăm, ai nấy đều yên tâm v́ bà luôn có người kề cận. Nghe Dick kể, trong tôi hiện lên h́nh ảnh những bàn tay quen thuộc chăm sóc, tiếng Tây Ban Nha th́ thầm và mùi bột ngô trên bếp, một khung cảnh ấm áp khác hẳn với chiếc giường lạnh lẽo cô đơn nơi nursing home.

Từ chuyện của Dick, tôi thầm nghĩ: nếu đến lúc bố mẹ tôi cần, tôi cũng sẽ làm như vậy. Tôi tự hứa với ḷng: tôi sẽ cố gắng giữ bố mẹ ở nhà, dù phải sắp xếp lại cuộc sống hay nhờ đến sự giúp đỡ chuyên môn, để ông bà được quanh quẩn bên gia đ́nh, bên cạnh những ǵ thân thuộc nhất.

*

Và rồi, ngày ấy cũng đến. Sau buổi tiệc mừng thượng thọ, bố tôi bỗng lên cơn đau tim, phải đưa vào cấp cứu. Gần hai tuần sau, từ pḥng hồi sức ông được chuyển sang nursing home để phục hồi chức năng. Sau hơn ba tháng, tuy đă đi lại được, nhưng trí nhớ suy giảm rơ rệt và ông không c̣n tự lo vệ sinh cá nhân được.

May thay, mẹ tôi vẫn khỏe, cố gắng chăm sóc chồng. Nhưng ai cũng hiểu bà không thể gồng gánh măi một ḿnh. Suốt ba tháng luân phiên vào nursing home chăm bố, anh em con cháu ai nấy đều thấm mệt. Khi bố được cho về nhà, mọi người đồng thuận phải t́m người giúp việc toàn thời gian.
Tôi đứng ra đăng báo t́m người, nhưng quyền quyết định hoàn toàn thuộc về mẹ tôi. Sau vài lần thay người, cuối cùng mẹ tôi mướn được một chị tên Trần Thị Ái Hoa. Chị không chỉ có cái tên đẹp, mà c̣n là người đoan trang, khuôn mặt sáng, giọng nói nhẹ nhàng, chừng mực. Sau này tôi mới biết chồng đầu của chị từng là bác sĩ quân y trong quân lực Việt Nam Cộng Ḥa, tử trận không lâu sau biến cố 1963. Từ đó đời chị gập ghềnh, nhưng vẫn giữ phẩm hạnh và ḷng kiên nhẫn đáng quư.

Lần đầu gặp chị, tôi thấy tóc chị c̣n đen nhánh, áo quần tươm tất, cử chỉ nghiêm trang; nhưng chỉ hơn một tháng sau, tôi sững sờ khi thấy tóc chị bạc trắng như sương. Lúc ấy chị mới thú thật: chị đă gần bảy mươi. Khi đến xin việc, sợ bị chê già, chị đă nhuộm tóc và khai ít tuổi hơn. Chị c̣n giấu việc ḿnh theo đạo Công giáo, e ngại bố mẹ tôi, vốn theo tín ngưỡng khác, có thể ngại ngùng.

Dần dà, tôi hiểu thêm hoàn cảnh chị. Chị sang Mỹ theo diện du lịch, làm đủ nghề: trông nhà, nấu bếp, chăm người già, từng đi qua nhiều thành phố và nhiều tiểu bang; có nơi không hợp, có nơi bị đối xử tệ. Về đến San Diego, chị nương nhờ người anh họ, rồi đọc tin t́m người của gia đ́nh tôi và đến xin việc. Mẹ tôi nhận ngay, chị mừng đến rơi nước mắt.

Ngay lần gặp đầu, tôi có một linh cảm khó tả: nếu chị Hoa về sống với bố mẹ tôi, đó sẽ là sự kết hợp tốt đẹp. Một người cần một mái ấm, một gia đ́nh cần một tấm ḷng. Chị cần chốn nương thân, một căn pḥng riêng và góc yên b́nh để an trú tuổi già. Căn hộ của bố mẹ tôi dư ra đúng một pḥng ngủ có nhà tắm riêng. Chị là người ngoan đạo, lại cách thánh đường có lễ tiếng Việt vài trăm thước, vừa đủ để chị thong thả đi bộ đến dự lễ sớm chiều.
Gia đ́nh chúng tôi cần một người luôn túc trực trong nhà, không chỉ chăm sóc bố mà c̣n đỡ đần mẹ trong bếp núc, dọn dẹp. Ngay từ những ngày đầu, chị xin phép được gọi bố mẹ tôi là Bố và Mẹ, và xin được coi như con trong nhà. Tôi nghe chị gọi hai tiếng ấy, không khách sáo, không gượng gạo, chỉ thấy thân thuộc, tự nhiên và đầy t́nh cảm.

