Lê Thương
Giai thoại là những chuyện hay và lạ được truyền tụng trong mọi từng
lớp dân gian. Cũng như các truyện cổ tích, phong dao, tục ngữ,
giai thoại cũng là sản phẩm văn nghệ tiêu biểu cho t́nh cảm và nếp
sống của một dân tộc. Nhưng có điều khác hơn, giai thoại là những
chuyện có thật, nghĩa là xuất phát từ sự thật, từ những nhân vật có
tên tuổi và sự kiện rơ ràng. C̣n giai thoại văn chương là những
chuyện hay, vui, lạ về văn chương, mang tính chất bổ ích trong việc
xây dựng và phát triển nền văn học nói riêng và tinh thần dân tộc
nói chung.
Qua hơn bốn ngàn năm văn hiến, kho tàng văn học ta có rất nhiều giai
thoại văn chương, trong khuôn khổ bài này, người viết xin kể lại một
vài giai thoại văn chương tiêu biểu hầu cống hiến quư độc giả để
“Mua vui cũng được một vài trống canh”:
Bài thơ con cóc
Nói đến đề tựa này, chắc hẳn chúng ta không ai quên bài thơ trong
truyện tiếu lâm chế giễu mấy nhà thơ nọ khi thấy một con cóc bèn
cùng nhau làm một bài tức cảnh:
Con cóc trong hang,
Con cóc nhảy ra.
Con cóc nhảy ra,
Con cóc ngồi đó.
Con cóc ngồi đó,
Con cóc nhảy đi...
Và bài vịnh “Con Cóc” sau đây của vua Lê Thánh Tôn nói lên cái khẩu khí của một v́ thiên tử:
Bác mẹ sinh ra mặc áo sồi,
Chốn nghiêm thăm thẳm một ḿnh ngồi.
Chép miệng nuốt ba con kiến gió,
Nghiến răng chuyển động bốn phương trời.
Đọc bài thơ trên ta thấy tức cười, đọc bài vịnh
dưới ta thấy cảm phục. Nhưng cảm phục lẫn tức cười chưa lấy ǵ bằng
bài thơ “Con Cóc” sau đây của 4 vị quan nghè đời Tây Sơn.
Chuyện kể rằng sau khi vua Quang Trung đại phá quân Thanh, triều
đ́nh có tổ chức một cuộc lễ khao quân để mừng các tướng sĩ thắng
trận. Trong số đ́nh thần có bốn ông tiến sĩ xin làm một bài thơ ca
tụng chiến công của nhà vua. Ư kiến tâu lên được nhà vua chấp thuận
nhưng đầu đề và vần phải do nhà vua chọn. Sau khi suy nghĩ hồi lâu,
nhà vua bèn ra đầu đề “Con Cóc” và lấy vần “Bàm”. Ra đầu đề và vần
xong, nhà vua lại bắt buộc tất cả bốn ông tiến sĩ phải đứng xếp hàng
một, mỗi ông làm một câu, hễ ông trước làm xong bước lên thềm th́
ông sau phải ứng khẩu tiếp ngay, nếu bài thơ không thành, mỗi ông sẽ
bị phạt uống một tô rượu.
Bốn ông nghè bắt đầu làm, ông thứ nhất khởi đọc:
Nghiến răng lừng biển Bắc,
Ông thứ hai tiếp theo:
Tắc lưỡi dậy trời Nam.
Hay! Hay! Hai câu này thật là hay, đúng là con cóc lại ngụ ư nói lên
được cái chiến công oanh liệt của vua Quang Trung đại phá 29 vạn
quân Thanh ở Thăng Long do vua Chiêu Thống dẫn đường sang và đánh
ch́m 500 chiến thuyền của quân Xiêm ở Kinh Xoài Mít tại miền Nam do
chúa Nguyễn Ánh cầu viện về. Kể ra không kém ǵ câu: “Chép miệng
nuốt ba con kiến gió. Nghiến răng chuyển động bốn phương trời” của
vua Lê Thánh Tôn.
Nhưng đến ông thứ ba mới là khổ! Phải làm sao cho ông thứ tư c̣n lấy
được vần “Bàm”, nếu không, mang danh là tiến sĩ mà để bị phạt
uống một tô rượu th́ nhục lắm. Bởi nghĩ thế nên ông mới buộc ḷng
ứng khẩu đọc tiếp:
Ấy nó là con cóc,
Thế rồi ông thứ tư đọc luôn:
Chẳng phải quả bàm bàm.
Khi đọc xong, ai nấy cũng đều ôm bụng cười:
Nghiến răng lừng biển Bắc,
Tắc lưỡi dậy trời Nam.
Ấy nó là con cóc,
Chẳng phải quả bàm bàm.
Thật ra, hai ông sau không phải là kém tài hay làm thơ dở mà chính
đó mới là hay, là sát nghĩa v́ cái dễ làm th́ hai ông trên đă “hứng”
mất rồi. Cái khó là làm sao phải gieo được vần “Bàm” mà không
bị khổ độc, nên hai ông tiến sĩ sau đành phải ứng khẩu một cách “nôm
na” như vậy.
