Phạm Tín An Ninh
Tôi đến Đà Lạt đúng vào một ngày mưa. Mưa tầm tă. Ngồi trong nhà
Thủy Tạ, nh́n những hạt mưa bay giăng kín rừng thông, phủ mờ khu phố
Hoà B́nh , và rơi lả tả xuống mặt hồ Xuân Hương, tôi mơ hồ như những
giọt nước mắt của người góa phụ đă từng một thời nhan sắc.
Người con gái vừa đến gặp tôi làm cho tôi mỉm cười với sự so sánh lạ
lùng này. Bởi cô ta cũng xinh đẹp, và dù có nở nụ cười tỏ ra mừng rỡ
khi chào tôi, vẫn không giấu được nét buồn trong đôi mắt. Một nỗi
buồn có cái ǵ xót xa sâu lắng lắm.
Tôi đă đến thành phố này nhiều lần. Lần cuối cùng vào mùa Giáng Sinh
năm 1970, khi đơn vị tôi may mắn được lệnh về đây phối họp hành quân
giữ an ninh cho một khóa Vơ Bị làm lễ ra trường. Bao nhiêu năm trong
rừng núi tây nguyên gió lạnh mưa mùa, rồi xuống bờ biển Phan Thiết
với những động cát trơ trọi nóng như lửa đốt, bất ngờ được về Đà
lạt, cho dù chỉ sau một ngày ở thành phố, đơn vị tôi lại được đổ
xuống những rừng thông xa tít, nhưng đám lính tráng bọn tôi vẫn có
cái cảm giác như được đi nghỉ mát. Người ta nói đúng, Đà Lạt dễ
thương như những cô gái với g̣ má trắng hồng và đôi môi mộng đỏ để
ai một lần lên xứ Hoa Đào mà ḷng không vấn vương. Đà lạt cũng là
nơi có nhiều huyền thoại về những mối t́nh đẹp và buồn của các cô
sinh viên với những chàng trai mang alpha đỏ theo nghiệp kiếm cung,
mà tôi đă đọc được trong những bài thơ thật buồn của Lệ Khánh từng
vang tiếng một thời.
Nhưng đó là Đà Lạt của ngày xưa. C̣n hôm nay tôi đến Đà Lạt, với
ngổn ngang những nỗi buồn nặng trĩu trong ḷng, và Đà Lạt bây giờ
chỉ là một thành phố chết.
Tôi ra tù, trong thời gian c̣n bị quản chế, trong túi không có bất
cứ một tờ giấy nào. Ngay tấm “Giấy Ra Trại” cũng đă bị công an xă
giữ. Nhờ thằng em cùng đơn vị cũ, có ḷ bánh ḿ ở Tháp Chàm, gởi tôi
theo một chiếc xe bộ đội nhận mối chở bánh ḿ với tiền thù lao khá,
tôi mới có mặt ở đây. Anh tài xế sau khi giao mấy thùng bánh ḿ, c̣n
gởi tôi cho cô “chủ nhiệm” quán Thủy Tạ (bây giờ là của nhà nước),
bảo là ông anh họ, để tôi yên ḷng không bị hỏi giấy tờ. Quán vắng
tanh.Tôi chọn cái bàn nhỏ xa phía trước và gọi hai tách trà nóng.
Tôi cũng chỉ đủ tiền để trà hai tách trà này.
- Anh chờ em có lâu không ?
Tôi giật ḿnh khi nghe cô gái hỏi.
- Không sao, tôi chờ cũng đă khá lâu, nhưng được gặp chị hôm nay là
tôi mừng lắm rồi.
Điều mà ai cũng ái ngại khi phải mang tin buồn đến cho một người.
Đặc biệt người đó lại lại là một cô con gái đẹp, như cô gái đang
ngồi trước mặt tôi đây. Tôi dè dặt :
- Chắc chị đă biết, như trong lá thư tôi gởi. Tôi là bạn tù của
Thống, và hôm nay muốn gặp chị là để nhắn lại những điều Thống đă
nhờ tôi.
- Em biết là anh Thống đă chết từ năm 1978, nhưng măi đến năm ngoái
, em mới được phường đưa “Giấy Báo Tin”. Em không biết làm sao báo
cho mẹ anh ấy biết. Bà ở bên Mỹ nhưng em không liên lạc được.
Tôi bất ngờ, nhưng chợt thấy một chút yên ḷng khi nghĩ là cô sẽ
không c̣n đột ngột nhận một tin buồn từ chính miệng của tôi .
- Chị đă biết tin buồn về Thống. Như vậy cũng là may, chứ không phải
người tù nào chết mà người nhà cũng được báo tin. Hôm nay, dù hoàn
cảnh khó khăn, tôi cũng phải t́m gặp chị đề nói lại cùng chị những
lời trăn trối cuối cùng, và trao cho chị những kỷ vật mà anh Thống
nhờ tôi trao lại chị.
- Cả tuần nay ḷng em rất bồn chồn, mong sớm được gặp anh. V́ em
không biết anh Thống chết ở đâu và mồ mả ra sao. Nhiều lần nằm mơ,
em thấy anh Thống, nhưng chưa bao giờ nghe anh ấy bảo là anh đă
chết.
Tôi lấy trong túi ra để trên bàn một sợi dây đeo một tấm ảnh nhỏ
được lồng vào trong cái khung có h́nh trái tim đẽo bằng gỗ mun -loại
gỗ quư mà chúng tôi thường t́m được ở khu rừng Việt Bắc- , một chiếc
ṿng nhỏ làm bằng nhôm xinh xắn, có khắc đậm sáu chữ Lê Minh Thống &
Hà Nhất Anh, và trịnh trọng đứng lên đưa cho cô.
Nhất Anh chính là cô gái, và Minh Thống là tên một người bạn tù của
tôi. Anh đă chết sau gần hai năm bị chuyển ra ngoài bắc.
Tôi gặp Thống ở trại Lào Cai, khi hai thằng vừa trong nam mới chuyển
ra. Sau hơn một năm cả hai cùng chuyển về trại Hang Dơi thuộc tỉnh
Hoàng Liên Sơn và may mắn được “biên chế” về cùng một tổ. Thống tốt
ngiệp từ trường Vơ Bị Đà Lạt, được chuyển sang không quân, lái phản
lực. Trong thời gian học trường Vơ Bị, Thống quen Nhất Anh , khi ấy
đang là sinh viên của trường Chính trị Kinh Doanh. Thống chỉ c̣n bà
mẹ già và cô em gái ở Sài G̣n. Cuộc t́nh của cô sinh viên Đà Lạt và
chàng cựu sinh viên sĩ quan alpha đỏ kéo dài khá lâu. Hai người đă
làm lễ hỏi. Nếu Thống không sang Mỹ học phi hành và nếu không có
ngày 30 tháng tư, th́ hai người đă làm đám cưới .