Việc khó khăn và tế nhị nhất là chuyện vệ sinh cá nhân; đó là điều rất nhạy cảm mà ít ai chịu làm nếu không thật ḷng thương. Thời gian trôi, sức khỏe bố dần khá hơn: ông ăn uống được, đi lại quanh nhà, nhưng vẫn phải mang tă và chưa thể tự lo vệ sinh. Thấy chồng khỏe lên, mẹ tôi bắt đầu có ư định giảm bớt tiền công cho chị. Một chiều, vợ tôi t́m chị để nói riêng:

- Chị đừng lo. Mẹ trả bao nhiêu, chị cứ nhận. Phần c̣n lại, các em sẽ bù riêng cho chị.

Nói những lời ấy, ḷng tôi vui v́ chị sẽ không phải lo lắng chuyện tiền bạc trong những ngày tuổi già.

*

Khi quyết định sang Mỹ, chị Hoa để lại sau lưng một gánh lo không nhỏ: người mẹ già ngoài chín mươi và cô con gái sống đơn độc, chật vật nuôi hai đứa con dù chúng đă quá tuổi trưởng thành. Cũng như nhiều gia đ́nh Việt có thân nhân ở xứ người, người nhà ít khi hỏi han chị sống ra sao, làm nghề ǵ, họ mặc nhiên nghĩ rằng ở bển th́ dễ kiếm tiền, như nhặt lá mùa thu.

Mỗi lá thư nhà gửi sang thường kèm theo một danh sách: lúc xin thuốc bổ, lúc nhờ mua điện thoại, máy đo huyết áp, áo ấm, đồng hồ… Có khi chẳng xin ǵ, chỉ vỏn vẹn mấy chữ: "Ở đây khổ quá, má à!" Chị làm được bao nhiêu đều chắt chiu gửi về: phần cho mẹ, phần cho con và hai đứa cháu ngoại. Ngoài ra, chị c̣n đóng góp cho giáo hội Việt Nam, cho giáo xứ quê nhà, nơi in đậm dấu chân tuổi thơ và biết bao kỷ niệm. Mỗi khi quê nhà gặp thiên tai, lũ lụt, chị lại nhờ người quen quyên góp, gửi về cho bà con khốn khó. Nghe những việc chị làm, tôi cảm nhận một tấm ḷng luôn hướng về nguồn cội. Trong những món quà gửi về có cả nỗi nhớ, cả niềm hy vọng chị muốn giữ cho gia đ́nh ḿnh.

Nhắc đến quê, mắt chị thường đỏ hoe. Có khi đang kể, chị bỗng lặng thinh, đưa tay quệt vội giọt nước mắt. Tôi hiểu đó không chỉ là nỗi nhớ mà c̣n là nỗi xót xa cho những thân phận gần gũi mà chị không thể ở bên. Một chiều cuối tuần, tôi đưa cả nhà đi dạo công viên Balboa. Trong nắng nhạt, gió nhẹ, hoa nở rực bên lối đi, thấy chị đứng lặng, quay mặt lau nước mắt, vợ tôi hỏi:

- Sao chị khóc?

Chị nhỏ nhẹ:

- Trời ơi, xứ người ta đẹp quá. Không biết chừng nào nước ḿnh mới được như vầy?

Câu nói như một tiếng thở dài. Từ đó, tôi hiểu v́ sao, dù sống trong căn pḥng nhỏ nơi đất khách, với công việc chẳng nhẹ nhàng ǵ, chị vẫn chan chứa t́nh thương và hy vọng. Những khoảnh khắc ấy khiến tôi thấy ḿnh có một trách nhiệm mới: chăm sóc chị như người nhà, v́ chị đă chọn gắn bó cuộc đời ḿnh với gia đ́nh chúng tôi.

Thay v́ nhắc chị phải thương yêu và chăm sóc bố mẹ tôi, chính tôi mới cần học cách thương và lo cho chị. Vợ chồng tôi đối đăi với chị bằng tất cả ḷng tin, không dè dặt, không toan tính. Nhiều buổi trưa chiều đi dạo, tôi thấy chị lặng lẽ đi sau, mắt không rời bố mẹ tôi, như sợ ông bà trượt chân, sẵn sàng đưa tay ra đỡ. Chị ít nói, nhưng trong ḷng chị, ông bà đă thành cha mẹ ruột tự thuở nào.