Sao mày đối thiếu một chữ?
Trong các bậc văn nhân tiền bối nước ta như các cụ Mạc Đỉnh Chi,
Nguyễn Hiền, Lương Thế Vinh, bà Đoàn Thị Điểm đều nổi tiếng thông
minh, văn hay chữ tốt khi c̣n nhỏ và làm cho mọi người nể phục.
Nhưng kỳ lạ hơn hết, thật không ai bằng cụ Trạng Vũ Công Duệ, người
làng Tŕnh Xá, tỉnh Sơn Tây, mới ngoài 20 tuổi đă đỗ Trạng Nguyên
làm quan đến chức Đô Ngự Sử cuối đời nhà Lê. Tính khí của cụ rất
cương trực khiến các quan văn vơ đều nể sợ. Khi nhà Mạc cướp ngôi
nhà Lê, cụ cương quyết không theo phe nghịch thần, cụ mắng chửi Mạc
Đăng Dung thậm tệ rồi ôm ấn nhảy xuống cửa Thần Phù tự tử chết.
Thuở nhỏ Công Duệ nhà rất nghèo, một hôm cùng mấy bạn đồng lớp trên
đường đi học, Công Duệ lấy đất sét nặn thành con voi, bắt bốn con
cua làm chân, bắt hai con bướm làm tai, bắt một con đỉa làm ṿi.
Thành ra con voi bằng đất sét biết đi, biết vẫy tai và co ṿi lên
xuống.
Lúc đó một vị quan đang cưỡi ngựa đi qua thấy lạ liền dừng ngựa lại
xem. Sau khi hỏi Công Duệ một vài câu, thấy Công Duệ đối đáp trôi
chảy chứng tỏ là một đứa bé có học và thông minh nên vị quan muốn
thử tài mới bảo:
- Mày đă đi học rồi, vậy ta ra cho câu đối, nếu mày đối được ta sẽ
thưởng tiền cho.
Công Duệ đồng ư và vị quan ra câu đối như sau:
- Đồng tử lục thất nhân, vô như nhĩ xảo.
(Trẻ nít sáu bảy đứa, không ai hơn mày khéo)
Trước khi đối, Công Duệ hỏi vị quan:
- Thế ông là ǵ đă?
Vị quan trả lời:
-Ta là Lang Trung, mỗi tháng lănh hai ngàn thạch lúa.
Quan nói xong, Công Duệ liền ứng khẩu đối:
-Lang Trung nhị thiên thạch, mạc nhược công...
(Quan Lang hai ngàn thạch, không ai bằng ông...)
Nghe Công Duệ đối như thế, vị quan ngạc nhiên mới hỏi:
-Tại sao mày đối thiếu một chữ?
Cậu bé Công Duệ mỉm cười, trả lời một cách hóm hỉnh:
- C̣n một chữ nữa tôi để dành, hễ quan lớn thưởng tiền thật th́ tôi
đối là “Liêm”, bằng không th́ tôi đối là “Tham”.
Vị quan nghe nói phải phục tài bèn móc túi thưởng tiền cho cậu bé
Công Duệ để lấy được chữ “Liêm”, nên câu đối thành:
Lang Trung nhị thiên thạch, mạc nhược công liêm.
(Quan Lang hai ngàn thạch, không ai bằng ông liêm)
Đều ở “chỗ đó” mà ra
Giai thoại truyền tụng rằng, nguyên bà Đoàn Thị Điểm, hiệu Hồng Hà
nữ sĩ, người làng Giai Phạm, huyện Văn Giang, tỉnh Bắc Ninh, em gái
ông tiến sĩ Tuyết Am Đoàn Luân. Nữ sĩ sinh năm 1705 dưới triều vua
Lê cùng thời với các ông Cống Quỳnh (Nguyễn Quỳnh) và Đặng Trần Côn.
Bà nguyên họ Lê, đến đời thân phụ là Lê Doăn Nghi mới đổi ra họ
Đoàn. Kén chồng măi đến năm 30 tuổi mới về làm thứ thất Thượng thư
Nguyễn Kiều. Ông Nguyễn Kiều sinh năm 1695, đỗ tiến sĩ năm 21 tuổi.
Đến năm 1746, ông Nguyễn Kiều được bổ đi trấn nhậm tỉnh Nghệ An, bà
theo vào nhưng chẳng may nửa đường nhuốm bệnh nên vừa đến Nghệ An
th́ bà tạ thế năm 1748, thọ 43 tuổi.
