Tập Truyện Thuyền Đời
Passage to Freedom
Thuyền Đời - Đêm vẫn đen Audio
Đất nước tôi!
C̣n nhớ mùa xuân
Tết
Thuyền Đời - Cuộc đời Audio
Thuyền Đời -
Con thuyền Audio
Thuyền Đời - Xuân quê hương Audio
Ḍng sông quê hương - Ḍng Cửu Long
Ngày oan trái! -
Audio
Đất nước tôi -
Audio
Khi người tù trở về
Tiếng trống Mê Linh -
Audio
Chuyện cuối năm -
Audio
Màu áo cũ -
Audio
Mang theo quê hương
-
Audio
Trong
âm thầm c̣n nhớ ai! -
Audio
Sài G̣n là đây sao em!
- Audio
Chuyện trăm năm -
Trên quê hương
-
Audio
Chuyện
trăm năm - Một ngày -
Audio
Trăm đắng ngh́n cay -
Audio
Chiếc áo Bà Ba -
Audio
Giữa đồng xưa -
Audio
Áo trắng -
Audio
Gửi nơi cuối trời -
Audio
C̣n nhớ mùa xuân -
Audio
Từ một chuyến đ̣ -
Audio
Dêm thánh vô cùng
-
Audio
Khi mùa đông về -
Audio
Noel năm nào -
Audio
Khúc quân hành -
Audio
Cho ngàn sau -
Audio
Ngh́n trùng xa cách
-
Audio
Rồi
lá thay màu -
Audio
Con chim
biển 3 - T́m về tổ ấm -
Audio
Con
chim biển 2 - Trên biển khơi -
Audio
Con chim biển 1 - Tung cánh chim
-
Audio
Đốt sách ! -
Audio
Đi học
Sài G̣n
-
Audio
Thầy Chín - Audio
Đi buôn - Audio
Khi tôi về -
Audio
Làng tôi -
Audio
Sao em không đến
-
Audio
Anh đi! -
Audio
Vỉa hè đồng khởi
-
Audio
Ngày đại tang
Chuyện mất chuyện c̣n
Con chim Hoàng Yến
-
Audio
Nhớ cả trời Việt Nam
C̣n thương quê hương
tôi
Tôi muốn mời em về
Chuyện Tết
C̣n nhớ không em?
Trên đồi Tăng Nhơn Phú
-
Audio
Remember!
Cánh chim non -
Audio
Đốt sách
Buổi tựu trường
Đêm trắng
Nước mắt trong cơn mưa
Trăm đắng ngh́n cay
Con đường
tôi về
Hăy c̣n đó
niềm tin
Chiều ra biển
Những đứa con đẽ muộn
Một thời kỷ niệm
Băi tập
Bước chân Việt Nam
Người lính già
Để nhớ
Đi buôn
Ngày anh đi
Kỷ niệm xưa
Rồi tết lại đến
Bài thánh ca buồn
Tears of pride
We remember
Vui - Buồn … Ngày
hội ngộ 44 năm khoá 8B+C/72
Mùa hè đỏ lửa
Dư âm ngày hội ngộ
44 năm tại California
Có chuyến bay
Lời ca
Quỳnh Hương diển tích
Để nhớ để
quên
Cờ ḿnh!
Khắc chữ Tự Do
Mai cai hạ
Củ khoai ḿ
Khinh Binh 344
Tết
( Chân thành cảm ơn
Trung Tá Hoàng Phổ, Liên Đoàn Phó LĐ12 BĐQ
Đại Úy Nguyễn Trung Tín, Y Sĩ Trưởng LĐ12 BĐQ
Đại Úy Trần Văn Quy, Tiểu Đoàn Phó TĐ37/ LĐ 12 BĐQ
đă bổ sung chi tiết liên quan đến thời gian, vị trí, những lần giao
tranh, hành tŕnh chuyển quân và sinh hoạt của Liên Đoàn 12 BĐQ
trong tuần lễ từ 23-03- 1975 đến 29-03-1975 )
Thị Xă Tam Kỳ, Quảng Tín.
Ngày Chúa Nhựt 23-03-1975
Sáng. Theo Trưởng Ban 4 vào Bộ Tư Lệnh Tiền Phương Sư Đoàn 2 BB.
Cuộc tiếp xúc thật nhanh, gọn v́ không có kết quả như mong đợi. Con
ai người nấy lo. Yêu cầu tiếp liệu cho đơn vị tăng phái lúc nào cũng
phải nhường ưu tiên cho cơ hữu của Sư đoàn, nhứt là Trung đoàn 5. Họ
đang đụng nặng không kém.
Trưa. Theo đoàn xe tải đạn vào vị trí của pháo đội mà ḷng buồn vô
hạn. Những lời an ủi và giải thích, dù được người pháo đội trưởng
vui vẻ đón nhận, cũng chỉ để che dấu một thực trạng đau ḷng: Quân
Đội không đủ đạn cho chiến trường!
Bữa ăn thanh đạm với Đại úy Phương bị ngắt quăng liên tục v́ anh
phải lên máy theo dơi tác xạ của 4 khẩu 105 ly. Tiếng pháo kích của
địch, tiếng phản pháo của ta, tiếng rè rè của máy PRC 25, tiếng nói
như hét khi liên lạc, tạo thành một thứ âm thanh hỗn tạp nhưng đặc
thù của đời lính trận.
- Cánh quân của Tiểu Đoàn 37 đang đụng nặng.
Anh Phương buông máy, nói vội:
- Ḿnh vừa ra lịnh ưu tiên cho Đại Đội 3. Ông Vương coi bộ mệt dữ.
Thôi! Ăn tiếp đi Huy.
Cổ họng tôi đắng nghét. Cảm giác không khác ǵ đang chiến đấu bên
cạnh anh em ngoài kia. Đại úy Vương đúng là cô đơn quá! Mấy đứa em
bây giờ chẳng c̣n ai bên cạnh. Lê Văn Hữu để lại nửa cái đầu ở G̣
Nổi. Nguyễn Thanh Vân đang nằm liệt v́ sốt rét rừng. C̣n tôi đang
thấp thỏm từ ṿng đai Tiểu Khu. Bất lực! Các Trung đội trưởng bây
giờ là ai, người mới bổ sung hay những cọp già dạn dày trận mạc của
đại đội? Định nhờ máy của Pháo Đội để gọi thăm người đại đội trưởng
cũ nhưng lại thôi. Chỉ thầm mong an lành đến với mọi người .
Chiều. Nắng nhạt. Tam Kỳ hầu như chỉ c̣n một nửa dân số. Bưu Điện đă
ngừng mọi dịch vụ chuyển ngân từ hôm qua. Thị xă vắng lặng. Nhà cửa
như bị bỏ hoang. Trường Trung Học tỉnh lỵ trở thành Bộ Tư Lệnh tiền
phương của SĐ 2BB ngay từ khi mất Tiên Phước. Tam Kỳ c̣n được chút
sinh khí là nhờ những quán xá, khách sạn vẫn c̣n mở cửa... Quán cà
phê là khoảng sân của ngôi biệt thự khá bề thế, kiểu nhà mát của các
villa Pháp, nằm ngay cạnh hậu trạm của liên đoàn. Xế trưa, quán vắng
nên vị chủ nhân kiêm nhân viên phục vụ vui vẻ ngồi lại tṛ chuyện
với khách. Khi được hỏi v́ sao c̣n ở lại th́ người trung niên có
dáng dấp rất nghệ sĩ cho biết ông là một doanh nhân, ở lại một ḿnh,
c̣n vợ con đă ra Đà Nẵng từ mấy hôm trước.
- Tôi không có ǵ để lo sợ cả. Nếu không th́ đă vọt mất rồi. Quán cà
phê là để bà vợ tôi có việc ǵ đó để làm cho vui. Thu nhập không
thành vấn đề, mặc dù công sức và tiền bạc bỏ ra cho ngôi vườn này
cũng khá nhiều.
Tôi im lặng đảo mắt nh́n quanh. Đúng như lời ông nói. Quán đẹp là
nhờ sự sắp xếp và bày biện cây kiểng: sạch sẽ và ngăn nắp. Quầy thâu
ngân là một mái tranh thấp treo đèn và giỏ hoa. Dàn Akai nằm ngay
trên quầy, cạnh tủ kiếng nhỏ bày bán thuốc lá. Quán có phong thái
“Thạch Thảo“ đúng như tên gọi. Thấy tôi trầm ngâm, người chủ nhân
đứng dậy đi vào nhà. Tiếng nhạc Paul Mauriat d́u dặt vọng lại từ hai
chiếc loa đặt trên tam cấp dẫn lên cửa chính. Không khí im lắng
trong màu nắng nhạt làm tôi chợt nhận ra cuộc chiến đang đến hồi
quyết liệt ngoài kia bỗng nhiên ngưng hẳn tiếng súng từ lúc nào
không biết. Phút an b́nh tạm thời của một ngày chúa nhựt, hay là sự
im lặng ngộp thở của cơn băo đang dần đến?
- Đang t́m hứng để làm thơ phải không?
Tôi quay lại, mừng rỡ nhận ra Đỗ Văn Tuấn, bạn học kiêm đồng đội
quân trường. Tuấn ngồi xuống ghế đối diện, không chờ hỏi đă lên
tiếng trước.
- Tao hỏi cầu may một Đại úy. Ổng cho biết mày đang làm xếp hậu
trạm. Rồi lính của mày chỉ tao qua đây. Thật là bất ngờ!
Câu chuyện hàn huyên đưa chúng tôi trở lại thời lạng xe, cua đào hồi
c̣n ở trung học rồi những buồn, vui quân trường, sau cùng là thực
tại không có ǵ sáng sủa v́…
- Tụi tao như rắn không đầu. Hiện giờ đang lo bảo vệ Bộ Chỉ Huy tiền
phương của Sư Đoàn. Đại Đội Trinh Sát coi như xóa sổ. Trung Đoàn 5
bây giờ cũng đang kẹt cứng. Nghe nói cánh Biệt Động Quân của mày
cũng đụng nặng suốt hơn hai tuần nay.
Tôi gật đầu kể cho bạn nghe về những ǵ ḿnh biết được. Tinh thần
th́ vẫn c̣n nhưng phương tiện th́ nghèo đến mức cùng cực. Địch đang
ở thế mạnh. Chiếm đâu, giữ đó. C̣n ḿnh th́ chỉ thụ động pḥng thủ,
hay tấn công mà không có kết quả. Đạn dược nhỏ giọt. Dân chơi mà chỉ
có tiền lẻ để xài. Thật là trớ trêu. Tôi nh́n Tuấn, rồi chạnh nghĩ
đến những bạn bè cùng lớp, những đồng đội cùng khóa ở Đồng Đế. Mới
đó mà đă gần 3 năm. Kẻ c̣n, người mất. Và giờ này chỉ có hai đứa
ngồi bên ly cà phê nhắc chuyện xưa để buồn cho thực tại. Khi từ giă
nhau, sau cái bắt tay chỉ là lời chúc lành cho những ngày vô định
sắp tới.
Đêm. Dài vô tận! Thị xă im ĺm trong cảnh nhá nhem của phố phường
thiếu điện. Nặng nề và căng thẳng, không có chút sinh khí ngoại trừ
tiếng quân xa qua lại đó đây và tiếng pháo rời rạc, có vẻ như thăm
ḍ của đôi bên. Sinh hoạt hậu trạm vẫn chỉ là những công việc thường
lệ của bố trí, gác đêm trong t́nh trạng sẵn sàng ứng chiến lẫn tác
chiến. Im lặng lạ thường. Cảm giác như nghẹt thở.
Thứ Hai 24-03-1975.
Đêm về sáng.
Bê ta! Đúng là tiếng bộc phá của đặc công. Mọi người tỉnh giấc ngay
sau tiếng nổ đầu tiên. Dàn tuyến pḥng thủ. Nghe ngóng. Nhận định.
Lên máy liên lạc với Liên Đoàn. Địch đang đột nhập Bộ Tư Lệnh tiền
phương của Sư Đoàn 3 BB. Chỉ cách chừng 300 thước, vài khu phố, dăm
ba cái ngă tư. Địch có thể xâm nhập qua đây bất cứ lúc nào. Tất cả
đều sẵn sàng. Tiếng lựu đạn, tiếng súng nổ ḍn trong đêm. Một đêm
mất ngủ. Đêm thật dài, và thật căng thẳng.