*

Ông Minh, anh bạn thân, thấy vợ chồng tôi tất bật lo cho bố mẹ, có lần khuyên:

- Ông bà có tám người con. Trừ một người ở xa, c̣n lại bảy đứa đều gần. Sao chú thím không chia nhau, mỗi người phụ trách một ngày? Vừa công bằng, vừa giúp chú thím đỡ vất vả.

Tôi chỉ cười:

- Tụi em nghỉ hưu rồi, thời gian rảnh rỗi nhiều hơn. Mấy đứa em c̣n bận con cái, cơm áo, công việc, lo cho nhà ḿnh chưa xuể, làm sao ngồi cả buổi ở nursing home trông bố em được.

Nói vậy cho xuôi chuyện, chứ tôi nghĩ khác. Chăm sóc cha mẹ không phải là chuyện chia phần cho công bằng, càng không thể tính thiệt hơn. Đó là việc của trái tim, của t́nh cảm chảy từ huyết quản, chẳng thể đo đếm bằng giờ giấc hay công sức. Tôi không đ̣i hỏi ǵ ở các em, cũng không trách ai, mỗi người có hoàn cảnh và nhịp sống riêng mà người ngoài khó hiểu hết. Tôi chỉ âm thầm làm phần ḿnh, tận hưởng những ngày c̣n được nh́n thấy ông bà khi tuổi đă xế chiều. Với tôi đó là một ân phước không thể tính toán, so b́ được.

*

Một lần, khi tôi đang ghé thăm một người bạn, ở cách nhà bố mẹ vài dặm, điện thoại reo dồn dập. Vừa áp máy vào tai, đă nghe giọng vợ tôi hốt hoảng:

- Anh ơi, bố trốn khỏi nhà hơn mười lăm phút rồi!

Tôi như chết lặng, lao ra xe phóng ngay về. Vừa tới nơi, thấy chị Hoa đứng thẫn thờ ở cửa, mặt tái nhợt. Nhận ra tôi, chị ̣a lên khóc:

- Thấy bố ngủ say, chị tranh thủ giặt đồ. Ai ngờ chỉ mới vài phút là ông mở cửa lẻn đi mất…

Mẹ tôi run run nói:

- Mẹ với chị Hoa và mấy người hàng xóm t́m khắp nơi mà không thấy…

Tôi đưa mẹ và chị Hoa lên xe, bắt đầu t́m kiếm. Tôi lái, mẹ nh́n bên trái, chị Hoa nh́n bên phải. Xe chạy hết con dốc này sang con đường kia, ṿng quanh khu xóm. Mẹ không ngừng nhắc:

- Hồi sáng bố đi dọc khúc này… Hôm qua th́ ghé coi mấy bụi hồng chỗ kia…

Chạy theo hướng mẹ chỉ đến mấy lần vẫn không thấy. Lo lắng cứ quấn chặt đầu óc, mọi thứ xung quanh chợt lặng thinh.

Ḷng tôi nóng như lửa đốt. Đây là lần đầu tiên tôi gặp cảnh như vậy: một cụ già lẫn trí nhớ, lang thang ngoài đường, không biết ḿnh là ai, chẳng biết đi về đâu. Tôi quay sang hỏi mẹ:

- Hay ḿnh về nhà, gọi 911 đi mẹ?

Mẹ gật đầu. Về đến nhà, tôi gọi liền tức khắc. Nghe tôi tŕnh bày, tổng đài viên trả lời ngay rằng họ sẽ cử người hỗ trợ. Độ mười phút sau, ba xe cảnh sát hú c̣i tới. Sau khi hỏi kỹ lưỡng nào: tên, tuổi, đặc điểm nhận dạng, quần áo ông mặc khi rời nhà, họ tỏa ra khắp khu vực, kiểm tra từng ngơ ngách, gơ cửa hàng xóm. Mọi hành động nhanh nhẹn, chuyên nghiệp.

