May mắn &
Hên xui trong đời lính chiến
Ba, bốn phát
Tập Truyện Thuyền Đời
13 người cuối cùng về
từ Tiền đồn 3&4 Kon-Tum
Passage to Freedom
Thuyền Đời - Đêm vẫn đen Audio
Đất nước tôi!
C̣n nhớ mùa xuân
Tết
Thuyền Đời - Cuộc đời Audio
Thuyền Đời -
Con thuyền Audio
Thuyền Đời - Xuân quê hương Audio
Ḍng sông quê hương - Ḍng Cửu Long
Ngày oan trái! -
Audio
Đất nước tôi -
Audio
Khi người tù trở về
Tiếng trống Mê Linh -
Audio
Chuyện cuối năm -
Audio
Màu áo cũ -
Audio
Mang theo quê hương
-
Audio
Trong
âm thầm c̣n nhớ ai! -
Audio
Sài G̣n là đây sao em!
- Audio
Chuyện trăm năm -
Trên quê hương
-
Audio
Chuyện
trăm năm - Một ngày -
Audio
Trăm đắng ngh́n cay -
Audio
Chiếc áo Bà Ba -
Audio
Giữa đồng xưa -
Audio
Áo trắng -
Audio
Gửi nơi cuối trời -
Audio
C̣n nhớ mùa xuân -
Audio
Từ một chuyến đ̣ -
Audio
Dêm thánh vô cùng
-
Audio
Khi mùa đông về -
Audio
Noel năm nào -
Audio
Khúc quân hành -
Audio
Cho ngàn sau -
Audio
Ngh́n trùng xa cách
-
Audio
Rồi
lá thay màu -
Audio
Con chim
biển 3 - T́m về tổ ấm -
Audio
Con
chim biển 2 - Trên biển khơi -
Audio
Con chim biển 1 - Tung cánh chim
-
Audio
Đốt sách ! -
Audio
Đi học
Sài G̣n
-
Audio
Thầy Chín - Audio
Đi buôn - Audio
Khi tôi về -
Audio
Làng tôi -
Audio
Sao em không đến
-
Audio
Anh đi! -
Audio
Vỉa hè đồng khởi
-
Audio
Ngày đại tang
Chuyện mất chuyện c̣n
Con chim Hoàng Yến
-
Audio
Nhớ cả trời Việt Nam
C̣n thương quê hương
tôi
Tôi muốn mời em về
Chuyện Tết
C̣n nhớ không em?
Trên đồi Tăng Nhơn Phú
-
Audio
Remember!
Cánh chim non -
Audio
Đốt sách
Buổi tựu trường
Đêm trắng
Nước mắt trong cơn mưa
Trăm đắng ngh́n cay
Con đường
tôi về
Hăy c̣n đó
niềm tin
Chiều ra biển
Những đứa con đẽ muộn
Một thời kỷ niệm
Băi tập
Bước chân Việt Nam
Người lính già
Để nhớ
Đi buôn
Ngày anh đi
Kỷ niệm xưa
Rồi tết lại đến
Bài thánh ca buồn
Tears of pride
We remember
Vui - Buồn … Ngày
hội ngộ 44 năm khoá 8B+C/72
Mùa hè đỏ lửa
Dư âm ngày hội ngộ
44 năm tại California
Có chuyến bay
Lời ca
Quỳnh Hương diển tích
Để nhớ để
quên
Cờ ḿnh!
Khắc chữ Tự Do
Mai cai hạ
Củ khoai ḿ
Khinh Binh 344
Tết
Trần Xuân Thời
Phần I- Dân Số và Cử Tri
1-Bầu cử Toàn Quốc năm 2024
Dân số Hoa Kỳ ước tính năm 2024 341,764,886
Dân số ước tính đủ điều kiện đi bầu 246,050,000
Ước tính 70% cử tri sẽ bỏ phiếu 170,000,000
SO VỚI
Bầu cử Tổng Thống Hoa Kỳ năm 2020
Dân số Hoa Kỳ 332,528,000
Công dân đủ điều kiện đi bầu 235,097,000
Công dân đă đi bầu 66% 154,600,000
Tỷ lệ đi bầu cử trung b́nh từ 2018-2022 66%
(US census)
2- Dân số Hoa Kỳ cấp tiểu bang
Tiểu bang Alabama (5,108,468), Alaska( 733,406), Arizona (
7,431,344), Arkansas (3,067,732), California (38,965,193), Colorado
( 5,877,610), Connecticut ( 3,617,176), Delaware ( 1,031,890),
District of Columbia ( 678,972), Florida (22,610,726), Georgia
(11,029,227), Hawaii ( 1,435,138), Idaho ( 1,964,726), Illinois (
12,549,689), Indiana ( 6,862,199), Iowa (3,207,004), Kansas ( 2,
940,546), Kentucky ( 4,467, 673), Louisiana (4,
573,749), Maine ( 1,395,722), Maryland ( 6,180,253), Massachusetts (
7,001,399), Michigan ( 10,037,261), Minnesota ( 5,737,915),
Mississippi ( 2,939,690), Missouri ( 6,196,156), Montana (
1,132,812), Nebraska ( 1,978,379), Nevada (3,194,176), New Hampshire
( 1.402,054), New Jersey ( 9,290,841), New Mexico ( 2,114,371), New
York ( 19, 571,216), North Carolina ( 10, 835,491), North Dakota (
783,926), Ohio ( 11,785,935), Oklahoma ( 4,053,824), Oregon ( 4,217,
737), Pennsylvania ( 12, 961,683), Rhode Island ( 1,095,962), South
Carolina ( 5,373,555), South Dakota (919,318), Tennessee(
7,126,489), Texas ( 30,503,301), Utah (3,7,734), Vermont ( 647,464),
Virginia ( 8,715,698), Washington ( 7,812,880), West Virginia (
1,770,071), Wisconsin ( 5,910,955), Wyoming ( 584, 057). (US Census
Bureau, estimate for 2023)
3-Dân số Mỹ gốc Viêt tại các tiểu bang Hoa Kỳ
Alabama (10,795), Alaska (1,735); Arizona (33,344),
Arkansas:(7,786), California (788,351), Colorado (32,737),
Connecticut (12,679), Delaware(2,221); District of Columbia:
(3,006), Florida (94,335); Georgia (66,834); Hawaii (15,955), Idaho
(2,176); Illinois: (39,562), Indiana (12,134); Iowa (12,808), Kansas
(17,949); Kentucky: (7,056); Louisiana: (33,899); Maine (2,255);
Maryland ( 31,7781), Massachusetts (58,841), Michigan (22,272),
Minnesota (31,476), Mississippi (8,634); Missouri (20,007); Montana
(1,127); Nebraska (8,983); Nevada: (17,602); New Hampshire (3,897);
New Jersey: (24,686), New Mexico (5,566); New York (38,300), North
Carolina (38,517), North Dakota (987); Ohio: (20,919); Oklahoma
(24,471), Oregon (37,254), Pennsylvania (51,335), Puerto Rico (64);
Rhode Island (1,698); South Carolina (11,605) South Dakota (1,436);
Tennessee (13,865); Texas (308,156), Utah (11,347), Vermont:((979);
Virginia (71,379); Washington (92,002); West Virginia (1,122);
Wisconsin (9,175), Wyoming (176),Puerto Rico (64). (Census 2020).