6:30. Đă có chút ánh sáng b́nh minh. Vẫn c̣n đụng độ quanh khu vực
trường Trung Học. Đan pháo kích bắt đầu nổ bên hướng Tiểu Khu và cả
Bệnh Viện gần đó. Lệnh của Liên Đoàn: Nằm tại chỗ! Hậu trạm của các
Tiểu Đoàn cho tin có đụng độ ở khu vực của TĐ37 và TĐ21. Tiểu Đoàn
39 BĐQ ở phía Tây Bắc không có báo cáo chạm địch, nhưng Tam Kỳ đang
bắt đầu hoảng loạn.
8:00. Không c̣n liên lạc được với Liên Đoàn qua điện thoại lẫn
truyền tin. Không rơ v́ sao. Chiếc Jeep duy nhất của hậu trạm đă
theo Đại úy Nhân về Đà Nẵng chiều hôm qua, nên Trung sĩ Năm phải lấy
Dodge chạy qua Bộ Chỉ Huy Liên Đoàn nhận lệnh trực tiếp. Khi trở về
th́ báo cáo của người Hạ sĩ quan Ban 4 không có chút lạc quan.
- Liên Đoàn Trưởng và Ban 3 bận máy liên tục. Truyền tin và nhóm tác
chiến Điện Tử đóng ở đâu không biết. Ban 2 của Thiếu Tá Vũ cũng
không thấy ai! Chắc là đă theo Liên Đoàn phó qua Tiểu Khu họp khẩn
cấp. Trinh Sát th́ chỉ biết lo bảo vệ khu ga xe lửa và phía Tây của
Bộ Chỉ Huy. Chỗ này là tùy Thiếu úy định đoạt. Bên đó cũng lộn xộn
lắm v́ không ai nắm rơ t́nh h́nh ǵ cả!
Tôi thở dài nh́n quanh. Hậu trạm của các Tiểu Đoàn mỗi nơi chỉ có
vài người, lại c̣n phải lo quân nhu, tiếp liệu lỉnh kỉnh. Xe 10
chiếc, người th́ trên dưới một Trung đội, kể cả tài xế và quân nhân
chờ trở lại đơn vị. “Tùy Thiếu úy“ cũng có nghĩa là không c̣n trông
chờ lệnh lạc ǵ của ai. V́ ngoài kia, phía Quốc Lộ 1, đă rần rần
tiếng xe và ḍng người rút về hướng Bắc. Tiếng súng và tiếng pháo
kích đă thật gần. Thêm một cố gắng để liên lạc với Liên Đoàn mà
không có kết quả, nên tôi cho lệnh thu dọn lều trại. C̣n đang loay
hoay nhổ lều, cuốn bạt, th́ Liên Đoàn Trưởng từ đâu phóng xe tới. Bộ
dạng Trung Tá An hầm hầm. Ông nh́n quanh, rồi gào lên:
- Mấy anh đang làm ǵ vậy?! Định chạy làng phải không? Ai chỉ huy ở
đây?
Tôi lật đật đến chào kính. Chưa dứt câu th́ bản đồ trên tay ông đă
vỗ lên nón sắt của tôi:
- ĐM! Ngoài kia đang đánh đấm. Trong này tính vọt hả?!
Ông trừng mắt nh́n tôi. Cả hậu trạm hết hồn đứng lặng người. Tôi
cũng không nhận ra vị Trung Tá mới ba ngày trước đó đă gọi tôi tŕnh
diện và vui vẻ cho biết sẽ trả tôi về làm Chỉ huy Hậu Cứ của Tiểu
Đoàn 37 BĐQ. Hôm đó ông thân mật hỏi han chuyện Sài G̣n và cả chuyện
học hành của tôi trên Đà Lạt lúc chưa bị Tổng Động Viên. Hôm nay th́
khác. Ông như chỉ muốn trút sự bực bội hay phẫn nộ ǵ đó và tôi
không may đă thành nạn nhân.
Có lẽ tôi là nạn nhân đầu tiên trong ngày! Tôi cảm thấy nhục nhă v́
bị đơn vị trưởng hành hung ngay trước mặt thuộc cấp của ḿnh, nhưng
vẫn giữ thế nghiêm và im lặng nh́n ông, không phân bua, không giải
thích, v́ tôi thông cảm cho ông. Xét cho cùng, quả là tôi cũng muốn
bỏ cuộc. Tôi chỉ là tép riu, c̣n Liên Đoàn Trưởng của một đơn vị nổi
tiếng mà chạy làng th́ khó có thể chấp nhận được.
Không nhận được lời nào của tôi, Trung Tá An quay sang quát tháo mọi
người cho đă nư, rồi lên xe phóng đi sau câu chửi thề như lúc mới
tới. Mọi người c̣n im lặng đứng nh́n tôi, hoang mang. Nhưng tôi đă
nh́n ra được nỗi tuyệt vọng và sự đau khổ tột cùng qua thái độ của
Trung Tá An nên cho lệnh thu dọn thật nhanh. Khi đoàn xe chuyển bánh
th́ tôi biết là cũng đă đến lúc phải bỏ Tam Kỳ. Quốc Lộ 1 đông nghẹt
mọi thứ xe cộ và người, Dân cũng như Quân. Khó khăn lắm, mấy chiếc
GMC của các Tiểu Đoàn 21 và 39 BĐQ mới quẹo ra được quốc lộ để nhập
vào ḍng di tản.
Đến phiên hậu trạm Liên Đoàn th́ chỉ lọt mấy chiếc GMC chở xăng,
dầu, đạn dược. Xe Dodge v́ kéo “rờ mọt“ lương khô, nên kẹt ngay giữa
ngă tư, loay hoay tới, lui hoài không sau quẹo trái được. Toán hậu
trạm của TĐ 37 BĐQ đi sau cùng chờ lâu sốt ruột, nên quay đầu t́m
đường khác mà đi lúc nào không hay.
9:30 Phía trước chỉ c̣n lác đác vài nhóm thường dân và sau lưng th́
vắng hoe. Tài xế lo t́m cách quay xe quẹo vào trục lộ và mọi người
cũng quên cả những giao tranh đâu đó thật gần. Trên chiếc Dodge bây
giờ chỉ c̣n tôi và hai binh sĩ thặng dư “...theo thiếu úy tới cùng“!
Tài xế th́ vừa chửi thề vừa cố gắng nhích tới, nhích lui mà không có
kết quả. Không thể bỏ xe, mà cũng không tháo được “rờ mọt“ để thoát
thân! Đang lo lắng cùng cực, th́ từ đâu xuất hiện một gia đ́nh năm
người: hai vợ chồng, hai con nhỏ và một ông lăo. Người chồng có lẽ
là một Nghĩa Quân, súng đeo vai, tay xách bị. Thấy xe, họ mừng rỡ
đứng lại, nhưng rồi thất vọng khi thấy đang kẹt tại giữa đường. Một
người vội nói:
- Phải chạy nhanh lên, Thiếu úy ơi! Nghe nói xe tăng của tụi nó đă
qua cầu phía bên kia phố rồi.
Nghe nói vậy, tài xế hoảng hốt nhấn ga. Chiếc Dodge kẹt lề, nhồi
lên, nhích xuống. Vô phương! Tôi tuyệt vọng lắc đầu. Chưa biết phải
làm sao th́ từ đâu xuất hiện thêm vài người lính Sư Đoàn 2 BB. Tôi
hỏi thăm họ về Đỗ Văn Tuấn và t́nh h́nh bên Bộ Tư Lệnh Tiền Phương
Sư Đoàn 2BB.
- Đặc công đánh vô Trường Học từ sáng sớm. Tụi nó chỉ có mấy thằng
nhưng liều mạng. Sau đó có thêm một toán nữa, có lẽ là du kích. Tới
sáng th́ ḿnh bể tuyến, mạnh ai nấy rút. Tụi em kẹt lại sau cùng,
chạy ṿng phía sau rồi mới nhắm hướng bọc ra đây. Không c̣n ai nữa
đâu. Tụi nó chiếm Trường Học rồi!
Nghe nói xong, tôi gọi họ cùng với mọi người khác phụ đẩy chiếc
Dodge. Bảy, tám người góp chung sức lúc đang tuyệt vọng, nên kết quả
là chiếc xe gầm rú, tới, lui vài lần rồi vọt ngay lên lên lề. “Rờ
mọt“ phía sau ngă qua, lắc lại tưởng chừng như muốn găy cả trục
bánh. Tài xế cho xe yên vị trên đường. Mọi người hối hả leo lên. Hai
cháu bé và cụ già ngồi trong cabin, hai người lính hậu trạm đeo hai
bên hông, những người c̣n lại đứng phía sau, kể cả tôi. Lúc xe
chuyển bánh mới hay khu vực trong tầm mắt, trước, sau, đều vắng
lặng.
Mới hơn 10 giờ sáng mà Tam Kỳ đă bỏ ngỏ từ lâu. Tiếng súng lớn, nhỏ
vẫn c̣n, nhưng ngoài tiếng xe Dodge đang rồ ga v́ kéo nặng, tôi
không nghe được tiếng xích sắt của T54 mặc dù trường Trung Học và
chiếc cầu phía Nam thị xă chỉ cách chúng tôi không bao xa. Chạy đến
gần khu vực Ṭa Hành Chánh và Tiểu Khu th́ chúng tôi bắt kịp đoàn
người di tản. Pháo binh của địch đang làm t́nh làm tội những nơi
trọng yếu, kể cả Bệnh Viện Toàn Khoa của thị xă Tam Kỳ.
Con đường huyết mạch trở thành “Quốc Lộ kinh hoàng“. Đáng buồn nhứt
là những người dân không có phương tiện. Họ lết bết đi hai bên lề,
đưa cặp mắt thèm thuồng pha lẫn van xin nh́n đoàn xe đủ loại đang
ngược Bắc. Vừa ra khỏi Tam Kỳ th́ cảnh tượng càng tang thương hơn.
Quốc Lộ 1 b́nh thường khá rộng, bây giờ trở nên chật hẹp với mọi thứ
trên đời vung văi trên đường: từ quần áo, vật dụng linh tinh, kể cả
xăng dầu của xe cộ bị hư hỏng, đến những nhầy nhụa khác không thể
phân biệt là thứ ǵ. Mặc kệ! Xe vẫn cứ chạy. Người vẫn cứ đi. Không
phải không khí chiến tranh mà là h́nh ảnh của một bi kịch thoát
hiểm!
Tiếng ḥ hét, chửi bới, tiếng súng bắn mở đường hay xua đuổi những
ai chắn lối, hoặc hù dọa những người muốn nhào lên xe để được sướng
thân, ḥa lẫn với tiếng kèn xe chói tai và liên tục, tạo thành một
thứ âm thanh hỗn tạp, rối bời nhưng khẩn thiết. Xe đ̣, xe nhà, xe
hàng, xe gắn máy, quân xa, cơ giới đủ loại, lớn, nhỏ, hai bánh, ba
bánh, bốn bánh, v/v...
Mọi thứ đều cố ḅ, cố nhích về phía trước. Ḅ, nhích là phải, v́
ḷng đường chật ních các loại xe và người. Xe hư là khốn nạn cuộc
đời, v́ chắc chắn phải bị bỏ lại. Sang, hèn như nhau. Dân, Quân cũng
không khác. Mọi thứ phương tiện, có động cơ hay không, đều được tận
dụng tối đa để chở người, chở của. Mạng người cũng rẻ rúng như bèo!
Súng tha hồ bắn. Xe tha hồ lách. Chạy, càng xa càng tốt! Giờ phút
này ai nấy đều muốn đến nơi an toàn và Đà Nẵng là mục tiêu tối hậu.
Quốc Lộ 1 như con rắn khổng lồ, đuôi c̣n ḷng tḥng nơi nào đó tận
trong phố Tam Kỳ không chừng, c̣n đầu th́ không biết đă tới đâu.
Trưa. Con đường từ Tam Kỳ về Thăng B́nh, quận cực Bắc của tỉnh Quảng
Tín, b́nh thường chỉ mất mười lăm, hai chục phút xe chạy là tới nơi.