Chị Hoa đứng ngồi không yên, hết nh́n đồng hồ lại liếc ra cửa. Mỗi lần có tiếng động lạ hay dáng người lướt qua, chị khựng lại rồi thở dài. Lâu lâu chị nh́n vợ chồng tôi, lẩm bẩm:

- Bố đi đúng một tiếng mười lăm phút rồi đó cậu mợ ơi…

Rồi chị bước vào pḥng, quỳ trước tượng Đức Mẹ Maria, chắp tay khấn nguyện. Khi trở ra, chị ngồi xuống bên mẹ tôi, ṿng tay ôm bà:

- Sao bố đi lâu quá vậy mẹ ơi… Không biết có khát không, có ai cho uống nước không? Hay là… bố đang ngồi hoặc nằm đâu đó, không ai hay biết?

Chị lại khẩn khoản:

- Cậu chở chị đi t́m bố nữa. Chị nhớ rơ mấy đoạn đường bố thích đi lắm… luôn cả mấy nhánh hoa ven đường…

Tôi gật đầu, cùng chị lên đường thêm một lần, nhưng suốt chặng quẩn quanh khu phố vẫn không thấy bóng dáng bố tôi. Mỗi phút trôi qua như kéo dài vô tận; tôi chỉ mong thấy bóng dáng quen thuộc đang lầm lũi bước trên đường.

*

Sau hơn cả giờ t́m khắp khu phố mà vẫn không thấy bóng dáng bố, hai nhân viên cảnh sát quay trở lại. Một người đẩy cánh cửa lưới bước nhanh vào nhà, người kia theo sau dắt một con chó nghiệp vụ cao lớn, lông xám, đôi mắt sáng rực. Vừa thấy tôi đến, viên cảnh sát nói ngay:

- Thưa ông, vẫn chưa t́m thấy ông cụ. Giờ chúng tôi sẽ dùng chó nghiệp vụ. Xin ông lấy ra mấy món đồ của ông cụ thường dùng, như quần áo, khăn hoặc bất cứ thứ ǵ có mùi quen thuộc.

Tôi vừa dịch lại xong, chị Hoa tức tốc bước vội vào pḥng. Chỉ lát sau chị trở ra, tay ôm chiếc áo len và cái quần ngủ cũ của bố, run run ch́a ra:

- Đây… áo bố mặc hôm qua… quần này sáng nay chị mới thay cho bố…

Giọng chị nghèn nghẹn, tay nắm chặt mớ quần áo như ôm vật quư giá. Một viên cảnh sát nhận lấy chiếc áo, cúi xuống đưa sát mũi con chó; con vật rít khẽ, vểnh tai rồi bắt đầu đánh hơi quanh pḥng.

Viên cảnh sát trấn an:

- Chúng tôi đang cho chó bắt mùi. Giờ chỉ c̣n trông vào nó dẫn đường.

Chị Hoa nép sang một bên, hai tay đan chặt. Trước khi rời đi, viên cảnh sát c̣n nói thêm:

- Nếu chó nghiệp vụ không t́m được, chúng tôi sẽ xin trực thăng hỗ trợ.

Tôi lặng người. Trước mắt tôi, hai viên cảnh sát Mỹ, một con chó nghiệp vụ, một người phụ nữ Việt tóc pha sương, và cả căn nhà đang nín thở trong lo âu. Tất cả v́ một ông cụ gốc Việt, đă già, đă lẫn, đang đi lạc giữa một thành phố rộng lớn. Tôi dơi theo bóng họ khuất dần ngoài ngơ, cổ họng nghẹn lại. Không ngờ để t́m một người già lại quan trọng đến như vậy. Ḷng tôi dâng lên một niềm biết ơn sâu sắc đối với những con người đang đứng trước mặt tôi. Tôi thấy ḿnh mang một món nợ ân t́nh quá lớn với đất nước này.

Cánh cửa khép lại; căn nhà yên ắng nhưng không b́nh yên, mà là thứ lặng ngắt căng thẳng. Chị Hoa đi ra đi vào, mắt không rời chiếc đồng hồ treo tường; mỗi tiếng "tích tắc" như đè nặng lên từng phút chờ đợi. Chốc chốc chị khựng giữa pḥng, môi mấp máy lời cầu nguyện.

Bất chợt, điện thoại tôi rung. Là cảnh sát, giọng ông ta reo vui:

- Chúng tôi đă t́m thấy ông cụ. Con chó đă lần ra dấu, cách nhà hơn ba dặm. Ông cụ lang thang một ḿnh, không hề hấn ǵ. Chúng tôi sẽ đưa ông về trong ṿng mười phút.