3-1 Dân số Việt Mỹ được ước tính năm 2024
Dân số Việt Mỹ 2,300,000
Cử Tri Viêt Mỹ 1,300,000
Cư tri đi bầu dự trù 65% # 850,000
3-2 Dân số các sắc dân Á Châu tại Hoa K ỳ
Dân số Á Mỹ 22,193,538
Cử tri Á Mỹ 15,000,000
Cử tri đi bầu dự trù 65%# 9,750,000
4- Nh́n về Tương lai
Nh́n vào thành phần dân số nêu trên, người Việt đông nhất thuộc hạng
tuổi 19-64. Do đó, các sinh hoạt trong các đoàn thể, cộng đồng cần
sự tham gia của lớp tuổi nầy. Lớp cao niên mặc dù có nhiều kinh
nghiệm về Việt Nam, nhưng lực bất ṭng tâm, cơ thể suy yếu, tinh
thần hăng say cũng bị ảnh hưởng. Sự thích nghi với hoàn cảnh mới
cũng không hanh thông như giới trẻ về khả năng hội nhập, thích nghi
với hoàn cảnh mới, kiến thức về chuyên môn và giao tế nhân sự trong
xă hội Hoa Kỳ.
Khuyến khích và dành cơ hội cho giới trẻ tham gia vào các sinh hoạt
văn hoá, xă hội,kinh tế, chính trị, để xây dựng tương lai cho khối
người Việt hải ngoại bằng cách giúp giới trẻ phát triển tinh thần
phục vụ công ích, tinh thần dấn thân giúp đỡ tha nhân.
5-Luân Lư Công Đồng
Chúng ta có quyền hy vọng vào tương lai sáng lạn của tập thể người
Việt taị Hoa Kỳ về cả hai phương diện đối nội cũng như đối ngọai. Sự
tham gia tích cực vào các sinh hoạt văn hoá, xă hội, kinh tế, chính
trị trong các thập niên vừa qua đă kiến tạo uy tín và sự thịnh vượng
chung cho khối người Việt định cư tại Hoa Kỳ. Nhờ đó, uy tín của
chúng ta càng ngày càng gia tăng.
Chúng ta sẽ tích cực tham gia vào các cuộc bầu cử Tổng Thống Hoa Kỳ
và các viên chức công cử cấp tiểu bang và liên bang ngày 5 tháng 11
năm 2004 sắp đến với tinh thần chọn mặt gửi vàng trong tinh thần
“Quân tử hoà nhi bất đồng”
Ḥa: Chung sức xây dựng CĐNVQG hải ngoại cũng như quốc gia nơi chúng
ta cư ngụ về các lĩnh vực văn hóa, xă hội, kinh tế, chính trị…
Bất đồng: Sống trong chính thể tự do, mỗi công dân có quyển thể hiện
chính kiến của ḿnh, bầu cho nhiều ứng cử viên được tín nhiệm khác
nhau. Dù ở trong hoàn cảnh nào chăng nữa, chúng ta vẫn giữ phong
cách hành xử của người Việt cao quư.
Người Viêt cao quư là những người biết tôn trọng 4 giềng mối” Lễ,
Nghĩa, Liêm, Sỉ” trong lúc hành sự. Nếu 4 giềng mối này mà không
căng lên được th́ xă hội, cộng đồng khó mà hợp nhất. Sự phân hoá
khiến nội lực bị suy yếu, tổn thương, chẳng khác nào được lời lăi cả
thế gian mà không duy tŕ được tinh thần “trong ấm ngoài êm” th́
cũng chẳng ích ǵ cho quốc gia dân tộc.
Triết gia Quản Tử từng nói:
«Lễ, Nghĩa, Liêm, Sỉ” là tứ duy, tức là bốn đầu mối của cộng đồng,
quốc gia. Bốn giềng mối này mà không dương lên được th́ quốc gia sẽ
diệt vong.
Lễ là tương kính, không vượt quá chừng mực, tiết độ.
Nghĩa là không cố chấp, hành động theo lối riêng tư, phi lư.
Liêm là liêm khiết, ngay thẳng, chính trực
Sỉ là không làm điều sằng bậy, biết hổ thẹn.
Bởi không vượt quá chừng mực nên người trên sẽ vững ngôi vị. Bởi
không hành động theo lối riêng tư, nên người dân sẽ không xảo trá.
Bởi không che dấu lỗi xấu của ḿnh, nên hành vi tự nhiên sẽ hoàn hảo.
Bởi không làm điều xằng bậy, nên những chuyện gian tà sẽ không xảy
ra .
Lễ không cho phép đi quá trớn, quá giới hạn, mực thước đă quy định,
không cho phép xâm phạm quyền lợi của người khác, khinh khi hay sàm
sỡ với người khác.”
6- Tương Lai Công Đồng
Đến cuối năm 2024, dân số người Việt ty nạn tại Hoa Kỳ được ước tính
khoảng 2 triệu 300 ngàn người và ước lượng tổng số cử tri Việt Mỹ
khoảng 1 triệu 300 người đủ điều kiện ứng cử và bầu cử trên toàn
quốc Hoa kỳ.
Nếu có khoảng 65% người đi bầu cử, th́ CĐNVQG chúng ta có một lực
lượng khoảng 850,000 ngàn cử tri. Tuy là con số nhỏ so với trên 170
triệu cử tri đi bầu trên toàn quốc. Chúng ta chẳng những biết sự
quan trọng của lá phiếu mà c̣n phải có can đảm, hy sinh thi` giờ, cổ
động quư vị đồng hương cùng tham gia vận động tranh cử và bầu cử,
thể hiện tích cực tinh thần dân chủ.
Mỗi lá phiếu là một viên gạch xây dựng tương lai của chúng ta và của
con cháu của chúng ta nơi xứ lạ, quê người và để giúp kiến tạo tự
do, dân chủ và nhân quyền cho hơn 100 triệu đồng bào quốc nội.
Chúng ta sẵn sàng hỗ trợ các ứng cử viên Việt Mỹ và các ứng cử viên
bản xứ biết quan tâm đến quyền lợi của tập thể người Việt và đặc
biệt vận động đồng hương, dồn phiếu cho các ứng cử viên Việt Mỹ ra
tranh cử vạ các chức vụ dân cử tiểu bang và liên bang.
Theo thống kê và ước tính của một số cơ quan nghiên cứu về dân số và
bầu cử, căn cứ vào kết quả của các cuộc bầu cử trước đây, cử tri các
sắc dân Á Mỹ đa số bầu cho đảng Dân Chủ. Cử tri Việt Mỹ đa số bầu
cho đảng Cộng Ḥa (Pew Research). Tỷ lệ dân tham dự bầu cử tùy theo
sắc dân. Ví du: Việt Mỹ 52%, Hoa Mỹ 79%. Tỷ lệ naỳ có thể thay đổi
trong cuộc bầu cử năm 2024
7- Tinh thần Phụng Sự Xă hội
Lưu tâm đến sinh hoạt xă hội, chính trị và các lănh vực hoạt động
trong xă hội đương thời tức là lưu tâm đến tiền đồ của giống ṇi con
Hồng cháu Lạc, là sứ mệnh chung của tất cả chúng ta vậy. Tương lai
trong tay chúng ta.
