Passage to Freedom
Thuyền Đời - Đêm vẫn đen Audio
Đất nước tôi!
C̣n nhớ mùa xuân
Tết
Thuyền Đời - Cuộc đời Audio
Thuyền Đời -
Con thuyền Audio
Thuyền Đời - Xuân quê hương Audio
Ḍng sông quê hương - Ḍng Cửu Long
Ngày oan trái! -
Audio
Đất nước tôi -
Audio
Khi người tù trở về
Tiếng trống Mê Linh -
Audio
Chuyện cuối năm -
Audio
Màu áo cũ -
Audio
Mang theo quê hương
-
Audio
Trong
âm thầm c̣n nhớ ai! -
Audio
Sài G̣n là đây sao em!
- Audio
Chuyện trăm năm -
Trên quê hương
-
Audio
Chuyện
trăm năm - Một ngày -
Audio
Trăm đắng ngh́n cay -
Audio
Chiếc áo Bà Ba -
Audio
Giữa đồng xưa -
Audio
Áo trắng -
Audio
Gửi nơi cuối trời -
Audio
C̣n nhớ mùa xuân -
Audio
Từ một chuyến đ̣ -
Audio
Dêm thánh vô cùng
-
Audio
Khi mùa đông về -
Audio
Noel năm nào -
Audio
Khúc quân hành -
Audio
Cho ngàn sau -
Audio
Ngh́n trùng xa cách
-
Audio
Rồi
lá thay màu -
Audio
Con chim
biển 3 - T́m về tổ ấm -
Audio
Con
chim biển 2 - Trên biển khơi -
Audio
Con chim biển 1 - Tung cánh chim
-
Audio
Đốt sách ! -
Audio
Đi học
Sài G̣n
-
Audio
Thầy Chín - Audio
Đi buôn - Audio
Khi tôi về -
Audio
Làng tôi -
Audio
Sao em không đến
-
Audio
Anh đi! -
Audio
Vỉa hè đồng khởi
-
Audio
Ngày đại tang
Chuyện mất chuyện c̣n
Con chim Hoàng Yến
-
Audio
Nhớ cả trời Việt Nam
C̣n thương quê hương
tôi
Tôi muốn mời em về
Chuyện Tết
C̣n nhớ không em?
Trên đồi Tăng Nhơn Phú
-
Audio
Remember!
Cánh chim non -
Audio
Đốt sách
Buổi tựu trường
Đêm trắng
Nước mắt trong cơn mưa
Trăm đắng ngh́n cay
Con đường
tôi về
Hăy c̣n đó
niềm tin
Chiều ra biển
Những đứa con đẽ muộn
Một thời kỷ niệm
Băi tập
Bước chân Việt Nam
Người lính già
Để nhớ
Đi buôn
Ngày anh đi
Kỷ niệm xưa
Rồi tết lại đến
Bài thánh ca buồn
Tears of pride
We remember
Vui - Buồn … Ngày
hội ngộ 44 năm khoá 8B+C/72
Mùa hè đỏ lửa
Dư âm ngày hội ngộ
44 năm tại California
Có chuyến bay
Lời ca
Quỳnh Hương diển tích
Để nhớ để
quên
Cờ ḿnh!
Khắc chữ Tự Do
Mai cai hạ
Củ khoai ḿ
Khinh Binh 344
Tết
Câu này không phải do mấy đứa nhỏ nói, mà thốt ra từ miệng một bà
già 90 tuổi. Đó là mẹ tôi, bà mới được con cháu bảo lănh qua đây có
2 năm, trước ngày bầu cử Tổng Thống Mỹ vài tháng.
Ngày Mỹ đổ quân ào ạt vào VN, lúc đó mẹ tôi chưa biết nói một câu tiếng Anh. Vậy mà chỉ mấy tháng sau bà đă đọc được bảng “room for rent” là pḥng cho Mỹ thuê. Bà c̣n hóm hỉnh trả lời, nếu cho người Việt thuê th́ họ đă viết bằng tiếng Việt.
Sau đó khi hàng xóm ào ào lùi ra đàng sau, kiếm chỗ ở nơi hang cùng ngơ hẻm, nhường cho mấy chú GI và các cô vợ hờ mướn nguyên căn nhà để có tiền vô ra chút đỉnh, nuôi cả gia đ́nh vào thời buổi kiệm ước, người khôn của khó.
