HAI V̀ SAO LẠC

Hoàng Đức

Hôm nay bầu trời âm u ảm đạm… Tin báo thời tiết tôi nghe trên Tivi không có mưa nhưng sao ḷng tôi lại nao nao như có mưa buồn từ dĩ văng xa xôi nào đó đang ập xuống hồn tôi. Bỗng dưng tôi nhớ câu văn Pháp trữ t́nh học thuộc ḷng từ thời Trung học: "Mưa ngoài trời như mưa trong ḷng tôi".

Tuổi học tṛ lăng mạn h́nh như cô nào cũng muốn mang vào người một nỗi buồn vu vơ, vô duyên cớ khi thấy ḷng xao xuyến, bâng khuâng, bước chân ngập ngừng đi vào tuổi dậy th́, để lại sau lưng những tháng năm thơ ấu, dại khờ, một thời con gái ngây thơ. Không một liên tưởng không gian hay thời gian nào rơ nét, bỗng nhiên tôi nhớ quay quắt khung tṛi Rạch Giá! Từ kư ức mù khơi tuổi dại vụt hiện về những thôn xóm nhỏ với rất nhiều con hẻm sâu hun hút. Nhớ xă Vĩnh Thanh, xóm nghèo lao động gồm hơn chục căn nhà chen chúc trong khung cảnh tăm tối, một nếp sống đạm bạc của người dân nghèo khốn khổ. Tôi nhớ những hôm cùng bạn bè rủ nhau ra chơi ghềnh đá. Biển Rạch Giá không có băi cát mà chỉ là một bờ đá khá cao gồm những tảng đá đen lởm chởm, nhọn hoắt trông chẳng đẹp mắt, nhưng không hiểu tại sao chúng tôi lại thích ra đấy rong chơi vào những ngày nghỉ học. Có lẽ những cuộc đi chơi xa chỉ là một nhu cầu phóng ngoại, chúng tôi muốn t́m đến một không gian rộng lớn để được ngắm nh́n mặt biển bao la và mơ về những chân trời xa lạ. Nước biển Rạch Giá một màu nâu đục như nước phù sa của gịng sông Cửu Long, không hấp dẫn như những băi tắm của Hà Tiên hay Phú Quốc. Chúng tôi thường đến đây nh́n sóng biển vỗ mạnh vào chân nhà mát nằm ở cuối đường nhô ra khỏi bờ đá. Sáng nay, trong không gian im vắng của khu nhà mới cất, xa vùng phố thị của một thành phố ven biển, trong lúc mọi người đang khởi sự một ngày làm việc đầu tuần thường khi không mấy phấn khởi sau một cuối tuần nhàn hạ đi shopping hay thăm viếng bà con, bạn bè, tôi, một ḿnh trong căn nhà trống vắng, thả hồn về dĩ văng xa xăm. Những kỷ niệm vui buồn thời con gái như một cuốn phim tuần tự hiện về trong kư ức tưởng như đă hao ṃn theo năm tháng. Chuỗi ngày theo Ba, Má sang định cư ở Kampot một thị trấn xứ Chùa Tháp chẳng để lại trong tôi một kỷ niệm sâu đậm nào ngoài một số tiếng Tiều chẳng biết tôi học được lúc nào, có lẽ lúc tôi vui đùa với lũ bạn người Tàu trong thôn xóm. Thế mà tôi cũng đă được Ba, Má tin cậy cho đi theo làm thông dịch khi ông bà giao dịch buôn bán với những người Tàu trong thị trấn. Giờ đây, chỉ nhớ lơm bơm một đôi câu để nói chuyện với người Triều Châu khi t́nh cờ nghe họ nói tiếng Tiều. Vậy mà cũng đắc nhân tâm ra phết khi họ nghe tôi nói bằng ngôn ngữ của quê hương họ. T́nh cảm bổng nảy sinh một cách tự nhiên như "tha hương ngộ cố tri" làm tôi cũng thấy vui và hănh diện v́ có thể nói được một ngôn ngữ của quốc gia có hơn một tỷ người trên hoàn cầu.

Từ Cao Miên, gia đ́nh tôi về lạị Rạch Giá để cho tôi hoàn tất chương tŕnh Tiểu học và hănh diện thi đậu vào lớp Đệ Thất trường Trung Học công lập duy nhất trong tỉnh mang tên danh nhân Nguyễn Trung Trực. Bên cạnh niềm vui này là một nỗi buồn khi phải xa một số bạn bè không may mắn như tôi nên phải theo học trường Bán Công. Ngày tháng thoi đưa êm đềm trôi, tôi bước vào tuổi dậy th́ lúc nào chẳng hay. Chợt giật ḿnh khi thấy những ánh mắt "ngưỡng mộ" của các bạn trai, của mấy giáo sư trẻ, của các sĩ quan đi lại trên đường phố sau những cuộc hành quân xông pha giữa chốn đạn bom. Thủơ ấy, tôi c̣n ngây thơ trong trắng… Nói như thật! Không ngây thơ sao được ở tuổi mười lăm, mười sáu! Thật đấy, tôi như đứa con gái bị "Mụ bà bắt nhầm". Đáng lư gắn cho tôi cái giống của con trai, Mụ bà đă bắt tôi làm con gái. Tôi là một thứ "tom boy" hồn nhiên vui đùa cùng các bạn trai, tham dự vào những tṛ chơi của con trai, không một mảy may e thẹn. H́nh như tôi thiếu nữ tính mà lại có thừa nam tính. Cái tính trời sinh này đă vận vào cuộc đời tôi sau này, khi đă lập gia đ́nh nên hạnh phúc cũng lắm phen nghiêng ngửa. T́nh yêu như chẳng hề đến với tôi, tôi muốn nói đến thứ t́nh yêu lăng mạn của đôi trai gái yêu nhau, dệt bao nhiêu là mộng đẹp rồi đôi lứa chia xa v́ nghịch cảnh gia đ́nh, xă hội, hay v́ những duyên cớ giận hờn vu vơ để rồi hối tiếc trong muộn màng, ngang trái. Thật ra, cũng có thể nói, tôi đă từng qua một cuộc t́nh đẫm lệ:

Tôi nhớ dạo đó, lúc chiến trường sôi động, nữ sinh chúng tôi thường được mời tham dự những chương tŕnh do ty Thông Tin tỉnh hay Cục Tâm Lư Chiến tổ chức để chào đón các chiến sĩ anh hùng trở về từ mặt trận ca khúc khải hoàn hay để thể hiện t́nh quân dân cá nước trong những buổi văn nghệ ủy lạo chiến sĩ. Chúng tôi là những học sinh trường Trung Học công lập duy nhất trong tỉnh nên thường được chiếu cố đặc biệt. Tôi vốn ham mê văn nghệ và có được một giọng ca khả dĩ có thể trở thành ca sĩ chuyên nghiệp nếu chịu khó trau dồi hay có người "lancer". V́ thế các buổi tŕnh diễn văn nghệ của trường Nguyến Trung Trực không bao giờ thiếu tiếng ca ngọt ngào của tôi. Không biết có ngọt ngào thật hay không nhưng những tràng pháo tay tán thưởng sau lúc tôi tŕnh diễn cũng đă làm tôi ngất ngây v́ sung sướng và hănh diện. Tưởng cũng nên "khoe" một tư rằng tôi đă từng cùng một nhóm bạn theo Ty Thông Tin của tỉnh nhà đi dự thi ca nhạc tại Tây Đô, thành phố Cần Thơ nổi tiếng với bến Ninh Kiều và tôi cũng đă vinh dự mang về một giải thưởng cá nhân. Trong số những người ngưỡng mộ tiếng hát của tôi hay dung nhan mười sáu trăng tṛn của tôi, sau này tôi mới biết, có một anh chàng thiếu úy trẻ tốt nghiệp trường Bộ Binh Thủ Đức. Một mối t́nh câm, một cuộc t́nh đơn phương! Anh chàng thường lái xe Jeep cùng bạn bè đến nhà tôi để thăm tôi sau những ngày hành quân gian khổ. Vốn là một đại đội trưởng của Tiểu đoàn 3 Trung đoàn 33 Bộ Binh thuộc Sư đoàn 21 nên trông cũng "hách" lắm. (Vị Tiểu đoàn trưởng, sau năm 1975, đại úy Lê văn Đ. đă gục chết v́ đói khổ, kiệt sức trên đường đi lao động trong một trại tập trung cải tạo của VC ngoai Bắc. Ông ta té sấp gục mặt trên đất cát và vĩnh viễn ra đi trong nỗi nghẹn ngào của các chiến hữu và nỗi uất hận ngút ngàn của ngựi anh hùng lâm cơn thất thế.)