Những ngày cuối cùng khi Sài g̣n hấp hối, Thống được bạn bè thu xếp
hai chỗ trên trực thăng để bay ra hạm đội Mỹ, nhưng Thống lại dành
cho mẹ và cô em gái. Gởi mẹ và em cho thằng bạn thân, Thống nói dối
với mẹ là anh sẽ đi sau.
Thống liều lĩnh t́m mọi cách chạy về Đà lạt. Chưa kịp đón Nhất Anh,
th́ Sài G̣n mất. Thống nằm ở nhà Nhất Anh một tuần rồi ra tŕnh diện
“uỷ ban quân quản”, nhưng người ta chỉ cấp giấy chứng nhận và ghi là
phải về Sài G̣n tŕnh diện chính quyền địa phương ngay. Trở lại Sài
G̣n, nhà bị tịch thu, Thống phải ở ké nhà một người bà con trước khi
vào trại cải tạo.
Mấy năm trong tù, Thống có liên lạc được với Nhất Anh . Nhưng vài
tháng mới nhận được một lá thư ngắn, chỉ hỏi thăm vài câu và khuyên
“học tập tốt để sớm được khoan hồng về với nhân dân”. Bao nhiêu
nhung nhớ yêu thương đều phải dấu kín ở trong ḷng. Trong tờ khai lư
lịch, Thống ghi Hà Nhất Anh là vợ, cũng là người thân duy nhất, và
địa chỉ của Nhất Anh cũng là nơi anh xin cư trú sau này .
Thống to con đẹp trai, nhưng dường như t́nh yêu dễ làm cho Thống yếu
ḷng. Có những ngày đi chặt nứa trong rừng, Thống chỉ ngồi khóc và
th́ thầm gọi tên người yêu. Mấy lần không mang về đủ nứa, bị phạt
cắt bớt một nửa phần ăn vốn đă ít oi, nhưng vẫn không ngăn được nước
mắt của Thống. Dường như khi ḷng đang thương nhớ ai, th́ cái đầu
không c̣n điều khiển đôi tay được nữa. Nhiều hôm tôi phải vận động
anh em nhường bớt một chút phần ăn cho Thống, và chia nhau đi lấy
thêm nứa cho Thống có đủ chỉ tiêu để không bị phạt.
Thống c̣n trẻ, nhưng cũng như hầu hết sĩ quan xuất thân từ Đà Lạt,
dù ở binh chủng nào cũng kiêu hùng và thăng tiến rất nhanh. Thống
nhỏ hơn tôi sáu tuổi, nên xem tôi như người anh. Có điều ǵ vui
buồn, Thống t́m tôi chia sẻ. Tôi luôn an ủi và khuyến khích để anh
có thêm nghị lực. Thống có ǵ khó khăn tôi sẳn sàng hết ḷng giúp
Thống.
Sau này, đội tù của tôi được phân công đi lấy gỗ về xây dựng hội
trường. Họ bắt chúng tôi phải t́m những cây gỗ lớn và thẳng. Có
những thân cây lớn đến hai ṿng tay ôm không hết. Trời mùa đông với
những cơn mưa phùn không dứt, nên những con đường ṃn trơn như mỡ,
chúng tôi chia từng nhóm hai mươi người vừa kéo vừa bẩy cho từng
thân cây lăn theo những con đường ṃn ấy từ trên núi cao lao xuống
suối để cho nó trôi về bên hông trại.
Ăn uống quá thiếu thốn, đám tù chúng tôi triền miên trong cơn đói.
Sức ngày càng yếu mà phải lao động quá nặng nhọc, nên chỉ sau một
tuần lấy cây, người nào cũng mệt lả. Một hôm đang lấy sức bật một
thân cây xuống bờ suối, Thống mệt quá nên lảo đảo rồi ngă sấp trên
thân cây, đúng lúc cây này lăn xuống suối, bật luôn theo Thống.
Chúng tôi chỉ c̣n nghe tiếng hét của Thống trước khi anh bị văng
xuống ḷng suối nằm sâu dưới vực.
Trời nhá nhem tối, cả hơn bốn mươi thằng tù chia nhau trèo xuống
suối đi t́m Thống. Gần nửa giờ sau chính tổ của tôi t́m được Thống.
Anh nằm bất động bên bờ suối. Rất may là ở một nơi không có đá.
Thống thoi thóp thở, nhưng không c̣n cử động được.
Chúng tôi nhanh chóng kết một cái bè gỗ, rồi theo ḍng suối, cùng
nhau đẩy anh về trại. Sau hơn một tiếng đồng hồ trong trạm xá, Thống
tỉnh lại, mở hé mắt nh́n mọi người. Khi nhận ra tôi, Thống th́ thào
:
- Nếu sau này anh c̣n sống mà về được, nhớ t́m giùm Hà Nhất Anh và
nói là em xin lỗi nàng. Mong nàng hăy sớm lấy chồng và quên em đi.
Tôi nắm chặt đôi vai lạnh lẽo của Thống :
- Thống yên chí, tôi sẽ làm bất cứ điều ǵ mà Thống dặn ḍ.
Thống cố gắng mở lớn mắt nh́n tôi như cầu khẩn :
- Nhờ anh giữ lại cái ṿng nhôm trong balô và tấm ảnh em đang mang
trong cổ này, trao lại cho Nhất Anh. Nhớ nói giùm là em xin lỗi cô
ta.. xin lỗi cô ta .
Ngày hôm sau, một buổi chiều mưa buồn ảm đạm, dưới sự kiềm soát của
hai vệ binh, tôi cùng ba người bạn tù đẩy xác Thống trên một chiếc
xe “cải tiến” ra chôn dưới triền núi, bên một hốc đá . Chúng tôi đào
huyệt đúng vào lúc cơn mưa trút xuống. Huyệt đào tới đâu th́ nước
ngập theo tới ấy. Tôi năn nỉ xin hai vệ binh cho chúng tôi t́m một
nơi khác cao hơn, và chờ cơn mưa tạnh bớt, nhưng không được đồng ư,
mà c̣n bị quát tháo, bảo phải “chôn khẩn trương lên mà về ngay”.
Tôi phải ngồi đè trên xác Thống, lềnh bềnh trên nước, để cho ba
người bạn tù kia lấp đất.
Chuyện xảy ra đă hơn sáu năm rồi. Thời gian có biết bao sự đổi thay.
Tôi cũng đă nghe và chứng kiến không ít những điều phản trắc. Không
biết bây giờ Nhất Anh đă có chồng chưa và trong cảnh đổi đời kéo
theo bao cay đắng, liệu trong ḷng cô có c̣n lưu luyến chút t́nh
xưa.
Đắn đo giây lát rồi tôi cũng quyết định phải nói hết những ǵ tôi
biết và nhất là những điều mà Thống, trước khi trút hơi thở cuối
cùng, đă nhờ tôi nếu c̣n có dịp trở về, hăy nói lại cùng nàng.