Hôm nay th́ khác. Đôi khi chỉ có người (và thú vật) c̣n có thể di
chuyển. Xe cộ th́ nằm cứng một chỗ mỗi lần có chiếc nào đó hết xăng
hay hư máy nửa chừng. Khổ sở lắm mới ủi được qua một bên để lấy lối
cho xe chạy tiếp. Giữa ḍng thác người và xe đang chậm chạp tiến về
phía Bắc, là một sĩ quan không rơ cấp bậc, đứng chận những quân nhân
có lẽ là thuộc cấp của ông, đẩy họ vào lề, nơi đă có một số quân
nhân khác đang xớ rớ đứng, ngồi.
Chung quanh họ là vợ con, là người thân lớn, nhỏ. Mọi người đều lộ
vẻ hoang mang, lo lắng. Chỉ có đám trẻ con c̣n được vài nụ cười thật
ngây thơ và hồn nhiên khi tụm năm, tụm ba với nhau. Nh́n lại xe
Dodge mới hay gia đ́nh người lính Tiểu Khu và nhóm quân nhân Sư Đoàn
2 BB cũng đă bỏ đi hồi nào không biết. Đoàn xe hậu trạm t́m được
nhau nên cùng dừng lại để kiểm tra quân số và tiếp liệu phẩm rồi lên
máy liên lạc với Bộ Chỉ Huy Liên Đoàn.
Nửa ngày trời dang nắng làm con người khô khốc, nhưng tôi không thấy
khát, cũng không thấy đói. Chỉ hút thuốc! Hút liên tục đến mềm môi,
rát cổ, để tạm trấn áp nỗi lo lắng và buồn bực trong ḷng. Tôi buột
miệng chửi thề khi có người đề nghị chạy luôn về hậu cứ và ra lệnh
nằm tại chỗ chờ tin tức của Liên Đoàn. Đành là giữa lúc hỗn quan,
hỗn quân, th́ ḿnh có toàn quyền quyết định. Nhưng cả buổi chỉ thấy
vài nhóm đồ bông lẻ tẻ, đa số đeo theo các xe hậu trạm mà đi. Các
Tiểu Đoàn chắc chắn c̣n ở phía sau.
Tôi đă quyết định không sai. Bộ Chỉ Huy Liên Đoàn đang ở phía trước
không bao xa, ngay trong căn cứ Hương An. Chỉ v́ lo điều động đại
đơn vị nên bây giờ “Xếp“ mới nhớ tới chúng tôi. Mất liên lạc suốt
nửa ngày đồng nghĩa với đoán già, đoán non, hay đồn nhảm những tin
tức không có ích lợi ǵ cho tinh thần chiến đấu của đơn vị. Giờ này
Liên Đoàn Phó, Trung Tá Hoàng Phổ c̣n đang điều động hai Tiểu Đoàn
21 và 37 BĐQ cùng với một Chi đoàn Thiết Vận Xa triệt thoái theo
chiến thuật, lấy quốc lộ làm trục chính tiến về hướng Bắc. Họ là
những người sau cùng rời khỏi Quảng Tín. Kỳ An ơi Kỳ An! Đất lành
của hiền nhân Phan Chu Trinh đành phải bỏ lại cho địch! Gần 3 cây số
để ra tới quốc lộ phải trả bằng máu xương giữa nắng trưa hừng hực
lửa.
17:00. Dang nắng cả ngày ngoài trời, nên tinh thần ai nấy đều căng
thẳng đến cực độ. Sau cùng, đoàn xe hậu trạm được lệnh vào căn cứ
Hương An nằm chung với Liên Đoàn. Lại kiểm điểm nhân sự và tiếp
liệu, phân chia vị trí cho từng hậu trạm Tiểu Đoàn, trực máy để liên
lạc thẳng với Liên Đoàn Trưởng. Công việc thường lệ, quen thuộc, nên
đâu vào đó rất nhanh, gọn. Th́ giờ c̣n lại là nghe ngóng t́nh h́nh.
Nhất là tin tức về các Tiểu Đoàn c̣n đang trên đường lui binh. Không
thấy có dấu hiệu truy kích của địch khi đoàn quân đă ra khỏi Tam Kỳ.
Chỉ có những hoạt động quấy rối không đáng kể của du kích địa phương
dọc theo lộ tŕnh di tản.
Cứ vậy mà hai Tiểu Đoàn 21 và 37 BĐQ cùng Chi Đoàn Thiết Vận Xa di
chuyển về tới quận Thăng B́nh và bắt tay với một đơn vị của Sư Đoàn
3 BB vào lúc gần nửa đêm. Cùng lúc đó, một trung đội Thám Kích phối
hợp với Ban 4 để làm công việc của Kiểm Soát Quân Sự, đồng thời t́m
xem c̣n đồng đội nào rơi rớt hay lạc lơng ở phía sau hay không. Hai
chiếc GMC chầm chậm lăn bánh ngược về hướng Tam Kỳ trong sự im lặng
ma quái và bóng đêm rờn rợn.
Gió tháng 3 bắt đầu trở lạnh. Dân chúng đă tản mát đâu hết. Quốc lộ
vắng lặng. Nhà cửa hai bên đường không có dấu hiệu c̣n người sinh
sống. Có lẽ họ đă bỏ đi hay không muốn lên đèn, mở điện. Lác đác có
vài bóng người đi dọc theo con lộ. Họ chỉ quay đầu nh́n theo xe, rồi
lầm lũi bước tiếp. Dù sao đi nữa th́ quận lỵ Thăng B́nh hoàn toàn
yên tĩnh. Một dấu hiệu đáng mừng, hay đáng lo?!
Đêm. Dài lê thê. Đêm căn cứ thật yên lắng, đủ để nghe tiếng truyền
tin rè rè, rẹt rẹt đâu đó. Lại cà phê, lại thấp thỏm. Vài nhóm nhỏ
chụm đầu bàn tán, trao đổi tin tức, hỏi han t́nh h́nh. Lại một đêm
hút thuốc đến vàng tay. Một ngày trời gần như quên lững miếng ăn mà
vẫn không thấy đói. Thêm một đêm chong mắt chờ sáng trong dằn vặt,
âu lo.
Thứ Ba 25-03-1975.
Sáng họp khẩn với Bộ Chỉ Huy Liên Đoàn mới hay Pháo Đội 12 của Đại
Úy Phương và Trạm xá của Y Sĩ Đại úy Nguyễn Trung Tín đă về tới Phú
Lộc hôm qua. Ban 4 hành quân rời Hương An ngay sau khi liên lạc và
điều động đoàn xe Quân Vận đến bốc toàn bộ Liên Đoàn về hậu cứ. Đoàn
xe thật ra chỉ là vài chiếc tăng phái v́ nhu cầu đâu phải chỉ có
Bịệt Động Quân! V́ vậy, xe hậu trạm rồi cơ hữu của từng Tiểu Đoàn
cũng được xử dụng tối đa. Tuy không kẹt xe và hỗn loạn như hôm qua,
nhưng quốc lộ vẫn mang một nhịp hối hả, cấp bách của cơ giới đủ
loại, nhứt là xe nhà binh.
Về ngang Duy Xuyên đă thấy ḍng người từ trong Trà Kiệu túa ra đủ để
gây khó khăn cho giao thông trên lộ chính. Xe và người cứ thế mà đổ
dồn về Đà Nẵng. Vĩnh Điện cũng bị kẹt cầu, kẹt lộ, v́ xe từ tỉnh lộ
nối với Giao Thủy, Đại Lộc, cũng rần rần nhập vào, tạo nên t́nh h́nh
bế tắc lưu thông trên công lộ. Về tới Miếu Bông, Câu Lâu, rồi Phước
Tường cũng vậy! Phải dùng đến Quân Cảnh trên Commando Car mới giải
tỏa trật tự và giữ được an ninh phần nào trên đường dẫn vào phố
chính. Xe từ Huế xuống, từ Quảng Tín lên. Người theo xe nườm nượp.
Đà Nẵng đă trở thành ốc đảo, thành chiếc phao và thành niềm hy vọng
sau cùng của Quân và Dân tại Quân Khu I.
Không kể thời gian chờ đợi, rồi thứ tự lên xe, th́ phải mất hơn 4
tiếng mới đưa được toàn bộ Liên Đoàn 12 BĐQ về tới thôn Phú Lộc.
Nhưng không phải ai cũng suôn sẻ và may mắn như những chuyến đầu
tiên. Đoàn xe sau cùng, vỏn vẹn có 6 chiếc dành cho Tiểu Đoàn 37 BĐQ
và số quân nhân c̣n lại của TĐ 21 BĐQ, đă bị phục kích tại cầu Bà
Réng, vốn là cửa ngơ để vào Đà Nẵng từ hướng Nam, ngay trong vùng
trách nhiệm của Trung Tá Vơ Vàng, lúc đó đă về chỉ huy một lực lượng
Địa Phương Quân của Tiểu Khu Quảng Nam.
Một xe GMC tan tành v́ B40! Lại đổ máu và lại phải chiến đấu trong
điều kiện nghiệt ngă nhứt: mỗi người một, hai gắp đạn pḥng thân để
cầm cự rồi đẩy lui đám du kích chừng 20, 30 tên. Đường về lại chia
hai ngả: kẻ qua Tổng Y Viện Duy Tân để được ướp lạnh hay băng bó,
người vào hậu cứ tại Phú Lộc trong sự rời ră đến tột cùng.
Thôn Phú Lộc của những hân hoan lúc dưỡng quân, của hạnh phúc khi
sum họp, đă thật nặng nề với bất ổn và xôn xao cũng như bất cứ nơi
nào khác. Nụ cười quen thuộc trong các trại gia binh đă nhường chỗ
cho ánh mắt âu lo, bồn chồn, những giọt nước mắt xót xa cho những ai
đă hy sinh hay trọng thương trong giờ phút cuối. Hậu cứ Liên Đoàn
chưa bao giờ căng thẳng và buồn tẻ như lúc này. Sắp xếp đâu đó xong
xuôi là đă chập choạng tối.
Tôi ăn tạm ḿ gói bên Câu Lạc Bộ, rồi về xem công điện và văn thư
mới nhận, th́ Đại úy Quỳnh bước vào thông báo Ban 4 có trách nhiệm
trực chính đêm nay nên có công tác khẩn cần thi hành ngay lập tức.
Tôi giao việc lại cho ông Quỳnh, rồi đến gặp Trung úy Huỳnh Long,
Trưởng Ban 5 để nhận một Tiểu đội Kiểm Soát Quân Sự và 2 xe GMC để
ra Đà Nẵng tảo thanh, tước khí giới và bắt giữ những quân nhân BĐQ
bất hảo. Đà Nẵng đang gặp nhân măn! Người và xe đầy nghẹt trên
đường.
Thành phố đang lên cơn sốt v́ ḍng người di tản từ hai đầu Nam, Bắc
dồn vào không ngớt. Cảnh sát sắc phục đă biến mất. Chỉ c̣n dân Dă
Chiến và Quân Cảnh Tiểu Khu đang cố văn hồi trật tự từ trên các
Commando Car. Đă có lệnh nổ súng bắn bỏ những ai vô kỷ luật và phá
rối trị an. Ngoài đường bây giờ lính tráng tới lui tấp nập. Dân
chúng cũng xuôi ngược ồn ào. Lại thỉnh thoảng kẹt xe. Đôi lúc phải
dừng lại để “hỏi thăm sức khỏe“ phe ta: Những anh em thuộc Liên Đoàn
14 và 15 BĐQ từ hướng Tây Bắc rút về. Tội nghiệp cho những con Cọp
tan đàn không c̣n nanh vuốt đang lạc lơng giữa phố thị.
Lính th́ không gom một ai. Vũ khí, đa số là M16, th́ cũng được nửa
sàn xe. Một ṿng phố chính cũng mất hơn hai tiếng đồng hồ. Đủ để
chứng kiến cảnh hoang mang của dân t́nh và vẻ thất thểu của những
người lính không c̣n đơn vị. Sụp đổ nhanh quá! Như Domino trên bàn
cờ. Không có ǵ giữ lại được! Kể cả cố gắng ổn định t́nh h́nh của
Tướng Tư Lệnh Quân Đoàn, một dũng tướng ngày đêm sát cánh với mọi
đơn vị.
Đà Nẵng bây giờ là một cái rọ khổng lồ không hơn không kém. Hèn chi
địch không cần truy đuổi ráo riết. Cứ để sợi tḥng lọng từ từ siết
lại. Tuy vẫn c̣n tiềm năng và đang cố văn hồi trật tự, nhưng Đà Nẵng
không khác ǵ cá nằm trên thớt, như con mồi đang tuyệt vọng vẫy vùng
trong chiếc lưới đang dần dà phủ chụp.