Vóc dáng anh chàng cao ráo, hào hùng, đep trai, ăn nói cũng rất dễ gây cảm t́nh. Tuy chàng lúc nào cũng ư tứ, đến nhà tôi, bao giờ cũng đi cùng một vài người bạn, nhưng dù tôi bạo phổi như con trai, tôi vẫn biết anh chàng đang cố gắng vun trồng cây si tại nhà tôi. Hành quân diệt cộng oai hùng đâu th́ tôi chẳng thấy nhưng những lúc bị bè bạn lật tấy đang ngắm nghé tôi th́ mặt chàng đỏ như xôi gấc, e lệ, chống chế. Đấy là chưa kể những lúc tôi nổi máu ngổ ngáo hỏi chàng những câu hóc búa, trêu ghẹo chàng khi nghe các bạn chàng bảo chàng đang vun xới một gốc si mà tôi biết mười mươi rằng đối tượng là tôi. Anh chàng lúng túng, trông thật tội nghiệp và dễ thương! Nhưng sao tôi vẫn an nhiên, tim chưa hề một lần đập sai nhịp mặc dù thấy tự ái được thỏa măn. Những ngày vui sống hồn nhiên vẫn nối tiếp đều đều lúc tiểu đoàn của chàng đóng tại Rạch Giá. Cuôc t́nh (nếu có thể gọi đây là một cuộc t́nh) vẫn lặng lờ êm trôi. Tôi chưa một lần theo chàng và các bạn chàng đi đâu đó ăn uống hay du sơn ngoạn cảnh v́ dù là "tom boy" tôi cũng nhát lắm và một phần cũng sợ Ba, Má rầy la và cũng không muốn bạn bè biết rằng tôi đang là "điểm nhắm" của các anh chàng sĩ quan trẻ tuổi. Tỉnh Rạch Giá nhỏ bé, ra đường là gặp người quen nên tôi cũng ngại ngần không muốn chường mặt bên cạnh mấy ông "nhà banh" tán gái như máy. Thế rồi dần dà, tính con trai trong tôi đă nhường bước cho nữ tính đang từ từ xâm chiếm hồn tôi. Tôi đă bắt đầu biết e lệ và không c̣n muốn làm khó chàng bằng những câu hỏi "ngây thơ vô số tội nữa". Tôi đă bắt đầu biết nhớ nhung khi chàng bận hành quân không đến thăm tôi. Ra đường thấy những chiếc xe Jeep với quân nhân súng ống đạn dược trang bị đến tận răng, tôi đă giật thót ḿnh khi nghĩ đến chàng đang xông pha trong lữa đạn. Tôi về nhà, thờ thẫn nghĩ đến câu thơ: "Xưa nay chinh chiến mấy ai về", và thầm cầu nguyện cho chàng b́nh an vô sự và mau chóng về với tôi tuy rằng chàng chưa một lần tỏ t́nh với tôi mà chỉ bằng ḷng với những tia nh́n đằm thắm, những ánh mắt ngút ngàn thương mến khi gặp tôi, chuyện tṛ vu vơ, luôn luôn có sự hiện diện của các chiến hữu trong tiểu đoàn. Đôi lúc tôi tự bảo:
"Chán cái anh chàng này tệ thật! Sao không đơn thương độc mă đến nhà tôi như Triệu Tử Long xung pha trận mạc mà lúc nào cũng kè kè mấy ông bạn kỳ đà cản mũi, để rồi hai đứa chẳng nói được một câu nào t́nh tứ lăng mạn xứng đồng tiền bát gạo."

Dạo đó, thương nhớ chàng tôi đă dợt thật kỹ bài ca: "Chiều Trên Phá Tam Giang"thơ của Tô Thùy Yên do Trần Thiện Thanh phổ nhạc. Tôi hát đi hát lại thật nhuần nhuyễn định bụng lúc chàng hành quân trở về tôi sẽ hát cho chàng nghe lúc chàng đến thăm tôi, hát luôn cho bạn bè của chàng nghe rồi có ra sao th́ ra, muốn chọc ghẹo ǵ tôi cũng không ngán sợ:
"Giờ này có thể trời đang mưa, em đi dưới hàng cây sướt mướt, nh́n bong bóng nhảy trên hè như đóa hoa nở vội. Giờ này em vào quán nước quen nơi chúng ta thường hẹn rồi bập bềnh buông tâm trí trên từng đợt tiếng lao xao. Giờ này thành phố chợt bùng lên, em gịng lệ bất giác chảy tuôn, nghĩ tới một điều em không rơ, nghĩ đến một điều em sợ không dám nghĩ, nghĩ đến một người đi giữa chiến tranh, nghĩ tới anh, lại nghĩ tới anh, nghĩ tới anh…"

Tôi tự giận ḿnh sao chẳng một lần cùng chàng vào quán nước cho thật phù hợp với lời thơ trữ t́nh của bản nhạc. Tôi thích nhất đoạn ca này trong bản nhạc v́ những câu khác mô tả cảnh Sài G̣n, với cô sinh viên rong chơi trên đường phố hay vào thư viện mà trong đó không có h́nh bóng của tôi. Tuy không một lần vào quán cùng chàng nhưng dù sao th́ trong khung cảnh này tôi cũng có thể hiện diện v́ Rạch Giá hay Sài G̣n ở đâu mà chẳng có quán nước. Tôi mặc cảm v́ tôi chưa là sinh viên Đại Học, chưa hề đặt chân vào Thư Viện Quốc Gia tại Sài G̣n. Nhưng tôi nghĩ rằng chỉ một đoạn ca này cũng đủ nói lên ḷng tôi thương nhớ chàng, đủ cho chàng mềm ḷng và biết đâu nhờ những lời thơ này mà chàng mạnh dạn bày tỏ nỗi ḷng cho t́nh chúng tôi thăng hoa sau bao ngày tháng âm ỉ trong tim. Tuy không thực sự cùng chàng "vào quán nước quen" nhưng tôi đă vẽ ra trong trí những lần ḥ hẹn mang tính chất lăng mạn của những trang tiểu thuyết diễm t́nh:

Chàng b́nh an trở lại thăm tôi trong những ngày dưỡng quân. Chúng tôi đưa nhau vào quán nước, ngồi bên nhau ngắm cảnh hoàng hôn trên thành phố biển. Tôi khe khẽ hát cho chàng nghe khúc nhạc t́nh của người trai trong thời chiến có người yêu tuổi học tṛ mong ngóng ngày chàng về cho cuộc t́nh ngày càng nồng thắm ngát hương yêu. Chàng kể cho tôi nghe những hiểm nguy trên chiến địa, những nhớ nhung tôi lúc đêm về đu đưa trên vơng giữa rừng cây sưong mù sũng ướt không gian. Tôi lại c̣n can đảm tưởng tượng ra những nụ hôn phơn phớt má hồng, những ṿng tay ấm nhẹ trên bờ vai ngoan. Ôi tuổi mộng mơ thời con gái!