Bà Đoàn Thị Diểm vốn tư chất thông minh, học một biết mười v́ thế bà
đă nổi tiếng về văn chương ngay từ khi c̣n nhỏ. Bà là tác giả áng
Chinh Phu Ngâm diễn Nôm do Đặng Trần Côn tiên sinh biên soạn bằng
Hán văn, theo thể trường đoản cú, có nhiều câu dài đến 11 chữ và
cũng có những câu ngắn chỉ có 3 chữ, sau đó được bà Đoàn Thị Điểm
diễn Nôm theo thể song thất lục bát. Chinh Phụ Ngâm là một trong
những áng thơ tuyệt tác của nền văn học Việt Nam. Một áng Chinh Phụ
Ngâm diễn Nôm cũng đủ nói lên sự nghiệp văn chương lỗi lạc của nữ sĩ
tài hoa dưới thời Lê Trung Hưng. Tư chất thông minh nầy được truyền
tụng qua nhiều giai thoại văn chương như sau:
Năm bà lên 15 tuổi, một hôm ông Luân xuống bờ ao ngắm trăng, chợt
thấy em gái ḿnh đang soi gương vẽ lông mày bên cửa sổ bèn ra câu
đối để trêu em gái như sau: “Đối kính họa mi, nhất điểm phiên
thành lưỡng điểm” (Soi gương vẽ mày, một chấm hóa thành hai
chấm). Chữ điểm có nghĩa là cái chấm mà cũng có nghĩa là tên của bà
Điểm.
Bà liền ứng đối ngay: “Lâm tŕ ngoạn nguyệt, chích luân chuyển
tác song luân””. (Ư nói, đến ao ngắm trăng, nh́n xuống ao, một
ông Luân hóa thành hai ông Luân). Chữ “song luân” của bà đối với chữ
“lưỡng điểm” của ông anh.
Đến đời vua Lê Tuần Tôn, nhân dịp có sứ giả Trung Hoa sang nước ta,
bà Đoàn Thị Điểm bèn dựng một cái quán nước bên đường với dụng ư thử
tài văn chương của các sứ giả Tàu. V́ có dụng ư nên các cây cột
trong quán bà cho dán đầy các câu đối khiến phái đoàn sứ giả Trung
Hoa thấy lạ nên ṭ ṃ vào quán vừa uống rượu vừa xem các câu đối.
Sau khi xem qua các câu đối, phái đoàn sứ giả Tàu biết bà chủ quán
cũng là một bậc nữ nhi xuất thân từ Cửa Khổng Sân Trinh nên ra câu
đối có ư trêu chọc cô hàng nước Nam Quốc như sau: “An Nam nhất
thốn thổ, bất tri kỳ nhân canh” nghĩa là “Nước Nam bé một tấc
đất, chẳng biết có mấy người cày” (xin hiểu theo nghĩa bóng).
Bà Đoàn Thị Điểm liền ứng đối: “Bắc Quốc chư đại phu, giai do thử
đồ xuất”, nghĩa là “các vị đại phu Nước Bắc (Trung Hoa) đều
từ đó mà chui ra cả” (xin hiểu theo nghĩa bóng).
Qua câu đối của bà Đoàn Thị Điểm các sứ giả Tàu vừa thẹn v́ nghĩa
bóng của câu đối vừa phục tài của cô hàng nước Việt Nam. Nhờ các
cuộc đối đáp và thử tài văn chương nầy mà triều đ́nh ta được các sứ
giả Trung Hoa hết sức kính nể và cũng từ đấy tên tuổi của bà Đoàn
Thị Điểm lừng danh khắp nước về tài văn chương.
“Nói láo” qua thi phú
“Nói láo” là đặt điều, là bịa ra mà nói, là nói điều không đúng sự
thật, và nói láo là một sự xấu. Ngày xưa, bầy tôi nói láo với vua là
mang trọng tội. Chiếu theo luật pháp của các triều đại phong kiến,
nói láo với vua là mang tội “khi quân” có thể bị xử trảm. Thế nhưng
trong kho tàng văn chương ta có kẻ dám nói láo với vua và chẳng
những không bị tội mà c̣n được nhà vua ban thưởng như giai thọai sau
đây:
Số là, ông Đinh Nhật Thận hiệu Bạch Mao Am, sinh năm 1815, và mất
năm 1860, người làng Thanh Liên, huyện Thanh Chương, tỉnh Nghệ
An. Ông thi đỗ Đ́nh Nguyên Khoa Mậu Tuất năm Minh Mạng thứ 19, tức
vào năm 1838 dương lịch. Ông được bổ làm quan ít lâu th́ chán cảnh
hoạn trường nên cáo quan về sinh sống bằng nghề dạy học và bốc
thuốc.
Ông Đinh Nhật Thận là bạn thân của nhà thơ “ngông” Cao Bá Quát, v́
thế đến đời vua Tự Đức ông bị bắt giải về kinh v́ bị t́nh nghi có
nhúng tay vào vụ Cao Bá Quát khởi loạn. Nhưng v́ không có bằng chứng
nên được tha. Vua Tự Đức mến tài ông nên giữ ông ở lại kinh đô để
dạy cho các tôn thất học.
Khi ở kinh thành, một hôm ông cùng các quan đại thần được theo ngự
thuyền ngoạn cảnh trên sông Hương, nhân lúc vua và các quan đàm luận
về đạo đức thánh hiền, ông có nhắc đến câu: “Quân xử thần tử, thần
bất tử bất trung; phụ xử tử tử, tử bất tử bất hiếu” (Vua khiến tôi
chết, tôi không chết không trung; cha khiến con chết, con không chết
không hiếu) và cho đó là một câu chí lư mà mọi người phải theo.