Albert Schwitzer, nhà thần học Đức (1875-1965) đă nhận xét rất hữu
lư khi nói về giới trẻ:
” Tôi không biết vận mệnh của các bạn sẽ ra sao, nhưng tôi biết một
điều là chỉ những người nào trong các bạn có tinh thần t́m kiếm và
biết phương thức phục vụ đồng loại mới có thể đạt được hạnh phúc
chân chính. “I do not know what your destiny will be. But one thing
I know: The only ones among you who will be really happy are those
who have sought and found how to serve”. Đúng là “Sướng ǵ hơn sướng
làm lành, cho bao nhiêu của để dành bấy nhiêu”.
8- Tinh thần chống Cộng
Trong những bài tiểu luận trước đây, tôi đă tŕnh tinh thần chống
Cộng tại Hoa Kỳ rất cao, thể hiện qua các án lệ ghi dấu sự trừng trị
những hành vi phạm pháp của các thành phần hoạt động cho CS; các
luật lệ cấp tiểu bang, liên bang; thành phần dân chúng di dân từ các
nước do Hồng Quân Nga chiếm đóng là thành tŕ chống Công mănh liệt
từ thập niên 1950 cho đến thời kỳ chiến tranh lạnh trước 1990.
Vai tṛ của người tỵ nạn Đông Dương sau 1975, là thiều số nhưng cũng
đă và đang đóng góp vào công tác chống Cộng tại Hoa Kỳ. Những phong
trào phản đối, đốt phá theo kiều CS gần đây chỉ là những bèo bọt nổi
trên mặt nước, thả lỏng để dễ nhận dạng và lưu vào sổ đen để truy tố
khi cần. Các hoạt động đặc vụ của Trung Cộng ở New York, điệp viên
Tàu ở đại học Harvard và các vụ FBI khám xét là những sự kiện cho
chúng ta thấy cơ quan an ninh tại Hoa Kỳ luôn theo dơi những động
tỉnh của những nhóm liên lạc với Cộng sản.
PHẦN II- Pháp Chế về Bầu Cử
Hầu hết chúng ta đă tham dự các cuộc bầu cử tự do tại Việt Nam trước
1975 và tại các quốc gia tự do mà chúng ta đang cư ngụ sau năm 1975.
Trong các quốc gia tự do, dân chủ, phương thức bầu cử tự do được áp
dụng trong các cơ chế công quyền và các hiệp hội tư nhân để chọn
người đại diện.
Tại Hoa Kỳ, các chính quyền tiểu bang đảm trách công tác tổ chức bầu
cử các viên chức công cử tiểu bang và liên bang. Thể thức bầu cử
được quy định bởi các đạo luật do chính quyền tiểu bang ban hành, do
đó có một số khác biệt về kỹ thuật tổ chức giữa các tiểu bang. Nếu
có vấn nào chưa được sáng tỏ khi áp dụng luật bầu cử, toà án tiểu
bang sẽ thụ lư và ṭa án Liên bang sẽ chung quyết nếu có liên quan
đến thẩm quyền Liên bang (Federal issue).
9-Quyền bầu cử:
Hiến pháp Hoa Kỳ năm 1787 không quy định quyền bầu cử cho mọi công
dân Hoa Kỳ. V́ thế các Tu chính án thứ 15 ban hành năm 1870 quy định
thêm quyền bầu cử cho người Mỹ thiểu số…Tu chính án thứ 19 ban hành
năm 1920 công nhận quyền bầu cử cho cử tri nữ giới.....Hiến pháp quy
định bầu cử Tổng Thống Hoa Kỳ cứ bốn năm một lần vào ngày Thứ Ba sau
ngày thứ hai tuần thứ nhất tháng 11.
10-. Ghi danh bầu cử
Mọi công dân hội đủ điều kiện đều
được ghi danh bầu cử: Công dân Hoa Kỳ, 18 tuổi, không can án hay bị
tước quyền bầu cử, phải là cư dân hợp lệ tại tiểu bang nơi bầu cử
hay ứng cử, cử tri có thể ghi danh trước hoặc tại pḥng phiếu trước
khi bầu cử… hoặc theo thủ tục do tiểu bang ấn định.
Năm 1965, Quốc Hội Hoa Kỳ ban hành đạo luật về Quyền Bầu Cử “Voting
Rights Act” đă băi bỏ các điều kiện cử tri phải biết đọc, biết viết
(literacy tests), đóng thuế bầu cử (poll taxes). Các điều kiện nầy
thường được áp dụng tại các tiểu bang miền Nam Hoa kỳ gọi chung là
“Jim Crow Laws”. Tuổi được bầu cử cũng thay đổi qua thời gian và Tu
chính Án thứ 26 (1971) đă thống nhất tuổi được bầu cử là 18 tuổi cho
công dân trên toàn quốc cho các cuộc bầu cử các viên chức công cử
tiểu bang và liên bang.
11-. Chứng Minh Thư (ID Card)
Đến năm 2023, khoảng 36 tiểu bang
buộc phải xuất tŕnh căn cước (ID) trước khi cho ghi danh bầu cử.
Khoảng 14 tiểu bang chưa có luật buộc phải xuất tŕnh căn cước. Hai
đảng CH và DC có hai đường lối khác nhau về vấn đề này.
Đảng Cộng Ḥa ủng hộ tiểu bang cấp căn cước cho cử tri nhằm tránh sự
gian lận như bầu cử nhiều lần, không đủ điều kiện bầu cử vẫn được đi
bầu cử, không phải là công dân Hoa Kỳ, di dân bất hợp pháp đi bầu,
người chết đi bầu (những cán bộ lâp danh sách cử tri, ra nghĩa điạ
ghi danh những người đă chết vào danh sách cử tri…) .. Vấn đề gian
lận bầu cử (election fraud) đă được nêu lên trong nhiều cuộc bầu cử.
Cao điểm của vấn đề này được đề cập đến sau cuộc bầu năm 2020.
Đảng Dân chủ chủ trương ngược lại để cho mọi người được bầu cử tự do
không cần chứng minh thư (ID) v́ lư do nhiều người không có giấy tờ
tùy thân, di dân bất hợp pháp bầu cử … (Phát biểu của ông Eric
Holder, US Attorney General, Nội các của TT Obama).
Sự tranh chấp nầy khiến cho Tối Cao Pháp Viện (US Supreme Court)
phải phân xử. Năm 2008 Tối Cao Pháp Viện công nhận luật tiểu bang
Indiana đ̣i hỏi cử tri phải có căn cước. … Tuy nhiên một số tiểu
bang khác c̣n lại vẫn c̣n tranh căi về luật ID card.
12- Các chức vụ dân cử
Có rất nhiều loại chức vụ dân cử tiểu
bang và liên bang.
Tiểu quốc, có đầy đủ cơ chế dân cử: Lập Pháp với lưỡng viện Quốc hội,
Hành Pháp với Thống Đốc và các Bộ, Phủ, Tư pháp với một hệ thống ṭa
án. Riêng tiểu bang Nebraska chỉ có một viện (unicameral), không có
lưỡng viện Quốc hội (bicameral) như các tiểu bang khác.
Cấp Liên bang: Mỗi Tiểu bang đồng đều có 2 Nghị Sĩ Liên bang, nhiệm
kỳ 6 năm. Có nhiều dân biểu Liên bang cho mỗi tiểu bang tùy theo dân
số của tiểu bang, nhiệm kỳ 2 năm. Từ khi lập quốc, khoảng 30,000 dân
được bầu một Dân biểu. Ngày nay số Dân biểu gia tăng theo dân số căn
cứ trên bảng kiểm tra dân số cứ 10 năm một lần. Một dân biểu hiện
nay có thể đại diện cho trên nửa triệu dân.