Chỉ sau khi mướn nhà ít lâu, là mấy cô vợ hờ đă móc nối mấy bà buôn bán, xúi mấy chú lính Mỹ tuồn hàng PX ồ ạt đổ vào xóm từng xe cam nhông đầy ắp. Lúc đó mẹ tôi cũng nhanh chóng nói tiếng Anh ào ào. Dĩ nhiên là tiếng bồi, bà mua bán đồ hộp, thuốc lá, và đổi tiền đô la đỏ, đô la xanh với các chú lính GI.
Hồi đó tiền cent của đô la đỏ cũng in bằng giấy, không phải là đồng xu như bây giờ, nhưng tờ giấy nhỏ hơn tờ 1 đồng hay tờ 100.
Mẹ tôi học hết tiểu học thời Pháp, nhưng mua bán không giỏi như mấy bà bạn của bà, mù chữ, nghĩa là ngay cả chữ quốc ngữ cũng không biết, nhưng các bà này không bao giờ tính nhầm bất kỳ mua loại hàng nào với mấy chú mắt xanh tóc vàng. Đến độ mấy chú c̣n gọi các bà bạn mù chữ của mẹ tôi là “mamysan number one”, rồi giơ ngón cái lên.
Chỉ cần number one là tốt, number ten là xấu, người mua kẻ bán vẫn ngă giá được với nhau. Thời đó chữ OK chưa thịnh hành như bây giờ. Nhưng lại có câu “OK Salem”. Salem là tên một loại thuốc lá nhẹ có mùi bạc hà cho phụ nữ. C̣n đàn ông th́ có Pall Mall, Lucky Lucky, Dunhill, Camel, Caraven A màu đỏ có h́nh con mèo. Hay X́ gà Half & Half…
Đặc biệt khi mấy anh nón cối vào Saigon, họ không dùng một chữ tiếng Mỹ nào, mà họ dùng tiếng riêng của họ, đổng, đài, đạp, quần ḅ, áo phông. Áo mưa th́ họ gọi là áo tơi.
Trong khi dân miền Nam, dù là trẻ đánh giày, bán vé số ở vỉa hè cũng nói tiếng Anh ào ào, chúng gọi quần jean, áo pull, quần short... Trong ngôn ngữ hàng ngày mọi người dùng biết bao tiếng Mỹ xen với tiếng Việt, vào quán bar, đi xem movie...
Mấy chục năm trời trôi qua, bây giờ qua Mỹ ở tuổi 90, mẹ tôi rất tự tin bảo rằng, tiếng Mỹ dễ học, không khó như tiếng Pháp bà học ngày xưa.
Khi qua Mỹ, dĩ nhiên mấy tiếng bồi ngày xưa đâu có dùng được. Ở đây từ trẻ con tới người lớn đều nói năng đúng sách vở, đâu có nói theo kiểu đường phố như bên VN hồi xưa.
Ba chữ đầu tiên mẹ tôi học là: Yes, No, OK. Chỉ cần ba chữ này thôi là bà có thể babysit cháu bà ngon lành. Nấu món ǵ xong, bà chỉ rồi hỏi: yes, no? Nếu cháu gật đầu, th́ bà múc ra tô, hay rót ra ly. Rồi lại nói: ok? Nếu nhiều quá, th́ cháu sẽ lắc, bà múc bớt lại cho tới khi cháu nói: ok.
Chỉ có ba chữ đó thôi, mà bà có thể hiểu, liên lạc được với cháu mọi chuyện. Bố mẹ cứ yên tâm đi làm, chẳng phải lo lắng ǵ cả.
Bà rất tự tin, mạnh dạn bốc điện thoại nhà khi nghe chuông reng, và nói chữ đầu tiên là Hello, sau đó không cần nghe bên đầu dây nói cái ǵ, bà nói luôn Việtnamese. Dĩ nhiên nếu là người Việt Nam th́ cái accent của một bà già Việt nói tiếng Mỹ người bên kia biết ngay, thế là chuyển qua tiếng Việt. C̣n gặp người Mỹ th́ đầu dây bên kia, họ cũng hơi khựng lại một chút. Bởi v́ chỉ có mỗi chữ Việtnamese, th́ chẳng biết là hỏi hay trả lời, chính cái khựng vài giây đó, mẹ tôi hiểu ngay không phải là người bà có thể nói chuyện. Nhưng bà rất lịch sự nói tiếp: No English, rồi mới cúp máy.