Nghe ông nói vậy, vua Tự Đức mới phán:
- Thế bây giờ trẫm truyền cho khanh nhảy xuống sông này mà chết đi,
khanh có làm không?
Nghe nhà vua phán, các quan ai nấy đều lo cho số phận của ông v́
không nhảy th́ mang tội bất trung c̣n nhảy th́ chết một cách oan
uổng. Thế nhưng ông vẫn b́nh tĩnh, lạy tạ nhà vua xong rồi lao ḿnh
xuống sông Hương. Gịng nước bắn tung tóe, mọi người đều nghĩ đây là
nơi an giấc ngh́n thu của ông Đinh Nhật Thận. Thế là kết liễu một
đời tài hoa không tội lỗi...
Nhưng chỉ giây lát sau ông ngoi đầu lên bơi đến bám vào ngự thuyền,
vua Tự Đức thấy vậy bèn hỏi:
- Sao khanh không ở dưới đó mà chết đi c̣n trở lên đây?
Ông đáp:
- Thần định ở nhưng vừa xuống tới đáy sông th́ gặp ông Khuất Nguyên,
ông ấy đuổi thần lên và mắng thần bằng hai câu thơ như sau:
“Ngă phùng ám chúa hàm oan nhẫn!
Nhữ ngộ minh quân nịch tử hà?”
(Ta gặp vị vua hắc ám nên phải chịu chết oan đă đành,
c̣n người gặp một v́ vua sáng suốt cớ sao lại chết đuối?)
Thần nghe ông ấy mắng đúng lắm nên phải lên đây tâu bệ hạ rơ.
Vua Tự Đức nghe qua cả cười, sai thị vệ đón ông lên ngự thuyền, lấy
quần áo cho thay, rồi đích thân rót một chén rượu để khen thưởng.
Thưởng cho cái tài ứng phó mẫn tiệp mặc dù biết đó là một câu chuyện
hoàn toàn bịa đặt, tức là nói láo. (Khuất Nguyên là một thi hào của
Trung Hoa, nhà vua của ông ham mê tửu sắc không lo việc nước, ông
bèn khuyên can nhưng nhà vua không chịu nghe nên ông buồn chán viết
thiên “Ly Tao” và làm bài phú “Hoài Sa” rồi cột đá vào người nhảy
xuống sông tuẫn tiết để cảnh cáo nhà vua).
Đó là nói láo đấy, nhưng nói láo mà nhà vua phải khen, các quan phải
phục và người đời sau ca tụng măi măi. Lối nói láo đó không
làm hại ǵ ai, trái lại c̣n tô điểm cho kho tàng văn học thêm phong
phú. Ở đời mấy ai không nói láo, nhưng đă mấy ai nói láo có nghệ
thuật để thiên hạ biết ḿnh nói láo mà vẫn nghe, vẫn phục và vẫn có
thiện cảm!
Dùng Truyện Kiều điều khiển trâu
Giai thoại truyền tụng rằng có anh thư sinh nọ quanh năm học ở tỉnh
thành, nhân dịp năm cũ sắp hết được nghỉ học nên về quê ăn Tết. Đi
qua một cánh đồng thấy mấy cô thôn nữ đang cho trâu ăn vừa cười đùa
vui vẻ, chàng thư sinh liền tẻ vào đến làm quen. Thấy anh chàng thư
sinh lững thững tiến đến, một cô trong bọn ngâm một câu Kiều:
Trông chừng thấy một văn nhân...
Rồi cô bỏ lửng, chàng thư sinh hí hửng, vuốt vạt áo the đứng ngóng
nghe câu tiếp theo. Chợt một cô khác cất giọng:
Mày râu nhẵn nhụi áo quần bảnh bao...
Tưởng ḿnh được mấy cô ví là Kim Trọng không dè các cô cắc cớ
lại ví ḿnh với Mă Giám Sinh nên anh ta vừa thẹn vừa tức. Tuy nhiên
thấy các cô xinh xinh lại ngâm Kiều mà Kiều là sở trường của ḿnh,
anh chàng liền lên mặt thách thức:
- Chà, các cô thuộc truyện Kiều lắm đấy nhỉ?
Một cô nhanh nhẩu đáp:
- Chúng em quê mùa, ít học đâu dám khoe tài. C̣n anh chắc giỏi Kiều
lắm nên mới hỏi thế chứ ǵ? Vậy nhờ anh đọc một câu Kiều bảo con
trâu đang đi ở chỗ kia đứng lại dùm tụi em xem nào.
Chàng thư sinh hơi chột dạ, tự nhủ: “Chết chửa, xưa nay ḿnh có dùng
Kiều để điều khiển trâu bao giờ đâu?” Tuy thế anh ta cũng t́m được
hai câu Kiều và tin chắc rằng sẽ điều khiển con trâu đứng lại nên
anh chàng mạnh dạn đọc:
Tần ngần “đứng” suốt giờ lâu,
Dạo quanh chợt thấy mái sau có nhà.
Anh ta cố ư đọc to chữ “đứng” để con trâu đứng lại nhưng con trâu
vẫn lững thững bước đi khiến các cô cười ầm. Tưởng con trâu chưa
nghe, anh lại đọc hai câu khác:
Trong ṿng tên đá bời bời,
Thấy Từ c̣n “đứng” giữa trời trơ trơ.