Tiểu bang nhỏ nhất có 1 dân biểu và 2 Nghị Sĩ. Tiểu bang lớn nhất
như CA có 52 Dân biểu và 2 Thượng Nghị Sĩ. Số Thượng Nghị Sĩ không
thay đổi. Số Dân biểu có thể thay đổi tùy theo dân số gia tăng.
13-. Phân khu bầu cử
V́ dân số gia tăng nên có vấn đề tái
phân chia khu bầu cử (Congressional redistricting). Khi tái phân khu
như vậy có thể sẽ gây thất lợi cho một trong hai đảng Dân Chủ hay
Cộng Hoà. Sự tái phân cử tri là nhiệm vụ của chính quyền tiểu bang
và có ảnh hưởng đến vấn đề bầu cử dân biểu liên bang và các viên
chức công cử tiểu bang nên thường tạo nên các cuộc tranh luận sôi
nổi trong quốc hội tiểu bang. Sự tái phân định lại ranh giới khu bầu
cử, có trường hợp phải nhờ Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ phân xử.
Trường hợp có nhiều cử tri cùng chung khuynh hướng chính trị được
tái phân vào một khu bầu cử tạo nên hiện tượng “Vote packing”, có
lợi cho vị dân biểu đương nhiệm (incumbent). Ngược lại vị dân biểu
đương nhiệm có thể bị thất cử nếu có nhiều cử tri thuộc các khuynh
hướng khác chiếm đa số hoặc cử tri thường hỗ trợ dân biểu đương
nhiệm bị phân tán “Vote cracking”. Vấn đề tranh căi là phải phân khu
như thế nào để dung ḥa các khuynh hướng chính trị trong địa phương
liên hệ.
14-. Vấn đề tài trợ các cuộc vận động bầu cử:
Ứng cử mà thiếu tài chánh th́ không
có hy vọng đắc cử. Mặt trái của vấn đề vận động tài chánh là các ứng
cử viên, sau khi đắc cử, có thể lo “ơn đền, nghĩa trả” cho những
người đóng góp tài chính bằng cách thỏa măn nhu cầu của những người
tài trợ, những nhóm quyền lợi (interest groups) áp lực các viên chức
đắc cử. “Pay and play- tiền trao cháo múc”, thay v́ dùng th́ giờ hay
công quỹ để phục vụ công ích.
Để giảm thiểu vấn đề thiên vị phục vụ cho phe phái đă giúp các ứng
cử đắc cử bằng nhiều mánh khóe khác nhau, năm 1907 đạo luật Tillman
Act được ban hành để cấm các đại công ty đóng góp tài chính cho các
cuộc vận động bầu cử các viên chức liên bang và ấn định mức chi tiêu
tối đa cho mỗi ứng cử viên.
Luật Federal Corrupt Practices Act được ban hành năm 1925 ấn định
mức đóng góp. Luật Federal Election Campaign Act được ban hành năm
1971 bắt buộc các ứng cử viên tường tŕnh số tiền đóng góp nhận được
trong thời gian vận động tranh cử.
Năm 1974, Quốc Hội thành lập cơ quan Federal Election Commission (FEC)
do 3 Ủy viên Cộng Hoà và 3 Ủy Viên Dân Chủ kiểm soát tài chính của
các cuộc tranh cử.... Dù luật lệ có quy định nhưng trong thực tế các
nhóm áp lực vẫn đóng góp tài chính cho các ứng cử viên để được hưởng
lợi lộc sau khi các ứng cử viên được đắc cử qua nhiều phương thức
khác nhau.
15-. Các Uỷ Ban Hoạt Động Chính Trị
Chúng ta thường nghe nói đến danh từ
PAC. (PAC là Political Action Committee). Các ủy ban vận động chính
trị được thành lập tại các tổ chức, công ty, đảm trách vấn đề gây
quỷ đóng góp cho các cuộc vận động tranh cử như GOPAC (Republican
leadership PAC). Nhiều đoàn thể chính trị tại các tiểu bang cũng
thành h́nh các ủy ban vận động chính trị. Những nhóm nầy được thành
lập theo Section 527 của Internal Revenue Code/ IRS Code.
Trong cuộc bầu cử năm 2004, cơ quan Swift Boat Veterans for Truth
vận động tài chánh để ủng hộ George W. Bush và bài bác John Kerry.
Ngược lại, cơ quan America Coming Together (ACT) ủng hộ Kerry chống
Bush. Cả hai cơ quan nầy đă bị phạt bạc triệu v́ hoạt động ngoài sự
kiểm soát của Federal Election Commission. (FEC)
Al Gore khi làm Phó Tổng Thống cũng bị khiếu nại v́ dùng điện thoại
của văn pḥng Phó TT vận động tài chánh cho ứng cử viên của đảng DC
và Tổng Thống Clinton cũng bị báo chí phanh phui khi mời các mạnh
thường quân đến nghỉ ngơi tại Toà Bạch Ốc. Thống Đốc Illinois Rod
Blagojevich, đảng DC, bị tù v́ bán ghế Thượng Nghị Sĩ của Barack
Obama để trống của tiểu bang Illinois để lấy tiền tranh cử.
Trong vụ án Citizens United v. Federal Election Commission, (2011)
Tối Cao Pháp viện cấm không được hạn chế sự đóng góp của các nghiệp
đoàn, công ty thương mại cho các cơ quan bất vụ lợi. Đồng thời xác
nhận các hiệp hội sinh lợi và bất vụ lợi có tư cách pháp nhân (không
những là legal entity và cũng là legally person) nên có quyền nhận
đóng góp như quyền tự do ngôn luận dành cho mọi công dân! Phán quyết
nầy cũng gây nên sự kinh ngạc cho một số người.
Kết quả, các PAC có quyền nhận sự đóng góp vô giới hạn của tư nhân
cũng như của các hiệp hội, các công ty thương mại và được mệnh danh
là Super PACs, rồi sau đó Super super PAC tha hồ nhận tiền đóng góp
để hỗ trợ cho ứng cử viên gà nhà …khiến cho Lawrence Lessig, giáo sư
tại Trường Luật Harvard, viết sách “ Republic, Lost: How Money
Corrupts Congress - and a Plan to Stop It ” để chống đối sự nhũng
lạm do tiền tài gây nên tại Washington DC, để cảnh giác thành viên
của chính quyền, Hành Pháp, Lập Pháp không nên chỉ lo vận động tài
chánh để tranh cử mà lơ là quốc sự…
Nhiệm vụ của Tối Cao Pháp Viện rất quan trọng trong tiến tŕnh h́nh
thành hệ thống pháp luật Hoa Kỳ. Chánh nhất Hughes (1862- 1948) đă
nhận xét rằng ư nghĩa của Hiến pháp do Tối Cao Pháp Viện giải thích.
Tổng Thống Woodrow Wilson sánh Tối Cao Pháp Viện như là một “Quốc
Hội Lập Hiến thường trực” v́ vai tṛ của Tố Cao Pháp Viện như là cơ
quan cuối cùng giải thích Hiến pháp, nói khác đi giải thích Hiến
pháp của TCPV có tính cách chung thẩm.