Trên thực tế, chúng tôi vẫn tiếp tục những câu chuyện vu vơ, những cuộc thăm viếng "t́nh trong như đă, mặt ngoài c̣n e". Tôi tưởng tôi can đảm lắm, tôi nhiều nam tính, tôi rắn mắt. Nhưng có ai ngờ đâu cái con bé ngày nào vui đùa cùng các bạn trai, bây giờ lại rụt rè e thẹn và câm nín trước một chàng trai mà ḿnh biết chắc như cua gạch là đang "mết" ḿnh say đắm. Tôi không thực hiện được dự tính hát cho chàng và các bạn của chàng bài ca t́nh tứ sướt mướt của thời chinh chiến: "Chiều trên phá Tam Giang". Tôi tự bào chữa cho tính nhút nhát của ḿnh rằng hát làm ǵ bài ca buồn đó lỡ nó vận vào cuộc t́nh th́ sao. Kể ra cũng kỳ lạ thật! Đứng trước đám đông khán giả tôi rất tự tin và b́nh tỉnh như một ca sĩ chuyên nghiệp. Thế mà trước mặt chàng và vài ba người bạn của chàng, tôi chưa bao giờ đủ can đảm để hát, dù được năn nỉ biết bao lần. Sau này, khi xa chàng, tôi đă ân hận thật nhiều nhưng đă muộn mất rồi!

Cho đến thời điểm đó, cuộc t́nh của tôi và chàng chưa hề bị xao động dù là bởi một cơn sóng nhỏ. Nhưng rồi, trong số các sĩ quan "ái mộ" tôi, bỗng xuất hiện một anh chàng tốt nghiệp Vơ Bị Quốc Gia Đà Lạt. Anh ta cũng là một đại đội trưởng trong tiểu đoàn của chàng. Lần đầu tiên tháp tùng "chàng của tôi" đến nhà thăm tôi, ông đại đội trưởng này, theo cảm quan bén nhạy của tôi h́nh như đă bị cái "duyên dáng" của tôi thu hớp hồn vía. Tán bạo hơn nhiều! Và lần đến thăm tiếp sau đó, anh chàng đă xé lẻ, chỉ đơn thương độc mă như Thường Sơn Triệu Tử Long, xông xáo trong vùng đao tên, cứu ấu chúa A Đẩu của nhà Hậu Hán. (Xin mở một dấu ngoặc ở đây là tôi giống ba tôi, rất mê truyện Tàu.) Chàng tán tôi sát sàn sạt chứ không phải là mối t́nh câm như "chàng" của tôi. Một điều thật khó hiểu là kể từ khi cây si thứ hai xuất hiện ở nhà tôi th́ cây si số một biến đi đâu mất tiêu.Tôi đă hỏi thăm, ḍ biết chàng vẫn c̣n đó, ở đơn vị cũ chứ không thuyên chuyển đi đâu hết.Thế có tức không?

Tôi nhiều lần muốn t́m gặp chàng để hỏi cho ra nguyên do v́ sao chàng lánh mặt tôi. Nhưng làm thân con gái thật khó nổi xoay xở trong ṿng t́nh ái.Trâu t́m cột chứ bao giờ cột lại t́m trâu! Khổ một nỗi là cái cây si thứ hai này lúc nào cũng ‘xô lô" nên tôi vô kế khả thi v́ các bạn của chàng giờ đây cũng "lờ" tôi luôn, chẳng có ai đến thăm tôi để tôi hỏi về chàng. Cái anh chàng sĩ quan thuộc ṇi nhà binh chuyên nghiệp này có lẽ đă ngăn chặn không cho bạn bè đến bên tôi. Thế là ông sĩ quan này từ đây một ḿnh một cơi, mặc t́nh thao túng, múa gậy rừng hoang v́ không c̣n ai là t́nh địch của ông ta. Làm thân con gái mười hai bến nước, trong nhờ đục chịu, không thể có một kén chọn nào, nên trong lúc tự ái bị tổn thương, tôi đă b́nh thản chấp nhận lời cầu hôn của kẻ đến sau, như một cam chịu theo số phận đă an bài, không biết có được ghi vào trong cuốn sổ của Ông Tơ Bà Nguyệt không. Tôi không yêu, nhưng nghĩ là t́nh yêu có thể đến sau hôn nhân v́ thật ra đây cũng là một câu chuyện t́nh khá lư tưởng của "trai tài gái sắc".

Tôi theo chồng bỏ cuộc vui, bỏ ngang đèn sách sau khi đă lấy xong mănh bằng Tú Tài bán phần với bao nhiêu kỷ niệm của tuổi học tṛ, vui như Tết, c̣n nhớ măi đến bây giờ. Thuở đó, Rạch Giá không có trung tâm thi Tú Tài nên lũ học sinh lớp Đệ Nhị chúng tôi phải khăn gói đi Cần Thơ hay Long Xuyên để thi Tú Tài. Tôi và mấy bạn học cùng lớp đi Cần Thơ t́m nhà trọ để ở lại đi thi. Không phải "lều chỏng" như ngày xưa nhưng xem ra cũng quan trọng và nhiêu khê lắm v́ thân gái dặm trường, xa nhà, phải lo ăn uống, ngủ nghê, thật là nhiều vấn đề phức tạp. Nhà trọ chỉ có một pḥng tắm và 1 pḥng ngủ với hai chiếc giường để 5 đứa chúng tôi nằm la liệt trên đó. Không muốn đợi chờ nhau để xử dụng pḥng tắm, mất th́ giờ vô ích, nên chúng tôi ùa vào pḥng tắm cùng một lúc. Trước, c̣n rụt rè e lệ, sau đó, tôi không nhớ con nhỏ bạn nào đă xung phong cởi áo quần ra trước để lộ tấm thân ngà ngọc đáng giá ngàn vàng ra trước mắt "thiên hạ". Thế là v́ đă có người đi tiên phong, chúng tôi không c̣n ngại ngần ǵ nữa, đứa nào đứa nấy đều tô hô thân ngọc trắng ngà, suối rừng, đồi núi, sông lạch phô bày tuốt luốt và tha hồ nh́n ngắm nhau để khen chê, phê b́nh nhau túa xua. Vui kể sao cho xiết! Thế mà tôi đă vội vă bỏ cuộc vui để theo chồng! Đôi lúc nghĩ lại, tôi giận chồng tôi đă vội vàng đón tôi về như sợ có người cuỗm mất tôi. Có lẽ chàng áp dụng câu: "Cưới vợ phải cưới liền tay, chớ để lâu ngày lắm kẻ dèm pha". Tôi giận tôi đă vội vàng chấm dứt thời con gái ngây thơ, tuổi học tṛ.