Lần này anh thư sinh hét to chữ “đứng” nhưng con trâu vẫn tiếp tục
đi.
Một cô liền nói:
- Thôi, anh chả bảo nó được đâu, để em bảo dùm cho. Đoạn cô ngâm:
“Họ”... Chung có kẻ lại già,
Cũng trong nha dịch lại là từ tâm.
Cô đọc to và kéo dài chữ “Họ”, quả nhiên con trâu đứng lại ngay. Kế
đó, một cô khác lại thách:
- Bây giờ đố anh bảo con trâu đi rẽ sang phải đấy?
Bị “xệ” quá, muốn gỡ thẹn, anh thư sinh liền đọc luôn:
Nàng rằng: Phận gái chữ ṭng,
Chàng “đi” thiếp cũng một ḷng xin “đi”.
Chàng thư sinh nhấn mạnh hai tiếng “đi”, con trâu đi thật nhưng lại
đủng đỉnh đi thẳng chứ không rẽ bên phải. Anh ta bèn chạy theo con
trâu đọc lại lần nữa nhưng nó cũng cứ đi thẳng. Chợt nhớ ra một câu
khác, tin chắc lần này thế nào cũng có kết quả, anh chàng dơng dạc
ngâm:
Rẽ cho để thiếp bán ḿnh chuộc cha.
Chàng ta cố ư kéo dài chữ “rẽ”, nhưng con trâu vẫn chậm răi đi thẳng
khiến các cô lại ôm bụng cười một lần nữa. Anh chàng tiu
nghỉu, thẹn tím cả mặt. Bấy giờ một cô trong bọn mới cất giọng ngâm:
Một vùng cỏ mọc xanh ŕ,
Nước ngâm trong “vắt” thấy ǵ nữa đâu.
Cô nhấn mạnh chữ “vắt”, quả nhiên con trâu ngoan ngoản rẽ sang bên
phải. Tiếng “họ” và tiếng “vắt” là những tiếng mà người miền quê
dùng để điều khiển trâu ḅ, “họ” là đứng lại, c̣n “vắt” là rẽ sang
phải.
Hỗn với tôi th́ tôi vả vào mặt bây giờ!
Lại một giai thoại văn chương khác, cũng dùng truyện Kiều để thử tài
nhau. Chuyện kể rằng có cô hàng nước vừa trẻ lại vừa đẹp, giỏi về
văn chương, làu thông truyện Kiếu. Các cậu cống, ông đồ, nho sinh
nghe đồn kéo đến rất đông, ai cũng muốn khoe tài với hy vọng được
lọt vào “mắt xanh” của người đẹp. Nhưng đă từ lâu mà chưa ai địch
nổi “mồm mép văn chương” của giai nhân. Một hôm có anh thư sinh vào
quán uống nước nghỉ chân, cô hàng nước cũng quen thói như mọi lần,
giở giọng “đàn chị văn chuong” ra trêu chọc chàng nho sinh. Nhưng
chàng đối đáp trôi chảy lại có phần cứng cỏi. Cuối cùng cô nàng bèn
ngâm hai câu Kiều:
Khen cho con... mắt tinh đời,
Anh hùng đoán giữa trần ai mới già!
Khi ngâm cô nàng nhấn mạnh ba chữ “khen cho con”, nghỉ một lát rồi
mới đọc tiếp ba chữ sau thành câu thơ có nghĩa: “Khen cho con đấy,
con ạ!”. Chàng nho sinh hiểu ư bèn ngâm hai câu thơ cũng trong Kiều:
Vả... trong thần mộng mấy lời,
Túc nhân âu cũng có trời ở trong.
Lúc ngâm, chàng cũng nhấn mạnh tiếng “Vả...”, cũng nghỉ một lát rồi
mới đọc tiếp những tiếng sau cho nên câu thơ có ư nghĩa: “Hỗn với
tôi th́ tôi vả vào mặt bây giờ!”
Thấy chàng thư sinh đối đáp lưu loát, hóm hỉnh, cô nàng vừa thẹn,
vừa phục và từ đó người đẹp cũng bỏ luôn cái thói lên mặt “đàn chị”
với mọi người.
Lê Thương
Richmond - Virginia
Thuyền đời
Highway of Heroes
Nắng ấm quê hương
Truyện dài Bất Khuất
Thuyền đời ơi !
Những thằng
chúng tôi
Bài thơ trên
đồi Bác sĩ Tín
Viên đạn vang rền
Chuyện t́nh trái
ngang
Khối diễn hành
Băi tập
Lễ măn khóa
Một Đời Bất Khuất
Kỷ niệm Quân Trường - Về phép
Kỷ niệm Quân Trường - Cúp phép
Hồi
tưởng chiến trường 1062 Thượng Đức
Dọc đường gió bụi
T́nh Bất Khuất
Ngày xưa thân ái
Tôi đi lính
Bất Khuất
Quan Âm Tây
Du Hí truyện
Làm trong
sáng tiềng Việt
Hạ cờ tây
Thù dai
Kỷ niệm khó quên
Trận cuối
trong đời lính của tôi
Khúc hát Quân Hành
Một nỗi đau
Thủ Đức - Tuần huấn
nhục
Tâm thư của Cố Thiếu Úy
Trần Văn Quí
Trận Ô-Căm
Một lần vĩnh biệt
Một lần đi
Chuyến đi cuối năm
Nhớ về mái trường xưa
Phạm Xuân Tịnh - Một cuộc đời
Những ngày tháng
không quên
Tự do ơi, tự do!