23:00. Xe về tới Phú Lộc. Khu gia binh nh́n thoáng qua th́ vẫn như
lúc b́nh thường: tối tăm và im vắng sau khi máy đèn ngưng chạy.
Nhưng chắc chắn trong từng nhà là những thao thức triền miên v́ chưa
có lần nào Liên Đoàn rối rắm như hiện nay, kể cả Lam Sơn 719 và Mùa
Hè Đỏ Lửa. Bốn năm, ba lần lui binh khẩn cấp, nhưng lần này th́ t́nh
h́nh tồi tệ đến mức không ngờ. Hai chiếc GMC nằm ngay giữa sân cờ Bộ
Chỉ Huy Liên Đoàn. Vũ khí tịch thu để nguyên trên xe. Toàn là súng
không có đạn. Mọi thứ khác, kể cả lựu đạn, được mang vào văn pḥng
Ban 4. Ai nấy đều mệt nhoài. Hai ngày mất ngủ đang bắt đầu hành hạ
tôi. Chỉ kịp hoàn tất bản báo cáo là cặp mắt đă híp lại không cách
ǵ cưỡng được. Trước khi thiếp đi, tôi cũng c̣n đọc thấy mảnh giấy
trên bàn: 8 giờ sáng 26-03 họp với Liên Đoàn Trưởng.
Thứ Tư 26-03-1975.
8:00. Không khí có vẻ căng thẳng khác thường. Cấp Đại Đội trưởng trở
lên đều có mặt. Pḥng họp đang x́ xào to nhỏ tự động lắng ngay xuống
khi Liên Đoàn Trưởng xuất hiện. Vào hàng. Phắc. Chào kính. Tŕnh
diện. Sau phần mở lời của Trung Tá An, Trung Tá Hoàng Phổ là người
mở đầu cuộc họp. Ông cho biết là sau khi họp khẩn cấp với Tiểu Khu
Quảng Tín vào sáng ngày 24-03-1975, th́ ông trở về BCH/ LĐ12 BĐQ,
đóng tại ga xe lửa, để thông báo cho Trung Tá An biết về cuộc triệt
thoái ra khỏi thị xă Tam Kỳ. Sau đó BCH/ LĐ di tản khẩn cấp về Đà
Nẵng. Đó cũng là lần gặp mặt cuối cùng trong ngày của ông với Liên
Đoàn Trưởng v́ ông bận rộn với việc điều động các đơn vị trực thuộc
( gồm 2 Tiểu Đoàn 21 và 37 BĐQ và 1 Chi Đoàn Thiết Vận Xa) rời vị
trí đóng quân để di tản về hướng Bắc.
Trong ngày 24-03-1975, ông không liên lạc được và cũng không nhận
được một lệnh ǵ của Tr/ Tá An. Cũng theo lời Trung Tá Hoàng Phổ th́
24-03-1975 là một ngày xáo trộn về mọi mặt. Tiểu khu không liên lạc
được với SĐ 2BB, nên đă họp các đơn vị c̣n lại, dưới sự chủ tọa của
Đại Tá Đào Mộng Xuân, Tỉnh Trưởng kiêm Tiểu Khu Trưởng Quảng Tín.
Sau khi thẩm định t́nh h́nh chung, tất cả sĩ quan đại diện các đơn
vị đồng ḷng chấp thuận giải pháp di tản khẩn cấp ngay sau đó. Kết
quả là Trung Tá Hoàng Phổ cùng với Bộ Chỉ Huy nhẹ (6 quân nhân) và
hai Tiểu Đoàn 21 và 37 BĐQ về đến Thăng B́nh sau một ngày di chuyển.
Khi đó, Bộ Chỉ Huy Liên Đoàn 12 BĐQ đă yên ổn nằm trong căn cứ Hương
An từ lâu rồi. Cùng trong đêm đó, Chi Đoàn Thiết Vận Xa mới rời LĐ12
BĐQ để tăng phái cho Trung Đoàn 56 của Sư Đoàn 3BB.
Sau cùng, buổi họp của Liên Đoàn được tập trung vào việc thông báo
t́nh h́nh chung và tổng kết báo cáo của từng Ban và từng Tiểu Đoàn.
Trung Tá An thông báo lệnh ứng chiến tại chỗ cũng như chờ đợi bổ
sung về mọi mặt. Không khí rơ ràng là rất căng thẳng. Trong ngày,
c̣n có tin Liên Đoàn nhận lệnh trực tiếp của Tướng Trưởng để cùng
với SĐ3 BB khai thông đoạn đường từ Non Nước đi Hội An. Nhưng rồi
chờ măi cũng không thấy ǵ.
11:00. Điện thoại từ văn pḥng Liên Đoàn Trưởng gọi đích danh tôi
qua tŕnh diện. Trung Tá An ngồi yên tại bàn viết chờ tôi chào kính.
Ông có mệt mỏi và xanh xao thấy rơ.
- Bận quá nên tôi quên. Đây là Sự Vụ Lệnh về lại 37 để coi hậu cứ
cho Thiếu Tá Gio. Cố gắng nhé!
Tôi nhận giấy rồi trở về văn pḥng Ban 4 ngồi thừ người. Đây là mơ
ước từ lâu nhưng bây giờ th́ đă trễ. Trung Tá An có lẽ chỉ muốn giữ
lời hứa với đàn em mà thôi, v́ ông dư biết trong điều kiện như hiện
nay th́ khó có thể nhận lănh trách nhiệm mới. Tuy vậy, tôi cũng qua
hậu cứ của Tiểu Đoàn 37 BĐQ, theo đường tắt ṿng ngang trại gia
binh.
Hậu cứ vắng tanh. Không gặp ai quen biết mặc dù chỉ vài tiếng trước
đây c̣n ngồi họp với nhau bên BCH Liên Đoàn. Văn pḥng của Đại Đội 3
cũng trống trơn. Vào Câu Lạc Bộ th́ chỉ gặp những người không quen.
Hỏi thăm về Nguyễn Thanh Vân, người bạn về đơn vị sau tôi chừng một
tháng, cũng không ai biết đang ở đâu. Một người lính cho biết đă
thấy Vân theo Trung Sĩ Tuấn, Trung Đội phó của Vân ra Đà Nẵng từ
lâu.
Tôi xuống trại gia binh, định vào thăm gia đ́nh Trung sĩ Chế Việt,
một người bạn văn nghệ và thăm chị Hương, vợ Thiếu úy Vũ Thành Công,
người đă nằm lại trên một ngọn đồi nào đó tại Quảng Tín hai tuần
trước. Cả hai nhà đều đóng cửa im ĺm. Tôi buồn bă về lại Bộ Chỉ Huy
Liên Đoàn, ḷng thầm nguyện vài lời kinh cho Phêrô Vũ Thành Công,
người bạn và cũng là người anh đă hết ḷng chỉ dẫn tôi mọi điều.
Chiều. Dạo một ṿng qua hậu cứ hai Tiểu Đoàn 21 và 39 BĐQ t́m Cốc A
Sam và Nguyễn Văn Ước, hai người bạn cùng khóa, về đơn vị cùng ngày.
Nhưng cả hai hậu cứ cũng lác đác người ra, kẻ vào. Không ai biết hai
người đồng khóa của tôi ở đâu. Lệnh ứng chiến coi như vô hiệu lực.
Giá súng vẫn ngay ngắn nằm im trong các “sam”, nhưng người cầm súng
th́ tản mát đâu không thấy. T́nh trạng thật đáng buồn. Tôi như kẻ vô
gia cư. Trên nguyên tắc là tôi đă về lại Tiểu Đoàn 37 BĐQ, nhưng
thực tế th́ không ai màng tới tôi. Thiếu tá Gio không có công điện
triệu hồi. Ban 1 Liên Đoàn chắc là chưa cắt giảm quân số, nên hỏa
đầu vụ vẫn thoải mái:
- Mời Thiếu úy ăn trưa!
Bữa ăn trưa không có tiếng hỏi han hay bàn bạc t́nh h́nh. Vắng mặt
hầu hết mọi người. Không khí thật buồn nản ǵ đâu! V́ vậy tôi quyết
định ra Đà Nẵng, một ḿnh. Mấy hôm nay nắng đẹp, trời trong, nhưng
ḷng người th́ héo úa. Nhịp sống Đà Nẵng vốn đă vội vàng, sôi nổi,
nay lại càng dồn dập hơn và cuống cuồng hơn bao giờ hết.
Bưu điện ra thông báo ngưng mọi dịch vụ chuyển ngân, bưu phẩm, v/v…
T́nh h́nh trầm trọng đến vậy sao? Vậy là lương tháng nằm gọn trong
túi, không c̣n cơ hội gởi chút ít về cho gia đ́nh như thông lệ. Chờ
gần một tiếng mới tới phiên gọi điện thoại. Thằng bạn thân lo lắng
hỏi han đủ thứ và cho biết Sài G̣n có tin đồn sẽ bỏ Đà Nẵng. Nhờ hắn
nhắn tin tôi vẫn b́nh an đến gia đ́nh và vài lời tâm t́nh vụn vặt
khác, là đành gác máy để c̣n nhường cho người kế tiếp. Số người chờ
gọi điện thoại, chờ gởi điện tín, đứng đông nghẹt cả tiền sảnh, lao
nhao và bất an thấy rơ. Tôi trở ra đường, ḷng nặng trĩu.
Đâu cần phải chờ Sài G̣n tung tin, ngay tại Đà Nẵng này cũng đă nh́n
thấy được phần nào cuộc diện. Thành phố hỗn loạn hơn bao giờ hết.
Ngoài đường bây giờ lính đông hơn dân. Họ đi thành từng đoàn, từng
nhóm, đa số vẫn c̣n vũ khí. Cướp bóc xảy ra càng ngày càng nhiều
hơn. Nhưng Đà Nẵng vẫn gượng sống. Hàng quán vẫn xôn xao. Chợ búa
vẫn xô bồ. Sinh hoạt nói chung vẫn như mọi ngày mặc dù t́nh h́nh
đang đến hồi chung cuộc. Bước chân đưa tôi dài theo đường Độc Lập,
ra Hùng Vương để hướng về Chợ Cồn. Vừa đi ngang cà phê Diên Hồng,
ngay Ty Thông Tin th́ gặp Trần Anh Kiệt, anh chàng vừa theo Liên
Đoàn 15 BĐQ rút về từ mặt trận Tây Bắc đèo Hải Vân.
- Đi đâu lang thang vậy cha. Hai thằng kia đâu?! Kiệt “Mă Tấu“ hỏi
tôi trước.
- Tao đi một ḿnh. Không gặp Cốc A Sam và thằng Ước.
Tôi vừa trả lời, vừa bắt tay chào những người ngồi chung với Kiệt.
- Không ngờ mày cũng biết chỗ này. Hai chị em cô hàng là hoa khôi ở
đây đó!
- Tao và mấy thằng em đi ḷng ṿng chơi. T́nh cờ thấy hai em này
bảnh quá nên nhào vô luôn. Sẵn dịp ngồi nh́n qua khách sạn Ô Kê mà
nhớ hồi tụi ḿnh mới ra nhận đơn vị. Mày c̣n nhớ không?
Tôi gật đầu rồi gọi cà phê. Anh chàng chuẩn úy “sữa” của gần hai năm
trước vẫn không thay đổi: ồn ào, ruột để ngoài da, và thoải mái chấp
nhận mọi t́nh cảnh. Chúng tôi trao đổi tin tức về Liên Đoàn 15 BĐQ
vừa di tản vào hôm qua, về t́nh h́nh của Đà Nẵng, và những bạn cùng
khóa. “Mă Tấu“ nhà ta khẳng khái kết luận:
- Tới đâu th́ tới! Ai sao ḿnh vậy. Cho tới giờ phút này tụi ḿnh
c̣n nguyên vẹn là đă tốt số lắm rồi.
Hai chữ nguyên vẹn làm tôi chợt nghĩ tới người đại đội trưởng thời
tôi c̣n ở Tiểu Đoàn 37 BĐQ. Khi rút khỏi Kỳ An, Đại Úy Vương bị
trúng ḿn cụt chân, được đệ tử cơng và tiểu đoàn phó cho xe chuyển
thẳng về Đà Nẵng, hiện ông đang nằm trong Duy Tân. Tôi rủ Kiệt vào
thăm Đại úy Vương. “Mă Tấu“ gật đầu ngay và nói thêm:
- Tao có đọc thư của mày nói về một trong những người hùng trận Sa
Huỳnh, kiêm “Bố Già“ thương mày như con, nên muốn xem mặt ông ấy cho
biết.