Nghe tôi kể xong mọi điều, Nhất Anh vẫn ngồi yên bất động. Im lặng
một lúc tôi nghe tiếng nàng khóc. Hai tay nắm chặt các kỷ vật mà tôi
vừa trao lại cho nàng. Ngoài trời những cơn mưa càng vần vũ. Tiếng
mưa như thấu hiểu được nỗi niềm, từng đợt trút xuống mái nhà Thủy Tạ
làm át đi tiếng sụt sùi, để cho nàng khóc. Tôi cũng đă không cầm
được nước mắt.
- Em cám ơn anh, và xin lỗi .. em đă không nén được xúc động.
Tôi cũng kịp lấy lại b́nh tĩnh và t́m lời an ủi nàng :
- Dù sao mọi việc cũng đă qua rồi. Sau cái ngày nước mất nhà tan,
biết có bao cảnh chia ĺa tang tóc. Thôi th́ tôi cầu mong Nhất Anh
sớm nguôi được nỗi buồn này và có thêm nhiều nghị lực để mà bước
tới, như lời trối trăn của Thống. Nhất Anh c̣n trẻ mà, c̣n cả một
con đường thật dài trước mặt. C̣n tôi, trong hoàn cảnh này, cũng
chẳng biết rồi đời sẽ ra sao. Thôi đành phó cho trời đất đẩy đưa.
Nhất Anh vẫn ngồi bất động, không nói lời nào. Nh́n đồng hồ treo
trên vách, nhớ tới lời hẹn của anh tài xế, tôi khẽ gọi nàng :
- Chị Nhất Anh ! Chỉ c̣n 15 phút nữa là anh tài xế sẽ quay lại đón
tôi. Sau này nếu chị có cần ǵ ở tôi, cứ liên lạc với tôi nghe !
Tôi nói cốt chỉ để an ủi thôi. Chứ tôi th́ c̣n khả năng ǵ mà giúp
nàng. Hơn nữa thời buổi nhiễu nhương này, dễ ǵ mà liên lạc được với
nhau.
Nhất Anh lấy tay lau nước mắt, ngước lên nh́n tôi, ngần ngừ vài giây
rồi lên tiếng :
- Nhờ anh vẽ lại và hướng dẫn cho em nơi chôn cất anh Thống. Sau này
biết đâu có dịp may, em sẽ t́m ra thăm anh ấy.
Tôi đứng lên đến quày trả tiền hai tách trà, và xin một tờ giấy
trắng. Tôi ngồi vẽ khá tỷ mỷ và hướng dẫn cho Nhất Anh con đường đến
trại tù, và mộ của Thống nằm bên hốc đá trên triền núi, phía sau
trại tù chừng một cây số. Cũng may là có cái hốc đá lớn duy nhất, để
có thể định hướng được ngôi mộ nằm ở nơi nào giữa vùng rừng núi bao
la.
Nhất Anh đứng dậy mặc lại áo mưa, xúc động nói lời chia tay, rồi đạp
xe đi. Tôi nh́n theo bóng dáng nhỏ nhắn của nàng lảo đảo xiêu vẹo
dưới cơn mưa tầm tă mà ngậm ngùi lo âu cho số phận của nàng. Tôi
nghĩ có lẽ không bao giờ tôi c̣n có dịp gặp lại Nhất Anh.
Mùa hè năm rồi, vợ chồng tôi sang Cali thăm mấy cô con gái, nhân
tiện chúng tôi đến thăm gia đ́nh ông anh họ ở thành phố biển San
Diego. Giáng Sinh năm 1970, nhân cuộc hành quân bất ngờ ở Đà Lạt,
tôi có ghé thăm anh chị,. Khi ấy anh làm ở trung tâm điện lực Đa
Nhim và vợ anh là giáo sư dạy trường Bùi thị Xuân Đà Lạt. Anh chị
rời Việt Nam từ những ngày Sài G̣n hấp hối, nên cũng đă hơn ba mươi
năm rồi bây giờ anh em mới gặp lại nhau. Anh lớn hơn tôi gần mười
tuổi, vừa bà con lại vừa là học tṛ cưng của ba tôi lúc anh c̣n học
ở trường Pháp Việt, nên anh chị rất quư chúng tôi, nhất quyết bắt vợ
chồng tôi phải ở lại nhà anh chị một tuần để cùng đi chơi với anh
chị. Sau một ngày đi khắp nơi ở San Diego, chúng tôi đi một ṿng
sang khu nghỉ mát Cancun bên Mexcico. Đến ngày thứ bảy cuối tuần anh
chị rủ chúng tôi đi tham dự buổi họp mặt của Hội Đồng Hương Đà Lạt,
tổ chức tại Anaheim, gần khu Little Saigon, nhân tiện sau đó anh chị
đưa tôi về lại nhà cô con gái ở Fullerton, cũng rất gần nơi ấy. Gia
đ́nh anh được giấy mời với bốn chỗ ngồi. Vợ chồng đứa con trai lớn
không đi, nhường chỗ cho chúng tôi. Bảo là chú thím ở tận bắc Âu,
lâu lắm mới có dịp gặp nhiều đồng hương.
Không ngờ đă rời khỏi quê hương khá lâu, nhưng những người Đà Lạt
c̣n giữ cái t́nh đồng hương đậm đà như thế. Hội trường không c̣n một
chỗ ngồi. Nghe bà chị nói là họ đă đến từ khắp nơi trên nước Mỹ và
Canada, một số từ Úc và Âu châu. Chưa tới giờ khai mạc, mọi người
ngồi nói chuyện líu lo với những tiếng cười nghe như dư âm của một
thời trai trẻ. Những cô gái với đồng phục áo dài trắng trong ban tổ
chức đang chuẩn bị cho bài quốc ca, vẫn c̣n dáng dấp của Đà Lạt ngày
xưa: môi đỏ má trắng hồng .
Chúng tôi ngồi ở dăy bàn đầu dành cho quan khách, cùng với gia đ́nh
của hai vị cựu giáo sư Bùi Thị Xuân khác. Trên sân khấu, một cái
phông lớn là h́nh ảnh của khu chợ Ḥa B́nh và một mảng của hồ Xuân
Hương trong sương mù. Tôi thầm phục người họa sĩ Đà Lạt nào đă vẽ
bức tranh thật sống động. Tôi có cảm giác như ḿnh đang ở một nơi
nào đó trên thành phố thơ mộng một thời này. Ai đó đă nói đúng
“người Việt nào ra đi cũng mang theo quê hương”.
Khi nghe cô MC giới thiệu thành phần ban tổ chức cuộc họp mặt hôm
nay, tôi hơi ngạc nhiên khi thấy toàn là phái nữ. Tôi chợt nhớ tới
một bài viết nào đó mà tôi đă đọc đươc: Người Việt đến Mỹ, nữ giới
thành công hơn là nam giới, và số lượng phụ nữ tham gia vào những
hoạt động chính trị, cộng đồng ngày một nhiều hơn. Tôi nghĩ tới
Dương Nguyệt Ánh, Lê Duy Loan, những người phụ nữ đă mang đến cho
người Việt bao điều hănh diện. Nhưng đến khi chị trưởng ban tổ chức
có đôi lời cùng đồng hương, tôi mới hiểu thêm: Buổi họp mặt này là
do các cựu nữ sinh trường Bùi Thị Xuân đảm trách.