V́ hai chữ Tự Do
Ngh́n trùng cách biệt
Thầy Chín
Để nhớ để quên
Soái hạm
HQ5 và trận hải chiến Hoàng Sa
Ngày 19-01 Kỷ Niệm
ngày Hoàng Sa nhuộm máu
Đi vào ḷng địch: Câu
chuyện thật của người Nhái HQ VNCH
Người bạn 101
Năm tháng tuổi thơ thuở nào
Lực lượng Đặc
Nhiệm Thủy Bộ Hải Quân VNCH
Đối diện tử thần
Một thời để yêu
Phi Công thời chiến
Người con dâu nước
Mỹ
Tưởng bỏ anh em
Đành bỏ anh em
Mai
Cuộc tuyệt thực ở
trại Cổng Trời
Một đời
binh nghiệp hai màu Mũ
Biệt Hải
trên vùng biển băo tố
Chuyện người
lính trinh sát
Nhan sắc cư tang
Niềm vú quân trường
Sự trịch thượng
Hộ
tống hạm HQ11 & Những ngày biến loạn tháng Tư đen
Bạn tôi, những
SVSQ khóa 2 Học Viện CSQG
Cuộc sống của người lính chiến ĐPQ và NQ
Sông Mao, Ngày
tháng cũ
Tự truyện của
một phi công
Chập chùng tủi nhục
Tâm sự người lính
Nén hương tưởng nhớ bạn Dương Quang Ngọc
Một mai giă từ
vũ khí
Mối t́nh đầu
T́nh lính
Đời lính
Tàn cuộc hoa này
Nó và Tôi
Viên ngọc nát
Những năm dài
qua đi... hội ngộ
Ngày Quân Lực :
Lời thú tội
Nhớ An Lộc - Chuyện người
Thương Binh bị bỏ quên
Nghĩ về người
vợ lính
Chuyện t́nh
với chàng cựu Không Quân Y 2 K
“Hát Ô” qua Mỹ
Anh hùng tử
- Khí hùng bất tử
Thằng lính bạc t́nh
Cuối đường
Đó đây trên quê
hương
Here and
There In The Homeland
Người c̣n
nhớ hay người đă quên
Những ngày tù chung
với Ông Đạo Dừa
Cây cầu biên giới
Khu trục bọc thây
Tướng Đỗ Cao Trí và
Tướng Nguyễn Viết Thanh Dưới Cái Nh́n Của Người Ngoại
Quốc
Đêm liêu trai
B̀NH-TUY,
những ngày cuối cùng...
T́nh Anh
Lính Chiến Biệt Động
Trận chiến đẫm máu của
HQ/VNCH: Trận Ba Rài
Mặt trận
Miền Đông vẫn yên tĩnh
Charlie ngày
ấy và Charlie bây giờ
Màu cờ và sắc áo
Tù binh và ḥa b́nh
Tây
Ninh, chút c̣n lại trong ḷng một người lính
Hoài niệm
Tâm tư và cuộc
sống quả phụ
Thượng Tọa Thích
Quang Long
4 ngôi
mộ lính nhảy dù Vị Quốc Vong Thân
Hai người bạn
Đôi ḍng về “Cỏ Thu
Hoàng thị”
Cái chân gỗ
Một H.O. muộn màng
Vài hàng gởi
anh Tŕu mến
Thiên bi hùng
ca QLVNCH
Để nhớ lại
những ngày Mùa Hè Băo Lửa
Trận chiến cô đơn
Biệt đội 817 -
LĐ81 BCD
Trận đánh
cuối cùng của ĐPQ...
Qua những trại tù
cộng sản...
Sông Mao, phi vụ
ngày 30 Tết
Nước mắt mẹ già
Viên đạn cuối cùng
Điếm Cỏ Cầu Sương
Người lính ấy của
tôi...
Khóc một ḍng sông
Cái muỗng
Tử thủ
Những tiếng
hát bừng sáng A 20
Thiên đường đỏ
Khoác áo chiến y
Chuyện t́nh của một
Phi Công
Hai v́ sao lạc
Tôi thương nhớ vợ
tôi
Bông hồng tạ ơn
Viết về Lê Hữu Lượng
Chinh nhân và
người t́nh
Tôi vào học viện
Cảnh Sát Quốc Gia
Cảm nghĩ của
một người Lính về Ngày Quân Lực 19/6
Nhiệm vụ
Cô gái B́nh Long
Những ngày hồi đó
Ngày QL19/06 - Người Lính
VNCH ... Tôi nợ Anh ..