Tôi buông điện thoại, nghẹn giọng báo tin. Cả nhà như vỡ ̣a. Mẹ chắp tay ngước lên trần, lẩm bẩm tạ ơn. Chị Hoa vội chạy vào pḥng, quỳ rạp xuống sàn; tượng Đức Mẹ trong ánh sáng lờ mờ như đang lắng nghe tiếng khấn của một đứa con đầy niềm tin.

Chẳng bao lâu sau, viên cảnh sát trẻ d́u bố tôi vào hành lang. Dáng ông lom khom, bước chậm nhưng tỉnh táo. Vừa thấy ông, chị Hoa lao ra, quỳ sụp trước viên cảnh sát, chắp tay lạy lia lịa:

- Con cám ơn ông cảnh sát. Con cám ơn ông đă cứu bố con.

Viên cảnh sát hơi khựng, nh́n ngơ ngác; tôi bước tới giải thích:

- Xin lỗi anh, đây là cách người Việt tạ ơn người giúp đỡ. Chị xúc động quá.

Anh gật đầu, mỉm cười, d́u bố tôi đến ghế salon. Bố vừa đặt người xuống, chị Hoa ngồi bệt dưới chân, bóp nhẹ đũng quần ông rồi lo lắng hỏi:

- Bố đi gần ba tiếng đồng hồ mà không có đái sao bố?

Tôi chết lặng. Từng cử chỉ của chị, từ quỳ tạ ơn cảnh sát đến chăm sóc tỉ mỉ cho bố, khiến tôi không nói nên lời. Trong khoảnh khắc đó, ḷng tôi vừa trào dâng sự biết ơn vừa chua xót v́ nhận ra có những việc người khác đang làm thay cho ḿnh. Chị Hoa đă làm tất cả những việc lẽ ra một người con trưởng phải làm: chờ đợi, t́m kiếm, cầu nguyện, chăm sóc từng ly từng tí.

Vợ chồng tôi nhiều lần bàn bạc: phải làm ǵ để đền đáp tấm ḷng chị. Có nên tăng lương? Nhưng rồi tự hỏi tiền bạc có phải điều thiết thực nhất cho chị? Tôi hiểu lẽ sống của chị là v́ người khác; bao nhiêu công khó chị đều gửi về quê, phần cho mẹ già, phần cho con và hai đứa cháu ngoại. Cuối cùng, chúng tôi quyết định một phương án thực tế và lâu dài: giữ lại phần tiền công trả thêm mỗi tháng cho chị, tính luôn từ đầu năm, để trao lại vào ngày chị không c̣n làm cho bố tôi nữa.

Hôm ấy, vợ tôi nhẹ nhàng nói:

- Chị an tâm, khi nào chị nghỉ hẳn, tụi em sẽ đưa lại đầy đủ. Không phải để ép chị làm măi; nghỉ lúc nào là quyền của chị. Tụi em chỉ mong chị yên tâm mà lo cho bố.

Chị Hoa ngơ ngác, mắt chớp nhanh:

- Sao cô chú lại cho chị nhiều thế?
Tôi chỉ mỉm cười. Thành thật mà nói, đó là tất cả những ǵ vợ chồng tôi có thể làm để bày tỏ ḷng biết ơn, một sự đáp đền giản dị cho tấm ḷng chị đă trao cho gia đ́nh chúng tôi.

*

Rồi cũng đến ngày không ai mong muốn. Một buổi sáng như mọi khi, cả nhà ngồi ăn th́ bố tôi bỗng đổ gục xuống bàn, đột quỵ. Mẹ tôi hốt hoảng gọi cấp cứu; xe đến rất nhanh, đưa ông vào bệnh viện. Tôi cũng chỉ biết đứng lặng yên nh́n cha ḿnh nằm bất động, thoi thóp trên giường với dây nhợ giăng khắp thân người. Nhờ có chị, những ngày cuối đời của bố, con cháu đỡ vất vả nhiều. Không ai phải bỏ việc hay đảo lộn cuộc sống để túc trực liên tục bên giường bệnh. Khi có người nhà ở cạnh, chị nhẹ nhàng rút lui; khi vắng, chị lại ngồi kề bên ông, canh từng giấc ngủ, lau mặt, vuốt trán, tṛ chuyện vu vơ như đang nói với một người c̣n nghe, c̣n hiểu. Những cử chỉ ấy giản dị nhưng ấm áp hơn mọi lời an ủi.