Đang vui tôi bỗng ngậm ngùi khi một chị trong Ban Tổ Chức lên tŕnh
bày về hoàn cảnh thương tâm của nhà thơ Lệ Khánh. Bây giờ tôi mới
biết Lệ Khánh là con gái của phó trưởng ty cảnh sát Đà Lạt và có
cuộc hôn nhân thật buồn với một nhà thơ quân đội, lại là sĩ quan cấp
tá trong ngành Tâm Lư Chiến. Bao nhiêu điều ấy đă đưa nhà thơ nổi
danh một thời của xứ sương mù vào bước đường cùng, phải đi bán hàng
rong, bán từng trái cà trái ớt trong cơn bệnh hoạn, và đứa con trai
duy nhất phải đi ở mướn cho người ta. Ban tổ chức kêu gọi t́nh
thương của những cựu Bùi Thị Xuân, của những người Đà Lạt cũ. Tôi
thầm cám ơn tấm ḷng của những người Đà Lạt và nghĩ đây là một việc
rất nên làm.
Đến phần văn nghệ, cô MC giới thiệu <“nhạc phẩm Ai Lên Xứ Hoa Đào
với một giọng hát truyền cảm của một Bùi Thị Xuân ngày trước, đă
từng làm điêu đứng bao trái tim học sinh, sinh viên Đà Lạt”.
Lời giới thiệu đó không có một chút cường điệu nào. Giọng hát cất
lên cao vút làm cả hội trường im lặng trong khi ḷng tôi lắng xuống
thẫn thờ. Không phải v́ giọng hát truyền cảm, mà v́ người hát ấy
chính là Hà Nhất Anh, người con gái có một mối t́nh buồn với người
bạn tù của tôi ngày trước. Gần hai mươi năm rồi, khuôn mặt có đôi
chút đổi thay, nhưng tôi vẫn nhận ra. Cũng với nhan sắc ấy, nhưng
với nụ cười rạng rỡ, không c̣n nét buồn nào đọng trên đôi mắt.
Thấy tôi nh́n đăm đăm lên sân khấu, bà chị đập vai tôi :
- Bộ có quen hay sao mà nh́n dữ vậy ? Hay lại là một người xưa ?
Tôi quay lại, đúng vào lúc bài hát vừa chấm dứt. Chờ cho những tràng
pháo tay, cùng những tiếng la hét lắng xuống, tôi ôm vai bà chị :
- Đúng là có quen, nhưng không phài người xưa của em, mà là hôn thê
của một thằng bạn tù của em, đă chết ngoài Bắc ! Chính em là người
đă trao lại cho cô ấy những kỷ vật của anh ta, khi em vừa mới ra tù.
- Cô ấy là học tṛ cũ của chị, để chị gọi cô ấy lại nghe .
Tôi chưa kịp trả lời, th́ bà chị đă vẫy tay gọi một cô trong ban
tiếp tân nhờ đi mời “ca sĩ Hà Anh”.
Cô đến nhoẻn miệng cười, cúi đầu chào anh chị tôi và các thầy cô
giáo cùng bàn, rồi khựng lại khi nh́n vợ chồng tôi, gật đầu nhưng
không nói lời nào. Thấy tôi ngồi gần bà chị, nên cô nh́n bà chị như
muốn hỏi chúng tôi là ai. Bà chị cười chỉ vào tôi :
- Đă gặp nhau rồi mà không c̣n nhận ra sao?
Cô nh́n tôi, rồi lắc đầu :
- Xin lỗi, em không nhớ ra .
Tôi có một chút khó chịu trong ḷng. Hóa ra người đàn bà cũng dễ
quên, ngay cả những kỷ niệm đáng ra phải nhớ trong đời. Giữ lịch sự,
tôi nh́n cô :
- Có phải chị là hôn thê của anh Lê Minh Thống ? – Tôi là người đă
trao cho chị những kỷ vật của anh ấy ở nhà Thủy Tạ, khi tôi vừa mới
ra tù. Chị không c̣n nhớ ?
Cô ta khựng lại giây lát, nhưng rồi lắc đầu :
- Xin lỗi , em không nhớ. Có lẽ anh nhầm em với … ai đó !
Cô chào tất cả mọi người rồi vội vă quay về phía sau sân khấu.
Tôi nh́n sang ông anh bà chị nói cho đỡ ngượng:
- Chắc bây giờ chị ta đang hạnh phúc, nên không muốn nhắc lại chuyện
t́nh xưa.
Trên sân khấu chương tŕnh văn nghệ nối tiếp bằng một hài kịch.
Thiên hạ cười ầm ĩ, trong lúc ḷng tôi dửng dưng với một chút bẽ
bàng .
Buổi họp mặt chấm dứt, tôi theo ông anh bà chị bước ra khỏi hội
trường. Trong ḷng không c̣n cái háo hức của lúc mới bước vào đây.
Trống rỗng và một chút bực dọc.
Tôi đang đứng chờ ông anh bà chị đi lấy xe, th́ một bàn tay đâp trên
vai tôi . Quay lại, tôi ngạc nhiên khi nhận ra Hà Nhất Anh. Cô đưa
cho tôi mảnh giấy, rồi bảo nhỏ, trước khi chạy nhanh về phía hội
trường :
- Em xin lỗi, nhưng Anh nhớ phải đến nghe !
Tôi mở vội tấm giấy ra đọc. Chỉ có số điện thoại và địa chỉ, cùng
với một ḍng ngắn ngủi: “Suốt ngày mai, chủ nhật, em sẽ chờ anh ở
nhà ”
Tôi cảm giác có điều ǵ lạ lắm. Và dường như cô ta muốn dấu mọi
người . Nghĩ như vậy nên tôi không nói lại với ông anh bà chị và
ngay cả vợ tôi. Ông anh bà chị đưa vợ chồng tôi về Fullerton, rồi
hẹn quay lại sáng thứ bảy tới đưa chúng tôi đi thăm mấy người đồng
hương và cũng là học tṛ cũ của cha tôi ngày trước.
Tôi nhờ cô con gái lớn gọi phôn, hẹn đến gặp vào lúc hai giờ chiều
chủ nhật. Cô con gái chở vợ chồng tôi tới trước cổng nhà, sau khi
xem đúng địa chỉ, bấm chuông, rồi lái xe đi, bảo khi nào cần gọi
cellphone, sẽ quay lại đón.
Một ngôi nhà nhỏ, khá xinh, có trồng nhiều loại hoa Đà Lạt, nằm
trong khu Fountain Valley yên tĩnh. Người ra mở cổng là một người
đàn ông trẻ, khá bảnh trai với hàng ria mép. Anh gật đầu chào, nở nụ
cười rất tươi bắt tay chúng tôi, giới thiệu tên, nói năng lễ phép
bặt thiệp :
- Cám ơn anh chị đến thăm. Bà xă em mừng lắm, đợi mong từ sáng tới
giờ . Tôi bước vào sân nhà, với một ư nghĩ vừa thoáng trong đầu:
Được một người chồng như thế, hèn ǵ cô ta chóng quên mối t́nh xưa.