Theo Tổng Thống Thomas Jefferson, giao trọng trách giải thích Hiến
pháp cho Tối Cao Pháp Viện là một tập tục nguy hiểm. TT Jefferson
cho rằng quyền của nhân dân Hoa Kỳ phải để cho nhân dân Hoa Kỳ định
đoạt hơn là chấp nhận sự giải thích có tính cách khống chế của riêng
một cơ quan, để cho công dân Hoa kỳ định đoạt qua lá phiếu cũng là
một phương cách tốt.
Nhiều vấn đề khó khăn khác được bàn căi hiện nay với ư kiến chống
đối nhau như vấn đề phá thai, đạo và đời, tự do cá nhân, vấn đề nhân
quyền, vấn đề tự do kết liễu sinh mệnh, tu chính án thứ 14. (Gần đây
Tối Cao Pháp Viện Tiểu bang Colorado viện dẫn điều 3, Tu Chính Án
thứ 14 của Hiến Pháp Hoa Kỳ để ngăn cản ứng cử viên Trump tham gia
tranh cử sơ bộ tại Colorado. Tối Cao Pháp Viện Hoa Kỳ đă bác bỏ
quyết định của TCPV Colorado và cho phép UCV Trump tranh cử tại
Colorado. Sự kiện này cho chúng ta thấy luật pháp Hoa Kỳ phức tạp,
ngay các thẩm phán TCPV Colorado mà cũng không hiểu luật nên quyết
định sai lầm và bị TCPV Hoa Kỳ bác bỏ).
Theo quan niệm của một số giới chức, Tối Cao Pháp Viện có hai khuynh
hướng bảo thủ và cấp tiến. Hai đảng cố gắng thay đổi chiều hướng
giải thích Hiến pháp theo quan điểm của mỗi đảng. Đảng Cộng Ḥa chủ
trương Hiến pháp phải được giải thích theo ư chỉ của những bậc khai
quốc công thần đă đại diện nhân dân Hoa Kỳ soạn thảo Hiến pháp năm
1787. Đảng Dân Chủ th́ muốn thay đổi, cho nên hai đảng phải tranh
cho được chức vụ Tổng Thống mới có thẩm quyền bổ nhiệm các vị Thẩm
Phán Tối Cao Pháp Viện theo khuynh hướng của mỗi đảng.
16-. Đề cử đại biểu
Thủ tục đề cử đại biểu thông thường
cho các đảng chính trị được diễn ra như sau:
(1) Tuyển chọn các đại biểu (delegate) từ các phiên hội sơ bộ
(caucus) tại các khu tuyển cử (precinct) trong các địa phương, thành
phố.
(2) Các đại biểu được các precinct bầu sẽ tham dự đại hội cấp County
(County Convention) để đề cử đại biểu tham dự đại hội cấp tiểu bang
(State Convention)
(3) Đại hội cấp tiểu bang sẽ chọn đại biểu tham dự đại hội đảng Toàn
Quốc (National Convention) để đề cử ứng cử viên đại diện đảng ra
tranh cử Tổng Thống.
Đảng Dân Chủ chọn ứng viên từ các cuộc bầu cử sơ bộ tại cấp tiểu
bang. Các đại biểu cấp tiểu bang sẽ tham dự đại hội toàn quốc để
chọn ứng cử viên đại diện cho đảng ra tranh cử Tổng Thống. Đại Hội
Đảng được dự định tổ chức vào tháng 8, 2024.
Số đại biểu đảng Dân Chủ thay đổi trong mỗi kỳ bầu cử, khoảng trên
dưới 4000 đại biểu được chọn để tham dự Đại hội đảng toàn quốc để đề
cử đại diện đảng ra ứng cử Tổng Thống. Do đó, chúng ta thấy đại hội
toàn quốc (National Convention) của đảng Dân chủ thường đông đảo hơn
đảng Cộng ḥa, chọn khoảng 2000 đại biểu.
Các ứng cử viên đại diện đảng ra tranh cử Tổng thống chỉ cần đạt
được số phiếu tương đối (simple majority) như đă được quy định trước.
Số phiếu nầy là do số đại biểu riêng của mỗi đảng, để chọn UCV làm
đại diện đảng ra tranh cử Tổng Thống. Các đại biểu nầy được gọi là
đại biểu có cam kết “Pledged delegates”, thường đă gặp các ứng cử
viên tại các phiên hội tại các Precinct, County và State convention
hay National Convention.
Ngoài các đại biểu chọn từ cấp tiểu bang, cấp lănh đạo đảng chọn
thêm một số đại biểu khác làm “Superdelegates” trong số các Dân biểu,
Nghị Sĩ, Thống Đốc của đảng để quyết định ứng cử viên đại diện cho
đảng ra tranh cử Tổng Thống trong trường hợp cần có “ Brokered
Convetion” để chọn ứng cử viên mỗi khi ứng cử viên chưa đủ túc số
phiếu ấn định để đại diện cho đảng ra tranh cử.
Trong cuộc vận động bầu cử TT năm 2016, bà Clinton có nhiều
Superdelegates và Ông Sanders tỏ ra bất b́nh về vấn đề phe phái nầy.
Trước đó, năm 2008, Đảng DC có đến 796 Superdelegates, là những
người có chức vụ, quyền thế và có ngân qủy, có khả năng hỗ trợ cuộc
bầu cử. Đa số là thành viên của nhóm Establishment, tạo thành một
thành tŕ bảo vệ quyền lợi của đảng.
Đảng Cộng ḥa cũng chọn đại biểu từ cấp Precinct, County, State
Conventions, để tham dự National Convention, nhưng chọn khoảng trên
dưới 2000 đại biểu mỗi kỳ bầu cử. Đảng CH cũng chọn thêm các đại
biểu từ các đại hội tại các tiểu bang và từ giới lănh đạo đảng,
nhưng không dùng danh xưng “superdelegates” mặc dù một số delegates
được chọn từ trong giới lănh đạo đảng CH, hay những thành viên của
nhóm Establishment của đảng CH. Đại Hội Đảng Cộng hoà năm 2024 dự
định tổ chức vào tháng 7, 2024 tại Wisconsin.
17- Vận động tranh cử
Trong tiến tŕnh chọn ứng cử viên từ
hàng chục người ghi danh ra tranh cử (contender) cho đến khi chọn
được ứng cử viên chính thức đại diện đảng ra tranh cử kéo dài khoảng
2 năm.
Trong cuộc bầu cử Tổng Thống Hoa Kỳ, nhiệm kỳ 2016-2020, theo danh
sách ứng viên ghi danh với Federal Election Committee có 37 người
ghi danh dự tranh và trên phiếu bầu Tổng Thống Hoa Kỳ 2016, có ghi
danh ứng cử Viên của chín (9) đảng chính trị ra tranh cử.
Trong cuộc chạy đua vào Toà Bạch Ốc, đa số ứng viên đă lần lượt rút
lui sau những lần tranh luận ”so tài” do các cơ quan ngôn luận tư
nhân tổ chức hay qua kết quả bầu cử sơ bộ tại một số tiểu bang mẫu
như Iowa, New Hampshire và South Carolina… Ngoài các tiểu bang đông
dân cư, có một số tiểu bang không phải là những tiểu bang đông dân
số, nhưng là những tiểu bang tiêu biểu cho các khuynh hướng của cử
tri và có tính cách thử thách các ứng viên, xem thử các ứng viên có
được các tiểu bang nhỏ ủng hộ, như Iowa tiêu biểu cho cử tri ngành
nông nghiệp.