17:30. Quân Y Viện Duy Tân! Vườn Hoa T́nh Thương của Quân Đội! Nơi
xoa dịu những nhức nhối cả thể xác lẫn tinh thần của người chiến sĩ!
Niềm hạnh phúc vô bờ của những ai đă bỏ lại máu, thịt, xương của
ḿnh ngoài mặt trận! Bệnh viện tối tân, đứng hàng thứ nh́ của cả
nước, chiều nay tất bật không kém đường phố ngoài kia. Sôi nổi nhưng
trật tự. Thật đáng khâm phục!
Đại úy Vương c̣n đau và mệt sau cuộc giải phẫu, nên chúng tôi không
nói chuyện nhiều, chỉ an ủi và bày tỏ sự thông cảm, đồng thời trấn
an nhau về t́nh h́nh hiện tại. Mănh hổ một thời, nay chỉ là cọp già
một chân nên không dấu sự lo lắng cho vợ con. Tôi hứa sẽ làm hết sức
cho gia đ́nh ông và ngay sau đó cảm thấy xấu hổ v́ biết là ḿnh sẽ
không giữ được lời.
- Nhưng ít ra mày cũng đă mang tới cho ổng một tia hy vọng.
Kiệt “Mă Tấu“ thở dài khi chúng tôi ra cổng. Hy vọng là liều thuốc
bổ về mọi mặt! Tôi im lặng, trong ḷng vẫn c̣n áy náy. Tép riu như
tôi th́ làm được ǵ!? Ngay lúc này tôi cũng là ”con Bà Phước“ như
Kiệt mà thôi. Thấy tôi không vui, ”Mă Tấu“ cũng không bắt chuyện.
Khi về tới Chợ Cồn anh chàng mới kéo tôi đi ăn ở một quán cơm tại
cầu Vồng. Sau bữa ăn, chúng tôi đi một ṿng từ đường Nguyễn Hoàng về
ga xe lửa, qua Trần Cao Vân rồi vào Tam Ṭa nhưng không t́m được hai
người bạn cùng khóa Tiếp Liệu Binh Đoàn của tôi. Người nhà của họ
cho biết là hai bạn đó đă không thấy về từ hôm qua. Đến tối, chúng
tôi ghé qua Lộng Ngọc, quán cà phê quen thuộc của dạo nào chân uớt
chân ráo mới ra Đà Nẵng.
Chỉ để ngồi cầu may xem có tên bạn nào “tung cánh chim t́m về tổ ấm“
hay không. Rốt cuộc cũng chỉ có Kiệt và tôi ôn cố tri tân cho đến
lúc quán đóng cửa.
- Tao hứa với một thằng em là về nhà nó ngủ, nhưng bây giờ th́ trễ
quá rồi.
- Nhà ở đâu? Tôi hỏi lại.
- Đường Ông Ích Khiêm.
- Xa quá! Thôi, bụi đời đêm nay đi! Mai tính.
Lại chui vào khách sạn Ô Kê! Một đêm thân t́nh với mọi thứ trên đời
đem ra kể cho nhau nghe. Mới hôm nào cả đám gần 30 chục tên "quai
chảo" quậy tứ tung lúc mới vừa từ Sài G̣n ra. Sau đó mọi người thức
trắng để sáng chia tay ra đơn vị ngay sau đêm Giáng Sinh. Bây giờ
chỉ có hai đứa chúng tôi nằm rù ŕ cho quên niềm ưu tư, lo lắng.
Thứ Năm 27-03-1975.
Sáng.
Chia tay với Kiệt mà ḷng bùi ngùi. Hai thằng Sài G̣n gần như thức
trắng đêm để bàn loạn đủ mọi điều liên quan tới thời cuộc, để rồi
chỉ nh́n nhau thở dài. Lại bắt tay chúc b́nh an như hai năm trước.
Lại hẹn gặp nhau, nhưng địa điểm là tại… Sài G̣n! Hẹn, mà trong ḷng
rưng rứt, bán tín bán nghi v́…
Đà Nẵng trong cơn hấp hối đă trở thành ngựa chứng. Hỗn loạn đến cùng
cực! T́nh trạng tồi tệ đến mức rối rắm. Không cách ǵ văn hồi được
trật tự. Nhà cửa ngoài phố đă có dấu hiệu vô chủ. Quân xa và cơ giới
vẫn chạy nghẹt đường. Lại thêm một ngày gượng sống để chờ phép lạ,
hay đúng hơn là chờ được di tản vào Nam trước khi địch tràn vào. Con
đường từ quốc lộ vào Phú Lộc b́nh thường chỉ toàn in bánh xe ôm hay
lác đác vài GMC hoặc Jeep ra vào, nhưng sáng nay th́ mù mịt bụi cát
v́ một đoàn quân xa đang từ hậu cứ chạy ra. Không phải chuyển quân,
mà dẫn đầu là chiếc Dodge của Trạm Xá. Tôi chua xót nghĩ thầm: không
lẽ…
Đúng như tôi dự đoán! Khi về tới BCH/ Liên Đoàn là tôi nhận được tin
Tổng Y Viện Duy Tân đang di tản. Xe ra đón thương binh rồi đưa họ
thẳng xuống tàu Hải Quân để vào Sài G̣n trước. Tàu Hải Quân đậu ở
đâu, bến nào? Không ai biết! Cứ cho xe ra nhận thương binh th́ sẽ có
chỉ thị tại chỗ ngay. Thiếu úy cóc cắn như tôi mà c̣n biết là đă tới
ngày cáo chung của Quân Đoàn I và Đà Nẵng, huống chi các đàn anh cấp
lớn hơn. Cả hậu cứ vắng tanh dù chỉ mới hơn 10 giờ sáng!
Trưa.
Gặp Đại Úy Phương tại Ban 4, th́ được biết sáng nay không có họp ǵ
cả, v́ Liên Đoàn Trưởng và Liên Đoàn Phó cùng với các ban trực thuộc
hành quân đều không thấy đâu. Chắc là đi họp bên SĐ3 BB. Các ban
khác th́ chỉ làm việc cho có rồi mạnh ai nấy chạy lo gởi gấm gia
đ́nh trên những chuyến bay cuối cùng rời khỏi Đà Nẵng. Ban 4 th́ lo
giúp Bác Sĩ Tín di tản thương binh. Các Tiểu Đoàn, Pháo Đội 105 ly
và Đại Đội Thám kích vẫn án binh bất động. Cũng có nghĩa là bất
khiển dụng!
Bữa cơm trưa trong pḥng ăn chỉ vỏn vẹn có năm người: Đại úy Phương,
Trung úy Long Ban 5, Thiếu úy Hướng Ban Tài Chánh, tôi và người Hạ
sĩ quan phụ trách ẩm thực. Không có ai muốn gợi chuyện hay bàn luận,
kể lể, nên bữa ăn thật buồn tẻ. Hầu như ai nấy cũng chỉ cầm hơi và
cố nuốt, để không phụ ḷng một quân nhân hết ḷng với bổn phận và
hết t́nh với Quân Đội là người đă lo chu toàn hai bữa cơm cho chúng
tôi.
- Có ǵ đâu, Thiếu úy. Bổn phận mà!
Trung Sĩ Kính cười nhẹ khi tôi ngỏ lời cám ơn sau bữa ăn. Tôi lại
đảo một ṿng hậu cứ của TĐ 21và 39 BĐQ rồi cả khu gia binh Phú Lộc
mà vẫn không t́m được Nguyễn Văn Ước và Cốc A Sam nên tôi lững thững
lội ra tận ga Ḥa Khánh, thăm gia đ́nh người chủ quán cà phê Hương
Xưa. Quán trưa, người vắng. Anh Quyến, một sĩ quan Cảnh Sát c̣n kẹt
đâu đó trong Ty Nội An.
Tiếp tôi là chị Quyến và Hương, em anh Quyến. Chúng tôi ngồi tại
chiếc bàn quen thuộc, trong góc, sát quầy thu tiền. Nơi mà chỉ mới
một năm trước đây là chỗ tụ tập của nhóm nhỏ ưa thích văn nghệ đủ
mọi thành phần, đủ loại sắc phục trong vùng. Chiếc bàn có khắc tên
những người đă vĩnh viễn ra đi, là nhân chứng của một chuyện t́nh dễ
thương và lăng mạn không thua ǵ tiểu thuyết, phim ảnh giữa một lao
công đào binh và cô học sinh Trường Nữ Hồng Đức, ngôi trường kết
nghĩa với Tiểu Đoàn 37BĐQ.
Hồ Huy Đăng, người lao công gốc Tiểu khu Gia Định, dân nhà giàu ham
vui, thích làm binh nh́ hơn đi học khóa sĩ quan chỉ v́ làm lính th́
dễ xin về gần Sài G̣n hơn làm quan. Anh là tay đàn ghi ta ngọt như
Trung Nghĩa, là thầy dạy nhảy của hầu hết những ai thích "nhót" ở
các Tiểu đoàn 37 và 39 BĐQ và cũng là linh hồn của ban Văn nghệ Tiểu
Đoàn chúng tôi. Lần nào về dưỡng quân, anh cũng ra đây ngồi mỗi
ngày. Cả đơn vị đều tin tưởng anh, nên thả lỏng cho anh muốn đi đâu
th́ đi, không hỏi han, ḍ xét và không sợ anh bỏ trốn, dù biết là
người nhà đă có lần vào tận hậu cứ để thuyết phục anh vọt ra Đà Nẵng
để xuống tàu người anh rể, một sĩ quan cấp tá đang công tác tuần
duyên tại vùng biển miền Trung.
- Dù sao nó cũng có học. Tại gàn bướng và nghệ sĩ quá nên cứ là lính
suốt đời.
Thiếu Tá Gio đă từng công khai bày tỏ sự thương tưởng của ḿnh đối
với một lao công đào binh đa tài, đa năng. Buồn thay! Chỉ một ngày
sau khi được phục hồi danh dự, cố Binh Nhứt Hồ Huy Đăng đạp ḿn banh
xác tại Trà Kiệu, cuối tháng 7-1974, để lại những trái tim đẫm lệ
tại Phú Lộc, Ḥa Khánh và cả Sài G̣n.
- Hồi đó vui quá! Chị Quyến chép miệng thở dài.
- Ngày nào cũng ca hát tới khuya.
Hương cũng gật đầu phụ họa. Mọi người đều nói chưa bao giờ khu này
dễ thương đến như vậy. Tôi cũng góp lời nhắc những chuyện tưởng
chừng như không thể nào thực hiện được trong môi trường và điều kiện
của đời quân ngũ. Trong một lần dưỡng quân, nhằm phiên tôi trực Đại
Đội, nên phải dẫn cả Trung đội qua nằm bên hậu cứ Liên Đoàn ứng
chiến. Tối hôm đó, cả nhóm văn nghệ Tiểu Đoàn hẹn nhau ra Hương Xưa
để họp mừng Sinh nhật của Hương. Thiếu một người cũng mất vui, nên
tôi bỏ nhỏ với anh em là nếu có ǵ cần th́ chạy ra quán gọi tôi về
ngay.
Buổi họp mặt thật thân t́nh. Quán cà phê thành sân khấu văn nghệ.
Mọi thực khách, từ bạn học của Hương cho tới hàng xóm của anh chị
Quyến, vốn là những người lính của SĐ3 BB, Phân Chi Khu Ḥa Khánh và
cả Nhân Dân Tự Vệ trong khu vực, đều hát ḥ với nhóm BĐQ một cách
thân mật. Tất nhiên, người vui nhứt là cô nữ sinh vừa tṛn 17 tuổi,
và nổi bật hơn hết là Hồ Huy Đăng. Vui quá nên quên cả giờ giấc và
ngoại cảnh. Đến khi tan hàng th́ tôi điếng hồn khi nhận ra cả đám em
út, với súng đạn đầy đủ, đang cười cười đứng ngay ngoài cửa chờ
chúng tôi về chung. Thấy tôi nhăn nhó, anh chàng tiểu đội trưởng
khinh binh trấn an.
- Chuẩn úy đừng lo! Chỉ cần có vài người theo tăng cường cho Kiểm
Soát Quân Sự thôi, nên ông phó cho tụi này ra đây, cả buổi tối mà
nằm treo vơng trong đó th́ chán chết!