Nhất Anh mang nước ra mời chúng tôi, vui vẻ, thân t́nh, khác hẳn với
Nhất Anh trong hội trường ngày hôm qua. Tôi im lặng, bởi không biết
phải nói điều ǵ, ngồi chờ cô ta lên tiếng trước. Một lúc im lặng,
tôi bất ngờ nh́n thấy cô ta khóc. Anh chồng đưa giấy cho cô lau nước
mắt .
- Mong anh chị tha lỗi cho em. Ngày hôm qua khi gặp anh, nghe anh
nhắc tới anh Thống em xúc động lắm, lại biết chính anh là người đă
mang về những kỷ vật của anh Thống nữa. Nhưng hôm qua đông người
quá, em không tiện nói.
Tôi đỡ lời :
- Tôi hiểu. Làm sao mà chị có thể quên được mối t́nh đầu, vừa đẹp
lại vừa buồn, nhất là anh Thống đă ở lại và bị chết oan ức cũng v́
quá yêu chị. Phải không ?
Rồi quay sang anh chồng, tôi lên giọng như một nhà tâm lư học:
- Ai lại chẳng có mối t́nh đầu. Và người chồng nào lại không tôn
trọng cái kỷ niệm đẹp đó của vợ ḿnh, phải không anh ?
Anh ta không trả lời, chỉ cúi xuống với một chút bối rối.
- Xin lỗi anh. Em không phải là chị Nhất Anh, và cũng không phải là
người yêu của anh Thống!
Tôi bất ngờ, vừa ngượng ngùng vừa hụt hẩng khi nghe câu nói của
người con gái, mà tôi đă chắc nịch là Hà Nhất Anh. Bây giờ người bối
rối lại chính là tôi .
Cô gái hạ giọng :
- Em là em kế của chị ấy và cũng là đứa em duy nhất. Ba má em chỉ
sinh có hai đứa con gái. Chị em giống nhau lắm, nên có nhiều người
cũng lầm.
Tôi nh́n cô ngờ vực :
- Tôi nhớ ngày hôm qua khi MC giới thiệu chị lên hát, cũng với tên
là Hà- Anh mà ? Tôi nghĩ Hà Nhất Anh, nhưng khi qua Mỹ người ta
thường bỏ đi chữ lót .
- Đúng ra tên em là Hà Nhị Anh, nhưng bây giờ trong giấy tờ, em mang
tên chị em: Hà Nhất Anh , mà Nhất Anh hay Nhị Anh ǵ sang đây, như
anh nói, cũng đều gọi Hà Anh như nhau mà anh. .
Đến lúc này th́ tôi không c̣n hiểu ǵ nữa. Cô ta đứng lên nhoẻn
miệng cười và mời vợ chồng tôi theo cô lên từng trên, cô bảo :
- Anh chị cứ theo em lên trên này th́ hiểu nhiều hơn .
Ba tấm ảnh để trên bàn thờ nhỏ. Tôi nhận ra Thống và Nhất Anh, mặc
dù lúc chụp những tấm ảnh này hai người c̣n rất trẻ. C̣n tấm ảnh thứ
ba, một người con gái khác, tôi không nhận ra ai. Tôi chưa kịp hỏi
th́ cô gái lại sụt sùi:
- Chị Nhất Anh đă chết khá lâu rồi anh ạ. Vào một ngày mùa đông mưa
tầm tă, chị ấy đạp xe đi đâu không biết, cả nhà chờ cơm tới tối vẫn
chưa thấy về. Từ trước chị không bao giờ đi đâu một ḿnh vào buổi
tối. Cả nhà em và mấy người bạn hàng xóm chia nhau đi t́m. Em đạp xe
đi khắp nơi. Trời mưa lớn quá nên em lạnh cóng. Đường xá vắng tanh
không một bóng người. Cuối cùng th́ chính em t́m ra chị ấy. Chị nằm
bất động bên bờ hồ Xuân Hương, không xa nhà Thủy Tạ bao xa.
Tôi giật ḿnh hoảng hốt :
- Ở gần nhà Thủy Tạ, bên bờ hồ Xuân Hương ? Rồi có t́m được chiếc xe
đạp và cái ǵ nữa không ?
- Chiếc xe đạp rớt xuống hồ, ngày hôm sau người ta mới t́m thấy.
- Và chị đă chết ? Tôi hỏi
- Không, khi ấy th́ chị c̣n sống, nhưng bất tỉnh và ḿnh mẩy th́
lạnh cóng. Vào bệnh viện, nửa giờ sau chị tỉnh lại, nhưng rất yếu
chưa nói được. Khi thay áo cho chị, em thấy trong túi áo có một sợi
dây đeo cổ có tấm ảnh của chị và một chiếc ṿng nhôm có khắc tên chị
và tên anh Thống
- Không có tờ bản đồ vẽ trại tù và nơi mộ anh Thống ?
- Có chứ ! Chính nhờ tấm bản đồ đó mà vợ chồng em, cách nay ba năm
về Việt Nam, ra tận nơi t́m được, rồi thuê người lấy hài cốt của anh
Thống mang về chôn trên Đà Lạt . Cám ơn anh đă vẽ cái bản đồ khá chi
tiết và chính xác.
- C̣n chị Hà Nhất Anh ?
- Hai tuần sau, chị khá hơn nhiều, nói năng tỉnh táo, bệnh viện cho
xuất viện bảo về nhà điều trị, bồi dưỡng là chị sẽ khỏe thôi. Nhưng
không ngờ về nhà mấy hôm th́ lên cơn sốt nặng rồi hôn mê trở lại.
Đưa vào bệnh viện th́ chị mất. Người ta bảo là chị bị sưng phổi cấp
tính. Mà thời ấy có thuốc men ǵ đâu mà chửa. Trong mấy ngày tinh
táo, chị thường nhắc tới anh Thống, năn nỉ ba má em t́m mọi cách đem
anh Thống về Đà Lạt, và báo cho mẹ anh ấy biết. Lúc trước bà thương
quí chị lắm, nên chị cũng rất thương và lo lắng cho bà, khi em gái
anh Thống vừa quá trẻ lại vừa yếu đuối. Không ngờ đó lại là những
lời trăn trối của chị.
Tôi thầm nghĩ, chính v́ đi gặp tôi hôm ấy mà Nhất Anh chết. Chắc cô
đă xúc động nhiều lắm. Ḷng tôi chùng xuống. Tôi có cái cảm giác đau
đớn như vừa có những nhát chém vô h́nh nào đó trong ḷng ḿnh. Tôi
lấy lại b́nh tĩnh :
- Như vậy là bây giờ mộ của Thống nằm trên Đà lạt .