Chồng tôi tiến khá nhanh trong binh nghiệp, trên nấc thang danh vọng. Tôi, từ một nữ sinh ham mê văn nghệ, hồn nhiên ca hát trong những ngày họp mặt, hội hè đ́nh đám, chợt thấy ḿnh trưởng thành trong xă hội, trở thành mệnh phụ trong cung cách giao tiếp với tha nhân lúc nào mà không hay biết. Đi đâu cũng có công xa đưa đón, cũng có người phục dịch, dù tính tôi rất b́nh dân, đối xử b́nh đẳng với tất cả mọi người mà địa vị trong xă hội thấp kém hơn tôi. Chỉ có một điều hơi khác với họ là tôi thích "làm đẹp" nên áo quần, son phấn trang điểm bao giờ cũng hợp thời trang nếu không muốn nói là "de luxe" Tuy vậy tôi không phải là người chỉ sống trong nhung lụa, có kẻ hầu người hạ mà trái lại tôi thích thú trong công việc nội trợ, quán xuyến gia đ́nh.

Bạn bè của chồng tôi, trong công vụ hay những lúc nhàn rỗi đều thích ghé nhà chúng tôi để được thưởng thức những món ăn ngon do chính tay tôi nấu nướng, tŕnh bày rất mỹ thuật trên bàn tiệc. Tôi làm tṛn bổn phận một người vợ đảm đang trong gia đ́nh và chờ măi vẫn không thấy hai chữ t́nh yêu được viết bằng nét hoa đến với tâm hồn lăng mạn của tôi dù chồng tôi chiều chuộng tôi rất mực hào hoa phong nhă. T́nh trạng hạnh phúc không toàn vẹn này đến với tôi một phần v́ tính "trăng hoa", hảo ngọt mà đa số các sĩ quan có chức quyền trong quân đội, không nhiều th́ ít, ông nào cũng vướng mắc phải. Tôi không quá khắc khe trong những công cuộc phóng ngoại t́m hoa thơm cỏ lạ của chồng tôi v́ trong người tôi có khá nhiều nam tính nên đă thiếu máu Hoạn Thư. Mỗi lần biết chồng tôi bay bướm trăng hoa chứ không phải bê tha bỏ bê gia đ́nh vợ con là tôi lại dùng tiền bạc của chồng tôi để mua sắm áo quần, nữ trang như một h́nh thức trả thù tiêu cực. Tôi lái xe nhà cùng các con tôi đi Sài G̣n mua sắm, ăn uống, đi Vũng Tàu tắm biển để cho chồng tôi tự do, thoải mái, phiêu lưu trong các cuộc t́nh tạm bợ. Tôi không ghen v́ hôn nhân của chúng tôi là một cuộc t́nh kết hợp bằng lư trí (cho riêng tôi) v́ tôi mơ hồ như thấy ḿnh đă vĩnh viễn đánh mất t́nh yêu kể từ ngày tôi được tin dữ người yêu đầu đời của tôi đă hy sinh ngoài chiến trận.

Sáng hôm ấy, trời mưa tầm tă, đang ngồi trong nhà nh́n đường phố vắng hoe không một bóng người th́ bỗng một chiếc xe Jeep nhà binh dừng trước sân nhà. Tôi linh cảm một tin chẳng lành khi thấy người tài xế bước xuống xe lại không phải là tài xế của chồng tôi. Anh ta vào nhà, chào tôi và bật khóc:

- Cô ơi, trung úy M. hy sinh rồi!

Tim tôi bỗng như hóa đá! Thân xác tôi như tê cóng lại trong nỗi đau khổ tột cùng khó thể mô tả. Đây là lần đầu tiên và cũng là lần cuối cùng kể từ ngày chàng lánh mặt tôi, tôi nghe được tin chàng. Hai mắt tôi ráo hoảnh! Tôi biết tôi đang xúc động mănh liệt nên các cơ năng trong người tôi đă ngưng hoạt động, ngay cả tuyến nước mắt cũng như chợt khô và tắt nghẽn. Văng vẳng bên tai tôi tiếng người hạ sĩ quan kể lại trận đánh khốc liệt chàng đă tham chiến và anh dũng đền nợ nước.Tôi như người mất hồn hay tâm hồn tôi tan nát khi người hạ sĩ quan thân tín của chàng đột nhiên cho tôi thêm một tin sét đánh thứ hai sau tin chàng ra đi vĩnh viễn: "Trung úy M. yêu cô vô cùng nhưng ông đă nhường cô lại cho trung úy Phan v́ trung úy Nhân khuyên ông ta nên hy sinh cho t́nh bạn khi thấy ông Phan si mê cô quá lậm. Trung úy đă thường tâm sự với tôi như thế."

Tôi câm lặng, vừa hận ḿnh lẫn hận chàng! Tại sao lại có sự nhường người t́nh cho bạn? Tưởng đâu những câu chuyện như thế này chỉ được mô tả trong các tiểu thuyết diễm t́nh do các nhà văn thêu dệt cho lâm ly, bi thiết. Ngờ đâu, trên thực tế, ngoài đời, cũng xảy ra những cuộc t́nh lư tưởng và cao thượng mà lại xảy ra cho chính tôi, cho đời tôi dang dở, cho tôi sống bên cạnh chồng mà tâm hồn trống vắng. Tôi không phủ nhận là tôi vẫn có hạnh phúc trong cuộc sống lứa đôi nhưng trong tôi vẫn như c̣n vướng mắc một cái ǵ thật khó mô tả khiến hạnh phúc tôi không trọn vẹn. Tôi tự xét ḷng th́ tôi không hẳn yêu M. bằng một t́nh yêu sâu đậm mà chỉ là một cái ǵ như "đáp lại t́nh chàng" của thời con gái vừa bước vào tuổi dậy th́. V́ vậy mà tôi thản nhiên đi vào cuộc sống lứa đôi, không đau khổ, không khô cằn héo úa như một người con gái bị t́nh phụ hay bị cưỡng bức hôn nhân. Tuy nhiên, dạo đó trong khoảng thời gian chàng xa lánh tôi, tôi cũng đă để hồn lắng đọng trong tiếng nhạc và lời ca của ca khúc "Phố Biển" mô tả thật lăng mạn một phần nào nỗi tương tư nặng trĩu hồn tôi:
"Và rồi một hôm, phố biển, nơi anh đă bước bên em. Bâng khuâng nghe con sóng hỏi: Bàn chân ai đă lăng quên. Đường về nhà em phố nhỏ, chơ vơ lá úa trên cây. Cửa nhà em vẫn mở, chờ bàn chân ai đến nơi đây. Sóng vẫn nói với em rằng chờ mong là thế đó. Thật rất đáng ghét! Thật đáng dỗi hờn! Sao càng mong lại nhớ hơn! Đường về nhà em rất gần! Sao lâu không thấy anh sang? V́ rằng quên lối về hay là từ lâu anh đă quên em? Hay là từ lâu anh đă quên em?"