May quá! Đúng như lời anh ta nói. Không có ǵ trục trặc trong suốt
mấy tiếng đồng hồ vui chơi ngoài quán. Thật là một kỷ niệm khó quên!
Tôi từ giă chị Quyến và Hương sau vài lời an ủi về sự lo lắng tất
nhiên cho một tương lai mờ mịt. Nói với họ mà cũng như nói với chính
ḿnh v́ trong hoàn cảnh hiện nay th́ ai cũng như ai. Mọi người đều
là nạn nhân của thời cuộc. Cách này hay cách khá .
Chiều. Hậu cứ vẫn một nhịp điệu lây lất cho hết ngày. Thưa thớt
người qua lại. Chỉ có khu vực pḥng Tài Chánh là c̣n một số thân
nhân tử sĩ ngồi chờ thủ tục giấy tờ. Các nơi khác đều vắng tanh. Bên
Câu Lạc Bộ th́ từng nhóm vài ba người ngồi bàn tán công khai t́nh
h́nh chiến sự. Tôi gặp lại Đại úy Phương tại đây. Anh Phương ngồi
một ḿnh tư lự, tay xoay xoay ly cà phê một cách vô thức trong khi
mắt dán vào khoảng trống ngoài cửa sổ kế bên. Thoáng thấy tôi, anh
vẫy tay gọi lại ngồi chung bàn:
- Huy c̣n ở ḷng ṿng với Liên Đoàn hả?
- Th́ cũng như Đại úy thôi.
- Tôi th́ khác. Dù sao cũng c̣n mấy tấn sắt vô dụng v́ chẳng c̣n
đạn, nằm bên kia chưa biết giải quyết ra sao. C̣n Huy th́ đă hết bổn
phận ở đây rồi mà!
Tôi cười, nói đại khái về t́nh h́nh bên Tiểu Đoàn 37 và cả hai Tiểu
Đoàn c̣n lại cho anh biết, rồi kết luận:
- Hậu cứ chẳng c̣n ǵ để bàn giao. Dù có th́ cũng chỉ là con số trên
giấy tờ mà thôi. Giữ sự vụ lệnh lại làm kỷ niệm c̣n hơn.
Chúng tôi cùng im lặng hồi lâu. Đại Úy Phương lại nh́n ra cửa sổ,
c̣n tôi châm điếu thuốc, dựa lưng vào tường, thả bâng quơ vài ṿng
khói trắng, trong đầu trống rỗng. Một lát sau, chúng tôi từ giă
nhau. Anh Phương về lại Pháo Đội c̣n tôi bước ra cổng, trong ḷng
nghĩ ngợi lan man , một lúc sau mới biết là đang trên đường vào hậu
cứ Tiểu Đoàn 37 BĐQ. Nhưng thay v́ quẹo phải để tới cổng chánh th́
tôi đi thẳng, xuyên qua ngôi làng nhỏ, ngay trước mặt hậu cứ để ra
tới biển.
Tôi nằm dài trên cát, dưới bóng mát của hàng dương, nh́n ra khơi. Xa
xa là vài chiếc thuyền con đang hướng về chân trời, nơi có những
chấm đen chập chờn trong khói sóng. Là tàu Hải Quân như lời đồn hay
là ảo giác của hy vọng mong manh? Mặc kệ! Tôi nhắm mắt, thiếp đi
trong tiếng sóng đều đặn vỗ bờ và tiếng ŕ rào nhè nhẹ như âm nhạc
của hàng dương cao, rậm. Giấc ngủ ngắn nhưng thật say, không mộng
mị, đủ lấy lại sức sau mấy ngày biếng ăn, mất ngủ. Nước biển mát
lạnh làm tôi tỉnh hẳn khi vốc mấy bụm rửa mặt. Trở ra theo con đường
cũ, tôi lững thững ṿng qua hậu cứ Tiểu Đoàn 37. Vừa tới cổng th́
gặp Nguyễn Thanh Vân và Trung Sĩ Tuấn- từng làm phó cho tôi một thời
gian- bây giờ là Trung đội phó của Vân, cùng đi ra. Gặp tôi, Vân nói
đùa:
- Về nhận bàn giao trễ vậy ông?! Phải khao đó nghe!
Tôi hỏi thăm t́nh h́nh, th́ được biết hậu cứ TĐ 37 BĐQ chỉ c̣n cái
vỏ. Mỗi ngày điểm danh cho có lệ. Chỉ có trực gác là c̣n quy củ nhà
binh. Mọi thứ khác, kể cả lệnh cấm trại và ứng chiến tại chỗ coi như
đă không c̣n hiệu lực. Bằng chứng là hai chàng đang trên đường rời
hậu cứ để ra Đà Nẵng. Vân rủ tôi cùng đi. Tôi gật đầu. Cả ba chúng
tôi đi tắt xuống khu gia binh, băng qua đám ruộng và khu nghĩa trang
cũ của người Hoa để ra Phú Lộc. Chừng nửa tiếng sau là chúng tôi có
mặt ngoài Chợ Cồn.
Trong những ồn ào của thành phố đang tuyệt vọng, có ba chàng độc
thân đi lang thang, ḥa lẫn vào ḍng thác ngược xuôi của đám rắn
không đầu, của đám cọp không c̣n móng vuốt. Một Sư Đoàn Bộ Binh c̣n
nguyên vẹn, hơn một Trung Đoàn Bộ Binh từ Huế vào, 3 Liên Đoàn Biệt
Động Quân, một Trung Đoàn của SĐ 2BB, không kể hai Lữ Đoàn Thủy Quân
Lục Chiến ở vùng Hà Nha, Thường Đức và các đơn vị của Tiểu khu Quảng
Nam, Quảng Tín cùng với những đơn vị và binh chủng khác đều đang tập
trung tại Đà Nẵng. Nửa triệu người! Trong số đó, có ít nhứt 20 ngàn
tay súng c̣n đủ khả năng tác chiến. Vậy mà Đà Nẵng không có sức
kháng cự và sắp rơi vào tay địch.
V́ sao!? Chúng tôi không có th́ giờ và cũng không muốn nhức đầu v́
những v́ viễn ảnh đen tối, nên tận dụng thời gian để ḷng ṿng phố
xá. Vui được lúc nào hay lúc đó. Lại quán hàng lê la, lại cà phê,
bida cả buổi tối rồi ṿng trở lại Phước Tường, t́m đến nhà Trung Sĩ
I Lộc, một thời cũng làm phó cho Vân. Lộc “điếc“ niềm nở tiếp chúng
tôi và bày ngay một chầu nhậu dă chiến để “lăng quên đời“. Chưa có
cuộc nhậu nào “êm ái“ như lần này v́ cả bốn người không ai buồn mở
miệng nói, đùa như thường lệ. Chỉ rót cho nhau rồi yên lặng nâng ly.
Cứ như vậy mà uống cho tới khi chị Lộc nhắc mọi người đi ngủ th́
cũng đă gần sáng.
Thứ Sáu 28-03-1975. 8:00.
Sáng. Lộc “điếc” quyết định không vào hậu cứ. Trung Sĩ Tuấn cũng về
nhà tận trong Tam Ṭa. Chỉ có Vân và tôi đón xe lam vào Phú Lộc dù
không biết là sẽ làm ǵ sau đó. Lại một ngày dài đang bắt đầu trong
hối hả. Đà Nẵng như đang chạy đua với thời gian. Địch gia tăng pháo
kích vào phi trường, đài Kiểm Báo và căn cứ Hải Quân bên Sơn Trà.
Phố vẫn đông nghẹt người và xe. Vẫn là nỗi hớt hải như những ngày
qua, nhưng hôm nay th́ trầm trọng hơn. Chúng tôi chia tay khi vào
tới Phú Lộc. Vân theo đường tắt, băng ruộng vào Tiểu Đoàn 37BĐQ.
Tôi quyết định vào Bộ Chỉ Huy Liên Đoàn. Vắng ngắt! Chỉ lẻ tẻ một
vài người c̣n ngồi đâu đó trong các văn pḥng. H́nh như không c̣n ai
muốn làm việc. Câu Lạc Bộ cũng không có ai. Tôi rảo một ṿng rồi về
lại văn pḥng Ban 4. Chỉ có Trung sĩ Năm đang xớ rớ trước cửa. Tôi
hỏi thăm anh về Đại úy Quỳnh, Trưởng Ban 4 và về cuộc di tản thương
binh cả ngày hôm qua. Trung sĩ Năm lắc đầu:
- Tội nghiệp ông Quỳnh lắm! Ổng lo đủ thứ. Chạy tới chạy lui với Bác
Sĩ Tín để lo cho anh em ngoài Quân Y Viện Duy Tân. Nhưng khi xuống
tới bến phà th́ không thấy tàu nào vô được. Tụi nó pháo quá xá! Bên
phi trường c̣n tệ hơn, cũng bị pháo tưng bừng. Chết nhiều lắm! Nghe
nói ḿnh xin cho thương binh nằm tạm trong Bệnh Viện Việt Đức để chờ
tải thương tiếp. Sáng nay ổng có vào đây một chút rồi vọt ngay về
nhà để lo cho gia đ́nh. Công việc ở đây chỉ có tôi. Mấy anh em khác
th́ cũng ở nhà luôn từ lâu nay rồi.
Tôi nghe nói mà cảm thấy xấu hổ v́ mấy hôm vừa qua chỉ biết thở
ngắn, than dài và ḷng ṿng cho qua ngày giờ. V́ vậy tôi quyết định
ở lại Ban 4 biết đâu chừng c̣n có thể làm được chuyện ǵ đó. Trung
sĩ Năm mừng rỡ giao cho tôi mớ công điện mới nhận và những báo cáo
vừa thảo xong rồi từ giă ra về.
Tôi vừa xem báo cáo vừa quay điện thoại gọi qua hậu cứ Tiểu Đoàn 37,
mục đích là thăm Thiếu Tá Gio và giải thích v́ sao tôi có Sự Vụ Lệnh
mà không về nhận bàn giao. Bên kia đầu dây là Thiếu úy Tuấn, người
tạm thay thế Thiếu úy Nguyễn Văn An, để chỉ huy hậu cứ từ tháng
Giêng đến nay.
- Ông Huy ơi là ông Huy! Đi đâu mất biệt vậy?!
Tôi giải thích việc Trung Tá An giữ tôi ngoài Ban 4 hành quân để Đại
úy Quỳnh lo cho Ban 4 hậu cứ. Sau đó “xếp“ quên luôn nhu cầu của
Tiểu Đoàn 37, măi cho tới hôm kia mới có lệnh trả tôi về. Tiếc là đă
quá trễ!
- Nhờ hồng phúc của ngài, nên tui hưởng nhàn mấy tháng nay. Khỏe
chuyện này nhưng nhức đầu chuyện khác, huynh trưởng ơi!
Chúng tôi nói thêm vài chuyện nữa rồi gác máy. Người bạn Khóa 59
Rừng Núi Śnh Lầy, có gốc cỡ cổ thụ v́ bố là công chức cao cấp, dân
kỳ cựu làm tại Ṭa Hành Chánh tỉnh. Từ lề đường Bạch Đằng, thoải mái
buớc xuống sông Hàn là có ghe đưa ngay ra tàu Hải Quân, vậy mà Tuấn
vẫn chung thủy ngồi tại hậu cứ trong lúc chung quanh chẳng c̣n ai.
Thật đáng nể phục!
Có bóng người đến ngay trước cửa. Là Nguyễn Thanh Vân, với ba lô
mini đeo một bên vai! Trên nắp ba lô là hai trái “măng cụt“ M67. Lựu
đạn tṛn khó cầm nhưng dễ ném hoặc lăn.
Tôi cười khi gặp anh chàng vừa bước vào:
- Ông đi hành quân hả?!
- Tui tính đi luôn nhưng nghĩ tới ông, nên vô đây từ giă.