- Dạ . Anh nằm bên cạnh chị Nhất Anh. Vợ chồng em mua lại mảnh đất
tư gần khu rừng Ái Ân. Từ đó anh Thống có thể nh́n thấy Trường Vơ Bị
của anh lúc xưa và đỉnh núi Lâm Viên mà anh đă từng chinh phục.
- Đồi thông hai mộ . Tự dưng tôi buột miệng.
Đến lúc này tôi mới thấy cô nhoẻn miệng cười :
- Sau ngày 30 tháng 4/75, ở Đà lạt có khá nhiều “đồi thông hai mộ”.
Có dịp anh chị về Đà Lạt, ghé lại Rừng Ái Ân hỏi thăm, là người ta
biết hai ngôi mộ của anh chị Thống-Anh.
- Thế rồi, cô có liên lạc được mẹ và em gái của anh Thống ?
Cô không trả lời, mà lại mời vợ chồng tôi bước sang pḥng bên cạnh.
Căn pḥng rộng, thoáng mát, có cửa kính lớn nh́n ra công viên phía
trước. Một bà cụ tóc bạc trắng, nhưng da dẻ hồng hào, đôi mắt sáng,
ngồi trên chiếc xe lăn. Khi tôi cúi đầu chào bà , cô gái giới thiệu:
- Anh này là bạn tù của anh Thống ở ngoài Bắc.
Rồi quay sang tôi :
- Chắc anh ngạc nhiên lắm, đây chính là mẹ của anh Thống.
Bà cụ ôm lấy tôi, nước mắt trào ra trên đôi g̣ má. Bà hỏi tôi về
Thống trong những ngày ở tù và v́ sao mà Thống chết. Nhưng tôi chỉ
kể vài kỷ niệm về Thống trong những lúc vui vẻ, và không dám nói cho
bà nghe về cái chết thảm thương của Thống. Tôi nói dối là Thống chết
v́ bệnh kiết lỵ nặng mà nhà tù không có thuốc. Tôi tưởng nói dối như
vậy cho cụ yên ḷng, không ngờ cụ đă khóc ngất lên. Tôi chỉ c̣n biết
ôm vai bà cụ mà im lặng.
Một lúc sau, bà cụ mới tỉnh táo và kể lại tai nạn xe hơi đă làm chết
cô con gái, em Thống và làm tê liệt đôi chân của bà. Nh́n sang cô
gái, bà cụ thỏ thẻ :
- Cũng nhờ vợ chồng cháu nó đây mà bác c̣n sống đến bây giờ.
Nhị Anh nắm tay bà cụ :
- Má coi vợ chồng em không khác ǵ con ruột của má. Em sang đây sau
khi em gái anh Thống chết. Tấm ảnh trên bàn thờ lúc năy là của cô
ấy. Cô nhỏ hơn em tới sáu tuồi. Lúc ấy má đang làm chủ mấy sạp may,
đă lo lắng tiền bạc cho em sang đây và cho em tiếp tục học xong đại
học nữa. Ngôi nhà này là của má cho vợ chồng em đó chứ.
Vợ chồng tôi chào bà cụ, chúc bà sức khỏe và hứa bất cứ lúc nào có
dịp sang Cali, sẽ ghé lại thăm bà.
Khi bắt tay từ biệt vợ chồng Hà Nhị Anh, chợt nhớ tới một điều, nên
tôi hỏi cô :
- Khi năy tôi có nghe chị nói là bây giờ tên tuổi của chị trong giấy
tờ lại là tên tuổi chị Nhất Anh. Sao vậy ?
Cô gái vẫn c̣n nắm chặt bàn tay tôi, kéo tôi ra xa, nh́n quanh rồi
hạ giọng :
- Chính nhờ cái giấy của trại tù báo tin anh Thống chết, trong đó có
ghi tên chị Nhất Anh là vợ, nên em đă thay chị ấy mà sang đây theo
diện dành cho vợ tù nhân cải tạo bị chết trong tù. Em thấy xấu hổ
lắm khi phải làm điều gian dối ấy, tội lớn lắm đối với luật pháp Hoa
Kỳ, nhưng đó lại là ước mong của mẹ anh Thống, và của cả chị Nhất
Anh trước khi chết nữa. Em săn sóc cho má bao nhiêu năm nay, nên má
thương em như con gái má. Biết đâu đây là sự sắp xếp nhiệm màu từ
chị Nhất Anh – anh Thống? Hơn nữa nh́n em cũng giống chị em lắm, và
tên em với tên chị ấy cũng như nhau mà. Nhưng anh nhớ phải tuyệt đối
giữ hộ cho em điều bí mật này nghe .
Vâng! Chính v́ tôi đă giữ cho cô cái điều bí mật đó, nên hai cái tên
Hà Nhất Anh , Hà Nhị Anh mà các bạn vừa đọc được trong truyện, đều
không phải là tên thật của hai chị em nàng.
Phạm Tín An Ninh
Thuyền đời
Highway of Heroes
Nắng ấm quê hương
Truyện dài Bất Khuất
Thuyền đời ơi !
Những thằng
chúng tôi
Bài thơ trên
đồi Bác sĩ Tín
Viên đạn vang rền
Chuyện t́nh trái
ngang
Khối diễn hành
Băi tập
Lễ măn khóa
Một Đời Bất Khuất
Kỷ niệm Quân Trường - Về phép
Kỷ niệm Quân Trường - Cúp phép
Hồi
tưởng chiến trường 1062 Thượng Đức
Dọc đường gió bụi
T́nh Bất Khuất
Ngày xưa thân ái
Tôi đi lính
Bất Khuất
Quan Âm Tây
Du Hí truyện
Làm trong
sáng tiềng Việt
Hạ cờ tây
Thù dai
Kỷ niệm khó quên
Trận cuối
trong đời lính của tôi
Khúc hát Quân Hành
Một nỗi đau
Thủ Đức - Tuần huấn
nhục
Tâm thư của Cố Thiếu Úy
Trần Văn Quí
Trận Ô-Căm
Một lần vĩnh biệt
Một lần đi
Chuyến đi cuối năm
Nhớ về mái trường xưa
Phạm Xuân Tịnh - Một cuộc đời
Những ngày tháng
không quên
Tự do ơi, tự do!