Khúc t́nh ca tôi hát những chiều nhung nhớ!
Tôi đă sống với những kỷ niệm thật êm đềm, bềnh bồng trong tâm tưởng, không dằn vặt, không khổ đau. Và v́ vậy mà cho đến tận bây giờ, ngồi nghĩ lại, tôi vẫn thấy trong hôn nhân của tôi không hề có bóng dáng của t́nh yêu! Đến Hoa Kỳ, chúng tôi ly dị, sống mỗi người một nơi. Cuộc vẫy tay chào nhau là một minh chứng cho những ǵ tôi suy nghĩ về t́nh yêu và hôn nhân. Phần đông người Việt Nam sau khi vợ chồng đưa nhau ra ṭa án làm thủ tục ly dị th́ hai người xem nhau như kẻ thù, không muốn nh́n mặt nhau và dứt khoát tuyệt giao. Trái lại vợ chồng tôi vẫn thường xuyên liên lạc với nhau, gặp nhau, quà cáp cho nhau trong những ngày lễ, Tết, hay kỷ niệm, chúng tôi đối xử với nhau trong t́nh nghĩa bạn bè, nghĩ rằng dù sao th́ cũng đă từng một thời đầu gối tay ấp. Tôi vui vẻ, ḥa nhă với người vợ sau của chồng tôi, trẻ hơn tôi nhưng nhan sắc khiêm nhường và có lẽ đây cũng là lư do tôi dửng dưng trước cuộc hôn nhân thứ hai của chồng tôi v́ tự ái của tôi được thỏa măn. Tôi là người đưa ra giải pháp ly dị v́ tôi đă chán ngấy tính trăng hoa của chồng tôi. Lúc c̣n quyền uy, tiền bạc thoải mái, chàng bay bướm, lang bang t́nh ái, rồi đến khi học tập cải tạo về, tính nào vẫn tật nấy không hề nghĩ đến mối t́nh thủy chung của tôi, đến những đắng cay trong cuộc sống của tôi, buôn tảo, bán tần để nuôi con khôn lớn, để thăm nuôi chồng nơi chốn ngục tù VC giữa rừng thiêng nước độc. Tôi buồn, tôi chán, nên khi biết được chàng có tằng tịu với một cô gái làm chung trong một cơ sở sản xuất kiểu c̣ con, nhỏ nhít của phường khóm, tôi vẫn làm lơ không thèm đếm xỉa đến. Tôi đă quyết định không cùng chồng tôi sang Mỹ theo diện HO nhưng v́ các con tôi và chồng tôi năn nỉ nên tôi đă đồng ư sang Mỹ định cư. Rồi chỉ một vài tháng sau đó, tôi gợi ư làm thủ tục ly dị để chàng bảo lănh cho cô vợ hai của chàng sang Mỹ đoàn tụ cùng chồng v́ tôi thương người con gái đă "nhẹ dạ" theo chồng tôi lúc ông không tiền, không bạc, không quyền uy và đă luống tuổi, cái già xồng xộc nó đà theo sau. Chồng tôi không biết có thực t́nh ăn năn hối cải khi năn nỉ tôi bỏ ư đinh ly dị không, nhưng tôi đă nhất quyết "vẫy tay chào nhau" khi t́nh đă đoạn và chỉ c̣n chút nghĩa phu thê.

Tôi vui với nếp sống mới, cố ḥa nhập vào xă hội mới. Xa rồi tuổi học tṛ, vốn liếng Anh văn quá khiêm nhường nên tôi chọn một cái nghề khả dĩ có thể kiếm sống được mà không cần bon chen, vất vả với đời. Tôi nhận làm baby-sitter ở các tiểu bang xa vùng Cali nắng ấm. Vui với trẻ thơ, trở về với những công việc thời tôi bắt đầu biết làm mẹ. Mỗi nơi, tôi lưu trú một ít lâu rồi đọc báo kiếm việc làm nơi khác để phiêu lăng trong nếp sống tự do nơi xứ lạ quê người như một h́nh thức du lịch, đi và sống mà tôi vốn mang lấy nghiệp dĩ vào người, ngay từ thuở ấu thơ theo cha mẹ lưu lạc từ xứ Cao Miên, đi Phú Quốc, Hà Tiên, Rạch Giá, Saig̣n rồi bây giờ là Hoa Kỳ. Ở đâu tôi cũng được mến chuộng! Mỗi lần ra đi đổi "nhiệm sở" là một lần bịn rịn, lưu luyến t́nh cảm đối với các cháu bé xinh xắn, dễ thương đă được tôi chăm sóc tŕu mến trong t́nh thương yêu bà cháu và đối với cha mẹ của chúng v́ họ xem tôi như những người thân trong gia đ́nh. Cuộc đời tôi trên xứ Hoa Kỳ trôi nổi bềnh bồng như con thuyền không định hướng. Nhiều đêm nh́n những v́ sao trên bầu tṛi bao la tôi tưởng ḿnh là một v́ sao lạc trong muôn triệu tinh tú đang đi t́m một v́ sao mang thân phận lạc loài như tôi trong vũ trụ mênh mông huyền bí. Tôi tưởng sẽ kéo dài nếp sống rày đây mai đó cho đến lúc đôi tay buông xuôi, nhưng các con tôi lần lượt lập gia đ́nh và tôi đă được chúng năn nỉ tôi về ở với chúng để chăm sóc những đứa cháu nội, cháu ngọại đích thực của tôi. Tôi ở với con gái tại Virginia rồi tôi lại khăn gói ra đi khi thằng cháu ngoại của tôi đến tuổi vào mẫu giáo. Tôi không thích hợp với thời tiết giá băng, mùa đông tuyết phủ trắng không gian. Tôi về vùng nắng ấm quanh năm v́ con trai út của tôi đang cần tôi chăm nom cho con bé cháu nội mũm mĩm bầu bĩnh mà bà con, thân thuộc ai cũng bảo giống bà nôi. Ở đây, tôi gặp một số người đồng hương quê Rạch Giá và t́m thấy niềm an ổn tinh thần trong mùi đạo khi cuối tuần đến các ngôi chùa trong thành phố nghe các tăng ni thuyết pháp và để lắng hồn trong câu kinh, tiếng kệ. Tên của tôi do cha mẹ đặt cho, không hiểu do ngẫu nhiên hay cố ư lại mang ư nghĩa của "ánh đạo vàng". Pháp danh của tôi, do bổn sư đặt cho, lại là một ánh trăng thanh trong sáng không nhuốm mùi tục lụy. Cái tên nó vận vào người nên tôi say niềm đạo. Má tôi kể lại rằng ngay từ lúc c̣n bé dại, đứng trước cửa nhà, mỗi khi thấy bóng dáng của những người hành khất tự đàng xa, tôi đă vội vàng vào nhà cầm sẵn một lon gạo hay một ít tiền lẻ để chuẩn bị thi hành "hạnh bố thí" mà sau này tôi mới biết khi nghe các vị tăng ni thuyết pháp.