Mở ti vi bà có thể biết hôm nay sẽ nóng hay lạnh, các con số, màu sắc và dấu hiệu của mưa, tuyết hiện lên trên màn h́nh.
Mẹ tôi bảo rằng cách dạy của người Mỹ dễ hiểu quá. Khi đi khám bệnh, bác sĩ hỏi bà đau nhiều đau ít bằng cách chỉ vào con số. Bất kỳ cái ǵ bà cũng khen người Mỹ, nào là mấy người câm điếc cũng xem được ti vi.
Mẹ tôi bảo người tàn tật qua Mỹ “sướng” thật, chẳng hạn cô hàng xóm bị sốt tê liệt hồi nhỏ, chân đi khập khễnh. Ở VN cô phải nghỉ học sớm, đi bán vé số. Cô mới được bảo lănh qua Mỹ theo diện anh em. Qua đây cô được đi học và lănh trợ cấp tàn tật. Cô bảo rằng cô ráng học để có chữ rồi đi làm, chứ cô không muốn hưởng trợ cấp xă hội. Mẹ tôi cứ xuưt xoa khen cô có ḷng tự trọng, khi cô khoe được điểm khá trong lớp. Cô ráng học để đi làm, chứ tiền trợ cấp ít lắm, vậy mà nhiều người cứ bám vào đồng tiền ít ỏi đó sống lây lất cả đời. Mẹ tôi đă tuyên bố hùng hồn, nếu qua đây sớm, bà cũng sẽ đi làm cho biết với người ta.
Nhờ babysit trẻ con, mẹ tôi học tiếng
Anh rất nhanh, chỉ mỗi tội bà cắt cả tiếp đầu ngữ lẫn tiếp vĩ ngữ
một cách tỉnh bơ. Chẳng hạn bà hỏi con có ăn cơm không: du ít rai
(you eat rice). Cháu sửa: Bà ơi đọc là “rai sờ”, chứ bà chỉ nói
“rai” ngắn gọn, tức là đúng, khác với chữ wrong là sai. Có điều chữ
sờ chỉ nghe hơi gió thôi, đằng này bà nói chữ sờ lại c̣n rơ hơn cả
chữ rai. Nên mọi người đề nghị bà cứ gọi cơm là rai, c̣n dễ nghe hơn
rai-sờ. Sở dĩ bà dùng tiếng Anh, v́ giữ thêm 2 chú bé Mỹ con nhà
hàng xóm.
Chưa hết, bà không bao giờ dùng thể nghi vấn, luôn luôn dùng câu xác
định. Bà thích trồng rau, nên vườn sau lúc nào cũng xanh um các loại
rau, ăn không hết.
Bữa kia gặp bà hàng xóm đứng bên kia hàng rào. Mẹ tôi nhanh nhẩu hỏi: Du lai pi nít. Ư mẹ tôi hỏi bà có thích rau dền không? Rau spinach bà gọi là rau dền. Bà hàng xóm có vẻ lúng túng, mẹ tôi chạy ra vườn, cắt một bó spinach đưa, lúc đó bà hàng xóm mới hiểu ra. Đă có lần bà hỏi cô cháu gái, cũng dùng chữ pi nít, nó đă lắc đầu, miệng th́ kêu “iu, iu”. Thằng cháu bảo pi nít (penis) là con cu đó bà. Bà phải gọi là Ś pi nít.
Nói ǵ th́ nói, bà không sửa được. Nhưng vốn bạo dạn, thân thiện, bà cũng giơ tay chào hàng xóm mỗi khi đi dạo trong xóm. Có điều bà chỉ nhớ good morning và good night, nhưng không phân biệt afternoon và evening rơ ràng, mới chiều chiều hàng xóm đi làm về là đă good night rồi.