Nhớ đến Biệt Đội
Thiên Nga
Viết về ngày QL
19/6/2011
Người không nhận
tội
Chào cô ... em gái
Biệt Cách Dù
Chuyện t́nh
chị Hạ và anh Nuôi
Huấn luyện Sĩ Quan
tại Hoa Kỳ
Ở cuối 2 con đường
Đêm Cao Miên
Đồn Dak Seang
Giải toả căn cứ
hỏa lực 6 Tân Cảnh
Quan Âm chí lộ
Rải tro theo gió
Một chuyến đi
toán phạt
Chinh chiến điêu linh
Trại gia binh
Viết về người lính
Địa Phương Quân
Người không nhận
tội
Tháng 4 xót xa
T́m
lại thương đau
Nụ cười người tử tội
Ngày về
Người lính miền Nam
Phan Rang nỗi
hờn di tản
Charlie, ngọn
đồi quyết tử
Quốc lộ 20
- hành lang của tử thần
Găy súng
Chuyện người
Nghĩa Quân
Chuyện Người Nghĩa Quân Thờ H́nh Của Chính Ḿnh
Đại Bàng Gảy Cánh
Tháng Tư
Trại gia binh
Viết về người lính
Địa Phương Quân
Quốc lộ 20
- hành lang của tử thần
Phnom Penh, ngày ấy c̣n
đâu?
Vinh danh
Tướng Đỗ Cao Trí
Trung
Tá Nguyễn Đức Xích "NGƯỜI TÙ BẤT KHUẤT"
Ngọn đồi cuối cùng
Nhớ hay Quên
Người lính miền Nam
Charlie, ngọn đồi quyết
tử
Chú Quế
Pleiku nắng bụi
mưa bùn
Mê thần tượng
Cơm cháy quân
trường
Anh trai Biên
Hoà, em gái Cà Mau
Giọt nước mắt
Đêm Giao Thừa ...!
Kiếp người... đời
lính...
Câu
chuyện tù của ĐT Phi Công HK...
Ḍng sông cỏ mục
Bên những bờ rừng
Đêm thánh vô cùng
Người tù kiệt xuất
KBC Một thời để nhớ
TPB Những
mảnh đời bất hạnh
Mùa Đông năm ấy
Người Lính Việt Nam Cộng Ḥa qua những t́nh khúc bất tử
của Một Thời Chinh Chiến
Phi vụ cuối cùng
Những người tù cuối cùng
Lửa máu hận thù
Người
Lính VNCH trong kho tàng âm nhạc Việt Nam
Mẹ VN ơi -
Chúng con vẫn c̣n đây
Khi người
ta gọi bác của tôi, ba tôi và anh tôi là 'giặc' !
Hăy thắp cho anh một ngọn
đèn
Chiếc áo phong sương t́nh
anh nặng
Người lính VNCH
trong nhạc sỉ Trần Thiện Thanh
Đêm hỗn mang
Ngỡ ngàng đời chiến sĩ
Chuyện nhớ
trong đời
Để ghi nhớ tháng 4 đen
Nỗi đau thời chiến
Cọp rằn Chương Thiện
Quà cho con trong tù
Những gịng
sông lịch sử đời người
Một người đi
Trận cuối 2
KBC 4100 & Tết Mậu Thân
Rừng khóc giữa mùa xuân
Lá thư t́nh của
người lính VNCH
Cô con gái quá giang trong
đêm mồng một Tết
Lon Guigoz hành trang người tù...
Con chó Vện và người tù cải tạo
Một lần toan tính...
Tấm thẻ bài
3 người chiến binh
"homeless"...
Trôi theo vận nước
Trận cuối
Chiến sĩ Kha Tư Giáo
Em không nh́n được
xác chàng
Chuyện buồn người vợ tù
Người Việt của tôi - Quận
Dĩ An
Sao hôm, sao mai
Những lá thư t́nh
May mà có em
Thằng bé đánh giày
người Nghĩa Lộ
May mà có em đời c̣n dễ
thương
Gói quà đầu năm
Cây Mai rừng của người Lính Trận
Cánh chim Thần Tượng
Ba ḍng nước mắt
Những xác chết trên mănh đất
chữ "S"
Thân phận người
lính găy súng
Chuyện vượt ngục ở trại Gia
Trung ...
Những mảnh đời dang dở
- phần 2,
phần 3,
phần 4,
phần 5,
phần 6,
phần cuối
Mưa trên Poncho
Người ở lại Saravan
Nhớ hay quên kỷ niệm thời
chinh chiến
Vược ngục
Chuyện t́nh khoai lang
Tâm t́nh
người lính VNCH tỵ nạn ở Thái Lan
Hồi tưởng ngày Quân Lực
19-6-73
Vinh danh người lính
VNCH
Dị mộng
Nhà thơ Hàn Mặc Tử
Tập thơ "đôi
hồ" và một thiên diễm t́nh
Về Quê
Ông già bơi rác
Nhớ thời
trường cũ Chu Văn An
Người chú họ của
tôi
Tôi bị bắt
Nhớ lắm… những
mùa Thu
Những chuyện
trời ơi !