Hai tuần một lần, tôi đến chùa "thọ bát"cho tâm hồn thanh thản, dẹp bớt dục niệm và tham sân si. Tôi tham gia vào các công cuộc từ thiện, các hội đoàn thiện nguyện xă hội, các chương tŕnh văn nghệ gây quỷ cứu trợ người nghèo khó, các ngày hội của các binh chủng trong quân lực Việt Nam Cộng Ḥa. Trong các bản nhạc tôi tŕnh diễn với tính cách tài tử, "cây nhà lá vườn" có một bài tôi hát thật "tới" và được mọi người ưa thích, ấy là bài "Hai v́ sao lạc", có lẽ v́ một phần nào đó mang t́nh ư của cuộc đời tôi và v́ vậy tôi đă được các bạn bè thân quen gọi tôi là "Hai v́ sao lạc" mỗi khi gặp lại tôi trong các ngày hội. Tôi ca như thổn thức gửi người thương nhớ năm xưa:
"Người là v́ sao nhỏ bé, ta măi ước cho ḷng là một bầu trời xanh xanh. Người về, ḷng ta thương nhớ! Ta khẽ hỏi đưa người về, hay thầm người đưa ta. Người về, người về đâu, nhớ ta chăng? Người ơi, mỗi lá thư rơi, làm ta bâng khuâng như áng mây chiều lan trong sương. Bước đi âm thầm, ḷng buồn như thời gian. Nghe chăng Thu ơi, để lá rơi chi hoài, gợi niềm thương nhớ ai nhiều"

Trong thời gian này, một cuộc t́nh nở muộn đă đến với tôi, một mối "nghịch duyên" mà chúng tôi bị cuốn hút vào như nối tiếp một đam mê trong tiền kiếp. Chúng tôi hợp nhau trên nhiều phương diện: cùng mê văn chương thi phú, cùng muốn trau dồi kiến thức phổ thông qua sách báo và dĩ nhiên cùng yêu thích ca nhạc. Tôi hănh diện được người ấy biết "thưởng thức" tôi (chữ nghĩa của các chuyên viên thuyết minh phim bộ Hồng Kông), ngưỡng mộ giọng ca của tôi, mê nét duyên dáng của chút nhan sắc c̣n lại trong tuổi hoàng hôn. Đă có lúc tôi mơ hồ như thấy đă gặp được t́nh yêu đích thực nhờ ḷng thương yêu chân thành người đó dành cho tôi. Những chiều chuộng, những cảm thông, những ngẫu nhiên như có thần giao cách cảm đưa chúng tôi càng ngày càng gần nhau hơn. Tôi đă biết ích kỷ, chỉ muốn người ấy dành trọn vẹn t́nh thương yêu và tất cả thời gian chăm lo cho riêng tôi. Dù là một sự giúp đở bạn bè, một cuộc viếng thăm bằng hữu cũng làm cho tôi tức giận, dằn vặt Người v́ đă đánh mất thời giờ đáng lẽ ra phải dành cho tôi. Niềm "Sân" vẫn đầy tràn trong tôi dù tôi đă qua không biết bao ngày "thọ bát", đă hằng ngày tụng kinh, niệm Phật, đă hành thiện, đă đóng góp bố thí cho những người nghèo khó trên quê hương. Tôi biết thế là sai, là quấy, nhưng tôi chưa thành "chánh quả" như người ấy thường chọc ghẹo tôi. Tôi biết tôi c̣n phải tu nhiều để diệt bớt tham sân si mặc dầu so với ngày xưa, tôi đă tiến bộ rất nhiều. Tôi đă biết nhu ḿ, đằm thắm ru người ấy vào giấc ngủ đê mê bằng giọng hát vẫn c̣n mượt mà của tôi qua những bản t́nh ca lăng mạn sau những cơn ân ái ngút ngàn đam mê. Tôi thường nửa đùa nửa thật bảo rằng:
"Anh tu bảy kiếp mới gặp được em, mới được nghe em hát sau những giây phút ái ân nồng cháy, chứ các ca sĩ chuyên nghiệp chẳng bao giờ hát cho chồng nghe sau một đêm dài mệt mơi hát cho thính giả thưởng thức."

Tuy hợp tính, hợp t́nh, tuy ngoại h́nh cũng xứng đôi vừa lứa, nhưng tôi như "kinh cung chi điểu", con chim sợ cành cây cong như h́nh cánh cung nên tôi không dám phiêu lưu thêm một lần nữa đi vào cuộc sống lứa đôi v́ tôi không muốn thêm một lần dang dở nữa. Và điều tôi e ngại đă vừa mới xảy ra. Trong một cơn nóng giận v́ một nguyên do thật là vô nghĩa, tôi đă làm tổn thương tự ái to bằng núi Thái Sơn của người ấy. Thật ra những cơn nóng giận bất thường này của tôi vẫn thường xuyên xảy ra và người ấy đều bỏ qua v́ thương yêu tôi và v́ tốt nhịn. Nhưng lần này, tôi e rằng sự đổ vỡ sẽ không có cơ hàn gắn v́ tôi đă hơi quá lời nếu không muốn nói là đă ngang ngược với một người t́nh, yêu tôi chân thành, hơn nữa lại là một người lớn tuổi hơn tôi, một huynh trưởng nếu không muốn nói là một "sư phụ" trong cuộc đời tôi.

Hôm nay, viết lại cuộc đời tôi khi một lần nữa t́nh yêu dường như đang vỗ cánh bay xa. Tôi không ân hận hay nuối tiếc v́ tôi đă bướng bỉnh thành tính mất rồi. Tôi sinh ra để chỉ huy chứ không để phục ṭng. Tôi là con trưởng nên mọi người trong gia đ́nh tôi đều khép nép trước tôi, đều răm rắp làm theo ư muốn của tôi.Tôi đă thường "đe dọa" người tôi yêu rằng một lúc nào đó, nếu cảm thấy không thể kéo dài thêm nữa cuộc t́nh này là tôi dứt khoát "vẫy tay chào nhau". Tôi lại tiếp tục làm ngôi sao lạc trong ṿm trời mênh mông, và sẽ tiếp tục đi theo "Ánh đạo vàng" của Đức Thế Tôn như ư nghĩa cái tên tôi đă mang từ lúc lọt ḷng Mẹ. Thỉnh thoảng tôi sẽ hát bài ca "Hai v́ sao lạc" để nhớ một quăng đời thanh xuân:
"Người về một mùa Thu gió heo may. Về đâu, có nhớ chăng những v́ sao long lanh. Đưa tiễn người một đêm không trăng. Nói không nên lời, ḷng buồn như chiều rơi! Như trong đêm khuya, những bước chân qua thềm gợi niềm thương nhớ vô vàn…"

Nhưng, chúng tôi vẫn c̣n nặng nợ duyên t́nh từ một tiền kiếp nào xa xăm nên cuộc t́nh muộn màng vẫn c̣n tiếp diễn nhờ "chàng" của tôi dù không kinh kệ nhưng đạo tâm th́ lại có thừa và nhất là tấm ḷng thương mến chàng dành cho tôi e chừng cũng khá bao la, trời biển. Trong chàng, chữ "Sân" một phần nào đă diệt được để nuôi dưỡng chữ "Si" dành trọn vẹn cho tôi. Tôi tiếp tục sống với t́nh yêu cuối đời để trả nợ t́nh cho nhau. Sống cho t́nh yêu và vui với niềm đạo, tưởng cũng là một hạnh phúc mà nhiều người mơ ước trong cơi đời này!