Từ năm 1976, UCV Dân Chủ Jimmy Carter thắng hạng nh́ tại cuộc bầu cử
sơ bộ tại Iowa, sau đó đắc cử Tổng Thống. Đảng DC xem sự thành công
sơ khởi tại Iowa một dấu hiệu tốt cho sự thành công trên toàn quốc.
Thử thách thứ hai thường được thực hiện tại New Hampshire, nơi đây
đa số cử tri không thuộc DC hay CH mà đa số là cử tri độc lập
(independent voter). New Hampshire là một địa bàn tốt thử thách các
ứng viên xem thử họ có khả năng thuyết phục các cử tri độc lập?
Ngoài các tiểu bang nêu trên, đảng Cộng Hoà cũng xem tiểu bang South
Carolina là một thí điểm tốt để đo lường tâm lư của cử tri và khả
năng của ứng cử viên.
Các đảng bộ quốc gia Công ḥa (National Republican Committee) hay
Dân Chủ (Democratic National Committee) buộc ḷng phải hỗ trợ những
UCV được nhiều phiếu nhất trong các cuộc bầu cử sơ bộ và Đại hội
đảng toàn quốc đề cử đại diện đảng ra tranh cử Tổng Thống.
Không có chuyện đảng cử những ƯCV không xứng đáng và buộc dân phải
bầu như các chế độ độc tài đảng trị. Nhờ thế mà, dù muốn, dù không,
ứng cử viên nào đắc cử sẽ trở thành Tổng Thống của toàn dân.
Trong cuộc chạy đua vào toà vào Bạch Ốc năm nay 2024:
Đảng Dân chủ có 3 Ứng cử viên sẽ tham dự bầu cử sơ bộ (Primary
election) là Tổng Thống Joe Biden, sinh năm 1942, Tiểu bang
Pennsylvania; ông Dean Phillips, sinh năm 1969, tiểu bang Minnesota
và bà Marianne Williamson, sinh năm 1952, tiểu bang Texas, Johnson
Kennedy, JFK Jr.
Đảng Cộng hoà, ngoài cựu Tổng Thống Donald Trump, sinh năm 1946,
tiểu bang New York, c̣n có ông Chris Christie, sinh năm 1962, tiểu
bang New Jersey; ông Ron Desantis, sinh năm 1978, tiểu bang Florida,
Bà Nikki Haley, sinh năm 1950, tiểu bang South Carolina, ông Asa
Hutchinson, sinh năm 1950, Tiểu bang Arkansas và ông Vivek Ramaswamy,
sinh năm 1985 tiểu bang Ohio.
Các cuộc bầu cử sơ bộ thường do các tiểu bang tổ chức theo thời gian
và địa điểm thuận tiện do tiểu bang ấn định. Các cuộc bầu cử sơ bộ
được tổ chức vào ngày thứ ba trong tuần của nhiều tiểu bang được
mệnh danh: “Super Tuesday”.
Trong trường hợp không có ứng viên được đa số phiếu ấn định tại đại
hội đảng toàn quốc để được đại diện đảng ra tranh cử Tổng Thống, đại
hội đảng toàn quốc sẽ bỏ phiếu quyết định theo phương thức “Brokered
Convention” với sự tham dự thêm của các superdelegates như đảng CH
đă dự trù trước đây, nếu UCV Trump không đủ phiếu tín nhiệm theo
luật định trong cuộc bầu cử 2016, nhưng trường hợp nầy đă không xảy
ra.
Cuộc bầu cử nhiệm kỳ 2024-2028 năm nay, các ứng cử viên lần lượt bỏ
cuộc sau các cuộc bầu cử sơ bộ. Đến nay chỉ c̣n lại liên danh của
cựu Tổng Thống Trump và liên danh của Phó Tổng Thống Harris tranh
hùng.
Hiến pháp Hoa Kỳ ấn định cuộc bầu cử Tổng Thống được tổ chức vào
NGÀY THỨ BA sau ngày thứ Hai đầu tiên của tháng 11. Các tiểu bang có
tính cách phụ trợ quyết định thắng cử như New Hampshire, Iowa, Ohio,
Michigan, Wisconsin, Pennsylvania, Florida, New Mexico là những
Swing states mà các ứng cử viên cần tranh thủ cử tri ngoài những
tiểu bang có số cử tri tương đối cố định như các ”Green states” bầu
cho ứng viên Dân chủ hay “Red states” thường bầu cho ứng viên Cộng
hoà.
Ứng viên đảng DC thường thắng phiếu tại các tiểu bang Minnesota,
Washington State, Oregon, California, New York. Đảng CH thường thắng
phiếu tại các tiểu bang tại Trung và Đông Mỹ. Có những tiểu bang
“yellow” là những tiểu bang có nhiều cử tri độc lập hay “swing
state” mà các ứng cử viên Dân Chủ hay Cộng Hoà cần nỗ lực tranh thủ
đế thắng.
18-. Thể thức đầu phiếu
Bầu phiếu được áp dụng cho hầu hết
các cuộc bầu cử cấp tiểu bang và liên bang theo thể thức bầu cử phổ
thông (popular), đa số tương đối (simple majority), trực tiếp
(direct) và kín (secret). Đa số tương đối có nghĩa là ứng cử viên
nào được nhiều phiếu phổ thông th́ được đắc cử.
Tuy nhiên, đắc cử vào chức vụ Tổng Thống Hoa Kỳ không chỉ căn cứ vào
phiếu phổ thông (popular vote) mà c̣n căn cứ vào phiếu của Cử Tri
Đoàn (electoral vote). Thông thường, ứng cử viên nào thắng phiếu phổ
thông tại một tiểu bang th́ thắng luôn phiếu cử tri đoàn cử tri đoàn
của tiểu bang đó (Winner-takes all). Nhưng thỉnh thoảng có những
trường hợp thất cử dù thắng phiếu phổ thông nhưng thua phiếu cử tri
đoàn trên toàn quốc.
“Thi không ăn ớt thế mà cay”! Trong cuộc bầu cử Tổng Thống Hoa Kỳ
năm 2000, ứng cử Viên Albert “AL” Gore có 600,000 phiếu phổ thông
cao hơn phiếu phổ thông của ứng Cử Viên George W. Bush. Tuy nhiên
ứng cử viên George W. Bush thắng phiếu tại Florida nên số phiếu cử
tri đoàn cao hơn Al Gore. Al Gore khiếu nại và Tối Cao Pháp Viện
tuyên bố George W. Bush đắc cử Tổng Thống Hoa Kỳ nhiệm kỳ 2000-2004.
Muốn hiểu rơ thêm trường hợp nầy xin đọc thêm án lệ (Bush v. Gore,
531 US 98 (2000). Sự kiện nầy cũng cho chúng ta thấy vai tṛ của Tối
Cao Pháp Viện quan trọng như thế nào.
Tân Tổng Thống đắc cử có cơ hội bổ nhiệm các thẩm phán Tối Cao Pháp
Viện có cùng khuynh hướng chính trị trong thời gian 4 hay 8 năm tới.
Nếu có nhiều thẩm phán cùng một khuynh hướng trong Tối Cao Pháp Viện
tạo thành t́nh trạng “Court packing”.
19-. Phiếu Phổ Thông và Phiếu Cử Tri Đoàn
Mỗi tiểu bang có một số “cử tri đoàn” (electoral college) bằng số
Nghị Sĩ Liên bang và số Dân biểu Liên bang của tiểu bang: Vi dụ tiểu
bang có 2 Nghị sĩ NS và 1 Dân biểu như Delaware. Cử tri đoàn là 3
người. Tiểu bang California có 52 Dân biểu và 2 Nghị sĩ là tiểu bang
lớn nhất có 54 phiếu cử tri đoàn.