Mẹ tôi thích khen thức ăn ở chợ Mỹ tươi ngon hơn các chợ Á Châu. Trái cây, rau cỏ không bị dập nát, bới lộn tùng phèo. Người Mỹ họ “thật thà” hơn dân Á Châu (ư bà nói mấy chợ Tàu), đồ cũ, đồ hư th́ bỏ, chứ không nhập nhằng mang đi xào nấu để bán cho người ăn, mà mẹ tôi bảo là “khuất mắt trông coi”. Chưa bao giờ bà mua phải đồ hộp hết hạn ở chợ Mỹ, chứ ở chợ Á Châu bị hoài.
Mẹ tôi rất thức thời, bà bảo rằng: Qua xứ người ta học tiếng của người ta, là phải rồi. Không những thế c̣n phải học “cái văn minh” của người ta. V́ vậy khi đi ra ngoài đường mẹ tôi cũng mặc quần tây như mấy bà già Mỹ. Bà chê mấy bà Ấn Độ sao cứ mặc mấy bộ đồ của xứ họ đi chợ là không đúng. Ḿnh phải ḥa đồng với người bản xứ, họ không nói ra v́ sợ mang tiếng kỳ thị, nhưng trong bụng họ nghĩ ǵ làm sao ḿnh biết được. Bởi vậy mấy bộ đồ ngủ là không có mặc ra đường, ngay cả ra vườn cũng không, “quan trên trông xuống, người ta trông vào”. Bà th́ lúc nào cũng ca dao tục ngữ khắp mọi nơi mọi chỗ.
Qua xứ người, thấy được điều hay của người ta ḿnh phải bắt chước, mẹ tôi than phiền bố tôi không chịu mang hearing aid, không chịu mang răng giả. Kêu ca vướng víu, khó chịu nên cuối cùng chẳng có bạn bè nào gọi điện thoại nói chuyện được. Bà kết luận “tự ḿnh làm khổ ḿnh, tự ḿnh cô độc ḿnh”.
Một bữa kia, nghe bà bảo với các
cháu: Bạn của ông ngoại sắp sửa qua thăm ông, bạn từ hồi ông c̣n
trẻ,hơn 70 năm. Trẻ con hỏi ngay: Bạn của ông có c̣n răng không? Bạn
của ông c̣n nghe được không? Bà trả lời: Bạn của ông ok. Đó mọi
người thấy không, mẹ tôi đă dùng chữ ok một cách chính xác. Không
khen không chê,có nghĩa là được được. Nào ai dám chê bà già 90.
Mẹ tôi luôn luôn dùng những người trên TV để dẫn chứng, xem ḱa bố
mẹ ông Bush con, răng tóc người ta lúc nào cũng gọn ghẽ, ai như
người Á Châu ḿnh xuề x̣a quá, thành nhếch nhác.
Hàng ngày xem tin tức VN, mẹ tôi vô cùng xót xa cho trẻ em bị thất học, và cảnh chen chúc nằm la liệt dưới gầm giường trong bệnh viện của các em nhỏ. Bà cứ than thở “chỗ ăn không hết, chỗ lần chẳng ra”.
Trẻ con ở bên này sao được ưu ái mọi điều, c̣n bên VN phải lội sông lội suối mới được năm ba chữ.
Dù ở miền Đông Bắc, nhưng mẹ tôi
không hề than văn. Bà bảo rằng cả ngày lúi húi với đám trẻ cũng đă
hết giờ. Vả lại bà cũng chẳng lái xe, nên mưa gió băo bùng cũng
không ảnh hưởng ǵ đến bà.
nh em chúng tôi vô cùng cám ơn mẹ,
không phải v́ sự cặm cụi lo nấu nướng cho cả nhà. Mà v́ thái độ lạc
quan của bà đă làm cho không khí trong nhà luôn vui vẻ.
Ngay cả khi nằm trong bệnh viện, mẹ tôi cứ xua tay bảo các bà bạn,
tôi sắp về đi chùa với các bà rồi. Rồi bà chép miệng, đâu ai lột da
sống đời măi đâu.
Mẹ tôi lặng lẽ ra đi, nhưng con cháu vẫn nhớ hoài, bất cứ chuyện ǵ bà cũng luôn nói “không khó đâu con”. Trong bụng mẹ tối thế, mà con vẫn kiếm cách chui ra được, th́ bây giờ có thêm ánh sáng mặt trời, chuyện ǵ cũng dễ ̣m.