Tôi hỏi Vân định đi đâu. Người bạn gốc khóa 6/72 Thủ Đức nói ngay là
xuống Thanh B́nh, ra bờ biển t́m ghe đánh cá, mướn họ ra khơi. Cùng
lắm là cướp ghe. Tôi hỏi sao không thực hiện chuyện này ngay tại
làng chài Phú Lộc, th́ Vân lắc đầu:
- Họ chỉ có ghe nhỏ. Máy không đủ mạnh để nhồi sóng. Vă lại quen
nhau quá! Làm liều, trở mặt cướp ghe th́…
Vân bỏ lửng câu nói, nhưng tôi hiểu. Dù trong hoàn cảnh sống chết
chỉ trong đường tơ kẽ tóc th́ người lính cũng nghĩ đến chút t́nh
quân dân. Huống chi đây lại là những người rất thân quen với Biệt
Động Quân từ bao lâu nay. Biết Vân không c̣n tiền, v́ lương tháng 3
đă xă láng từ lúc c̣n nằm trong Trạm Xá của Bác Sĩ Tín khi bị sốt
rét ở Tam Kỳ, nên tôi móc túi đưa cho anh chàng một ít. Anh bạn gốc
Long Xuyên từ chối. Tôi nhét đại vào túi áo của Vân:
- Coi như cho mượn. Nếu về được Sài G̣n ông th́ ghé đưa cho bà già
tôi.
Vân ngập ngừng rồi gật đầu. Chúng tôi từ giă nhau sau lời chúc b́nh
an và cái siết tay thật chặt. Khi ra tới cửa, Vân bất chợt quay lại
hỏi tôi:
- Tụi ḿnh đi chung nha?! Ông đâu cần phải ở lại đây!
Tôi lắc đầu, không trả lời, chỉ cười tiễn chân bạn, ḷng thầm chúc
b́nh an cho Vân. Bạn đi chưa bao lâu th́ có một chiếc Jeep ghé lại.
Bước xuống xe là một Trung tá. Tôi ra cửa chào ông. Vị Trung tá cho
biết ông thuộc Pḥng 1 của SĐ3 BB, vừa chạy một ṿng doanh trại của
các Tiểu Đoàn rồi mới ghé qua hậu cứ Liên Đoàn.
- Như đi vào chỗ không người! Lính tráng hầu không c̣n ai. Nơi này
cũng vậy. Thiếu úy là sĩ quan duy nhất c̣n trực văn pḥng.
Tôi không giải thích hoàn cảnh của ḿnh, mà chỉ hỏi thăm vị Trung tá
về sự có mặt của ông th́ được biết là Sư Đoàn 3BB cần nắm chắc khả
năng tác chiến của đơn vị, kể cả tăng phái, để có kế hoạch pḥng thủ
Đà Nẵng. Ông cho biết đại đơn vị của Sư Đoàn đang từ vùng Đức Dục và
Đại Lộc rút về. Mặt trận tại Nam Ô, và ở phía Tây Bắc th́ hy vọng
vào Tiểu Khu Quảng Nam và Liên Đoàn 12 BĐQ. Ông ra cửa, thở dài,
nh́n quanh một ṿng rồi lên xe sau câu nói:
- Với t́nh h́nh này th́ coi như tuyệt vọng rồi!
Tôi thừ người ngồi nh́n mớ giấy tờ bề bộn trên bàn, ḷng trống rỗng.
Một lát sau, tôi bỏ ra ngoài, đi một ṿng khu vực sân cờ. Đă quá
trưa nên cả hậu cứ đă vắng càng thêm vắng. Bước chân đưa tôi thả dài
qua Câu Lạc Bộ rồi ra cổng chính. Trại gia binh và con đường ngoài
Phú Lộc đang rần rần người qua lại. Không thấy ai quen. Cũng không
biết phải làm ǵ nên tôi trở vào Ban 4, nằm trên chiếc ghế bố trong
góc pḥng, định nghỉ mệt một chút rồi đi kiếm ǵ ăn, không ngờ lại
ngủ một giấc ngon lành.
Chiều. Bụng đói khi thức dậy. Lại ḿ gói bên Câu Lạc Bộ. Cà phê và
vài hơi thuốc cho tỉnh táo rồi ngồi đó mà vẩn vơ nghĩ ngợi về t́nh
trạng của đơn vị và t́nh h́nh chung. Rối rắm và mù mờ về mọi mặt. Bỏ
đi, hay ở lại?! Chỉ có bấy nhiêu thôi mà lấn cấn, phân vân thật nhức
đầu. Sau cùng, tôi trở qua bên dăy văn pḥng của Liên Đoàn. Vừa đi
ngang qua khu Tài Chánh th́ đă thấy Đại úy Phương và người tài xế
của anh. Xe đang nổ máy. Anh Phương mang nón sắt và cả áo giáp như
đi hành quân. Thấy tôi, anh xuống xe kéo tôi lại.
- Huy hay ǵ chưa?
- Hay chuyện ǵ, Đại úy?
- Thượng sĩ Chấn ôm tiền vọt rồi! Bây giờ Ban Tài Chánh trống trơn.
Thiếu Tá Bộ, Chỉ huy Hậu Cứ th́ cả ngày nay không thấy đâu. Trung Tá
An nghe nói ở miết trong nhà. Hậu cứ bây giờ coi như vô chủ. Huy có
muốn đi với tôi không?
Lần thứ nh́ có người rủ tôi đi. Đi đâu?! Cá nằm trong rọ. Thú kẹt
trong chuồng. Lấy ǵ mà thoát?! Cũng như nhiều người khác, anh
Phương đưa ra một lối thoát, một hy vọng:
- Ḿnh t́m cách qua Bộ Chỉ Huy Hải Quân bên Sơn Trà, hay qua Non
Nước may ra có tàu hay ghe đón ra biển.
Nghe cũng có lư, nhưng tôi ngần ngại v́ nhiều nguyên do mà quan
trọng nhứt vẫn là v́ đơn vị đang c̣n đây. Không thể bỏ đi ngang như
vậy! Anh Phương tỏ vẻ thất vọng khi tôi lắc đầu nhưng không nói ǵ,
chỉ đưa tay bắt rồi ra hiệu cho tài xế chuyển bánh. Tôi đứng nghiêm
chào anh để tỏ ḷng kính trọng một đàn anh vui tánh và hiền ḥa với
mọi người.
Bên pḥng Tài Chánh không c̣n ai lảng vảng. Nhưng rồi từ đâu không
biết, một số quân nhân đến trước cửa nh́n vào, bàn tán xôn xao. Có
người c̣n khẳng định thấy Thượng Sĩ Chấn ôm cặp táp đi về hướng biển
Phú Lộc. Người khác th́ nói ông Chấn có bà con làm lớn bên Hải Quân
nên hẹn nhau đưa tàu vào đón ra khơi. Thôi th́ đủ mọi thứ tin đồn.
Nhưng chắc chắn Thượng Sĩ Chấn không thể mang đi hết số tiền trong
két sắt. H́nh như lương lính vẫn chưa phát chỉ v́ muốn giữ chân họ,
nên tiền c̣n lại chắc chắn phải hơn chục triệu. Không phát lương mà
lính không làm loạn th́ cũng lạ nên tôi cũng bán tín bán nghi. Mọi
người c̣n đang ồn ào, lao nhao th́ Trung Úy Huỳnh Long, Trưởng Ban
5, từ đâu xuất hiện ra lệnh giải tán. Khi chỉ c̣n lại hai người, anh
nói nhỏ với tôi:
- Trung tá An chỉ thị riêng cho tôi và ông Ḥe bằng mọi cách phải
đục tủ sắt lấy tiền. Không thể bỏ cho tụi nó lấy xài! Cơm chiều xong
là bắt tay vào việc. Huy có thể giúp một tay không? Bí mật! Càng ít
người biết càng tốt!
Tôi gật đầu, phần lớn v́ ṭ ṃ và cũng v́ không biết đi đâu, làm ǵ
cho qua đêm nay. Trung Úy Long vui mừng hẹn gặp lại khoảng 7 giờ
tối, rồi về khu cư xá sĩ quan bên kia đường. C̣n tôi định ra Ḥa
Khánh xem lễ chiều và ghé cà phê Hương Xưa giết th́ giờ. Nhưng mới
đi tới sân cờ là gặp Đại Úy Ḥe, Trưởng ban 3. Ông cho biết là cần
gấp một số quân xa, càng nhiều càng tốt để lo chuyển gia đ́nh binh
sĩ ra bến phà ngoài sông Hàn chờ tàu Hải Quân vào đón.
- Không có Ông Quỳnh ở đây. Huy lo dùm nha. Càng sớm càng tốt!
Tôi gật đầu, không suy nghĩ. Quay điện thoại gọi hậu cứ của các tiểu
đoàn, nói ngắn gọn mọi chuyện. Đi một ṿng gom những ai c̣n lai văng
để phụ mở kho kiểm lại xăng, dầu, chờ cấp phát cho đoàn xe. C̣n đang
đôn đốc nhân sự, th́ có người nói đă thấy Đại úy Quỳnh đưa đoàn xe
Quân Vận vào hậu cứ. Ông đang vào t́m và bàn riêng với Trung Tá An
bên khu cư xá.
19:00. Bên ngoài rần rần người đang lên xe. Trong dăy văn pḥng của
Liên Đoàn chỉ có pḥng của Ban Tài Chánh có đèn. Các nơi khá đều đă
đóng cửa im ĺm. Đại úy Ḥe, Trung úy Long và tôi ngồi trên băng ghế
nh́n tủ sắt đựng tiền. “Đồ nghề” chỉ có hai cây búa và một cái đục
sắt tà đầu. Hơn 10cm bê tông đằng sau lớp vỏ bằng thép, đục như thế
nào đây!? Bàn qua tính lại một hồi th́ Trung úy Long ra tay trước,
mới đầu gơ nhè nhẹ, sợ có ai nghe được rồi ṭ ṃ vào xem th́ phiền.
Nhưng sau đó là tống hết sức. Tiếng kim khí vang rền trong đêm.
-…Mẹ! Thằng nào ṃ vô đây, tao bắt làm cho biết. Tiền của Quân Đội
mà! Chỉ có mấy “ quan “ làm th́ bất công quá! Đau tay thấy mẹ!
Trung úy Long lẩm bẩm xong liền đưa búa cho tôi. Ba người thay nhau
h́ hục làm đến nửa đêm mà kết quả chỉ mới được một lỗ cỡ chừng trái
cam quanh ổ khóa. Chúng tôi bàn nhau chắc là phải dùng claymore th́
họa may mới phá được tủ bê tông, nhưng lại sợ náo động cả hậu cứ và
gây hoang mang cho những người c̣n đang chờ di tản ngoài kia.
Thứ Bảy 28-03-1975.
Khoảng 2 giờ sáng, Đại úy Ḥe cho biết Trung Tá An có hỏi thăm t́nh
h́nh “thụt két“, rồi nói là cứ ráng thêm chút nữa xem sao. Mỏi nhừ
và vộp cả hai tay mà chưa phá được lớp bê tông. Chán nản, chúng tôi
ra ngồi ngoài sân cho mát. Đến lúc này mới nghe loáng thoáng tiếng
vọng của pháo kích. Không biết là địch đang rót vào đâu, rất đều
đặn. Đoàn xe di tản cũng đang vét chuyến cuối cùng. Tin tức cho hay
mỗi lần trở ra đường là càng khó di chuyển v́ xe cộ lưu thông bừa
băi và đều hướng về phía Sơn Trà, qua ngơ cầu Tŕnh Minh Thế. Ba
chúng tôi nh́n nhau. Không ai nói lời nào. Một lát sau lại trở vào
tiếp tục “công tác “.
Huy Văn
2022-2023
2021
2020
2018-2019
2017
2016
2015
2014
2013
2012
Hồi ức -
Một thời chinh chiến
No Easy Day - Ngày Vất Vả
Nụ cười đầu
năm
Luận về nghệ
thuật lănh đạo
Lá cờ
vàng ba sọc đỏ
Nhìn lại cuộc chiến Triều Tiên 1950 – 1953
T́nh h́nh Việt Nam sau Hiệp Định Geneve
Những trang sử hào hùng của HQ/QLVNCH
CSVN hứa hẹn nhân quyền...
Âm mưu cưỡng chiếm Hoàng Sa của TC
Bài viết
hay về nước Mỹ
Đại
Tá Võ Văn Xét - Thân phụ BK Vơ Khắc Hiệp
33
Chuyện
"THẦN B̉BOUL"
Ông già Noël mắt
một mí
Christmas in the communist re-education camp
Không món quà nào
hơn
Kẻ đào ngủ
Quốc Học
Tưởng nhớ Việt Dũng
Bài
thánh ca buồn
Những mảnh đời trên một chuyến "Xe Đ̣"
Mùi áo lính
Ngàn đời
nhớ anh
Kư ức
vùng Hỏa Tuyến
Ba vị đại tá VNCH là những nhạc sĩ tên tuổi
Mầy c̣n
nhớ không?