Ngày bố tôi ra đi, giữa những người khóc tiễn đưa có lẽ chị Hoa khóc nhiều nhất, không phải v́ bổn phận, mà v́ t́nh thương âm thầm tích tụ qua từng bữa cơm, từng lần thay áo, tắm rửa, từng ngày sống bên ông như người thân ruột thịt. Nh́n chị ôm lấy bàn tay bố khi ông rời đi, tôi nhận ra t́nh thương không đo được bằng lời, chỉ bằng những hành động thầm lặng mà người ở lại sẽ nhớ măi.

Từ dạo ấy, vợ chồng tôi không c̣n coi chị là người giúp việc nữa, mà xem chị như một người chị trong nhà. Phần tiền lương tăng, chị vẫn gửi lại, chân t́nh nói:

- Cô chú mà không thương giữ giúp chị, th́ biết đưa cho ai?

Tôi cũng xin nói rơ rằng mọi chi phí chăm sóc bố mẹ đều có sự góp sức của từng đứa em trong gia đ́nh. Nhờ vậy, t́nh nghĩa anh em vẫn bền chặt, và trong nỗi mất mát, chúng tôi t́m thấy nhau nhiều hơn.

*

Rồi cũng đến ngày chị Hoa gặp lại người bạn cũ, ông Lành, người đứng ra làm hôn thú trên danh nghĩa để chị đủ điều kiện hợp pháp ở lại Mỹ. Vợ chồng tôi t́nh nguyện kư bảo trợ tài chính. Mỗi lần gặp, chị đều rưng rưng cảm ơn; c̣n chúng tôi luôn nghĩ: gia đ́nh ḿnh mới là người mang ơn lớn nhất, v́ chị đă tận t́nh thay chúng tôi chăm sóc bố suốt những năm cuối đời.

Chị có thẻ xanh, rồi nhập tịch, bắt đầu hưởng các quyền lợi an sinh dành cho người cao tuổi không có thu nhập. Chúng tôi mừng cho chị v́ cuối cùng chị cũng t́m được chỗ đứng vững vàng nơi xứ người. Đáp lại ân nghĩa xưa, chị chuyển sang chăm sóc ông Lành khi đă già yếu. Chị tận tụy như từng dành cho bố tôi. Ông Lành mất trong b́nh an; các con ông cảm mến tấm ḷng chị, xem chị như mẹ ruột và thường xuyên qua lại thăm nom.

Nghĩ đến thân phận một ḿnh nơi đất khách, chị dặn vợ chồng tôi:

- Sau này chị có mệnh hệ ǵ, nhờ cô chú lo giùm tang lễ.

Chúng tôi đă hứa, ḷng nhẹ như kư gửi một ân t́nh. Lời dặn ấy buộc tôi suy nghĩ về trách nhiệm mà chị đă trao gửi, như một sự tin tưởng lớn lao mà tôi cảm thấy luôn phải cưu mang.

Rồi dịch Covid ập đến. Con cái ông Lành năn nỉ chị ở yên trong nhà; mỗi tuần đôi ba lần họ mang thực phẩm để trước cửa rồi gọi chị ra lấy. Một sáng, chị gọi cho vợ tôi, giọng đầy hứng khởi:

- Hôm nay chị liều ra ngoài. Bịt mũi, bịt miệng, vô nhà thờ xưng tội, dự lễ. Xong ghé vào chỗ chuyển tiền, gửi ít cho con với hai đứa cháu ngoại. Cả năm trốn dịch, chưa gửi được đồng nào, ḷng cứ canh cánh hoài. Giờ chị nhẹ nhơm lắm rồi.

Đó là cú điện thoại cuối cùng chị gọi cho nhà tôi. Vài ngày sau, xe cứu thương đưa chị vào bệnh viện. Covid cướp chị quá nhanh, khi những lời hứa vẫn c̣n dang dở. Tang lễ vợ chồng tôi dự định lo cho chị không thể thực hiện v́ lệnh cách ly nghiêm ngặt; chúng tôi chỉ c̣n biết âm thầm lần chuỗi, cầu nguyện cho chị ra đi b́nh an. Tiền bạc và tro cốt chị để lại đă được con cháu ông Lành lần lượt đưa về quê hương.

Nhưng trong tim tôi, chị vẫn ở lại như một người chị lớn của gia đ́nh vừa lặng lẽ đi về cơi vĩnh hằng. Mỗi khi thắp nén nhang trước bàn thờ bố, nh́n tấm ảnh người đă khuất, tôi lại nhớ mái tóc bạc trắng của chị, nhớ từng cử chỉ ân cần chị dành cho bố trong những ngày cuối đời. Những h́nh ảnh ấy không phai theo thời gian; chúng trở thành bài học lặng lẽ về ḷng tử tế, một thứ t́nh thương không cần huyết thống nhưng bền bỉ đến cùng.