Hoa Kỳ có 538 phiếu cử tri đoàn gồm có: 100 Nghị Sĩ Liên bang (US
Senator) và 438 Dân biểu Liên bang (US House of Representatives).
Số dân biểu có thể được điều chỉnh tuỳ theo dân số… Muốn đắc cử Tổng
Thống, ứng cử viên phải hội đủ 270 phiếu cử tri đoàn trên 538 phiếu.
Nghĩa là ít nhất phải hơn đối thủ 1 phiếu.
Như đă thượng dẫn, Ứng cử viên nào thắng phiếu phổ thông tại tiểu
bang sẽ thắng luôn phiếu của cử tri đoàn tại tiểu bang đó. Trong
lịch sử bầu cử Tổng Thống Hoa kỳ có vài trường hợp bất thường xảy ra.
Năm 1787 Quốc Hội Hoa Kỳ đă tranh luận về vấn đề bầu cử Tổng Thống
và để dung hoà hai ư kiến:
1) Tổng thống do Quốc hội bầu (cử tri đoàn)?
2) hay do dân chúng bầu (phiếu phổ thông?
Quốc hội đă biểu quyết dùng cả hai phương thức.
Muốn đắc cử, UCV phải thắng phiếu phổ thông từng tiểu bang và từ đó
thắng tổng số phiếu cử tri đoàn trên toàn quốc. Tiểu bang có nhiệm
vụ
chọn cử tri của Cử tri đoàn (electoral college) cho mỗi tiểu bang.
Lịch sử bầu Tổng Thống Hoa Kỳ cũng đă ghi lại năm 1800, ứng cử viên
Thomas Jefferson và ứng cử viên AAron Burr mỗi người nhận 73 phiếu.
Sự kiện này đă được tŕnh Hạ Nghị Viện, chiếu Hiến Pháp Hoa Kỳ để
quyết định và UCV Jefferson đă đắc cử. Cuộc bầu cử năm 1824 và 1876
cũng do Hạ Nghị Viện Hoa Kỳ quyết định mặc dù ứng cử viên trong hai
cuộc bầu cử nầy không nhận được đa số phiếu phổ thông.
Năm 2000, Tối Cao Pháp Viện phán George W. Bush đắc cử chức vụ Tổng
Thống nhờ có phiếu cử tri đoàn cao hơn phiếu cử tri đoàn của Al
Gore, nhưng phiếu phổ thông của Al Gore cao hơn phiếu phổ thông của
George W. Bush.
Hiện nay, có khuynh hướng vận động băi bỏ phiếu phiếu cử tri đoàn.
Nếu khuynh hướng nầy thắng thế th́ những tiểu bang đông dân số sẽ
“đè bẹp” các tiểu bang có dân số thấp, tạo nên sự bất công giữa các
tiểu bang.
Muốn thắng cử, ứng cử viên Tổng Thống phải đạt được tối thiểu 270
phiếu cử tri đoàn trên 538 phiếu. Trong kỳ bầu cử năm 2016, UCV
Trump, đảng CH đạt được 309 phiếu cử tri đoàn và đă đánh bại bà
Clinton chỉ có 229 phiếu.
Vấn đề sai biệt giữa phiếu cử tri đoàn và phiếu phổ thông có thể xảy
ra v́ sự sai biệt dân số và số cử tri đoàn giữa các tiểu bang. Tiểu
bang không thể quân phân dân số chính xác khi ấn định số dân biểu
Liên bang. ( Ví dụ: Tiểu bang A, dân số 38,965,193/ trên 54 cử tri
đoàn. Một cử tri đoàn đại diện cho # 721,000 dân. Trong lúc đó, tiều
bang B có 5,737,915 dân /10 cử tri đoàn. Một cử tri đoàn đại diện
cho # 573.000 dân. Sai biệt gần #148,000.)
Do đó, đă xảy ra trường hợp, một ứng viên có đa số phiếu phổ thông
cao nhưng lại không có đủ số phiếu cử tri đoàn như trường hợp ứng cử
viên Al Gore năm 2000 và trường hợp của bà Clinton năm 2016.
20- . Tạm kết
Cho đến nay các ứng cử viên của hai đảng đă rút lui sau khi có kết
quả của cuộc bầu cử sơ bộ, chỉ c̣n li ên danh danh cựu Tổng Thống
Donald Trump, đảng Cộng Ḥa và liên danh Phó Tổng Thống Kamala
Harris đảng Dân Chủ tranh hùng.
Chúc hai vi mă đáo thành công.
Trong năm 2024, trên toàn thế giới có 60 quốc gia tự do tổ chức bầu
cử với khoảng 4 tỷ cử tri, được mệnh danh là năm bầu cử lớn nhất
trong lịch sử (the biggest election year in history). Tiếc rằng nhà
cầm quyền CS Việt Nam độc tài đảng trị lạc hậu, không có bầu cử tự
do, nên nhân dân Việt nam quốc nội mất cơ hội sánh vai với các quốc
gia dân chủ, tự do, văn minh trên thế giới.
Trên đây là những nhận xét tổng quát về dân số, cử tri và quy chế
bầu cử tại Hoa Kỳ.
Tất cả các khiếu nại về bầu cử Tổng Thống Hoa Kỳ, nếu không được
giải quyết theo thủ tục hành chính, sẽ được chung quyết bởi Tối Cao
Pháp Viện Hoa Kỳ.
Trần Xuân Thời
HK 9/20/2024
2022-2023
2021
2020
2018-2019
2017
2016
2015
2014
2013
2012
Hồi ức -
Một thời chinh chiến
No Easy Day - Ngày Vất Vả
Thiệp Giáng Sinh của QLVNCH trước năm 1975
Bài thánh ca buồn
Múa xuân trên
đỉnh Torkham
Những trận đánh cuối cùng của QLVNCH
Những chân dung muộn của Phan Thúy Hà
Người c̣n nhớ
hay đă quên
Chuyện t́nh buồn
T́nh nghĩa anh em một đời Mũ Đỏ
Thương nhớ quá! Việt Nam Cộng Ḥa
Chiến Đoàn B/TQLCVN hành quân An Lăo 1967
|“Văn hóa không tên” tạo nên linh hồn của Sài G̣n
Đại Hội quân nhân người Mỹ gốc Việt Năm 2024
Trung Cộng răn đe CSVN phải thần phục tuyệt
đối
Lính nhà giàu, lính nhà nghèo
Yêu lính
Israel không kích Iran
Xin được
chối từ
Khép lại núi rừng
Đồi 383 và hỏa
tập TOT cuối cùng của PB/ND
Bạn xưa 50
năm cũ
Những vùng đất và ngày tháng rời...
Bắc Vàm Cống
Anh
hùng KQ Nguyễn Tài Cơ
Người
con gái Duy Xuyên
Bóng ma
biên giới
Ông Bảy Lắc
Gương chiến đấu dũng cảm của QLVNCH
Đồi 383 &̀ hỏa tập TOT cuối cùng của Pháo Binh Dù
Đêm
trên bờ Thạch Hản
Cây
cầu biên giới
Chị tôi
Thân phận người cầm bút
Đứa con dị chủng
Vùng kinh tế mới
Chiến tranh t́nh báo và điện tử : Hezbollah và Israel
Thằng cu của mẹ
Tiến
tŕnh bầu cử Tổng Thống Hoa Kỳ
Tết với người
lính thời xưa cũ
Người xhuyên chở văn học miền Nam qua vũng lầy...