(Viết tặng H.A. Vầng trăng lung linh nơi phố biển)
Hoàng Đức

 


VĂN CHƯƠNG

Cây viết Bất Khuất

Thuyền đời
Highway of Heroes
Nắng ấm quê hương
Truyện dài Bất Khuất
Thuyền đời ơi !
Những thằng chúng tôi
Bài thơ trên đồi Bác sĩ Tín
Viên đạn vang rền
Chuyện t́nh trái ngang
Khối diễn hành
Băi tập
Lễ măn khóa
Một Đời Bất Khuất
Kỷ niệm Quân Trường - Về phép
Kỷ niệm Quân Trường - Cúp phép
Hồi tưởng chiến trường 1062 Thượng Đức
Dọc đường gió bụi
T́nh Bất Khuất
Ngày xưa thân ái
Tôi đi lính
Bất Khuất
Quan Âm Tây Du Hí truyện
Làm trong sáng tiềng Việt
Hạ cờ tây
Thù dai
Kỷ niệm khó quên
Trận cuối trong đời lính của tôi
Khúc hát Quân Hành
Một nỗi đau
Thủ Đức - Tuần huấn nhục
Tâm thư của Cố Thiếu Úy Trần Văn Quí
Trận Ô-Căm
Một lần vĩnh biệt
Một lần đi
Chuyến đi cuối năm
Nhớ về mái trường xưa
Phạm Xuân Tịnh - Một cuộc đời
Những ngày tháng không quên
Tự do ơi, tự do!
V́ hai chữ Tự Do
Ngh́n trùng cách biệt
Thầy Chín
Để nhớ để quên


Người lính VNCH

Soái hạm HQ5 và trận hải chiến Hoàng Sa
Ngày 19-01 Kỷ Niệm ngày Hoàng Sa nhuộm máu
Đi vào ḷng địch: Câu chuyện thật của người Nhái HQ VNCH
Người bạn 101
Năm tháng tuổi thơ thuở nào
Lực lượng Đặc Nhiệm Thủy Bộ Hải Quân VNCH
Đối diện tử thần
Một thời để yêu
Phi Công thời chiến
Người con dâu nước Mỹ
Tưởng bỏ anh em
Đành bỏ anh em
Mai
Cuộc tuyệt thực ở trại Cổng Trời
Một đời binh nghiệp hai màu Mũ
Biệt Hải trên vùng biển băo tố
Chuyện người lính trinh sát
Nhan sắc cư tang
Niềm vú quân trường
Sự trịch thượng
Hộ tống hạm HQ11 & Những ngày biến loạn tháng Tư đen
Bạn tôi, những SVSQ khóa 2 Học Viện CSQG
Cuộc sống của người lính chiến ĐPQ và NQ
Sông Mao, Ngày tháng cũ
Tự truyện của một phi công

Chập chùng tủi nhục
Tâm sự người lính

Nén hương tưởng nhớ bạn Dương Quang Ngọc
Một mai giă từ vũ khí
Mối t́nh đầu
T́nh lính
Đời lính
Tàn cuộc hoa này
Nó và Tôi
Viên ngọc nát
Những năm dài qua đi... hội ngộ
Ngày Quân Lực : Lời thú tội
Nhớ An Lộc - Chuyện người Thương Binh bị bỏ quên
Nghĩ về người vợ lính
Chuyện t́nh với chàng cựu Không Quân Y 2 K
“Hát Ô” qua Mỹ
Anh hùng tử - Khí hùng bất tử
Thằng lính bạc t́nh
Cuối đường
Đó đây trên quê hương
Here and There In The Homeland
Người c̣n nhớ hay người đă quên
Những ngày tù chung với Ông Đạo Dừa
Cây cầu biên giới
Khu trục bọc thây
Tướng Đỗ Cao Trí và Tướng Nguyễn Viết Thanh Dưới Cái Nh́n Của Người Ngoại Quốc

Đêm liêu trai
B̀NH-TUY, những ngày cuối cùng...
T́nh Anh Lính Chiến Biệt Động
Trận chiến đẫm máu của HQ/VNCH: Trận Ba Rài
Mặt trận Miền Đông vẫn yên tĩnh
Charlie ngày ấy và Charlie bây giờ
Màu cờ và sắc áo
Tù binh và ḥa b́nh
Tây Ninh, chút c̣n lại trong ḷng một người lính
Hoài niệm
Tâm tư và cuộc sống quả phụ
Thượng Tọa Thích Quang Long
4 ngôi mộ lính nhảy dù Vị Quốc Vong Thân
Hai người bạn
Đôi ḍng về “Cỏ Thu Hoàng thị”
Cái chân gỗ
Một H.O. muộn màng
Vài hàng gởi anh Tŕu mến
Thiên bi hùng ca QLVNCH
Để nhớ lại những ngày Mùa Hè Băo Lửa
Trận chiến cô đơn
Biệt đội 817 - LĐ81 BCD
Trận đánh cuối cùng của ĐPQ...
Qua những trại tù cộng sản...
Sông Mao, phi vụ ngày 30 Tết
Nước mắt mẹ già
Viên đạn cuối cùng
Điếm Cỏ Cầu Sương
Người lính ấy của tôi...
Khóc một ḍng sông
Cái muỗng
Tử thủ
Những tiếng hát bừng sáng A 20
Thiên đường đỏ
Khoác áo chiến y
Chuyện t́nh của một Phi Công
Hai v́ sao lạc
Tôi thương nhớ vợ tôi
Bông hồng tạ ơn
Viết về Lê Hữu Lượng
Chinh nhân và người t́nh
Tôi vào học viện Cảnh Sát Quốc Gia
Cảm nghĩ của một người Lính về Ngày Quân Lực 19/6
Nhiệm vụ
Cô gái B́nh Long
Những ngày hồi đó
Ngày QL19/06 - Người Lính VNCH ... Tôi nợ Anh ..
Nhớ đến Biệt Đội Thiên Nga
Viết về ngày QL 19/6/2011
Người không nhận tội  
Chào cô ... em gái Biệt Cách Dù
Chuyện t́nh chị Hạ và anh Nuôi
Huấn luyện Sĩ Quan tại Hoa Kỳ
Ở cuối 2 con đường
Đêm Cao Miên
Đồn Dak Seang
Giải toả căn cứ hỏa lực 6  Tân Cảnh
Quan Âm chí lộ
Rải tro theo gió
Một chuyến đi toán phạt
Chinh chiến điêu linh
Trại gia binh
Viết về người lính Địa Phương Quân
Người không nhận tội
Tháng 4 xót xa
T́m lại thương đau
Nụ cười người tử tội
Ngày về
Người lính miền Nam
Phan Rang nỗi hờn di tản
Charlie, ngọn đồi quyết tử
Quốc lộ 20 - hành lang của tử thần
Găy súng
Chuyện người Nghĩa Quân
Chuyện Người Nghĩa Quân Thờ H́nh Của Chính Ḿnh
Đại Bàng Gảy Cánh Tháng Tư
Trại gia binh
Viết về người lính Địa Phương Quân
Quốc lộ 20 - hành lang của tử thần
Phnom Penh, ngày ấy c̣n đâu?
Vinh danh Tướng Đỗ Cao Trí
Trung Tá Nguyễn Đức Xích "NGƯỜI TÙ BẤT KHUẤT"
Ngọn đồi cuối cùng
Nhớ hay Quên
Người lính miền Nam
Charlie, ngọn đồi quyết tử
Chú Quế
Pleiku nắng bụi mưa bùn
Mê thần tượng
Cơm cháy quân trường
Anh trai Biên Hoà, em gái Cà Mau
Giọt nước mắt Đêm Giao Thừa ...!
Kiếp người... đời lính...
Câu chuyện tù của ĐT Phi Công HK...
Ḍng sông cỏ mục
Bên những bờ rừng
Đêm thánh vô cùng
Người tù kiệt xuất
KBC Một thời để nhớ
TPB Những mảnh đời bất hạnh
Mùa Đông năm ấy
Người Lính Việt Nam Cộng Ḥa qua những t́nh khúc bất tử của Một Thời Chinh Chiến
Phi vụ cuối cùng
Những người tù cuối cùng
Lửa máu hận thù
Người Lính VNCH trong kho tàng âm nhạc Việt Nam
Mẹ VN ơi - Chúng con vẫn c̣n đây
Khi người ta gọi bác của tôi, ba tôi và anh tôi là 'giặc' !
Hăy thắp cho anh một ngọn đèn
Chiếc áo phong sương t́nh anh nặng
Người lính VNCH trong nhạc sỉ Trần Thiện Thanh
Đêm hỗn mang
Ngỡ ngàng đời chiến sĩ
Chuyện nhớ trong đời
Để ghi nhớ tháng 4 đen
Nỗi đau thời chiến
Cọp rằn Chương Thiện
Quà cho con trong tù
Những gịng sông lịch sử đời người
Một người đi
Trận cuối 2
KBC 4100 & Tết Mậu Thân
Rừng khóc giữa mùa xuân
Lá thư t́nh của người lính VNCH
Cô con gái quá giang trong đêm mồng một Tết
Lon Guigoz hành trang người tù...
Con chó Vện và người tù cải tạo
Một lần toan tính...
Tấm thẻ bài
3 người chiến binh "homeless"...
Trôi theo vận nước
Trận cuối
Chiến sĩ Kha Tư Giáo
Em không nh́n được xác chàng
Chuyện buồn người vợ tù
Người Việt của tôi - Quận Dĩ An
Sao hôm, sao mai
Những lá thư t́nh
May mà có em
Thằng bé đánh giày người Nghĩa Lộ
May mà có em đời c̣n dễ thương
Gói quà đầu năm
Cây Mai rừng của người Lính Trận
Cánh chim Thần Tượng
Ba ḍng nước mắt
Những xác chết trên mănh đất chữ "S"
Thân phận người lính găy súng
Chuyện vượt ngục ở trại Gia Trung ...
Những mảnh đời dang dở - phần 2, phần 3, phần 4, phần 5, phần 6, phần cuối
Mưa trên Poncho
Người ở lại Saravan
Nhớ hay quên kỷ niệm thời chinh chiến
Vược ngục
Chuyện t́nh khoai lang
Tâm t́nh người lính VNCH tỵ nạn ở Thái Lan
Hồi tưởng ngày Quân Lực 19-6-73
Vinh danh người lính VNCH