Chị Hoa ra đi, để lại cho tôi niềm biết ơn sâu sắc và một tấm gương sống: yêu thương bằng hành động, ở lại bằng tấm ḷng, và cho những người ở lại một phúc lành khó quên.

Sapy Nguyễn Văn Hưởng

 

 

 


VĂN CHƯƠNG

2024
2022-2023
2021
2020
2018-2019
2017
2016
2015
2014
2013 
2012

Truyện Ngắn

Hồi ức - Một thời chinh chiến 
No Easy Day - Ngày Vất Vả

Đêm quả châu
Ơn người
Một ngày trong mật khu Tam Giác Sắt
Tân Định & Đa Kao
Đi bước nữa ở yuổi xế chiều  
Chuyện cái nón lá 
Một vài cảm nghĩ về đất nước tôi
Chuyện sủ nhi  
 Với người vừa khuất núi  
Nỗi ḷng chinh phụ
Cái rổ cua  
Nền giáo dục của Đệ Nhất Việt Nam Cộng Ḥa 
24 giờ ở liên đội chung sự
Tháng ngày tao loạn
Sài G̣n ơi!
Đoạn kết câu chuyện t́nh buồn
Đôi giầy trậ
Thư kư của thiên thần
Với tàu định mệnh Lam Giang HQ 402
Bà Mẹ thượng đẳng
Do Thái và Bài học sinh tồn
Một bà mẹ vất vả
Áo bà ba tím
Anh hùng Richard Norden
Văn hoá không tên
Họ đến và chết v́ tự do
Thiên đường đă xa
Yếm thắm hương xưa
Ông Sư nhà quê
C̣ng lưng vẫn gánh
Cuộc đời và sự nghiệp của danh ca Hà Thanh
How the 1972 North VN Easter offensive...
Xác chết trên băi biển  
Những món nợ khó trả  
Nếu có thể đi về quá khứ...  
Người đưa tin... độc địa  
Chị Agnès 
Một thời chinh chiến điêu linh
Người Saig̣n ….xưa!!!
Trí thức sến
Đuổi gà cho vợ
Hậu Duệ VNCH rạng danh Tiểu Bang Texas
Máu đào
Bản tình ca của người Tỵ Nạn
Miếng ăn
Cờ Việt Nam Cộng Ḥa ngay giữa thủ đô Melbourne
Đại uư Andrew Dang (gốc Việt), Phi công B-2
Chiến tranh Israel-Iran
H́nh ảnh Lễ Kỹ Niệm Ngày Quân Lực 19/6 tại Úc
Kỷ niệm ngày 19 tháng Sáu tại Cali
Mắt lệ cho người
BS trong tù
Những ánh mắt trẻ thơ
Gặp lại cố nhân!
Lệnh gọi “học tập cải tạo”, một vết chém cay nghiệt!
Những năm nào chiến tranh đă quên
Sau 30 tháng 4. những nhớ và quên
Từ một tấm h́nh
Những người chiến sĩ vô danh
Phố núi
Nhiều khi
Viết trong ngày Memorial Day 2025
Đệ Thất Hạm Đội - Cứu giúp thuyền nhân
Sự đời
Ngày Chiến Sĩ Trận Vong nhớ bạn
Chuyện t́nh thời chiến
50 năm – c̣n đó nỗi buồn
30 tháng 4. Một vài hồi tưởng...
Tiếng khóc của một dân tộc
Bài thơ của một người học tṛ cũ
Vào viện dưỡng lăo
Thu - Hát cho người
Mảnh vụn  
Ơn em  
Người vợ lính  
Melbourne - Tưởng niệm 50 năm Ngày Quốc Hận 
Ngày người tù binh trở về!  
Tưởng Niệm Tướng Nguyễn Khoa Nam  
 Vào ngày này năm 1975, Chiến dịch Gió lốc  
 Ngày cuối cùng của Tổng thống Nguyễn Văn Thiệu  
Cong lưng vẫn gánh  
 Đề tài về Đà Nẵng cuối tháng 3, 1975
Tháng Tư - Nh́n lại tháng Ba găy súng
Băng đạn cuối cùng
Cuộc di tản tệ hại ở toà Đại Sứ Mỹ