Tiếng
Việt ḿnh ngộ quá!
Về thăm cố hương
SEAL của Mỹ bắt giữ thủ lĩnh hàng đầu của
Hamas
Một thoáng mùa thu về trên xứ Huế
Con
người thực Anthony Fauci
Một giọt dầu loang
Sau khi chết, chúng ta về đâu?
Giỗ cho 300000 quân sĩ đă chết trong chiến
cuộc VN
Phút cuối
Tân Lâm
Lễ viếng mộ 81 tử sĩ Nhảy Dù
Người Nhật/Người Lào & Người Việt
Chuyện chú A Tỷ và Tiểu Thanh
Sự thật về lực lượng Hamas
Người việt nam hèn hạ
Giết cho
đủ chỉ tiêu!
Một
nét chữ, một đời người
Chàng lính binh nh́ bị khiển trách v́ giày
bẩn
Lần đầu
nhập trận
Nói tiếng Anh kiểu này...
Những món nợ phải trả
Cờ Vàng 3
sọc đỏ - Ngọn cờ đại nghĩa của dân tộc Việt
Hồng nhan
Cô Lành về Quảng Nam
Những
người 50-80 tuổi nên đọc
Những mùa Trung Thu
Đường vào Học Viện Không Quân Hoa Kỳ
Mỹ
vào VN ‘lần hai’ và
các bài học cho hôm nay
Việt kiều mới ở xứ người
Trả lời câu hỏi về cuộc bại trận của QLVNCH
QLVNCH 1968 - 1975
Hỏng rồi tiếng nước tôi!
Dốt hay nói
chữ
Tiến tŕnh bầu cử
tại Hoa Kỳ
Những ngày tháng cũ
Người hùng chỉ huy trận chiến Long Tân vừa
qua đời
Thảo tím
Lại nước mắm
Ngu như lợn
Long Tân Day
Kỷ niệm 50 năm chiến tranh Việt Nam
Tưởng nhớ Anh Vân - Quách Tố Vương
Gửi trứng
cho ác
Hoàng Ngọ
Số phận nào cho kẻ thua trận?
Nghệ thuật chôn sống
Lữ Đoàn III Nhảy Dù Quảng Trị năm 1972
Để thấy vợ ḿnh dễ thương hơn nhiều..
Trường xưa
Đường chiến binh
Nhà khoa học gốc Việt được vinh danh...
Giấc mộnh kinh hoàng
Nhạc sĩ Từ Cộng Phụng
Thư số 141a gửi ngư2i ơlính QĐNDVN
Đêm truy điệu
Bà già Ba Tri
Một đời Kỵ Binh, hiên ngang, lẫm liệt
Sự ra đời của ngày lễ Độc Lập Hoa Kỳ
Thương tiếc một bác sĩ quân y
Đài Tưởng Niệm Chiến Tranh ở Melbourne,
Úc,,,
Câu Chuyện Về Jacky Ly
Nhớ lại một ngày vui
Người ta
đi
lính mang
lon
Đắng
cay
của
một
người
tù
Để
thấy thương vợ nhà hơn
Cuối
cuộc hành tŕnh
Áo
học tṛ và áo trận
Câu
chuyện ngày xưa
Đừng bao giờ...
Những
âm thanh tuổi thơ
Vài nét về QLVNCH và ngày Quân Lực 19/6
Tháng sáu trời mưa
Thanh Tâm Tuyền,
giữa ḷng cuộc đời
Người lính Mỹ nay ở đâu?
Giọt hạnh phúc trong đáy ly!
Đói !
Ngày Chiến Sĩ Trận Vong ở thủ đô Mỹ
Nhân lễ Chiến Sĩ
Trận Vong Mỹ, nhớ....
Ngày Chiến Sĩ Trận Vong,’ tưởng nhớ chiến sĩ VNCH
Nói phét!
Thuyền đắm giữa khơi
Khi sa cơ mới
biết ai là bạn...!
Quốc hội TB Florida ban hành Nghị Quyết Vinh
Danh..
Nhật Bản
trong tôi
Tôi viết
cho anh - Người "Chiến sĩ áo đen VNCH"
50th Anniversary of the Vietnam War
Quân Đội Úc trong chiến tranh VN
Bản án tử
h́nh
Ḍng sông, ḍng đời
Một
thành phố mất tên
30 Tháng Tư, lời xin lỗi muộn màng
Tuẫn tiết
Những kẻ xa
quê
Hồi đó tụi mày ở
đâu?
Quên sao được ngày 30 tháng 4 – 1975
Giờ phút cuối cùng của đồi Tăng Nhơn Phú
Ca hát với ma
Gă bất cần
Những
thống khổ bi hùng
Những h́nh ảnh không in ra được
Thầy đồ
Truyện về lính - Tự truyện của một phi công
40 năm t́m
bạn
Một mối đau chung, nhiều lối nh́n khác biệt!
Trường Sa tháng 4 năm 1975
Ngày Quân Đoàn I “tan hàng”
Thảm họa di tản từ Miền Trung Tháng Ba 1975
Người
lính năm xưa
Tướng VNCH tù trên 17 năm
Hai lá thư
Tiểu sử Lữ Đoàn 1 Nhẩy Dù
Huynh đệ
chi binh
An Dương
H́nh ảnh một buổi chiều
Mẹ! Hiền phụ của ông Bảo!
Nhà
già... chào mi!
Tôi
là người nước nào?
Giờ phút …hấp hối cuả 1 thành phố
Chuyện xưa đến nay vẫn đúng
Cuộc đời và sự nghiệp ca sĩ Quỳnh Giao
Trên đồi gió
Con nhà nghèo trở thành hàn lâm kỹ thuật Mỹ
Vị Tổng Thống giữ chức vụ lâu nhất Nước Mỹ
Đồi xưa, núi
cũ
Đoạn đường kỷ niệm thời thơ ấu
Người điệp viên giỏi nhất của VNCH & CIA
Cái nh́n mới về VNCH
Cơn ác mộng
Chặng
đường quê hương
Máu đào nước
lă
Những
quả ổi cuối mùa
Đời đi dạy tại Canada
Tiếng
Việt Sài G̣n cũ
Tác giả
'Dư âm' qua đời ở tuổi 95
Giận cá chém thớt hay
giận thớt chém cá ?
Chế Lan Viên
Gato!
Thắp nhang sao mà vẫn căm thù người chết
Để tang cho
sách
Đồi Charlie: Người đi, linh hồn ở lại
Mẹ Việt Nam
Trước thềm xuân hoà b́nh
Cái áo của thầy tôi
Hiệp định Paris 1973 - 2023 - 50 Năm nỗi đau...
Trầm Tử Thiện -
Người chép sử lư vong...
Mâu thuẫn quân
sự và chính trị Mỹ về cuộc chiến VN
Tử sĩ Hoàng Sa
Hương vị
ngày xuân
Nhớ lại cái tết năm xưa
Bài viết dành cho kẻ mở miệng là tiếng “Ba
que”
Mùa xuân
hạnh ngộ
Sài G̣n của
tôi
Viết về một người bạn vừa nằm xuống
Vĩnh
biệt nhạc sĩ Ngọc Chánh
Xuân
về, nhớ Quê Hương
Đời đi dạy
Hãy để Cha sống những ngày cuối cùng ...
Trạng Quỳnh và loại dân khí thấp kém
Khi vợ vắng
nhà
Kết quả bầu cử tiểu bang Victoria, Úc
Thạch Lam
Người chị cao cả Phạm Thị Thàng
Tâm sự
của một Việt kiều
Gánh
hoàng hoa
Chiếc huy hiệu hoa sen trên đại lộ kinh hoàng
Hồi
ức
về
người Cha
bị
tù
Tiếng Anh
dễ
ồm!
Nằm chơi
Chứng nhân một sự kiện lịch sử
Ngộ đạo đất
trời
Xứ khỉ khọn
Sài G̣n thoáng nhớ
Ông
già đạp xích lô
Chuộc lương
tâm
Đất nước lạ lùng
Những giọt mưa trên vùng đất khô cằn
Chân dung văn nghệ sĩ Việt...
Sài G̣n
của tôi sẽ trở lại…
Ông già
bán trứng
Melbourne: Kỷ niệm Chiến Thắng Long Tân
Câu
chuyện ngày xưa
Chiếc
Rolex ân nghĩa
Giở trang nhật kư, nhớ về bạn xưa
Nén hương
ḷng
Đám Cưới …chi lạ
Bông lúa
cúi đầu
Kỷ niệm 60 năm Quân Đội Úc tham chiến VN
Ngày vui khó quên
Cộng sản là thế đấy!
Nhiễm Virus
Corona 2019
GS Nguyễn Ngọc Huy & Lm Cao Văn Luận tiết lộ...
Xao
ḷng bởi một từ "Em"
Hiệp định Genève (20-7-1954)
Mơ ước
b́nh thường
Phi công Việt là anh hùng nước Pháp
Viết cho người sắp ra đi...
Đôi lời về Cung Tiến Nhạc Sĩ hay Kinh Tế Gia
?
Môt chuyến đi Hawaii
Vinh danh người vợ tù chính trị VNCH tại
Little Saigon
Cái miệng
Phá thai là giết
người
Cha tôi, người lính Việt Nam Cộng Ḥa
Những người năm cũ
Ngày tự phụ
Màu mắt
hoàng hôn
Paris
có ǵ lạ không em?
Không quên người chiến sĩ QLVNCH
Tản mạn Huế
Nước mắt chiều xuân
Nước mắt giữa
Trùng Dương
Cuộc đời & sự nghiệp của nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông
Người tù kiệt xuất
Câu chuyện về một lá thư
Ra biển gọi
thầm
Nỗi
buồn ngày 30 tháng tư
Tháng Tư....
Bài ca
của người du tử
Lời sau cùng nói với tuổi trẻ
Quên sao được ngày 30 tháng 4 – 1975
Hai người lính Dù
Văn Học miền Nam tự do 1954-1975
Xe tăng Nga làm được ǵ ?
Giă từ vũ khí
Giờ phút cuối cùng
Văn Quang, người vừa khuất nẻo Sài G̣n...
Những
tấm chân t́nh
An Lộc & Ukraine chiến trường lịch sử
Hải quân Ukraine chiến đấu
Trông gịng sông Vị
Ngày xa Đà Nẵng
Chuyện của một cựu binh Mỹ gốc Việt
Kư
hiệu học và "lơ là lơ láo"
V́ sao chiếc áo cần có 5 cúc ?
Duyên phận và mệnh số
Thu, hát cho
người và giai thoại
Thương về Ukraine
Liên hội BĐQ Texas mừng xuân Nhâm Dần 2022
Đời lính
Vinh quang trên chiến hào
Sự thành công của người Việt tị nạn
Một chuyến công tác Cam Ranh
Lá đại kỳ An
Lộc
Chém chết một người là kẻ sát nhân
Chuyện xưa của tôi và bạn bè kbc 4100
Sứ mệnh văn
hóa
Thư số 124a gởi NLQĐNDVN
"Người vợ" là một vĩ nhân
Tết với TPB VNCH và mong ước tuổi xế chiều
Khó quên cái Tết năm nào
Xuân Sang- Xuân Sến
Năm Cọp nói chuyện… Bia
Đêm xuân trên vùng biển chết
Thương chùm Hoa Khế
Tôi đậu bằng … lái xe !
Về ca
khúc "gái xuân"
Thức tỉnh
Tử sĩ Hoàng Sa
Hồi kư trận hải chiến Hoàng Xa
Khi bài thơ Hoàng Sa vượt vĩ tuyến 17 vô Nam
26
truyện thật ngắn
Tuổi già
viễn xứ
Nguồn gốc của cách nói “nam tả nữ hữu”
Chiến
dịch B́nh Tây
Trận hải chiến giữa HQ VNCH và HQ Trung Cộng
Truy lùng cục miền Nam trên lănh thổ
Kampuchia
10 địa danh nổi tiếng trong âm nhạc miền Nam
Trả lời vài câu hỏi về cuộc bại trận của
QLVNCH
Cậu bé chăn trâu trở thành đại điền chủ giàu
nhất
Lạc giữa
mùa xuân
Một Thoáng “AT ... TEN”