Người đồng hương
Bên đời hiu quạnh
Việt Cộng con
Phượng hồng vào Hạ
Sức mạnh của
cộng đồng người Việt Quốc Gia hải ngoại
Giai thoại văn
chương
Kỷ niệm nỗi
trôi cùng trí nhớ
Bà xă đai-ét
Chuyện kể:
Một buổi trên đường vượt biển
Những vần thơ chui
Đi t́m Jackpot
Cây cầu biên giới
Ngày giỗ Tổ Hùng Vương
Như những giọt buồn
Một cơn đau tim….và một
lần phẫu thuật
Đứa con dị chủng
Bài thơ dang dở
Thất t́nh
Dấu "Hỏi Ngă"
trong văn chương Việt Nam
Ngày xưa thân ái...
Gió bụi một thời
Người sợ bóng
Hoàng hôn trên núi
Tây
Ư yêu đương
Đêm qua sân trước nở
cành mai
Vệt nắng cuối chiều
Đừng yêu người làm
thơ
Tết Nguyên Đán
Đừng yêu người làm
thơ
Như những vần mây
Đám cưới
Hạnh
phúc muộn màng đêm Giáng Sinh
T́nh... tiếc
Giáng Sinh năm nào
Ván cờ ma quỷ
Văn thơ trữ t́nh
Mùa Thu qua thi ca
Phụ nữ Việt Nam qua
Ca Dao
Tháng năm ngoảnh lại
Thu xưa
Thu có sầu chăng sáng
nay!
Cơn mưa chiều nay
Xuôi ḍng sông
Hương
Nỗi niềm cố cựu
Thiện và Ác
Tóc May sợi vắn sợi
dài
Tâm sự tuổi già
Xóm biển
Đi t́m tâm linh
Mấy đoạn đường đời
Tản mạn những
giao thoại văn chương
Xin hăy giúp tôi
Con c̣n nợ Ba
Nhăm nhi bầu bạn
Một thời để nhớ
Người quét chợ
Lời tỏ t́nh
Bạn cũ năm mươi năm
Về lại cố hương
Đường đi không đến
Xương trắng
Trường Sơn
Về lại cố hương
Thoáng xưa
Cánh Hoa Ngọc Lan
Bước không qua số
phận
Đọc thơ Trạch Gầm
Con Gà ṇi
Con Mèo hay con Thỏ?
Đời vẫn đáng sống
Tết làng tôi
Bầu Bí một giàn
Nghỉ hè ở Mallorca
Chiếc xích lô
chở mùa xuân
Em đi để lại con
đường
Một thời con gái
Bố tôi và người tù
Nguyễn Chí Thiện
Trường ca trang sử Mẹ....
Nỗi đau bẽ bàng
Khi con
đường không lối thoát
Những
bài ca một thời cuộc đời
Tiếng chuông ái t́nh
Những con cào cào xanh
Nếu chỉ c̣n một ngày
để sống
Bố tôi
Thiêng Liêng
Như Những Linh Hồn
Giấc mộng dài
Duyên số trời định
49 Ngày với em
Bài ca của người du tử
Tấm vạc giường
Cố hương, 35 năm sau
Vượt biển một ḿnh
Hăy bế em ra khỏi cuộc
đời anh
Những Tết năm xưa ở Phan
Thiết
Làm thinh
Màu tím trong thơ
Lệ Mừng trên cánh
Đồng Chiêm
Thằng cháu nội đích tôn
Chị Cả Bống
Làm rể Ninh Ḥa
Trời đất bao la
Nỗi buồn mùa Thu
Duyên Nam Bắc
Đà-lạt trời mưa
Xót xa
Tiểu thơ
Đôi mắt
Giọt mưa trên tóc
Quê tôi, ngày bé thơ lớn lên
Mùa thu cuộc t́nh
Cây sầu riêng sau vườn cũ
Tản mạn - Về những người bạn
Nh́n những mùa xuân đi...
Quê hương ruồng bỏ
Ba tôi và tôi
Vượt thoát
Made in VietNam
Giọt nước mắt
Ngày vô vị
Khóc lặng thinh
Đời c̣n vui v́ có
chút ṭm tem
Đôi mắt Phượng
Ngựi bán liêm sỉ
Bài ca vọng cổ
T́nh già
Buổi chiều ở Thị
trấn Sông-Pha
Saigon ngày ấy
Phàm phu tục tử
Thăm quê
Dấu tích ân t́nh
Địch thủ
Tâm
USS Midway - Ông
bạn già năm xưa -
English
Từ Mỹ, kể chuyện Mỹ Tho
Vài ṿng Thơ, Rượu và Tết
Mùa Xuân uống rượu
T́nh người
Hồi kư của một người Hà
Nội
T́nh nghĩa, nghĩa t́nh
Đôi đũa
Gịng đời... và hồi âm
gịng đời...
Không cho phép ḿnh
quên
Thảm sát trên đảo
Trường Sa
Em tôi
12 bến nước
Chào Mẹ
Cháo tóc
Những người không
đất đứng
Vợ hiền
Theo ngọn mây Tần
T́nh ngây dại