Tưởng nhớ anh Năm Nguyễn Đ́nh Bảo
Cờ Vàng: Biểu tượng của Việt Nam Cộng Ḥa
Vĩnh biệt anh chị Trần Hoài Thư
T́m được hài cốt Th/T Trương Phùng...
Các anh hùng LCĐB tử thủ An Lộc
Đêm đ́nh chiến  
 Ai xứng đáng được phủ Quốc Kỳ VNCH  
Những tên vc nằm vùng
Giải oan cho Tổng Thống Thiệu
Trại tị nạn Camp Pendleton năm 1975
33 năm t́m được xác chồng
Kẻ bại trận nợ người tử trận!
Sao Mai 09
Tuấn Ngọc - Gửi gió cho mây ngàn bay
Chữ "Tín"
Nghĩa trang tử sĩ Biên Ḥa  
Tonle Tchombe (Tống Lê Chân)  
 Người lính trong lửa đạn, và sau trận chiến  
 Không bỏ Anh Em, không bỏ Bạn Bè  
 T́nh người trong cuộc chiến
Trận chiến Đại Phú  
 Tâm thức người lính Nhảy Dù trong cơi vô sắc giới  
 Tâm tưu của một thằng lính ngụy  
Tao là Ngụy!  
 Những kẻ mở miệng là phát ra tiếng "Ba Que"
Ba mươi tháng tư năm xưa, bác ở đâu?
LHQ chất vấn Việt Nam về TPB VNCH
Chết để làm ǵ
Đưa anh về nhà
Chiều
Thằng "Cầu" đỏ
Kỷ niệm 50 năm người Việt định cư tại Úc
Chương tŕnh kỷ niệm 50 Năm, người Việt Tỵ Nạn CS
Chuyện về một lá thư
Đất nước lạ lùng
Chuyến đi Hawaii & giây phút thần tiên khó quên
Người Lính Già Oregon Đă “Giă Từ Vũ Khí”
Bên bờ sinh tử
Đời ơi tôi khóc !
May mà ta c̣n có em...
Nhà báo lăo thành Mạc Kinh
Tô Lâm thừa nhận Sài G̣n trước 75 phồn vinh  
 Khi rừng chưa thay lá  
 Bạn xưa 50 năm cũ  
 Cuộc hành tŕnh  
 Hăy thắp cho anh một ngọn đèn…  
 Trận tổng tấn công của VC và phản công của TQLC trong Tết Mậu Thân  
 Kỷ niệm Cổ Thành Đinh Công Tráng  
 Tái chiếm Quảng Trị, trận chiến dài nhất  
 QLVNCH tái chiếm Cổ Thành Quảng Trị  
 Sài G̣n, quán cafe & tuổi lang thang
Khoác áo chiến y
Một nét văn hoá Sài G̣n xưa
Sài G̣n ơi, Em c̣n đó hay không?
Ḍng sông đứng lại
Con người thực Anthony Fauci
Trong lửa đỏ, giữa sự chết, trên Quê Hương!
Tết năm này nhớ tết năm xưa
Phi vụ cuối cùng
55 năm Tết Mậu thân 1968
Huế 1968 - thảm khốc và hy vọng
Người Việt Nam đầu tiên nhảy dù là ai?
H́nh ảnh Lễ Thượng Kỳ mồng một Tết Ất Tỵ tại Úc
Đêm giao thừa buồn
3 mẫu chuyện ngắn
Đi t́m hơi ấm Đồng Hương
Ngựa đá qua sông
50 năm nh́n lại người Việt tại Hoa Kỳ
Con dao con chó
Người Nam Kỳ
Tâm sự của một cựu sinh viên Luật Khoa Sài G̣n
Sự chiến đấu kiêu hùng của QLVNCH
Người ở lại Định Quán
Xứ cao bồi những ngày trước lễ Giáng Sinh
Phiên phiến tuổi già
Một chuyện rất Việt Nam
Đỉnh ngu trí tuệ
Tạp ghi CẢM ƠN NGƯỜI VIẾT SỬ “Phía Bên Kia”
Bạn thân từ thiếu thời
Chân dung ngày xưa Hoàng Thị
Xóm cũ nội thành
Tôi tay đôi với tụi nó đây!
Tấm thẻ bài
Rạn rụa lệ mềm
Các con phải sống
Hồi Kư của người về Từ Hoa Lục Đỏ 1974