V́ hai chữ Tự Do
Ngh́n trùng cách biệt
Thầy Chín
Để nhớ để quên
Soái hạm
HQ5 và trận hải chiến Hoàng Sa
Ngày 19-01 Kỷ Niệm
ngày Hoàng Sa nhuộm máu
Đi vào ḷng địch: Câu
chuyện thật của người Nhái HQ VNCH
Người bạn 101
Năm tháng tuổi thơ thuở nào
Lực lượng Đặc
Nhiệm Thủy Bộ Hải Quân VNCH
Đối diện tử thần
Một thời để yêu
Phi Công thời chiến
Người con dâu nước
Mỹ
Tưởng bỏ anh em
Đành bỏ anh em
Mai
Cuộc tuyệt thực ở
trại Cổng Trời
Một đời
binh nghiệp hai màu Mũ
Biệt Hải
trên vùng biển băo tố
Chuyện người
lính trinh sát
Nhan sắc cư tang
Niềm vú quân trường
Sự trịch thượng
Hộ
tống hạm HQ11 & Những ngày biến loạn tháng Tư đen
Bạn tôi, những
SVSQ khóa 2 Học Viện CSQG
Cuộc sống của người lính chiến ĐPQ và NQ
Sông Mao, Ngày
tháng cũ
Tự truyện của
một phi công
Chập chùng tủi nhục
Tâm sự người lính
Nén hương tưởng nhớ bạn Dương Quang Ngọc
Một mai giă từ
vũ khí
Mối t́nh đầu
T́nh lính
Đời lính
Tàn cuộc hoa này
Nó và Tôi
Viên ngọc nát
Những năm dài
qua đi... hội ngộ
Ngày Quân Lực :
Lời thú tội
Nhớ An Lộc - Chuyện người
Thương Binh bị bỏ quên
Nghĩ về người
vợ lính
Chuyện t́nh
với chàng cựu Không Quân Y 2 K
“Hát Ô” qua Mỹ
Anh hùng tử
- Khí hùng bất tử
Thằng lính bạc t́nh
Cuối đường
Đó đây trên quê
hương
Here and
There In The Homeland
Người c̣n
nhớ hay người đă quên
Những ngày tù chung
với Ông Đạo Dừa
Cây cầu biên giới
Khu trục bọc thây
Tướng Đỗ Cao Trí và
Tướng Nguyễn Viết Thanh Dưới Cái Nh́n Của Người Ngoại
Quốc
Đêm liêu trai
B̀NH-TUY,
những ngày cuối cùng...
T́nh Anh
Lính Chiến Biệt Động
Trận chiến đẫm máu của
HQ/VNCH: Trận Ba Rài
Mặt trận
Miền Đông vẫn yên tĩnh
Charlie ngày
ấy và Charlie bây giờ
Màu cờ và sắc áo
Tù binh và ḥa b́nh
Tây
Ninh, chút c̣n lại trong ḷng một người lính
Hoài niệm
Tâm tư và cuộc
sống quả phụ
Thượng Tọa Thích
Quang Long
4 ngôi
mộ lính nhảy dù Vị Quốc Vong Thân
Hai người bạn
Đôi ḍng về “Cỏ Thu
Hoàng thị”
Cái chân gỗ
Một H.O. muộn màng
Vài hàng gởi
anh Tŕu mến
Thiên bi hùng
ca QLVNCH
Để nhớ lại
những ngày Mùa Hè Băo Lửa
Trận chiến cô đơn
Biệt đội 817 -
LĐ81 BCD
Trận đánh
cuối cùng của ĐPQ...
Qua những trại tù
cộng sản...
Sông Mao, phi vụ
ngày 30 Tết
Nước mắt mẹ già
Viên đạn cuối cùng
Điếm Cỏ Cầu Sương
Người lính ấy của
tôi...
Khóc một ḍng sông
Cái muỗng
Tử thủ
Những tiếng
hát bừng sáng A 20
Thiên đường đỏ
Khoác áo chiến y
Chuyện t́nh của một
Phi Công
Hai v́ sao lạc
Tôi thương nhớ vợ
tôi
Bông hồng tạ ơn
Viết về Lê Hữu Lượng
Chinh nhân và
người t́nh
Tôi vào học viện
Cảnh Sát Quốc Gia
Cảm nghĩ của
một người Lính về Ngày Quân Lực 19/6
Nhiệm vụ
Cô gái B́nh Long
Những ngày hồi đó
Ngày QL19/06 - Người Lính
VNCH ... Tôi nợ Anh ..
Nhớ đến Biệt Đội
Thiên Nga
Viết về ngày QL
19/6/2011
Người không nhận
tội
Chào cô ... em gái
Biệt Cách Dù
Chuyện t́nh
chị Hạ và anh Nuôi
Huấn luyện Sĩ Quan
tại Hoa Kỳ
Ở cuối 2 con đường
Đêm Cao Miên
Đồn Dak Seang
Giải toả căn cứ
hỏa lực 6 Tân Cảnh
Quan Âm chí lộ
Rải tro theo gió
Một chuyến đi
toán phạt
Chinh chiến điêu linh
Trại gia binh
Viết về người lính
Địa Phương Quân
Người không nhận
tội
Tháng 4 xót xa
T́m
lại thương đau
Nụ cười người tử tội
Ngày về
Người lính miền Nam
Phan Rang nỗi
hờn di tản
Charlie, ngọn
đồi quyết tử
Quốc lộ 20
- hành lang của tử thần
Găy súng
Chuyện người
Nghĩa Quân
Chuyện Người Nghĩa Quân Thờ H́nh Của Chính Ḿnh
Đại Bàng Gảy Cánh
Tháng Tư
Trại gia binh
Viết về người lính
Địa Phương Quân
Quốc lộ 20
- hành lang của tử thần
Phnom Penh, ngày ấy c̣n
đâu?
Vinh danh
Tướng Đỗ Cao Trí
Trung
Tá Nguyễn Đức Xích "NGƯỜI TÙ BẤT KHUẤT"
Ngọn đồi cuối cùng
Nhớ hay Quên
Người lính miền Nam
Charlie, ngọn đồi quyết
tử
Chú Quế
Pleiku nắng bụi
mưa bùn
Mê thần tượng
Cơm cháy quân
trường
Anh trai Biên
Hoà, em gái Cà Mau
Giọt nước mắt
Đêm Giao Thừa ...!
Kiếp người... đời
lính...
Câu
chuyện tù của ĐT Phi Công HK...
Ḍng sông cỏ mục
Bên những bờ rừng
Đêm thánh vô cùng
Người tù kiệt xuất
KBC Một thời để nhớ
TPB Những
mảnh đời bất hạnh
Mùa Đông năm ấy
Người Lính Việt Nam Cộng Ḥa qua những t́nh khúc bất tử
của Một Thời Chinh Chiến
Phi vụ cuối cùng
Những người tù cuối cùng
Lửa máu hận thù
Người
Lính VNCH trong kho tàng âm nhạc Việt Nam
Mẹ VN ơi -
Chúng con vẫn c̣n đây
Khi người
ta gọi bác của tôi, ba tôi và anh tôi là 'giặc' !
Hăy thắp cho anh một ngọn
đèn
Chiếc áo phong sương t́nh
anh nặng
Người lính VNCH
trong nhạc sỉ Trần Thiện Thanh
Đêm hỗn mang
Ngỡ ngàng đời chiến sĩ
Chuyện nhớ
trong đời
Để ghi nhớ tháng 4 đen
Nỗi đau thời chiến
Cọp rằn Chương Thiện
Quà cho con trong tù
Những gịng
sông lịch sử đời người
Một người đi
Trận cuối 2
KBC 4100 & Tết Mậu Thân
Rừng khóc giữa mùa xuân
Lá thư t́nh của
người lính VNCH
Cô con gái quá giang trong
đêm mồng một Tết
Lon Guigoz hành trang người tù...