Trẻ con nghe vậy, cùng hùa theo “tiếng Anh dễ ̣m” phải không bà?
Lại Thị Mơ
2021
2020
2018-2019
2017
2016
2015
2014
2013
2012
Hồi ức -
Một thời chinh chiến
No Easy Day - Ngày Vất Vả
Ḍng sông, ḍng đời
Một
thành phố mất tên
30 Tháng Tư, lời xin lỗi muộn màng
Tuẫn tiết
Những kẻ xa
quê
Hồi đó tụi mày ở
đâu?
Quên sao được ngày 30 tháng 4 – 1975
Giờ phút cuối cùng của đồi Tăng Nhơn Phú
Ca hát với ma
Gă bất cần
Những
thống khổ bi hùng
Những h́nh ảnh không in ra được
Thầy đồ
Truyện về lính - Tự truyện của một phi công
40 năm t́m
bạn
Một mối đau chung, nhiều lối nh́n khác biệt!
Trường Sa tháng 4 năm 1975
Ngày Quân Đoàn I “tan hàng”
Thảm họa di tản từ Miền Trung Tháng Ba 1975
Người
lính năm xưa
Tướng VNCH tù trên 17 năm
Hai lá thư
Tiểu sử Lữ Đoàn 1 Nhẩy Dù
Huynh đệ
chi binh
An Dương
H́nh ảnh một buổi chiều
Mẹ! Hiền phụ của ông Bảo!
Nhà
già... chào mi!
Tôi
là người nước nào?
Giờ phút …hấp hối cuả 1 thành phố
Chuyện xưa đến nay vẫn đúng
Cuộc đời và sự nghiệp ca sĩ Quỳnh Giao
Trên đồi gió
Con nhà nghèo trở thành hàn lâm kỹ thuật Mỹ
Vị Tổng Thống giữ chức vụ lâu nhất Nước Mỹ
Đồi xưa, núi
cũ
Đoạn đường kỷ niệm thời thơ ấu
Người điệp viên giỏi nhất của VNCH & CIA
Cái nh́n mới về VNCH
Cơn ác mộng
Chặng
đường quê hương
Máu đào nước
lă
Những
quả ổi cuối mùa
Đời đi dạy tại Canada
Tiếng
Việt Sài G̣n cũ
Tác giả
'Dư âm' qua đời ở tuổi 95
Giận cá chém thớt hay
giận thớt chém cá ?
Chế Lan Viên
Gato!
Thắp nhang sao mà vẫn căm thù người chết
Để tang cho
sách
Đồi Charlie: Người đi, linh hồn ở lại
Mẹ Việt Nam
Trước thềm xuân hoà b́nh
Cái áo của thầy tôi
Hiệp định Paris 1973 - 2023 - 50 Năm nỗi đau...
Trầm Tử Thiện -
Người chép sử lư vong...
Mâu thuẫn quân
sự và chính trị Mỹ về cuộc chiến VN
Tử sĩ Hoàng Sa
Hương vị
ngày xuân
Nhớ lại cái tết năm xưa
Bài viết dành cho kẻ mở miệng là tiếng “Ba
que”
Mùa xuân
hạnh ngộ
Sài G̣n của
tôi
Viết về một người bạn vừa nằm xuống
Vĩnh
biệt nhạc sĩ Ngọc Chánh
Xuân
về, nhớ Quê Hương
Đời đi dạy
Hãy để Cha sống những ngày cuối cùng ...
Trạng Quỳnh và loại dân khí thấp kém
Khi vợ vắng
nhà
Kết quả bầu cử tiểu bang Victoria, Úc
Thạch Lam
Người chị cao cả Phạm Thị Thàng
Tâm sự
của một Việt kiều
Gánh
hoàng hoa
Chiếc huy hiệu hoa sen trên đại lộ kinh hoàng
Hồi
ức
về
người Cha
bị
tù
Tiếng Anh
dễ
ồm!
Nằm chơi
Chứng nhân một sự kiện lịch sử
Ngộ đạo đất
trời
Xứ khỉ khọn
Sài G̣n thoáng nhớ
Ông
già đạp xích lô
Chuộc lương
tâm
Đất nước lạ lùng
Những giọt mưa trên vùng đất khô cằn
Chân dung văn nghệ sĩ Việt...