Chuyện văn: Nhớ, Quên &
iPhone
Tháng Giêng cỏ non
Tết cuối bên quê nhà
Say đi em
Gà quư phái _ Poulet de Bresse
Quán cháo lú
Mùa Thu mây ngàn
6 sai lầm khi uống sữa
Tây Ninh, chút c̣n lại trong ḷng người lính
HQ Thiếu Tá Lê Anh Tuấn tuẫn tiết vào giờ thứ 25.
Anh Triệu Huỳnh Vơ
Bốn tháng trên đảo Hoàng Sa
Nửa thế kỷ nh́n lại đời ‘Boat People’
Cựu TT Trump thăm cộng đồng Việt Nam ở Virginia
Người cựu chiến binh già
Mưa Sài G̣n có
buồn không em?
Tại
sao thích ăn phở?
Hy sinh
thầm lặng
Giải phóng
Sài G̣n hay vào ăn cướp Miền Nam?
Anh
tôi
VC chưa được huy chương nào nhưng "Việt kiều" th́ đă
Sống ở Mỹ sướng hay ở Việt Nam sướng?
Phó Đề Đốc Hải Quân Tuấn Nguyễn
Người lính lái
xe ôm trên thành phố Sài G̣n
Người Phi Công
liều mạng
Nguyễn Ánh 9 - Cô đơn, lạc
loài...
Chuyện t́nh
lỡ
T́nh người tại Mặt Trận
Những người quyết chiến
Đường vào Nông Sơn
Phát Súng “Ân Huệ”
Nếu c̣n một kiếp sau!
Ve sầu
40 năm
sau đọc lại tác phẩm của ḿnh
TT Trump cộng bố PTT
TT Trump bị bắn
Thăm bảo tàng viện Quốc Gia cựu chiến binh VN
Áo trắng t́nh hồng
Thơ Nguyên Sa trước và sau
1975
Con người & cái chết của Tướng Lê Văn Hưng
Đơn xin
thăm nuôi cách đây đúng 40 năm (1984 - 2024)
TPB/VNCH “Hoạ Vô Đơn Chí” V́ VC!
Một
quăng đời đă qua
Họa sĩ Bé Kư trong
tôi
Gặp người TPB-VNCH ở khu phố Tàu Bangkok
Gerald Emil Kosh
- Hải chiến
Hoang Sa
Eyewitness and victim of Vietnamese communist
crimes during the 1968 Tet Offensive
Người
Hạ Sĩ Nhứt
Ba và tôi
Không quên ngượi chiến sĩ QLVNCH
Minh oan và vinh danh QLVNCH
Người Việt và July 4 Hoa Kỳ
QLVNCH, những chiến thắng bị lăng quên
T́nh trạng chiếm đóng Trường Sa
Trần Hoài Thư và Ngọc Yến ...
Nhà thơ
cầm súng, Trần Hoài Thư
Huynh Trưởng Nguyễn Mâu
Trên chuyến tàu cuối năm
Đức tính ân cần của người miền Nam trước đây
Nhân ngày chiến sĩ trận vong Hoa Kỳ 2024
Chuyến ra khơi bi hùng
Chuyến bay định mệnh
Cái
chết cả một dân tộc
Vụ đánh ch́m tàu 645 của CSBV
Trực thăng rơi.. Tổng thống Iran chết !
Những điều cần làm khi đi nước ngoài
Chuyện một thời để
nhớ
Có công mài sắt có ngày nên kim
Người xưa đâu?
Tùy bút của
Dương Công Quan
Trả súng
đạn này
Quên sao được ngày 30 tháng 4 năm 1975
QLVNCH vẫn chiến đấu ở giờ thứ 25
Cá ăn kiến hay
kiến ăn cá
Tháng Tư buồn ... hiu!
Những tên nối
giáo cho giặc
Nh́n lại ḿnh sau 42
năm tỵ nạn, từ tháng 4-1975
Đời Y Sĩ trong
cuộc chiến ...
30 tháng 4 — Đi t́m thời gian đánh mất
Cảm
nghĩ về ngày Quốc Hận 30/4/2024
Tôi đă khóc
Mỹ tính kế tháo chạy…
Tháng Tư
Giầy Saut trong tử
địa
Sài G̣n tháng Tư -
1975
Mặt trận Khánh Dương
Nhớ về Trường Sơn
Những chuyện kể năm xưa: 1975
Ngày 30/4/1975
Sự c̣n mất của
một người em
Chiếc Balo để lại
Tôi gọi họ là Anh
Hùng!
Nhảy vào Triệu Phong
Câu chuyện chiếc
Mũ Xanh
Lư Tống
Những người lính Dù bị lăng quên
TQ chuẩn bị chiếm ĐL năm 2027
Trong lửa đỏ...
Đại đội
C Viễn Thám của tôi
Múa hè đỏ
lửa 1972
Mừng sinh nhật 102 tuổi của ông Trần V. Công
Thành phố
Sài G̣n
Chiến
sự đầu xuân 75
Tướng Trần Quang Khôi - Một đời Kỵ Binh
Chiến trường Kampong Trạch
Biểu t́nh chống phái đoàn CS Việt Nam
Phù du
Nhạc sĩ Ngô Thụy Miên & những bản t́nh ca
Chiuyện
t́nh đẹp của nhà thơ Nguyên Sa
Dịch Norovirus - Cúm bao
tử
Cuộc chiến
không muốn thắng
Có những mùa Xuân…
Nhật kư An Lộc
Qua cơn mê
T́nh lính
Cổ
thành QT & Đại Lộ kinh hoàng
Cho người năm xuống trên quê hương
Chai rượu vĩnh biệt
Bốn mươi năm ngày nhập cuộc
Đại lộ Kinh Hoàng
Trận đánh tại Thường Đức
Xuân ở nơi
nào?
Năm Th́n nói chuyện Rồng
CSVN lại mồi chài Kiều bào
Người Việt ở Mỹ đón Tết 2024
Hội chợ Tết "Nhớ về Sài G̣n"
Thiệp chúc tết xưa của QLVNCH
Người lính chết sau cùng
Sự kiện quan trọng trong tháng Giêng 2024
Hồi kư 1 con gái đất Bắc tại Sàig̣n trước
1975
Xuất xứ những bài nhạc Việt vang bóng...
Vài kỷ niệm với ca sĩ Duy Trác
Chợ hoa Tết rực rỡ ở Little Saigon
Can thiệp nước ngoài vào cộng đồng Úc
Riêng một
góc trời-Ngô Thụy Miên
Hiệp định Paris tháng 1/1973
Nhiều đường vẫn chưa ngọt
Một cái Tết khó quên
Ḍng sông cũ
HĐ
TQ suưt bị KQ VNCH bắn ch́m sau Hải chiến HS
Tưởng
nhớ các anh hùng tử sĩ hài chiến Hoàng Sa
50 năm hải chiến Hoàng Sa...
Elvis Presley - Ông hoàng nhạc Rock and Roll
Hà Nội muốn phát huy nguồn lực người Việt ở...
Mô thức kinh tế Hoa Kỳ...
Chọn tuổi xTông
nhà
Hai ông bố nuôi