Con chó Vện và người tù cải tạo
Một lần toan tính...
Tấm thẻ bài
3 người chiến binh
"homeless"...
Trôi theo vận nước
Trận cuối
Chiến sĩ Kha Tư Giáo
Em không nh́n được
xác chàng
Chuyện buồn người vợ tù
Người Việt của tôi - Quận
Dĩ An
Sao hôm, sao mai
Những lá thư t́nh
May mà có em
Thằng bé đánh giày
người Nghĩa Lộ
May mà có em đời c̣n dễ
thương
Gói quà đầu năm
Cây Mai rừng của người Lính Trận
Cánh chim Thần Tượng
Ba ḍng nước mắt
Những xác chết trên mănh đất
chữ "S"
Thân phận người
lính găy súng
Chuyện vượt ngục ở trại Gia
Trung ...
Những mảnh đời dang dở
- phần 2,
phần 3,
phần 4,
phần 5,
phần 6,
phần cuối
Mưa trên Poncho
Người ở lại Saravan
Nhớ hay quên kỷ niệm thời
chinh chiến
Vược ngục
Chuyện t́nh khoai lang
Tâm t́nh
người lính VNCH tỵ nạn ở Thái Lan
Hồi tưởng ngày Quân Lực
19-6-73
Vinh danh người lính
VNCH
Dị mộng
Nhà thơ Hàn Mặc Tử
Tập thơ "đôi
hồ" và một thiên diễm t́nh
Về Quê
Ông già bơi rác
Nhớ thời
trường cũ Chu Văn An
Người chú họ của
tôi
Tôi bị bắt
Nhớ lắm… những
mùa Thu
Những chuyện
trời ơi !
Người đồng hương
Bên đời hiu quạnh
Việt Cộng con
Phượng hồng vào Hạ
Sức mạnh của
cộng đồng người Việt Quốc Gia hải ngoại
Giai thoại văn
chương
Kỷ niệm nỗi
trôi cùng trí nhớ
Bà xă đai-ét
Chuyện kể:
Một buổi trên đường vượt biển
Những vần thơ chui
Đi t́m Jackpot
Cây cầu biên giới
Ngày giỗ Tổ Hùng Vương
Như những giọt buồn
Một cơn đau tim….và một
lần phẫu thuật
Đứa con dị chủng
Bài thơ dang dở
Thất t́nh
Dấu "Hỏi Ngă"
trong văn chương Việt Nam
Ngày xưa thân ái...
Gió bụi một thời
Người sợ bóng
Hoàng hôn trên núi
Tây
Ư yêu đương
Đêm qua sân trước nở
cành mai
Vệt nắng cuối chiều
Đừng yêu người làm
thơ
Tết Nguyên Đán
Đừng yêu người làm
thơ
Như những vần mây
Đám cưới
Hạnh
phúc muộn màng đêm Giáng Sinh
T́nh... tiếc
Giáng Sinh năm nào
Ván cờ ma quỷ
Văn thơ trữ t́nh
Mùa Thu qua thi ca
Phụ nữ Việt Nam qua
Ca Dao
Tháng năm ngoảnh lại
Thu xưa
Thu có sầu chăng sáng
nay!
Cơn mưa chiều nay
Xuôi ḍng sông
Hương
Nỗi niềm cố cựu
Thiện và Ác
Tóc May sợi vắn sợi
dài
Tâm sự tuổi già
Xóm biển
Đi t́m tâm linh
Mấy đoạn đường đời
Tản mạn những
giao thoại văn chương
Xin hăy giúp tôi
Con c̣n nợ Ba
Nhăm nhi bầu bạn
Một thời để nhớ
Người quét chợ
Lời tỏ t́nh
Bạn cũ năm mươi năm
Về lại cố hương
Đường đi không đến
Xương trắng
Trường Sơn
Về lại cố hương
Thoáng xưa
Cánh Hoa Ngọc Lan
Bước không qua số
phận
Đọc thơ Trạch Gầm
Con Gà ṇi
Con Mèo hay con Thỏ?
Đời vẫn đáng sống
Tết làng tôi
Bầu Bí một giàn
Nghỉ hè ở Mallorca
Chiếc xích lô
chở mùa xuân
Em đi để lại con
đường
Một thời con gái
Bố tôi và người tù
Nguyễn Chí Thiện
Trường ca trang sử Mẹ....
Nỗi đau bẽ bàng
Khi con
đường không lối thoát
Những
bài ca một thời cuộc đời
Tiếng chuông ái t́nh
Những con cào cào xanh
Nếu chỉ c̣n một ngày
để sống
Bố tôi
Thiêng Liêng
Như Những Linh Hồn
Giấc mộng dài
Duyên số trời định
49 Ngày với em
Bài ca của người du tử
Tấm vạc giường
Cố hương, 35 năm sau
Vượt biển một ḿnh
Hăy bế em ra khỏi cuộc
đời anh
Những Tết năm xưa ở Phan
Thiết
Làm thinh
Màu tím trong thơ
Lệ Mừng trên cánh
Đồng Chiêm
Thằng cháu nội đích tôn
Chị Cả Bống
Làm rể Ninh Ḥa
Trời đất bao la
Nỗi buồn mùa Thu
Duyên Nam Bắc
Đà-lạt trời mưa
Xót xa
Tiểu thơ
Đôi mắt
Giọt mưa trên tóc
Quê tôi, ngày bé thơ lớn lên
Mùa thu cuộc t́nh
Cây sầu riêng sau vườn cũ
Tản mạn - Về những người bạn
Nh́n những mùa xuân đi...
Quê hương ruồng bỏ
Ba tôi và tôi
Vượt thoát
Made in VietNam
Giọt nước mắt
Ngày vô vị
Khóc lặng thinh
Đời c̣n vui v́ có
chút ṭm tem
Đôi mắt Phượng
Ngựi bán liêm sỉ
Bài ca vọng cổ
T́nh già
Buổi chiều ở Thị
trấn Sông-Pha
Saigon ngày ấy
Phàm phu tục tử
Thăm quê
Dấu tích ân t́nh
Địch thủ
Tâm
USS Midway - Ông
bạn già năm xưa -
English
Từ Mỹ, kể chuyện Mỹ Tho
Vài ṿng Thơ, Rượu và Tết
Mùa Xuân uống rượu
T́nh người
Hồi kư của một người Hà
Nội
T́nh nghĩa, nghĩa t́nh
Đôi đũa
Gịng đời... và hồi âm
gịng đời...
Không cho phép ḿnh
quên
Thảm sát trên đảo
Trường Sa
Em tôi
12 bến nước
Chào Mẹ
Cháo tóc
Những người không
đất đứng
Vợ hiền
Theo ngọn mây Tần
T́nh ngây dại