Linh tinh

Dị mộng
Nhà thơ Hàn Mặc Tử
Tập thơ "đôi hồ" và một thiên diễm t́nh
Về Quê
Ông già bơi rác
Nhớ thời trường cũ Chu Văn An
Người chú họ của tôi
Tôi bị bắt
Nhớ lắm… những mùa Thu
Những chuyện trời ơi !
Người đồng hương
Bên đời hiu quạnh
Việt Cộng con
Phượng hồng vào Hạ
Sức mạnh của cộng đồng người Việt Quốc Gia hải ngoại
Giai thoại văn chương
Kỷ niệm nỗi trôi cùng trí nhớ
Bà xă đai-ét
Chuyện kể: Một buổi trên đường vượt biển
Những vần thơ chui
Đi t́m Jackpot
Cây cầu biên giới
Ngày giỗ Tổ Hùng Vương
Như những giọt buồn
Một cơn đau tim….và một lần phẫu thuật
Đứa con dị chủng
Bài thơ dang dở
Thất t́nh
Dấu "Hỏi Ngă" trong văn chương Việt Nam
Ngày xưa thân ái...
Gió bụi một thời
Người sợ bóng
Hoàng hôn trên núi Tây
Ư yêu đương
Đêm qua sân trước nở cành mai
Vệt nắng cuối chiều
Đừng yêu người làm thơ
Tết Nguyên Đán
Đừng yêu người làm thơ
Như những vần mây
Đám cưới
Hạnh phúc muộn màng đêm Giáng Sinh
T́nh... tiếc
Giáng Sinh năm nào
Ván cờ ma quỷ
Văn thơ trữ t́nh
Mùa Thu qua thi ca  
Phụ nữ Việt Nam qua Ca Dao
Tháng năm ngoảnh lại
Thu xưa
Thu có sầu chăng sáng nay!
Cơn mưa chiều nay
Xuôi ḍng sông Hương
Nỗi niềm cố cựu
Thiện và Ác
Tóc May sợi vắn sợi dài
Tâm sự tuổi già
Xóm biển
Đi t́m tâm linh
Mấy đoạn đường đời
Tản mạn những giao thoại văn chương
Xin hăy giúp tôi
Con c̣n nợ Ba
Nhăm nhi bầu bạn
Một thời để nhớ
Người quét chợ
Lời tỏ t́nh
Bạn cũ năm mươi năm
Về lại cố hương  
Đường đi không đến
Xương trắng Trường Sơn
Về lại cố hương
Thoáng xưa
Cánh Hoa Ngọc Lan
Bước không qua số phận
Đọc thơ Trạch Gầm
Con Gà ṇi
Con Mèo hay con Thỏ?
Đời vẫn đáng sống
Tết làng tôi
Bầu Bí một giàn
Nghỉ hè ở Mallorca
Chiếc xích lô chở mùa xuân
Em đi để lại con đường
Một thời con gái
Bố tôi và người tù Nguyễn Chí Thiện
Trường ca trang sử Mẹ....
Nỗi đau bẽ bàng
Khi con đường không lối thoát
Những bài ca một thời cuộc đời
Tiếng chuông ái t́nh
Những con cào cào xanh
Nếu chỉ c̣n một ngày để sống
Bố tôi
Thiêng Liêng Như Những Linh Hồn
Giấc mộng dài
Duyên số trời định
49 Ngày với em
Bài ca của người du tử
Tấm vạc giường
Cố hương, 35 năm sau
Vượt biển một ḿnh
Hăy bế em ra khỏi cuộc đời anh
Những Tết năm xưa ở Phan Thiết
Làm thinh
Màu tím trong thơ
Lệ Mừng trên cánh Đồng Chiêm
Thằng cháu nội đích tôn
Chị Cả Bống
Làm rể Ninh Ḥa
Trời đất bao la
Nỗi buồn mùa Thu
Duyên Nam Bắc
Đà-lạt trời mưa
Xót xa
Tiểu thơ
Đôi mắt
Giọt mưa trên tóc
Quê tôi, ngày bé thơ lớn lên
Mùa thu cuộc t́nh
Cây sầu riêng sau vườn cũ
Tản mạn - Về những người bạn
Nh́n những mùa xuân đi...
Quê hương ruồng bỏ
Ba tôi và tôi
Vượt thoát
Made in VietNam
Giọt nước mắt
Ngày vô vị
Khóc lặng thinh
Đời c̣n vui v́ có chút ṭm tem
Đôi mắt Phượng
Ngựi bán liêm sỉ
Bài ca vọng cổ
T́nh già
Buổi chiều ở Thị trấn Sông-Pha
Saigon ngày ấy
Phàm phu tục tử
Thăm quê
Dấu tích ân t́nh
Địch thủ
Tâm
USS Midway - Ông bạn già năm xưa - English
Từ Mỹ, kể chuyện Mỹ Tho
Vài ṿng Thơ, Rượu và Tết
Mùa Xuân uống rượu
T́nh người
Hồi kư của một người Hà Nội
T́nh nghĩa, nghĩa t́nh
Đôi đũa
Gịng đời... và hồi âm gịng đời...
Không cho phép ḿnh quên
Thảm sát trên đảo Trường Sa
Em tôi
12 bến nước
Chào Mẹ
Cháo tóc
Những người không đất đứng
Vợ hiền
Theo ngọn mây Tần
T́nh ngây dại