Sài G̣n
của tôi sẽ trở lại…
Ông già
bán trứng
Melbourne: Kỷ niệm Chiến Thắng Long Tân
Câu
chuyện ngày xưa
Chiếc
Rolex ân nghĩa
Giở trang nhật kư, nhớ về bạn xưa
Nén hương
ḷng
Đám Cưới …chi lạ
Bông lúa
cúi đầu
Kỷ niệm 60 năm Quân Đội Úc tham chiến VN
Ngày vui khó quên
Cộng sản là thế đấy!
Nhiễm Virus
Corona 2019
GS Nguyễn Ngọc Huy & Lm Cao Văn Luận tiết lộ...
Xao
ḷng bởi một từ "Em"
Hiệp định Genève (20-7-1954)
Mơ ước
b́nh thường
Phi công Việt là anh hùng nước Pháp
Viết cho người sắp ra đi...
Đôi lời về Cung Tiến Nhạc Sĩ hay Kinh Tế Gia
?
Môt chuyến đi Hawaii
Vinh danh người vợ tù chính trị VNCH tại
Little Saigon
Cái miệng
Phá thai là giết
người
Cha tôi, người lính Việt Nam Cộng Ḥa
Những người năm cũ
Ngày tự phụ
Màu mắt
hoàng hôn
Paris
có ǵ lạ không em?
Không quên người chiến sĩ QLVNCH
Tản mạn Huế
Nước mắt chiều xuân
Nước mắt giữa
Trùng Dương
Cuộc đời & sự nghiệp của nhạc sĩ Nguyễn Văn Đông
Người tù kiệt xuất
Câu chuyện về một lá thư
Ra biển gọi
thầm
Nỗi
buồn ngày 30 tháng tư
Tháng Tư....
Bài ca
của người du tử
Lời sau cùng nói với tuổi trẻ
Quên sao được ngày 30 tháng 4 – 1975
Hai người lính Dù
Văn Học miền Nam tự do 1954-1975
Xe tăng Nga làm được ǵ ?
Giă từ vũ khí
Giờ phút cuối cùng
Văn Quang, người vừa khuất nẻo Sài G̣n...
Những
tấm chân t́nh
An Lộc & Ukraine chiến trường lịch sử
Hải quân Ukraine chiến đấu
Trông gịng sông Vị
Ngày xa Đà Nẵng
Chuyện của một cựu binh Mỹ gốc Việt
Kư
hiệu học và "lơ là lơ láo"
V́ sao chiếc áo cần có 5 cúc ?
Duyên phận và mệnh số
Thu, hát cho
người và giai thoại
Thương về Ukraine
Liên hội BĐQ Texas mừng xuân Nhâm Dần 2022
Đời lính
Vinh quang trên chiến hào
Sự thành công của người Việt tị nạn
Một chuyến công tác Cam Ranh
Lá đại kỳ An
Lộc
Chém chết một người là kẻ sát nhân
Chuyện xưa của tôi và bạn bè kbc 4100
Sứ mệnh văn
hóa
Thư số 124a gởi NLQĐNDVN
"Người vợ" là một vĩ nhân
Tết với TPB VNCH và mong ước tuổi xế chiều
Khó quên cái Tết năm nào
Xuân Sang- Xuân Sến
Năm Cọp nói chuyện… Bia
Đêm xuân trên vùng biển chết
Thương chùm Hoa Khế
Tôi đậu bằng … lái xe !
Về ca
khúc "gái xuân"
Thức tỉnh
Tử sĩ Hoàng Sa
Hồi kư trận hải chiến Hoàng Xa
Khi bài thơ Hoàng Sa vượt vĩ tuyến 17 vô Nam
26
truyện thật ngắn
Tuổi già
viễn xứ
Nguồn gốc của cách nói “nam tả nữ hữu”
Chiến
dịch B́nh Tây
Trận hải chiến giữa HQ VNCH và HQ Trung Cộng
Truy lùng cục miền Nam trên lănh thổ
Kampuchia
10 địa danh nổi tiếng trong âm nhạc miền Nam
Trả lời vài câu hỏi về cuộc bại trận của
QLVNCH
Cậu bé chăn trâu trở thành đại điền chủ giàu
nhất
Lạc giữa
mùa xuân
Một Thoáng “AT ... TEN”